«سیاره دوزخ»؛ یک اَبَرزمین بسیار داغ با سال‌های ۱۸ ساعتی

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از «سای تک دیلی»، تحقیقات جدید روشن می کند که چگونه «سیاره دوزخ» به شدت داغ شد و چگونه جهان های دیگر ممکن است برای حیات بیش از حد گرم شوند. سیاره صخره ای «۵۵Cnc e» (ملقب به یانسن/Janssen) از فاصله نزدیک به دور ستاره‌اش می‌چرخد و یک سال آن فقط ۱۸ ساعت طول می‌کشد. سطح این سیاره یک اقیانوس گدازه‌ای غول‌پیکر است و ممکن است داخل آن پر از الماس باشد.

ابزار جدیدی به نام «اکسپرس» ( EXPRES ) این بینش تازه را در مورد این سیاره فراخورشیدی ارائه کرده است. این ابزار اندازه‌گیری‌های فوق دقیقی از نور ستاره‌ای که از خورشید مربوط به سیاره «یانسن» - ستاره موسوم به «کوپرنیک» یا ۵۵Cnc – تابش می‌کند، ثبت کرده است. در زمانی که سیاره یانسن بین زمین و ستاره خود حرکت می‌کند، اندازه‌گیری‌های نور اندکی تغییر کردند (اثری شبیه به خورشیدگرفتگی روی زمین که ماه جلوی تابش نور خورشید را سد می‌کند).

ستاره‌شناسان با تجزیه و تحلیل این اندازه‌گیری‌ها دریافتند که سیاره یانسن به دور ستاره کوپرنیک در امتداد خط استوای آن ستاره می‌چرخد؛ بر خلاف سیارات دیگر ستاره کوپرنیک که در مسیرهای مداری متفاوتی قرار دارند که حتی از مسیر بین ستاره و زمین عبور نمی‌کنند. محققان یافته های خود را به تازگی در نشریه «ستاره‌شناسی طبیعت» ( Nature Astronomy ) گزارش کردند.

معنی و دلالت این امر این است که یانسن احتمالاً در مداری نسبتا خنک‌تر و دورتر از ستاره شکل گرفته و در طول زمان به آرامی به سمت ستاره حرکت کرده و به آن نزدیک تر شده است. با نزدیک‌تر شدن یانسن، کشش گرانشی قوی‌تر کوپرنیک، مدار سیاره را تغییر داد.

«لیلی ژائو» از تهیه‌کنندگان ارشد این گزارش تحقیقی و محقق «مرکز فیزیک‌ستاره‌ای محاسباتی» موسسه «فلاتیرون» می گوید: «در مورد این که چگونه این منظومه چند سیاره ای به وضعیت کنونی خود رسیده است مطالبی یافتیم.» وی خاطرنشان کرد که این منظومه یکی از منظومه‌های شناخته شده است که بیشترین تعداد سیارات را دارد.

وی افزود: این سیاره حتی در مدار اولیه خود نیز احتمالا به اندازه‌ای داغ بوده که هیچ موجود شناخته شده‌ای قادر به بقا روی آن نبوده است.

با این وجود یافته‌های جدید می‌تواند به دانشمندان در درک بهتر چگونگی تشکیل و حرکت سیارات در طول زمان یاری برساند. چنین اطلاعاتی برای شناخت اینکه محیط‌هایی شبیه به زمین در عالم کیهانی تا چه متداول هستند و لذا حیات فرازمینی چگونه ممکن است باشد، حائز اهمیت خواهد بود.