به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، مقتل‌خوانی یکی از آیین‌های مذهبی است که در ایام محرم برای روایت آن چه که در کربلا و روز عاشورا گذشته است استفاده می‌شود و در واقع یکی از شیوه‌های عزاداری و روضه‌خوانی است.
مقتل‌خوانی حتی از روضه هم پیشینه طولانی‌تری دارد و می‌توان گفت به قدمت تاریخ واقعه عاشورا است. تفاوت آن با روضه در این است که مقتل مستقیما به سراغ واقعه عاشورا می‌رود و با جزییات دقیق بیان می‌گردد.
در جامعه امروز که هیئت‌های مختلفی در ایام محرم وجود دارند تا عزاداران حسینی در آن شرکت کنند و در میان انبوه روضه‌ها و مداحی‌ها، این سنت دیرینه کمرنگ شده است. حال آن که می‌توان گفت تاثیرگذارترین و نزدیک‌ترین روایت‌ها، روایت از طریق مقتل‌های معتبر است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) در گفت وگو با کارشناسان این حوزه به بررسی اهمیت و جایگاه مقتل‌خوانی در تاریخ شیعه و همچنین روش‌های ترویج این مهم، پرداخت.
در پنجمین و آخرین گفتگو از این پرونده به سراغ حجت‌الاسلام ایمان ضرابی رفته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
حجت‌الاسلام ایمان ضرابی با بیان این که مقتل‌خوانی تاریخ طولانی دارد، گفت: در گذشته مقتل‌خوانی بیشتر در شهرهایی که ریشه تاریخی داشتند مثل اصفهان و یا شمال ایران رواج داشته و در روز عاشورا بخش‌هایی از مقاتل معتبر را می‌خواندند. مقتل‌خوانی از این نظر با کیفیت است که به متن اصلی بدون کم و زیاد کردن آن پرداخته می‌شود.
روضه‌خوانی‌های ما از متن‌های اصلی فاصله گرفته و بیشتر شکل احساسی به معنای به کار گرفتن ابزارهای دیگر شده استوی با اشاره به عوامل کمتر شدن مجالس مقتل‌خوانی بیان کرد: اولین عامل شکل روضه‌خوانی‌های ما است که از متن‌های اصلی فاصله گرفته است و بیشتر شکل احساسی به معنای به کار گرفتن ابزارهای دیگر شد و کمتربه متن اصلی مقتل توجه شده است. البته هنوز هم وقتی روضه خوانده می‌شود از متن مقتل استفاده می‌کنند اما مانند مقتل‌خوانی تامل صددرصدی بر متن اصلی ندارند. از دیگر عوامل هم این است که هجمه‌های فرهنگی بسیاری بر ما وارد شده است.
این روحانی با تاکید بر این که باید برای این هجمه‌ها اقدامی صورت گیرد، گفت: وقتی ما بیمار می‌شویم پزشک صرفا به دارو اکتفا نمی‌کند ودر کنار دارو یک رژیم غذایی مناسبی هم به شما پیشنهاد می‌کند. اکنون جامعه ما نسبت به معتقداتش بیمار شده است و جلساتی مثل روضه مانند دارو هستند اما به نظر من آن رژیم و سبک زندگی ما باید شکل دیگری بگیرد. ما باید از فرصت‌هایی مثل دهه اول محرم و اربعین که برای ما ایجاد می‌شود استفاده کنیم و با توجه به مسئولیتی که در جامعه داریم باید این سبک زندگی را درست کنیم.
وی افزود: باید علت درد را پیدا کنیم. اگر علت را پیدا کنیم به نظر من جامعه مستعد این است که به سمت این مجالس عزاداری و مقتل‌خوانی بیاید. این را صرفا برای این که کوره عزای امام حسین(ع) را گرم‌تر وگرم‌تر کنیم، نمی‌گویم. به این دلیل می‌گویم که ما واقعا نیازمند به این مجالس هستیم. وقتی در این جلسات شرکت می‌کنیم اولین اتفاق در وجود و حضور خود ما رخ می‌دهد و روح ما رقیق‌تر می‌شود.
شخصی که می‌خواهد در مجالس مقتل‌خوانی داشته باشد باید تبحر روشن کردن کلام برای مخاطبین را داشته باشدحجت‌الاسلام ضرابی با اشاره به این که در مجالس مقتل‌خوانی مخاطب‌شناسی نمی‌شود بیان کرد: شخصی که می‌خواهد در مجالس مقتل‌خوانی داشته باشد باید تبحر روشن کردن کلام برای مخاطبین را داشته باشد. انبیا الهی و ائمه(ع) به ما یاد داده‌اند که به اندازه و قدر فهم مردم با آن‌ها سخن بگوییم. یعنی ما باید برای هر رده خاصی مقاتل متناسب با آن سن را بیان کنیم. عاشورا یک آموزشگاه کامل است که برای هر رده سنی حرفی برای گفتن دارد. لذا باید نوع زبانمان را تغییردهیم تا همه بتوانند استفاده کنند. من به عنوان مجتهد به این نتیجه رسیدم که ما باید فقه را برای افراد همه فهم کنیم و آن‌ها را در پیچیدگی‌های فقه سردرگم نکنیم.
وی در پایان افزود: مقتل دنیایی است که درون آن همه چیز است. مثلا عنصر خانواده در آن بسیار پررنگ است و خانواده عنصری است که دنیای غرب تلاش دارد آن را از ما بگیرد و ما را به تنهایی بکشاند. وقتی خانواده از ما گرفته شود بستری از آسیب‌های اجتماعی گریبانمان را می‌گیرد. ما می‌توانیم مفاهیم مهم خانواده را در عاشورا ببینیم و بیاموزیم.
نظر شما