به گزارش ایرنا، ساواک یا همان سازمان اطلاعات و امنیت کشور از سال ۱۳۳۶ تا ۱۳۵۷ فعالیت داشت و به ترتیب تیمور بختیار، حسن پاکروان، نعمت الله نصیری و ناصر مقدم ریاست آن را بر عهده داشتند.
اداره سوم یا همان اداره امنیت داخلی ساواک، مهم ترین بخش این تشکیلات بود. پرویز ثابتی یکی از چهره‌های امنیتی تاریخ معاصر ایران، ضمن ریاست بر این بخش، نقش و نفوذی قابل توجه در سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در دوران ستم شاهی داشت.
ثابتی سال ۱۳۱۴ در سنگسر (مهدی‌شهر) سمنان به دنیا آمد و آموزش ابتدایی را در زادگاه خود طی کرد و دوره دانشگاه را در رشته حقوق در دانشگاه تهران گذراند. در بهمن ۱۳۳۷ پس از فراغت از تحصیل به عنوان تحلیلگر سیاسی جذب ساواک شد.
ثابتی درباره خودش گفته است که خانواده مادرم بهایی، ولی عمه ها و مادر بزرگ پدری ام مسلمان بودند. همسرم هم مسلمان زاده است. اما خودم از وقتی خود را شناخته ام به هیچ دینی اعتقاد نداشته ام و غیرمذهبی و لاادری (منکر وجود خدا) هستم.
هیولا در ساواک
پرویز ثابتی از سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ رییس اداره امنیت داخلی ساواک و رییس ساواک پایتخت بود. اهمیت کار او به خاطر همزمانی این سال ها با اعتراضات انقلابی مردم دوچندان می شود.
قاسم بخشیان، زندانی سیاسی دوران انقلاب در مشهد در گفتگو با ایرنا در خصوص جایگاه ثابتی و نوع روابط در ساواک گفت: پس از نصیری (رییس ساواک) و ثابتی، ابوالقاسم دبیری سومین چهره ساواک در کشور بود، که در گفت و گویی که با دبیری پس از دستگیری داشتم، او گفت که از سال ۵۳ بین من، نصیری، ثابتی و هویدا (نخست وزیر وقت) اختلاف پیدا شد، لذا من را به ساواک مشهد منتقل کردند.
وزیر اطلاعات و فرهنگ پهلوی نیز در جایی گفته است: پرویز ثابتی، زیرک‌ترین مقام ساواکی بود که می‌شناختم.
داریوش همایون خاطرنشان کرده است: مقدم (آخرین رییس ساواک) از ثابتی خوشش نمی‌آمد و به محض اینکه در حکومت شریف امامی، دست گشاده‌ای یافت، او را با جمع دیگری از مقامات ساواک که لابد میانه‌شان با آنها خوب نبود، بازنشسته کرد و نام‌های آنان را در روزنامه انتشار داد.
وی ادامه داد: انتشار آن خبر در حکم دادن چراغ سبز به مبارزانی بود که سخت‌ترین ضربات را از ثابتی خورده بودند و معنایش آن بود که چریک‌ها می‌توانند حساب‌شان را با کسانی که دیگر نگهبانی نداشتند، پاک کنند و ثابتی البته باهوش سرشارش، زود این معنی را دریافت و از ایران خارج شد.
ثابتی آبان ماه ۱۳۵۷ وقتی برایش مسجل شد که رژیم پهلوی بازنده نبرد با انقلابیون است، با پاسپورتی با نام جعلی "عالیخانی"، ایران را به مقصد لندن و سرانجام آمریکا ترک کرد.
هفته قبل که سروکله ثابتی در تجمع ضدانقلاب در آمریکا پیدا شد و خبرش در رسانه ها سروصدایی برپا کرد به سراغ قربانیان سابق ساواک رفته و نظرشان را برای محاکمه شکنجه گران سابقشان جویا شدیم.
یکی از زندانیان سیاسی مشهدی در دوره پهلوی به ایرنا گفت: ثابتی پله های ترقی را سریع طی کرد و در نهایت رییس کمیته مشترک ضد خرابکاری ساواک شد.
علیرضا درویش زاده که از سال ۵۳ تا ۵۶ در کمیته مشترک زندانی بود، اظهار داشت: در مدت مدیریت ثابتی بر این کمیته، شدیدترین شکنجه ها بر مبارزان اعمال می شد، زمانی که در کمیته ضدخرابکاری تهران در انفرادی بودم، به طور اتفاقی از زندانبان ها شنیدم، ۲ زندانی حین شکنجه جان باخته اند و این ها در دوران سیاه مدیریت ثابتی روی داده بود.
وی گفت: عزت اله شاهی (مبارز و زندانی سیاسی سرشناس دوره پهلوی) که از نزدیک با ثابتی برخورد داشت به او لقب "هیولا" داده بود.
