نشاط و تعالی خانواده دورنمایی از رشد جمعیت

به گزارش ایرنا حضور فرزندان به عنوان نهالان باغ زندگی و شور و نشاط این اعضای نوشکفته همواره گرمابخش محفل بنیان بی بدیل خانه و خانواده است تا جایی که نشاط و پویایی خانواده با حضور فرزندان امری بدیهی و انکارناپذیر می باشد.

فرزندان، رونق بخش زندگی مشترک و تعالی دهنده کانون خانواده هستند و همچنان که در دین مبین اسلام بر لزوم تشکیل خانواده و فرزندآوری تاکید فراوان شده است و اولیا و انبیا الهی نیز همواره بر اهمیت این مهم تاکید کرده اند.

اما طی سالیان گذشته به دلایل متعددی بر ترویج فرهنگ فرزند کمتر پرداخته شد که متاسفانه اینگونه تبلیغات خیلی بیشتر از آنچه انتظار می رفت تاثیرگذار بود تا حدی که نرخ رشد جمعیت را با بحران مواجه کرده است و از طرفی نیز امروز زوج های جوان در حالیکه که از روزگار کودکی و نوجوانی خود به نیکی یاد و خاطرات شیرین در کنار همبازی ها را با شور و شوق بازگو می کنند اما تمایل چندانی به داشتن فرزند بیشتر ندارند و گویی نادانسته فرزندان خود را از این مزیت ها بی بهره کرده اند.

به گفته کارشناسان، اکنون زنگ خطر نرخ رشد جمعیت ایران به صدا درآمده است و گفته می شود تا سال ۱۴۲۰ به صفر می‌رسد، از طرفی گفته شده ایران وارد مرحله اول سالخوردگی جمعیت شده و موالید نیز مانند کشورهای دیگر کاهش یافته است.

فرزندآوری و تشکیل خانواده از جنبه‌های مهم زندگی به شمار می‌آید و فرزند در خانواده ایرانی از اهمیت زیادی برخوردار است تا جایی که فرزندآوری پدیده فردی نیست که انتخاب شخصی زوجین باشد و در حقیقت یک رویداد و اتفاق اجتماعی است که عوامل متعددی مانند اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و روانشناختی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بنا بر نظر کارشناسان، مهمترین و عمده‌ترین تاثیر فرزندآوری، داشتن جامعه‌ای جوان و پویا برای کشور است.

در حالیکه گفته می شود امید به زندگی در خانواده های دارای فرزند چندین برابر بیشتر از خانواده های بدون فرزند است و آیات و روایات زیادی در خصوص اهمیت فرزندآوری در جامعه اسلامی وجود دارد که به زوجین تاکید شده به افزایش نسل صالح توجه داشته باشند.

این عوامل دست به دست هم داده تا مسوولان، سیاست‌های تشویقی را جهت افزایش جمعیت اتخاذ کنند که در این راستا قرارگاه جوانی جمعیت در سطح کشور راه اندازی شده است تا شروع یک حرکت تحول گرا و تعالی بخش در نظام سلامت و جمعیت پویا و سالم باشد.

گفته می شود ایران در روند پیری جمعیت با شتابی روزافزون روبه‌رو است، به‌طوری‌که در سال ۲۰۲۲ نسبت افراد بالای ۶۰ سال در کشور از ۱۰درصد کل جمعیت فراتر رفته در عین حال نرخ رشد جمعیت ایران ۰.۷ درصد و کمترین نرخ در ۲۵ سال گذشته است.

اهمیت فرزندآوری و نگرانی‌ها از گسترش جمعیت سالمندی موجب شد تا رییس جمهور در نخستین نشست ستاد ملی‌ جمعیت تاکید کند همه رسانه‌ها باید همت کنند تا قانون جمعیت به خوبی در جامعه انعکاس یابد و مشوق‌ها برای افزایش و جوان‌سازی جمعیت به روشنی برای مردم تبیین شود.

قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مشتمل بر ۷۳ ماده و ۸۱ تبصره در جلسه ۲۴ مهرماه ۱۴۰۰ در کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی طبق اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی تصویب شد و پس از موافقت مجلس با اجرای آزمایشی آن به مدت هفت سال در آبان ۱۴۰۰ به تایید شورای نگهبان رسید که در این قانون وظایف دستگاه‌های مرتبط اعلام و همچنین به مشوق های جمعیتی نیز پرداخته شده است.

