به گزارش خبرنگار ایرنا، آیین نخل‌گردانی به عنوان یکی از سنت‌های کهن با قدمتی بیش از ۱۵۰ سال، همه ساله در عصر روز یازدهم ماه محرم با به راه افتادن دسته‌های سینه و زنجیرزنی، چاوش‌خوانی با حضور انبوه عزاداران حسینی پس از ۱۰ روز بی‌قراری در محدوده بافت قدیمی شاهرود به یاد سرور و سالار شهیدان و ۷۲ تن از یاران با وفایش برگزار شد.
آیین «نخل گردانی» در کنار مراسم «یاعباس، یاعباس» مهمترین و پرشورترین مراسم سوگواری حسینی شاهرود ویژه ماه محرم به شمار می‌رود.
نخل، در اصطلاح مراسم سوگواری محرم، اتاقکی تابوت مانند است که با پوشش سیاه و انواع شال‌های رنگارنگ، آیینه و چراغ تزیین می‌شود و به عنوان نماد تابوت سیدالشهدا (ع) به نمایش در می‌آید. نخل بندی، نخل‌آرایی، نخل‌گردانی از اصطلاح‌های این آیین عزاداری در ماه محرم است، و مردم بسیاری از شهرهای ایران برای این آیین ارزش و جایگاه خاصی قائل هستند.
روز یازدهم در شهر شاهرود شور دیگر برپا می‌شود. نخل که از شب گذشته آذین‌بندی شده، با نوای «یا حسین(ع)» روی دست عزاداران حسینی بلند می‌شود. مردم از اطراف و روستاهای حومه، در کوچه و خیابان‌ها تجمع می کنند و به عزاداری می‌پردازند، دسته‌ها و هیات‌های مذهبی توغ‌هایی که روز پنجم در تکایا و مساجد مستقر کرده بودند، همراه با تمامی تجهیزات به خیابان می‌آورند تا پیشاپیش نخل حرکت داده شوند.
نخل از کوچه‌ای که به نام کوچه «مسجد نخل» معروف است، بیرون آورده و در خیابان اصلی، میان جمع عزاداران چرخانده می‌شود. پس از آن بر زمین گذاشته می‌شود و هیات‌ها جلوی نخل به سینه‌زنی می‌پردازند.
شیون و فریاد «یا حسین، یا حسین(ع)» به آسمان بلند می‌شود و شیپورچیان و سنج‌زن‌ها آهنگی حماسی و باهیجان می‌نوازند به‌طوری که نبرد و روز واقعه سال ۶۱ هجری قمری را در ذهن‌ها تداعی می‌کند.
خواندن نوحه پنج تن آل عبا(ع) هم یکی از اجزای اصلی این آیین سنتی است که طرفداران بسیاری دارد. عزاداران حسینی بر طبق سنت قدیم نخل را با شکوه و جلال خاصی به دوش گرفته و در حالی که سه نخل‌گردان هم در داخل و هم بالای نخل هستند، نخل‌بران را هدایت می‌کنند.
پس از ساعتی عزاداری و روضه‌خوانی، نخل به همان ترتیب باشکوه، همراه با دسته‌های سینه و زنجیرزنی دوباره به جایگاه قبلی خود بازگرداننده می‌شود.
قرار بعدی دوستداران امام حسین(ع) و یاران باوفایش اربعین حسینی است، اما تا آن زمان پرچم‌های مشکی سردر مسجدها، تکیه‌ها و خانه‌ها، مردم را به مجلس‌های کوچک عزاداری دعوت می‌کند.
آیین نخل‌گردانی مختص به شهر شاهرود نیست و اهالی بسطام، مجن و بیشتر مناطق شهری و روستایی این شهرستان نیز نظیر آن را که نمادی از خیمه‌گاه سبزپوش حضرت حسین ابن علی (ع) و تشییع نمادین سرور شهیدان عالم در نینوای حسینی است برگزار می‌کنند.
نخل‌های برخی از شهرها و روستاهای شاهرود، علاوه بر تفاوت از نظر اندازه در نحوه تزیین نیز متفاوت است و بر روی آن آیاتی از کلام الله مجید و اشعاری از محتشم کاشانی نقش بسته است.
آیین نخل گردانی شاهرود در فهرست میراث معنوی کشور ثبت شده است.
نظر شما