درویش زاده به افشای حمایت آمریکا از گروه خشن "بلک واتر" در عراق توسط رسانه ها اشاره کرد و افزود: از قدیم مشخص بود آمریکا خاستگاه، حامی و پناهگاه گروه های تروریستی و شکنجه گران ساواک بوده است، هر چه این عوامل مانند بلک واتر جلادتر و خشن تر باشند آمریکا حمایت بیشتری از آنها می کند.
وی درباره پیگیری حقوقی جنایات شکنجه گران ساواک گفت: چند سال قبل از طریق کانون زندانیان سیاسی تهران که اکنون چندان فعال نیست، وکیلی گرفته شد که در محاکم بین المللی علیه آمریکا به واسطه حمایت از شکنجه گران رژیم پهلوی ، اقامه جرم و دعوی شود اما این روند ناتمام ماند.
این زندانی سیاسی اظهار داشت: شکنجه گران ساواک دوره های آموزش شکنجه و فعالیت در ساواک را در اسرائیل و آمریکا دیده بودند و اگر اکنون بشود علیه این افراد اقامه جرم و دعوا شود زندانیان سیاسی دوره پهلوی به عنوان شاکیان اصلی قدم پیش می گذارند.
پیگیری ناتمام برای محاکمه ثابتی از سال ۹۲
دبیر کانون زندانیان سیاسی مسلمان قبل از انقلاب اسلامی در مشهد نیز در گفت و گو با ایرنا گفت: در سال ۹۲ بود که از طریق شبکه اینترنت اطلاع یافتم پرویز ثابتی در آمریکا است و در کار ساخت و ساز ساختمانی و دخترش نیز در مجموعه ای دیگر مشغول به کار است.
سیدپرویز احمدی افزود: این اطلاعات و آدرس و مشخصات محل زندگی ثابتی را به کانون زندانیان سیاسی تهران دادم اما متاسفانه شاید با سهل انکاری و یا فراموشکاری مساله مورد غفلت قرار گرفت و پیگری در آن سالها انجام نشد.
محمدرضا شرکت توتونچی دیگر مبارز انقلابی مشهد که ۳.۵ سال در کمیته ضدخرابکاری ساواک تهران زندانی بوده است، نیز گفت: بنده نیز خواستار فراهم شدن سازوکاری برای بازگرداندن امثال پرویز ثابتی به ایران هستم لذا از انجام اقدامات قضایی توسط قوه قضاییه حمایت می کنیم.
این مبارز مشهدی به همراه "طاها عبدخدایی" در جریان انتشار یک اعلامیه با محتوای "حکومت اسلامی" به حبس محکوم شده بودند که در کمیته ضدخرابکاری ساواک حدود یکسال هم سلولی بودند.
جولان رسانه ای فراستی برای تبرئه جنایات ساواک
طاها عبدخدایی نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: بازجوها و شکنجه گران من در کمیته مشترک بیشتر "زندی" و "حسین زاده" بودند، که البته نام اصلی حسین زاده "احمد فراستی" است.
وی افزود: آن زمان فراستی، معاون ثابتی در مجموعه تحت امرش بود، یادم می آید زندی برای من ۲۰ ضربه شلاق به عنوان جیره روزانه تعیین کرده بود که هر روز این شلاق ها را می زدند.
این زندانی سیاسی اظهار داشت: ثابتی جلادی بود که اینها زیردستش بودند؛ او گزارش های ساواک را مستقیم به شاه می داد، حالا اخیرا دیده ام برخی از همین ها مصاحبه کرده بودند که ما کسی را در ساواک شکنجه نکرده بودیم، سوال من این است مگر "آپولو" شکنجه نبود!
وی خاطرنشان کرد: به یاد دارم من را از "آپولو" پایین آورده و در حالی که به شدت شکنجه شده بودم، نزد حسین زاده (فراستی) بردند، او با تحکم گفت؛ "تو یک آیت الله زاده ای، چه می خواهی، چرا به دنبال زندگی معمولی خود نمی روی؟ چرا کاری می کنید که با شماها اینگونه رفتار شود؟ "
عبدخدایی با اشاره به حضور و اظهار نظر رسانه ای اخیر برخی عناصر باسابقه ساواک در رسانه های فارسی زبان بیگانه گفت:در حالی که ما به عنوان قربانیان شکنجه هنوز زنده هستیم آنها در رسانه ها حضور دارند و در تجمعات مختلف علیه جمهوری اسلامی در کنار رضا پهلوی در آمریکا شرکت می کنند.
احمد فراستی ۲ سال قبل، مهمان یکی از برنامه های گفتگومحور بی بی سی فارسی بود و ضمن رد هرگونه شکنجه، تنها شلاق زدن به مبارزان ضد پهلوی در ساواک، آن هم در ابتدای بازجویی و در شرایط خاص را تایید کرده بود.