افزایش نرخ رشد جمعیت، اولویت برنامه های علوم پزشکی لرستان

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری بر اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، از زمان ابلاغ این تکلیف ،اجرای صحیح مبانی این قانون در دستور کار دانشگاه قرار گرفت و با برگزاری نشست های منظم و مستمر و فراهم ساختن زیر ساخت مناسب، برنامه هایی انجام شده است.

دکتر مریم کوشکی افزود: آموزش و تبلیغات در راستای فرهنگ سازی عمومی، افزایش آگاهی کارکنان در زمینه افزایش‌ جمعیت و فرزند آوری، برگزاری کلاس های متعدد حضوری و غیرحضوری، انتشار مطالب در فضای مجازی، چاپ و توزیع محتواهای آموزشی بصورت کتاب، جزوه و پوستر از جمله این اقدامات است.

وی اظهار داشت: همچنین در مراکز جامع سلامت شهرستان ها نیز شناسایی زنان واجد شرایط فرزند آوری، انجام مشاوره باروری سالم و فرزند آوری، شناسایی زوجین نابارور، آموزش و اجاع آنها به مراکز درمان ناباروری در دستورکار قرار گرفته است.

وی ادامه داد: راه اندازی مرکز نفس(نجات فرزندان سقط) در استان، شناسایی بارداری‌های ناخواسته در مراکز و مشاوره جهت کاهش سقط، دریافت تسهیلات از ارگان‌های حمایتگر برای زوجین نابارور و خانواده های بی بضاعت دارای فرزند، ارتقای کیفیت مشاوره‌ ازدواج در سطح استان در راستای تحکیم بنیان خانواده و کاهش طلاق از دیگر اقدامات این دانشگاه در جهت افزایش نرخ رشد جمعیت استان می باشد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: نرخ باروری کلی استان در سال گذشته ۱.۷۶ و در مقایسه با سال ۱۴۰۰ که ۱.۸ بوده است کاهش داشته ولی نسبت به سال های قبل از شیب کاهشی کمتری برخوردار است.

کوشکی افزود: این موضوع نشان دهنده تاثیر مثبت فعالیت های انجام گرفته در حوزه جوانی جمعیت است که انتظار می‌رود با فعالیت های بیشتر، آموزش، فرهنگ سازی و برطرف کردن موانع فرزندآوری شاهد شیب صعودی نرخ باروری در استان باشیم.

وی همچنین اظهار داشت: شاخص باروری استان نسبت به شاخصِ کشوری ۱.۶۶ و از وضعیت بهتری برخوردار است.

مرکز ناباروری دولتی عسلیان در خرم آباد راه اندازی می شود

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان همچنین گفت: نرخ رشد جمعیت استان در سال ۱۴۰۰ معادل ۰/۷۴ درصد بوده که این شاخص سال گذشته به دلیل کاهش مرگ و میر ها، به ۰/۸ درصد ارتقا یافته است.

دکتر کوشکی اظهار داشت: تا پایان سال ۱۴۰۰ تعداد ۲۵ هزار و ۴۱۵ واقعه ولادت در استان ثبت شده است که این آمار طی سال گذشته به ۲۴ هزار و ۲۹۳ کاهش یافته اما با توجه به کاهش میزان فوتی ها، نرخ رشد جمعیت در استان روند افزایشی داشته است.

وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۰ تعداد ۱۵ هزار و ۲۱۱ واقعه ازدواج در لرستان ثبت شده که این آمار در سال گذشته به ۱۴ هزار و ۶۱۲ مورد رسیده همچنین سال ۱۴۰۰ چهار هزار و ۲۱۵ واقعه طلاق در استان ثبت شده است که این رقم طی سال گذشته با کاهش هفت درصدی به سه هزار و ۹۶۳ نفر رسید.

کوشکی گفت: یکی از اولویت های دانشگاه علوم پزشکی لرستان طی ۲ سال اخیر در راستای اهداف برنامه جوانی جمعیت، ارتقای کیفیت آموزش های حین ازدواج است به همین منظور اکنون ۱۰ مرکز مشاوره ازدواج در سطح استان فعال می باشد و نظارت و پایش مستمر جهت برخورداری زوجین از ۶ ساعت آموزش رایگان صورت می‌گیرد.

وی افزود: از آبان ماه سال ۱۴۰۰ که قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد، دانشگاه علوم پزشکی لرستان با راه اندازی قرارگاه جوانی جمعیت دانشگاهی در راستای اجرایی سازی مفاد این قانون اقدام نموده است.

