به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از «ساینس الرت»، ماده تاریک یک مدل نیرومند کیهانشناسی است اما مشکلات خاص خودش را دارد. علاوه بر ناتوانی ما در ردیابی ذرات ماده تاریک، یک مساله هم با تعداد کهکشانهای کوتوله پیرامون کهکشان راه شیری مرتبط است.
بر اساس محبوبترین مدلهای ماده تاریک، کهکشانها باید توسط انبوهی از ماده تاریک در داخل هاله (halo) ماده تاریک آنها احاطه شده باشند. از آنجا که ماده عادی گرایش به تجمیع در پیرامون ماده تاریک دارد، این بدان معنی است که کهکشان راه شیری باید با کهکشانهای کوتوله احاطه شده باشد.
هر چند که چندین کهکشان کوتوله در نزدیکی «راه شیری» شناخته شده هستند اما تعداد آنها کمتر از آن است که با شبیهسازیهای ماده تاریک پیش بینی شده است و شاید هم کهکشانهای کوتوله بسیار بیشتری وجود دارند که ما تا الان متوجه وجود آنها نشدهایم زیرا آنها عمدتا از ماده تاریک ساخته شده اند.
تعداد اندکی از آنها را ردیابی کردهایم. آنها موسوم به «کهکشانهای تقریبا ماده تاریک» (ADGs) و بطور خاص کم نور و تاریک هستند. ما تعداد کافی از آنها برای مطابقت با مدل ماده تاریک سرد پیدا نکردهایم اما چنانکه یک مطالعه اخیر مشخص شده است، همچنان به یافتن آنها ادامه میدهیم.
این مطالعه جدید یک کهکشان کوتوله تازه کشف شده موسوم به «نوب» (Nube) را توصیف میکند. این کهکشان صرفا بطور تصادفی در تصاویر جمعآوری شده توسط پروژه IAC Stripe۸۲ Legacy کشف شد. این کهکشان چنان کم نور بوده و در دادههای رصدگری «دیپ اسکای» (SDSS) ظاهر نمیشود که این مساله تاحدی عجیب است.
اما این تیم محققان در یکی از تصاویر متوجه چیزی شدند که شبیه یک کهکشان تاریک بود و تصمیم گرفتند با استفاده از تلسکوپ «گرین بنک» آن را بیشتر بررسی کنند. بر اساس دادههای تلسکوپ یادشده، این کهکشان در فاصله حدود ۳۵۰ میلیون سال نوری (از زمین) قرار دارد و به شدت پراکنده (diffuse) است بطوری که نیمی از جرم آن در فاصله بیش از ۲۲ هزار سال نوری امتداد یافته که نزدیک به یک چهارم از قطر کهکشان راه شیری است.
این کهکشان جرمی حدود ۲۶ میلیارد جرم خورشیدی دارد اما جرم ستارگان درون این کهکشان تنها ۳۹۰ میلیون جرم خورشیدی است. این کهکشان عمدتا از ماده تاریک تشکیل شده و بزرگترین کهکشان فوق پراکنده (ultra-diffuse) شناخته شده است. به گفته ستاره شناسان، این کهکشان ماده تاریک صرفا بر اساس بخت و اقبال کشف شد. با توجه به اندازه این کهکشان، کاملا محتمل است که کهکشانهای کوتوله دیگری نیز در محیط فلکی مجاور ما وجود داشته باشند اگر فقط بتوانیم آنها را پیدا کنیم.
اما تعجب آور اینکه، هر چند کهکشانهایی مانند اینها از مدل کیهانشناسی ماده تاریک حمایت میکنند اما این کهکشان خاص با پروفایل محبوبترین گونه موسوم به ماده تاریک سرد همخوانی ندارد. این کهکشان در عوض بیشتر با گونه موسوم به ماده تاریک مبهم همخوانی دارد؛ بنابراین در حالی که ما در حال نزدیکتر شدن به شبیهسازیهای ماده تاریک هستیم، روشن است که باید برخی شگفتیها را نیز در محاسبات وارد کنیم. از این رو باید به جست و جو برای کشف کهکشانهای بیشتری از این نوع ادامه دهیم. پاسخ به سوالات ما درباره ماده تاریک بطور حتم همانجا در میان تاریکی نهفته است.
نظر شما