گزارش افت جایگاه دانشگاه‌ها از روی غرض‌ورزی است/استنادات باید علمی باشد

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، رسانه‌ وابسته به یکی از دانشگاه‌های کشور، در گزارشی با عنوان «افت دانشگاه‌های دولتی بزرگ در رقابت مرجعیت علمی» مدعی شده است که تعدادی از دانشگاه های دولتی و شاخص ایران در نظام های رتبه بندی جهانی افت جایگاه علمی داشته اند.

در این گزارش نام ۶ دانشگاه معتبر و مهم ایران آمده و ادعا شده است که طبق اعلام نظام‌های رتبه‌بندی لایدن (Leiden Ranking) و کیو اس (QS)، این دانشگاه ها سقوط چندین پله ای در مرجعیت علمی داشته اند.

داود یونسیان معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایران در واکنش به این گزارش گفت: بیش از ۳۰ نظام رتبه بندی دانشگاهی در جهان وجود دارد که معتبرترین آن کیو اس و تایمز است. در این گزارش هم به یکی از این رتبه‌بندی‌ها استناد و ادعا شده که رتبه دانشگاه ها پایین آمده است؛ در صورتی که این ادعا کاملا کذب است چرا که به استناد همین نظام های رتبه بندی معتبر جهان تمام دانشگاه های ما نه تنها افت یا کاهشی در رتبه نداشته اند بلکه رشد و صعود هم داشته اند.

وی با بیان اینکه رتبه بندی لایدن چندان معتبر و قابل استناد نیست، افزود: لایدن تنها نظام رتبه‌بندی جهانی است که رتبه‌بندی کلی ندارد و فقط در چهار موضوع مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی، دسترسی آزاد به نشریات و تنوع جنسیتی آماری در مورد دانشگاه ها داده است. همین نشان می دهد گزارش کاملی نیست اما در رتبه بندی کیو اس و تایمز که نظام رتبه بندی‌ کلی دارند، دانشگاه های ایران همه رشد کرده‌اند و افتی وجود نداشته است.

یونسیان گفت: حضور دانشگاه‌های ایرانی در رتبه‌بندی تایمز روند صعودی داشته است به طوری که از ۵۸ دانشگاه در سال ۲۰۲۲ به ۶۵ دانشگاه در سال ۲۰۲۳ رسیده است.

رشد بی‌سابقه و ۹۰ پله‌ای دانشگاه علم‌وصنعت در نظام‌های معتبر رتبه‌بندی جهانی

وی افزود: در مورد دانشگاه علم و صنعت نیز روی سایت دانشگاه خبر رتبه بندی کار شده است. در این مطلب هم کاملا مشخص است دانشگاه در هر دو رتبه بندی کیو اس و تایمز رشد قابل توجه داشته است.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم و صنعت اظهار داشت: رتبه دانشگاه علم صنعت ایران با حدود ۹۰ پله صعود از رتبه ۵۴۰-۵۳۱ جهان در سال ۲۰۲۳ به رتبه ۴۵۱ جهانی در سال ۲۰۲۴ ارتقا یافت که این نرخ صعود و همچنین رتبه جهانی کسب شده در تاریخ ادوار دانشگاه بی سابقه است.

یونسیان ادامه داد: ضمن اینکه دانشگاه علم و صنعت ایران با کسب ۹۴.۸ امتیاز از شاخص استناد به ازای هر عضو هیات علمی، در جایگاه ۵۴ جهان قرار گرفته است و حتی در آخرین رتبه بندی کیو اس تنها ۷ دانشگاه از کشورمان در این رتبه بندی جای گرفته اند.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم و صنعت افزود: نظام رتبه بندی معتبر تایمز هر سال در ماه اکتبر آمار مرتبط به دانشگاه‌های برتر جهان را منتشر می‌کند. در تازه‌ترین نتایج این رتبه بندی دانشگاه علم و صنعت ایران امتیاز ۴۲-۳.۳۹ را کسب کرده و با قرار گرفتن در جایگاه ۶۰۰-۵۰۱ جهان نسبت به سال گذشته (۸۰۰-۶۰۱) ارتقا رتبه داشته است.

وی ادامه داد: دانشگاه علم و صنعت ایران پس از دانشگاه‌های صنعتی نوشیروانی بابل و صنعتی شریف در جایگاه سوم دانشگاه‌های صنعتی کشور قرار گرفته است. نکته قابل توجه، روند رو به رشد دانشگاه علم و صنعت در نظام رتبه‌بندی تایمز است؛ به گونه ای که جایگاه سال گذشته از بین حدود ۱۶۵۰ دانشگاه بود اما رتبه امسال از بین حدود ۱۸۰۰ دانشگاه کسب شده است.

یونسیان گفت: این در حالی است که در نظام رتبه بندی لایدن که زیاد هم معتبر نیست، از رتبه اول تا صدم جهان ۹۵ دانشگاه آن دانشگاه های چین هستند. فکر می کنم لایدن چینی است. عجیب است که دانشگاه های اول تا بیستم همه برای کشور چین هستند.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم و صنعت بار دیگر تاکید کرد: بیشتر دانشگاه های ایران در نظام های رتبه بندی رشد داشته اند. لایدن فقط مقالات یک درصد و پنج درصد را اعلام کرده است و این کار آن اصلا رتبه بندی حساب نمی شود؛ بنابراین کسی که این گزارش کار کرده فردی بوده که سواد این کار را نداشته است.

وی گفت: تایمز و کیو اس رتبه بندی کلی و موضوعی دارند اما لایدن فقط موضوعی است. حتی در خود لایدن هم دانشگاه ها رشد داشته اند و این گزارش هم آن را نشان می دهد. مشخص است که مطلب منتشرشده علیه دانشگاه های ایران،‌ از روی غرض‌ورزی و بی‌سلیقگی نوشته شده و باید ریشه این کار را پیدا کرد که از کجا شروع شده است که رسانه ای بخواهد کشور خود را آن هم بی اساس پایین بکشد، این نوعی خودزنی است.

یونسیان در ادامه درباره تعداد مقالات منتشرشده این دانشگاه در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ گفت: در سال ۲۰۲۲، دو هزار و ۳۶۶ مقاله و در سال ۲۰۲۱، دو هزار و ۲۶۵ مقاله منتشر کرده است.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم و صنعت درباره استنادات به مقالات پژوهشی این دانشگاه نیز توضیح داد: در سال ۲۰۲۱ استناد به مقالات پژوهشی دانشگاه ۶۷ هزار و ۹۱۹ بوده و در سال ۲۰۲۲، حدود ۸۱ هزار و ۳۴۹ بار استناد شده که ۲۰ هزار تا افزایش داشته است. برای اطلاعات بیشتر می توانید به اینجا مراجعه کنید.

وی گفت: آمار قراردادهای منعقده دانشگاه علم و صنعت در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ دو و نیم برابر شده از نظر مبلغی هم ۷۰ میلیارد تومان به ۱۸۰ میلیارد تومان رسیده است. مقالات و پژوهش ها در رشته های مهندسی، برق، مکانیک، عمران، صنایع و رشته های مادر هستند.