«نورین نیّرین» شاهکار امام خمینی(ره) در مدح حضرت معصومه(س)‌

مراغه- ایرنا- پژوهشگر ادبیات شیعی گفت: متأسفانه «نورین نیّرین» به عنوان یک گوهر گرانبها از دیوان امام خمینی (ره) تا حدودی گمنام مانده است و در مناسبت‌های مختلفی چون امروز به معرفی نیاز دارد.

«حامد نوبخت یگانه» روز پنج‌شنبه و همزمان با سالروز وفات حضرت معصومه (س) در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی در مدح حضرت فاطمه زهرا(س) و فاطمه معصومه علیهم‌السلام داد سخن داده که مسمّی به نورین نیّرین (دو نور تابان) است.

«نورین نیّرین» شاهکار امام خمینی(ره) در مدح حضرت معصومه(س)‌
حامد نوبخت‌یگانه، پژوهشگر ادبیات شیعی و مدیرمسئول فصلنامه «رسم محتشم»

وی ادامه داد: امام این شاهکار را در قالب قصیده‌ای ۴۴ بیتی سروده که در لفظ و معنی کم‌نظیر است؛ لفظی زیبا و متین و معنایی به ژرفای دریایی عمیق که مطلع آن «ای ازلیّت به تربت تو مخمّر/ وی ابدیّت به طلعت تو مقرّر» است.

وی اضافه کرد: از بیت دوازدهم قصیده در منقبت حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها وارد می‌شود که با مدحت حضرت زهرا سلام‌الله علیها به هم آمیخته تا در نهایت با تخلص (هندی) و ۲ بیت بعد از آن به پایان می‌رسد.

«نوبخت یگانه» افزود: متأسفانه این گوهر گرانبها از دیوان امام تا حدودی گمنام مانده و همچون دیگر اشعار ایشان از جمله «من به خال لبت ای دوست گرفتار شدم / چشم بیمار تورا دیدم و بیمار شدم» به شهرت نرسیده است.

وی به پاسخ مقام معظم رهبری به این شعر نیز اشاره و بیان کرد: امام خامنه‌ای نیز در پاسخ به این شعر می‌گوید: «تو که خود خال لبی از چه گرفتار شدی / تو طبیب همه‌ای از چه تو بیمار شدی».

اهمیت شعر مذهبی به زمان رسول اکرم برمی‌گردد

پژوهشگر ادبیات شیعی گفت: اهمیت شعر مذهبی و سفارش به آن در جهت دفاع از دین مبین اسلام و تبلیغ آن به زمان حضرت رسول اکرم (ص) برمی‌گردد و آغاز آن به حضرت ابوطالب سلام‌الله علیه می‌رسد که خود یکی از اوصیای حضرت ابراهیم سلام الله علیه است.

«نوبخت یگانه» افزود: در امالی شیخ طوسی چنین نقل شده است که در طلب باران، پیامبر عظیم‌الشأن صل‌الله علیه و آله از عموی خود و پدر والامقام امیرالمومنین(ع) یاد کرده و فرمودند که اگر حضرت ابوطالب علیه‌السلام زنده بودند، چشمش روشن می‌شد و فرمودند کیست از او شعری بخواند.

«رسول اکرم(ص) بر اساس «تفسیر روایی نورالثقلین» در پاسخ به سوالی که از شعر پرسیدند، فرمودند: همانا مومن با شمشیر و زبان خود جهاد می‌کند؛ سوگند به آن که جانم در دست اوست، شاعران با شعر خود گویی به دشمن تیر می‌اندازند.

در احادیث نورانی ائمه اطهار علیهم‌السلام نیز در تشویق به این نوع از شعر و اهمیت آن، فرمایش‌های مختلف و زیادی وارد شده و مرحوم علامه امینی در کتاب شریف (الغدیر) از این نوع شعر نهایت استفاده را برده و در حقانیت امیرالمومنین(ع) و ابطال مخالفان سعیی بلیغ کرده است.

و اما در شعر فارسی، قدمت این نوع از اشعار به اذعان تاریخ قم از حسن بن حسن قمی (قرن ۴ هجری) به قرن سوم هجری مربوط می‌شود که آغاز شعر فارسی با شعرای اهل بیت علیهم‌السلام است و قرن به قرن ادامه یافت تا به دوره صفویه ‌رسیده و جانی دوباره برخود می‌گیرد تا نوبت به قاجار می‌رسد که عصر زرین منقبت است».

آغاز مدح شاعرانه کریمه اهل بیت، تحقیقی مستقل نیاز دارد

پژوهشگر ادبیات شیعی بیان کرد: در مدح کریمه اهل بیت فاطمه معصومه سلام الله علیها تحقیقی مستقل می‌طلبد که آغازین منقبت آن علیامخدره سلام‌الله علیها به کدام شاعر و عصر و زمان برمی‌گردد؟

«نورین نیّرین» شاهکار امام خمینی(ره) در مدح حضرت معصومه(س)‌
حرم حضرت معصومه (س)

نوبخت یگانه ادامه داد: شعری از هاتف اصفهانی، شاعر عصر افشار و زندیه در دست است که در مدح حضرت فاطمه معصومه(س) است و ادامه آن با شعر شعرای زمان قاجار بوده که با زیباترین وجهی انشاد شده است.

وی افزود: در عصر حاضر نیز منقبت ایشان در اشعار بسیاری از شاعران انعکاس یافته و دوره انقلاب اسلامی نقطه اوج آن است.

وی اضافه کرد: در مدح و منقبت حضرت فاطمه معصومه (س) قصیده شگفتی است معروف به «قصیده معجزیه» از میرزا محمد صادق، متخلص به ناطق با محتوای «وین قبّه راست جای به جایی که پایه‌اش / از اوج مهر و ماه و زحل برتر آمده» که اساس آن با حروف ابجد بوده و ماده‌تاریخ طلاکاری گنبد و ایوان حرم مطهر آن حضرت است.

به گزارش ایرنا حضرت فاطمه معصومه(س) ۲۵ سال بعد از تولد امام رضا(ع) دیده به جهان گشود و در مورد روز تولدشان اختلاف وجود دارد؛ بنا بر نقلی، اوّل ذی القعده سال ۱۷۳ هجری، روز میلاد حضرت فاطمه معصومه‏(س) است.

پدرش امام موسی بن جعفر(ع) و مادرش بانویی پاکیزه به نام «نجمه» بود که وقتی حضرت رضا(ع) را به دنیا آورد، امام کاظم(ع) او را «طاهره» نامید و اسامی دیگری چون نجمه، اروی، سَکَن، سمانه و تکتم داشت.

مهمترین لقب فاطمه دختر امام کاظم(ع) «معصومه» بوده و از روایتی منتسب به امام رضا(ع) اخذ شده است که فرمود: «مَنْ زارَ الْمَعْصُومَةَ بِقُمْ کَمَنْ‏ زارَنی‏ / هرکس حضرت معصومه(س) را در قم زیارت کند گویا مرا زیارت کرده است».

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha