تسلط طالبان بر کابل اشتباه محاسباتی واشنگتن و اسلام‌آباد را رقم زد

به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا، روزنامه انگلیسی زبان اکسپرس تریبیون طی گزارشی به مناسبت دومین سال سقوط کابل پس از فرار نیروهای خارجی به سرکردگی آمریکا از افغانستان نوشت: سقوط کابل ثابت کرد که چگونه ایالات متحده و پاکستان نتوانستند پیروزی طالبان را پیش بینی کنند.

در این گزارش به نقل از منابع آگاهی که در جلسات رهبران نظامی آمریکا و پاکستان در اسلام‌آباد چند ماه قبل از فرار نیروهای خارجی از افغانستان حضور داشتند، آمده است: ژنرال مک کنزی، فرمانده وقت سنتکام در جریان سفر به پاکستان با فرمانده وقت ارتش این کشور دیدار کرد. طرفین درباره افغانستان به ویژه سناریوی پس از خروج ایالات متحده متمرکز کردند. ژنرال آمریکایی مشتاق به دریافت ارزیابی پاکستان در مورد یک سوال کلیدی بود و آن نیز، پس از خروج ایالات متحده چقدر طول می‌کشد تا طالبان کنترل کابل را به دست گیرند؟

تریبیون نوشت: ارزیابی پاکستان برای آمریکایی‌ها بیشترین اهمیت را داشت، هم به دلیل نزدیکی آن به افغانستان و هم به دلیل پیوندهای تاریخی‌اشبا طالبان. فرمانده وقت ارتش پاکستان بر اساس ارزیابی آژانس‌های امنیتی این کشور، به ژنرال آمریکایی اطلاع داد که طالبان افغانستان ممکن است برای تصرف سایر مناطق این کشور هجوم بیاورند، اما کنترول کابل به منزله سقوط نیست.

به ادعای فرمانده وقت ارتش پاکستان، نیروهای طالبان زمانی که می‌خواهند کابل را تصرف کنند، با مقاومت شدید ارتش ملی افغانستان مواجه خواهند شد. وی بر این باور بود که پس از خروج ایالات متحده، ممکن است یک سال یا بیشتر طول بکشد تا طالبان افغانستان دوباره قدرت را در کابل به دست آورند.

این روزنامه پاکستانی نوشت: هنگامی که جوبایدن سرانجام تاریخ خروج آمریکا و نیروهای ناتو را اعلام کرد، جامعه اطلاعاتی ایالات متحده نیز به ارزیابی وضعیت بعد از آن پرداختند. در ابتدا، آژانس‌های اطلاعات آمریکا ادعا کردند که ممکن است ۹ ماه طول بکشد تا طالبان افغانستان کنترل کابل را به دست گیرند. البته این ارزیابی در مرحله بعد مورد تجدید نظر قرار گرفت و آژانس‌های امنیتی آمریکا سقوط کابل را ظرف سه ماه پس از خروج ایالات متحده پیش بینی کردند.

به نوشته این رسانه پاکستانی: با این حال، حتی زمانی که آخرین دسته از نیروهای آمریکایی برای ترک کشور جنگ زده افغانستان آماده می‌شدند، طالبان به دروازه‌های شهر کابل رسیدند درحالی که خبری از نیروهای ارتش ملی افغانستان نبود. سرعت سقوط کابل به دست طالبان افغانستان به نحوی بود که اطلاعات نادرست جامعه اطلاعاتی آمریکا و پاکستان را آشکار کرد. پاکستان تنها درخصوص سقوط کابل دچار اشتباه محاسباتی نبود بلکه نتوانست خطرات بازگشت طالبان افغانستان به قدرت و تهدیدات متعاقب آن را برای امنیت خود پیش بینی کند.

تریبیون نوشت که پاکستان در زمان تسلط طالبان بر کابل فکر می‌کرد که برای غلبه بر ناآرامی‌ها در مرزهای مشترک و مبارزه با عناصر ضدپاکستانی کمک خواهد کرد. اولین و مهمترین انتظار پاکستان این بود که طالبان افغانستان با گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان (TTP) برخورد کند. اما با گذشته دو سال از سقوط کابل، تعداد حملات فرامرزی تحریک طالبان پاکستان در این کشور افزایش یافته است.

به گزارش ایرنا، به رغم تنش‌ها میان اسلام‌آباد و دولت کابل که یکدیگر را به کارشکنی در بهبود روباط و عدم همکاری برای پرداختن به نگرانی‌های مشترک متهم می‌کنند، پاکستان بارها مخالفت خود را با هرگونه اقدام قهری و متخاصم طالبان برای به دست گرفتن قدرت در کابل اعلام کرده است.

ملاحظات جدی رهبران سیاسی و نظامی پاکستان درخصوص ناتوانی نیروهای طالبان افغانستان در مراقبت از مرزهای مشترک به ویژه نرمش در قبال عناصر ضدپاکستانی اسلام‌آباد را وارد یک آزمون مبنی بر چگونگی برقراری تعامل رسمی‌تر با طالبان کرده است، موضوعی که رسانه‌ها و ناظران سیاسی در پاکستان نیز آن را رصد کرده و می‌گویند: اسلام‌آباد برای به رسمیت شناختن طالبان منتظر واکنش جامعه جهانی است و هرگونه تصمیم مطابق با نگاه دیگر کشورها به ویژه همسایگان به طالبان خواهد بود.

رهبران سیاسی و نظامی پاکستان طی ماه‌های اخیر و همزمان با تشدید روابط با افغانستان ناشی تاکید دارند که اسلام‌آباد نیز همگام با همسایگان افغانستان و جامعه جهانی از طالبان اجرای تعهدات را مطالبه می‌کند که شامل تامین حقوق زنان، آموزش دختران، حقوق بشر و مبارزه بی‌امان علیه چالش تروریسم می‌باشد.

سیاست‌ فعلی اسلام‌آباد در قبال افغانستان بیانگر قدم‌های محتاط آنان در تعامل با طالبان است. هفته گذشته و تنها یک روز قبل از پایان کار دولت پاکستان، وزیر خارجه وقت این کشور در واکنش به مواضع هیات حاکمه موقت افغانستان گفت که طالبان باید متوجه باشد که همچنان با چالش به رسمیت شناختن مواجه است و اگر قرار باشد گامی در این مسیر برداشته شود آنان موظف به رفع نگرانی‌های همسایگان از جمله جلوگیری از سوء استفاده از خاک افغانستان توسط تروریست‌ها علیه سایر همسایگان هستند.