پرویز بیگی‌حبیب‌آبادی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، مقایسه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با سایر نمایشگاه‌های خارجی در کشورهای دیگر را یک قیاس کاملا اشتباه دانست و به خبرنگار ایرنا گفت: ما ابتدا باید ببینیم در کدام جغرافیا زندگی می‌کنیم و سپس شیوه خرید کتاب، کتابخوانی، فروش کتاب و... در ایران را با کشوری مانند آلمان و نمایشگاه کتاب فرانکفورت مقایسه کنیم و ببینیم آنها چه کارهایی در این حوزه انجام می‌دهند.
وی افزود: ما باید بدانیم میزان کتابخوانی، علاقه به کتاب، امکانات تهیه کتاب، تعداد کتابفروشی، تعداد کتابخانه، تعداد ناشران، تیراژ و... در کشور آلمان به چه میزان است. اگر این اطلاعات میدانی را بدانیم می‌توانیم کشور خودمان را با نمایشگاه کتاب در این کشور مقایسه و قضاوت کنیم. در غیر این صورت این قیاس یک قیاس صد در صد اشتباه است. کسانی دست به این نوع مقایسه می‌زنند که یا دستی از دور بر آتش دارند یا می‌خواهند فروش ناشران در نمایشگاه را که به بقای آنها کمک می‌کند، از آنها سلب کنند.
بسیاری از ناشران فاقد فروشگاه و ویترین ناچار می‌شوند کتاب‌های خود را در طول سال با تخفیف بیشتری به مراکز پخش بدهند
مدیر انتشارات فصل پنجم افزود: اگر صرفا بخش نمایشگاهی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران فعال شود بسیاری از ناشران فاقد فروشگاه و ویترین ناچار می‌شوند کتاب‌های خود را در طول سال با تخفیف بیشتری به مراکز پخش بدهند و در این صورت آسیب جدی خواهند دید. موضوع کتاب موضوع فرهنگ است و کتاب و کتابخوانی نقش مهمی در فرهنگ و ارتقاء سطح فرهنگ یک ملت خواهد داشت. اگر زیرساخت‌های فرهنگی ما درست نباشد همه چیز از بین می‌رود. بنابراین بدیهی است که هزار درصد با نمایشگاهی شدن نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مخالف هستم.
وی عنوان کرد: در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران باید امکان فروش فیزیکی کتاب و به موازات آن امکان فروش مجازی برای ناشران فراهم شود. برابری فروش مجازی با فروش فیزیکی، عادت مردم به خرید مجازی، برقراری ارتباط بین خریدار و ناشر، فراهم کردن امکانات و زیرساخت‌های لازم برای خرید مجازی و... از جمله شاخص‌هایی است که بر اساس آن می‌توان به امکان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در قالب نمایشگاهی اندیشید.
افزایش استقبال بازدیدکنندگان در گرو افزایش امکانات نمایشگاه کتاب است
بیگی‌حبیب‌آبادی همچنین به بیان یک ایده برای برپایی هرچه بهتر نمایشگاه پرداخت و گفت: تعداد ناشران، ناشران فعال، ناشران نیمه فعال و ناشران حاضر در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را باید شناسایی کنیم و ببینیم چند درصد از ناشران فعال علاقه‌مند به عرضه و نمایشِ کتاب در این نمایشگاه هستند. حدود دو هزار ناشر در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شرکت می‌کنند؛ از این تعداد، ناشرانی که تمایل به بخش نمایشگاهی نمایشگاه دارند می‌توانند اعلام کنند که در غرفه آنها صرفا کتاب نمایش داده شود.
وی افزود: علاوه بر این سایر ناشران علاقه‌مند به فروش کتاب در نمایشگاه هستند. اگر اختیار فروش یا نمایشِ کتاب در نمایشگاه بر عهده خود ناشران باشد در این صورت باید ببینیم چه تعدادی از ناشران با فروش یا نمایش کتاب در نمایشگاه موافق هستند. پیشنهاد می‌کنم خانه کتاب و ادبیات ایران فُرم نظرسنجی درباره نمایشگاهی یا فروشگاهی بودن نمایشگاه تهیه و در ایام برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به مدیران انتشارات تحویل دهد و نظر ناشران موافق و مخالف بر اساس شمارگان، عناوین، تعداد چاپ، ناشران فعال و غیر فعال و... جمع‌بندی شود. آمار حاصل از این نظرسنجی نشان‌دهنده مسائل بسیاری خواهد بود. ناشران کل کشور در نمایشگاه حضور دارند و می‌توانیم بگوییم این رای‌گیری ملی است.
