امیدآفرینی در سایه مهارت‌افزایی جوانان

گروه جامعه ایرنا - واژه «امید» هرچند کلی، بدیهی و پرتکرار به نظر می رسد اما وجود آن در یک خانواده به عنوان موتور محرک در برنامه‌ریزی ها عمل می‌کند؛ خانواده امیدوار به آینده‌ای روشن، می‌تواند در برنامه‌ریزی‌ها از جمله فرزندآوری موفق‌تر عمل کند در حالی که خانواده ناامید از طی مسیر عادی زندگی نیز درمانده می‌شود و نمی‌تواند پیش‌بینی درستی برای ادامه مسیر حرکت خود داشته باشد.

از این رو در آیات قرآن کریم و سخن بزرگان دین و همچنین روانشناسان و جامعه شناسان به نقش امید در زندگی اشاره شده است؛ موضوعی که توجه به آن می‌تواند در رسیدن به اهداف خانواده، یاری‌رسان جوانان باشد.

اعضای یک خانواده با شناخت جایگاه خانواده و ظرفیت درونی آن، می‌توانند گام مهمی در رسیدن به اهداف بردارند و در نتیجه جامعه را به سمت پیشرفت سوق دهند؛ لیلا برزین دانش‌آموخته مطالعات زنان و خانواده در گفت‌وگو با ایرنا درباره موضوع امیدآفرینی در خانواده معتقد است: «نداشتن شناخت اولیه از ظرفیت‌های خانواده و نیز زن و مرد از یکدیگر و پتانسیل‌هایی که وجود دارد عامل اصلی بی‌انگیزگی و ناامیدی در بین خانواده‌های جوان است و این ناامیدی و بی انگیزگی زندگی مشترک آنان را به بی راهه می‌کشاند.

او با بیان اینکه دختران و پسران ما باید بعد از شناخت خود، آمادگی‌های لازم برای تشکیل خانواده را در خود ایجاد کنند و سپس برای تشکیل خانواده اقدام کنند؛ می‌گوید: دختران و پسران هر کدام باید در آشنایی اولیه و بررسی‌هایی که انجام می‌دهند به طور شفاف درباره آینده خانواده و اینکه می‌خواهند این خانواده را به چه سمتی سوق دهند با یکدیگر گفت‌وگو کنند.

برزین معتقد است بسیاری از مشکلاتی که بعد از زندگی مشترک برای خانواده‌های جوان ایجاد می‌شود، ناشی از عدم گفت‌وگوی سازنده و تصمیم گیری احساسی در دوران آشنایی است؛ خانواده هایی موفق هستند که پیش از آغاز زندگی مشترک تمام جوانب را بررسی و با امید به آینده‌ای روشن و توکل بر خداوند زندگی خود را آغاز کنند.

او می گوید: وقتی زن و مرد ابتدا خود را بشناسند و نسبت به هدف خود و طرف مقابل از تشکیل خانواده آگاهی داشته باشند، خانواده‌ای موفق را تشکیل داده و در ادامه با آگاهی لازم نهال خانواده را آبیاری می‌کنند؛ اگر زن و مرد آگاه باشند مشکلات مختلف نمی تواند آنان را از پا در آورد و این آگاهی‌ها آنان را در مقابل مشکلات مقاوم می‌کند.

این کارشناس خانواده با اشاره به اینکه بیشتر مشکلاتی که برای جوانان در راه تشکیل خانواده و پس از آن، در مدیریت خانواده ایجاد می‌شود، مشکلات مالی و اقتصادی است، می‌افزاید: داشتن مهارت برای تامین معیشت در کنار داشتن شغل از اهمیت برخوردار است؛ شغل یک مقوله است، ممکن است فردی شاغل باشد و در کنار آن مهارتی را آموخته باشد تا در کنار درآمد خود، در صورت لزوم از آن مهارت برای کسب درآمد استفاده کند تا مشکلات مالی کمتری داشته باشد.

برزین معتقد است، «وقتی شرایط مالی یک زوج جوان به هم می ریزد؛ اگر زوجین هر یک دارای مهارت‌های تامین معیشت باشند، می‌توانند به طور موقت زندگی خود را از لحاظ مالی اداره کنند و این امر، خود موجب می‌شود ریشه امید در خانه محکم باشد و بادهای روزگار ریشه خانواده را نسوزاند».

این دانش آموخته حوزه مطالعات زنان تاکید دارد: زن و مادر نقش مهمی در ایجاد روحیه امید در خانه دارد و می تواند با کسب مهارت‌های خانه‌داری و تدبیر امور خانه روحیه نشاط و امید را در خانه حفظ کند؛ همانگونه که مادران و گذشتگان ما با مهارت‌هایی که داشتند در عین سادگی و ساده زیستی خانواده خود را به بهترین شکل اداره می‌کردند.

وی با اشاره به اینکه فرزندان ما زمان زیادی از عمر خود را در مدرسه و تحت مدیریت آموزش و پرورش طی می‌کنند، می‌گوید: مهارت آموزی به طور مستقیم به دانش آموزان ارائه نمی شود و باید آموزش و پرورش در کنار مهارت‌هایی که در جمع بودن به فرزندان می دهد، شرایط و زمینه را به گونه ای طراحی کند که دانش آموزان در پایان دوران تحصیل متوسطه دوم، فارغ از اینکه در چه رشته ای تحصیل کرده باشند، مهارت‌های اولیه و کسب درآمد از آن را بیاموزند.

او می گوید: دو خانواده را در نظر بگیریم که یکی از مهارت‌های لازم بهره مند است و دیگری این مهارت‌ها را ندارد؛ وقتی مشکل مالی و اقتصادی برای هر دو خانواده پیش می‌آید، قطعا خانواده ای که مرد یا زن و یا هر دو در آن خانه از مهارت تامین معیشت برخوردارند، در مواجهه با مشکلات موفق‌تر هستند.

او از رابطه مستقیم مهارت تامین معاش و مدیریت خانواده با امیدآفرینی در خانه و به دنبال آن در جامعه سخن می‌گوید و معتقد است اینکه دائما می شنویم کار نیست و بیکاری بین جوانان وجود دارد و جوانان به دلیل بیکاری نمی توانند ازدواج کنند؛ سخنی گزاف است چرا که انسان در هر سن و سالی که باشد می تواند با دریافت یک مهارت، معیشت خود را تامین کند؛ این مهارت داشتن در امید به آینده تاثیر دارد و خانواده را از کسالت و بیهودگی دور نگه می دارد؛ فقط کافیست جوانان تنبلی را کنار بگذارند، کمی آگاهی خود را بالا ببرند و با شناختی که در پی آگاهی ایجاد می شود، خود را توانمند کنند.