عبدخدایی بیان داشت: این ها باید به ایران مسترد شوند، مشکل از ما بوده است که قبلا در خصوص بازگرداندن این عناصر شکنجه گر اقدام نکرده و تعلل کرده ایم، حالا می بینیم آنها جلو آمده و حتی مدعی شده اند که در ساواک شکنجه ای صورت نمی گرفته است.
محاکمه شکنجه گران با وکلای بین المللی در دادگاه لاهه
این مبارز دوران انقلاب که سه سال از جوانی خود را در زندانهای ساواک سپری کرده است، ادامه داد: باید جنایات عناصر ساواک را به صورت حقوقی و از طریق وکلای بین المللی پیگیری کنیم، این فرایند حقوقی هزینه های سنگینی دارد که زندانیان سیاسی از پس آن بر نمی آیند و باید دولت ما را در این خصوص یاری کند.
عبدخدایی افزود: باید از طریق دادگاه های بین المللی مانند لاهه، جنایات این افراد علیه بشریت را پیگیری نمود و این فرایند به عنوان مطالبه ای عمومی در رسانه ها مطرح شود.
آنگونه که قربانیان شکنجه ساواک در مشهد مانند قاسم بخشیان گفته اند، ابوالقاسم دبیری شخص سوم ساواک دوران پهلوی در خراسان بوده است و ظاهرا به دلیل مخالفتش با سفر شاه به مشهد در دوران جشن های ۲۵۰۰ ساله، مورد غضب قرار گرفته است. دبیری ۲ دهه پس از انقلاب در تهران دستگیر شده و در بازجویی ها گفته بود: من به دلایل امنیتی مخالف حضور شاه در مشهد مصادف با جشن های ۲۵۰۰ ساله بودم اما همین مساله زمینه ای برای انتقال من به ساواک خراسان شد.
دبیری قطعا عضو شاخص ساواک بود که برخی از او به عنوان بنیانگذار ساواک یاد کرده اند، این چهره اطلاعاتی زبده پس از دستگیری در سالهای منتهی به سال ۷۵ مورد بازجویی مفصل نهادهای اطلاعاتی کشور قرار گرفت، بازجوی این شکنجه گر اکنون پس از ۲۶ سال در گفت و گوی اختصاصی با ایرنا در خصوص جنایات شکنجه گران ساواک در مشهد اظهار داشت: در جریان بازجویی دبیری در مشهد، وی در مورد مرگ یک مخالف رژیم پهلوی در ساواک خراسان که تا زمان بازجویی (بیش از ۲ دهه) قبرش مخفی بود، به نقش پرویز ثابتی در این جنایت اشاره کرد.
روایت عضو برجسته ساواک از ثابتی و شکنجه با سیگار هما
این بازجو که تمایلی به افشای نامش نداشت، افزود: ثابتی در جریان بازجویی و شکنجه، بدن این مخالف سیاسی رژیم پهلوی را با شعله سیگار "هما" سوزاند، یعنی تک تک سیگارهای بسته را روشن کرد و روی بدن زندانی خاموش کرد.
وی بیان داشت: به خاطر دارم که دبیری توضیح می داد سیگار از نظر فیزیکی موقع سوختن طوری است که در مقایسه با شعله فندک و کبریت حرارت بیشتری در نوکش تولید می شود، دبیری به من گفت؛ "من با شکنجه این مبارز مخالف نبودم بلکه با نوع شکنجه و استفاده از سیگار مخالف بودم لذا پرویز ثابتی خودش اقدام به شکنجه این مبارز، که به تخت بسته شده بود نمود و همه بدنش را با یک بسته سیگار هما سوزاند".
بازجوی دبیری در سال ۷۵ اظهار داشت: در نهایت این مخالف رژیم پهلوی به دلیل شکنجه هایی که در بازداشتگاه ساواک مشهد (واقع در لشکر ۷۷ خراسان) شد، جان سپرد.
وی گفت: دبیری زمان این جنایت را در ابتدای انتقالش به مشهد اعلام کرده و گفته بود که پیکر این مبارز را در جاده روستای "کنه بیس" در اطراف مشهد خاک کرده بودیم.
بازجوی شکنجه گر ساواک بیان داشت: به خانواده مبارز مقتول اطلاع دادیم و آمدند، در همان سال بازجویی از این عامل ساواک، (سال ۱۳۷۵) به همراه دبیری که از محل دفن اطلاع داشت، محل دفن را نبش قبر کرده و جنازه را که تقریبا چیزی از آن باقی نمانده بود، پیدا کردند.
اکنون مشخص نیست که مطالبه مردم، انقلابیون و رسانه ها از نهادهای متولی برای استرداد و محاکمه شکنجه گران ساواک چه زمانی نتیجه خواهد داد؟
نظر شما