با افزایش امکانات رفاهی نمایشگاه کتاب، تامل بازدیدکنندگان در نمایشگاه بیشتر می‌شود و در بین کتاب‌ها بیشتر گشت و گذار خواهند کرد
مدیر انتشارات فصل پنجم ادامه داد: مردم با جغرافیا و نقشه مصلی امام خمینی(ره) به عنوان محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران آشنا هستند و رفاه و دسترسی منابع در این مکان برای این حجم از بازدیدکنندگان باید بیش از گذشته افزایش پیدا کند. هرچه امکانات رفاهی افزایش پیدا کند حضور افراد در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز افزایش پیدا خواهد کرد چرا که تامل بازدیدکنندگان در نمایشگاه بیشتر می‌شود و در بین کتاب‌ها بیشتر گشت و گذار خواهند کرد. اطلاع‌رسانی نمایشگاه در خصوص ناشران، کتاب‌ها و غرفه‌ها بسیار بهتر از گذشته شده است و این اتفاق مسیر مردم برای خرید کتاب را هموار می‌کند.
وی با اشاره به برگزاری همزمان نمایشگاه مجازی و نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران بیان کرد: بخش مجازی نمایشگاه تقریبا نوپاست و کم‌کم در حال جان گرفتن است و سازگار شدن مردم با آن زمان بَر خواهد بود و نمی‌توانیم توقع داشته باشیم در طول یک تا دو سال بخش مجازی نمایشگاه اثرات خود را بر جای بگذارد. مردم بیشتر به خرید حضوری کتاب تمایل دارند اما بخش مجازی نمایشگاه کتاب برای کسانی مفید است که دسترسی کمتری به کتاب به دلایل مختلفی همچون بُعد مسافت، نبودن کتابفروشی در شهر محل سکونت، عدم دسترسی به کتاب‌های چاپ جدید و... دارند. عده‌ای تمایل دارند در فضایی مانند کتابفروشی یا نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گشت وگذار کنند و همه کتاب‌ها را از نزدیک ببینند تا کتاب مورد نظر خود را بخرند.
فروش بخش فیزیکی از طریق بخش مجازی تامین نخواهد شد
بیگی‌حبیب‌آبادی بخش حضوری و مجازی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران را پوشش‌دهنده هم دانست و گفت: ما سال گذشته در بخش مجازی نمایشگاه نیز شرکت کردیم و از نظر فروش راضی‌کننده بود اما هرگز فروش بخش فیزیکی از طریق بخش مجازی تامین نخواهد شد. اگر بخش مجازی و فیزیکی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به هم نزدیک شوند و در یک رقابت جدی با هم قرار بگیرند می‌توانیم انتظار داشته باشیم بخش مجازی موفق باشد. تحقق این هدف به گذشت زمان نیاز دارد. بخش فروش مجازی شهرستان‌هایی که نمایشگاه فیزیکی کتاب برگزار می‌کنند باید فعال شود تا به مرور زمان شاهد رونق فروش مجازی کتاب در کشور باشیم و مردم به خرید مجازی کتاب عادت کنند. خرید مجازی کتاب از سوی مردم نیاز به فرهنگ‌سازی طولانی مدت دارد.
مدیر انتشارات فصل پنجم درخصوص افزایش مشارکت ناشران در برگزاری رویدادهای فرهنگی در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بیان کرد: برای ناشران امکانات لازم و کافی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی در نمایشگاه در نظر گرفته شود تا نشست‌های نقد و بررسی و رونمایی کتاب در طول ایام برگزاری این نمایشگاه با حضور نویسندگان، مترجمان و منتقدان برگزار کنند. در این صورت مشارکت آنها در برگزاری این رویدادها افزایش پیدا خواهد کرد.
بیگی‌حبیب‌آبادی گفت: کتاب به یک کالای تزئینی تبدیل شده است و به این دلیل آمار فروش کتاب افزایش پیدا کرده است اما این فروش بر میزان کتابخوان شدن افراد تاثیری ندارد. باید کتاب را از حالت تزئینی خارج کنیم.
سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برگزار خواهد شد.
نظر شما