وی با تاکید بر موضوع تحکیم خانواده بیان کرد: در راستای اجرای طرح نفس نیز گام های موفقی برداشته شده که در این راستا با همکاری بسیج جامعه پزشکی و معاونت فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی استان اقدامات عملیاتی و فرهنگی موثری در حال انجام است.

کوشکی ادامه داد: مرکز نفس نیز به زودی در بیمارستان عسلیان خرم آباد و پس از آن با همکاری معاونت بهداشتی دانشگاه، بسیج جامعه پزشکی و معاونت فرهنگی دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی لرستان در تمام شهرستان های استان راه اندازی خواهد شد.

وی با بیان اینکه ۷۰ درصد عملیات اجرایی مرکز ناباروری بیمارستان عسلیان خرم آباد در حال انجام است افزود: همچنین تاکنون ۶ هزار زوج نابارور در استان شناسایی شده است که از این مجموع سه هزار و ۵۰۰ مورد نازایی اولیه و ۲ هزار و ۵۰۰ مورد نیز نازایی ثانویه دارند و از طریق اداره کل بیمه سلامت نشان دار شده اند.

کوشکی اظهار داشت: همچنین ۱۳۰ زوج نابارور جهت دریافت تسهیلات به ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) معرفی شده اند که تاکنون ۱۰۰ پرونده در بانک مهر جهت دریافت تسهیلات ۵۰۰ میلیون ریالی تشکیل شده است.

پنج هزار و ۳۴۱ لرستانی متقاضی زمین در طرح جوانی جمعیت هستند

مدیر کل راه و شهر و سازی لرستان گفت: پنج هزار و ۳۴۱ نفر در این استان متقاضی زمین در طرح ملی جوانی جمعیت شدند.

بهزاد شاکرمی در آیین اولین قرعه کشی زمین در بحث جوانی جمعیت افزود: از این تعداد ۹۱۳ نفر تشکیل پرونده دادندو ۳۰۱ نفر در شهرستان بروجرد واجد شرایط دریافت زمین در موضوع جوانی جمعیت هستند.

مدیرکل راه و شهرسازی لرستان بیان کرد: با توجه به پیگیری‌های به عمل آمده برای اولین در لرستان ۱۷۳ قطعه زمین با قرعه کشی در اختیار واجدین شرایط گرفت و سهمیه لرستان در طرح نهضت ملی مسکن ۱۱۶ هزار واحد تعیین شده که ۵۰ هزار واحد آن دولتی است.

شاکرمی با بیان اینکه مهمترین چالش لرستان در طرح جوانی جمعیت تامین زمین است اظهار داشت: بر اساس دستورالعمل، چهار شرط برای اختصاص زمین در بحث جوانی جمعیت وجود دارد که تاریخ ثبت نام افراد، تاریخ تولد فرزند سوم و چهارم که ۲۴ آبان ۱۴۰۰ به بعد، اولویت سوم افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و نداشتن زمین و مسکن دولتی است.

مدیرکل راه و شهرسازی لرستان با بیان اینکه متراژ زمین‌های طرح جوانی جمعیت ۱۵۰ متر تا ۱۹۰ متر مربع است گفت: زمین برای زن و شوهر به صورت مشترک ثبت و مجوز تخصیص زمین داده می‌شود همچنین خرید و فروش آن ممنوع است.

مادر سه قلوهای ازنایی بسته‌های هدیه "لبخند مادری" دریافت کرد

مدیرکل ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) لرستان نیز گفت: بنیاد ۱۵ خرداد ستاد اجرایی فرمان امام(ره) لرستان به مادر سه قلوهای ازنایی هدایایی در قالب پویش «لبخند مادری» اهدا کرد.

مجید طائف بیان کرد: بسته «لبخند مادری» که به خانواده سه‌قلوهای متولد شده ازنایی به عنوان یازدهمین خانواده صاحب فرزند سه قلو در لرستان اهدا شد، شامل ۲۹ قلم از لوازم مورد نیاز نوزادان تا ۶ ماهگی به ارزش تقریبی هر بسته ۵۰ میلیون ریال، سه کارت هدیه ۱۰ میلیون ریالی و ۷۲ بسته پوشک بود.

وی افزود: در پویش ملی «لبخند مادری» که از سال گذشته به طور رسمی در سراسر کشور آغاز شده به زوج‌هایی که فرزند سوم آنها در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به دنیا آمده باشد، با تعیین سطح برخورداری، یک بسته لبخند مادری اهدا می‌شود.

طائف تصریح کرد: پویش «لبخند مادری» در راستای سیاست‌های جمعیتی، افزایش فرزندآوری و حمایت از خانواده‌های مثبت پنج(دارای فرزند سوم و بیشتر) اجرا می‌شود و خانواده‌های دارای فرزند سه‌قلو و بیشتر می‌توانند جهت استفاده از حمایت‌های بنیاد ۱۵ خرداد به سامانه «ایران جوان» به نشانی iranejavan.۱۵۴۲.ir مراجعه و ثبت نام کنند.

وی افزود: مردم و خیرین برای مشارکت در تامین بسته‌های لبخند مادری می‌توانند با شماره‌گیری کد دستوری #۴۲*۷۸۰* در این امر خداپسندانه مشارکت کنند.

تمرکز بر برنامه‌های تشویقی برای جلب مشارکت مردم

مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری لرستان با تاکید بر همکاری دولت و مردم برای حل بحران جمعیت گفت: در این زمینه ترویج «گفتمان و جنبش فکری» با هدف حل بحران کاهش و پیری جمعیت و تقویت فرهنگ فرزندآوری بسیار مهم و ضروری است.

فریبا ولیپوری بیان کرد: روند رشد جمعیت کشور و لرستان در وضعیت مناسبی قرار ندارد بطوری که جامعه شناسان برای آن تعبیر چاله جمعیتی را بکار می‌برند بنابراین در حوزه حاکمیتی، تصمیماتی گرفته شده، موانع فرزند آوری شناسایی و قانون افزایش جمعیت با ۷۳ ماده به تصویب رسیده است.

وی با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب در خصوص جوانی جمعیت و حمایت از ازدواج جوانان افزود: برای افزایش جمعیت، وظایفی در ۲ حوزه حاکمیتی و مردمی وجود دارد که باید به صورت جدی دنبال شود.

مدیرکل امور زنان و خانواده استانداری لرستان با تاکید بر لزوم اجرای این قانون گفت: در حل مشکلات احتمالی سر راه این قانون همکاری می‌شود و با مدیرانی هم که از اجرای این قانون خودداری کنند از طریق سازمان بازرسی و دستگاه قضایی برخورد خواهد شد.

ولیپوری با تاکید بر نقش و همکاری مردم در رفع بحران جمعیت ادامه داد: مردم همان‌گونه که در دهه‌های قبل، شعار "۲ فرزند کافیست" را پذیرفتند اکنون هم افزایش جمعیت را در اولویت قرار دهند و در رفع خطر جمعیتی و خطرات ناشی از آن همکاری کنند.

تشکیل ۱۴ هزار پرونده دریافت تسهیلات فرزندآوری و ازدواج

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری لرستان گفت: چهار کمیته با عنوان های بازرسی ارزیابی قانون، حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با همکاری دانشگاه علوم پزشکی، حمایت از خانواده با همکاری نهادهای مردمی و هیات اندیشه ورز در راستای پیگیری قانون جوانی جمعیت در استان تشکیل شده است.

ولیپوری با اشاره به برگزاری جلسات مکرر در خصوص جوانی جمعیت و پیگیری مصوبات این قانون در سطح استان افزود: در این راستا یک مرکز ناباروری دولتی به زودی در خرم آباد راه اندازی می شود که در حال حاضر، تجهیزات آن تامین شده است.

وی ادامه داد: اعتباراتی در راستای تقویت مرکز ناباروری جهاد دانشگاهی استان تامین و خوابگاه دانشجویان متاهل نیز کلنگ زنی شده و به همین منظور جلسات مکرر شورای فرهنگ فرهنگ عمومی با حضور بانوان شاغل در دستگاه های اجرایی استان تشکیل شده است.

ولیپوری اظهار داشت: در حوزه تسهیلات فرزندآوری و ازدواج نیز رتبه لرستان در سال ۱۴۰۰، در جایگاه ۲۷ استان های کشور بود که سال گذشته در این زمینه رتبه ۱۵ را کسب کرد.

وی با بیان اینکه اکنون ۱۴ هزار نفر در صف انتظار تسهیلات فرزند آوری و ازدواج هستند ادامه داد: با پیگیری های انجام گرفته مقرر شده است امسال اعتبارات بیشتری جهت تسریع در روند دریافت تسهیلات اختصاص یابد.

مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری لرستان گفت: در راستای واگذاری زمین و منزل مسکونی فرزندآوری، خرم آباد با کمبود زمین مواجه است که در این راستا امسال پنج جلسه با راه و شهرسازی برگزار و مقرر شده است پیشنهادات در قالب بسته تدوین شده به مرکز ارسال و راهکارهای احتمالی بررسی و اجرایی شود.

ولیپوری با بیان اینکه کمترین مشکل در راستای تامین زمین و مسکون در بروجرد وجود دارد افزود: متاسفانه تاکنون در خرم آباد فقط ۱۶ قطعه تامین شده در حالیکه تعداد متقاضیان بیش از ۴۰۰ نفر است همچنین اشتغال پدر فرزندان سه قلو در دستور کار قرار گرفته است و تا پایان ۲ سالگی نیز، ماهانه یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به دوقلوها پرداخت می شود.

وی ادامه داد: لرستان در رتبه بندی های مربوطه توسط وزارت کشور، با توجه به اقداماتی که در خصوص بحث حمایت از خانواده و جوانی جمعیت انجام داده رتبه سوم را کسب کرده است و در آینده نیز اقدامات دقیق تری در این زمینه صورت خواهد گرفت.

به گفته وی اکنون ۲ هزار خانواده دارای فرزندچند قلو تحت پوشش بهزیستی لرستان هستند.

ضرورت فرهنگ سازی در راستای ترویج فرزندآوری

استاندار لرستان گفت: فرهنگ سازی اصل و مهمترین موضوع در ترویج و ترغیب زوجین برای فرزندآوری است که در قالب برنامه های متعددی از جمله کار رسانه ای، تبلیغات و آموزش های چهره به چهره محقق می شود.

فرهاد زیویار عنوان کرد: برنامه های آموزشی باید کارشناسانه و به گونه ای باشد که مخاطبان را به خوبی به موضوع فرزندآوری ترغیب کند همچنین امکانات و دستورالعمل ها به عنوان ابزار مشوق نیز در مرحله های بعد بسیار تاثیرگذار هستند که باید در نظر گرفته شود و تداوم داشته باشد.

زیویار با اشاره به شرایط حساس موضوع جمعیت در کشور و استان تاکید کرد: جلسات قرارگاه باید به صورت منظم برگزار شود و هر دستگاه باید اقدامات خود را به صورت ساماندهی ارائه دهد همچنین کمیته های تخصصی ذیل این قرارگاه نیز باید به صورت منظم برگزار و نتایج آن به صورت مقایسه ای بررسی گردد.

استاندار همچنین به تاثیرات منفی پیری جمعیت در شرایط کشور، جامعه و آداب و رسوم اشاره کرد و گفت: پیشگیری از مسیر پیری مفرط جمعیت و افزایش نرخ موالید برنامه دشواری است که عزم همگانی می خواهد.

سه هزار و ۷۱۴ واقعه ازدواج در لرستان ثبت شد

مدیرکل ثبت احوال لرستان گفت: طی سه‌ماه نخست امسال پنج هزار و ۸۰۵ واقعه ولادت در استان به ثبت رسیده که از این مجموع سه هزار و ۳۶ نفر معادل ۵۲.۳ درصد پسر و ۲ هزار و ۷۵۹ نفر معادل۴۷.۷ درصد دختر بوده‌اند و در مجموع به ازای هر ۱۱۰ پسر ۱۰۰ دختر متولد شد.

فریبرز امیری بیان کرد: همچنین از تعداد کل ولادت‌های ثبت شده سه هزار و ۶۶۰ مورد معادل۶۳ درصد شهری و ۲هزار و ۱۴۵ مورد معادل ۳۷ درصد روستایی بوده است.

مدیرکل ثبت‌احوال لرستان گفت: در سه‌ماه نخست سال جاری هر شبانه‌روز به‌طور متوسط ۶۲ نوزاد و هر ساعت سه نوزاد متولد شده که ۹۸.۲ درصد از ولادت‌های ثبت شده استان در مهلت قانونی ۱۵ روزه به ثبت رسیده‌اند و در این مدت ۱۱۹ مورد از ولادت‌های ثبت شده مربوط به نوزادان دوقلو و چهار مورد سه‌قلو می باشد.