حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟

تهران- ایرنا- یکی از ویژگی‌های مهم چهل‌ودومین دوره جشنواره فیلم فجر، حضور پررنگ نهادهای دولتی با فیلم‌های متنوع و متعدد بود به‌گونه‌ای که برخی با کنایه، جشنواره این دوره را جشنواره فیلم‌های ارگانی نام‌گذاری کردند. جدا از درستی یا نادرستی این ادعا لازم است عملکرد این نهادها و فیلم‌هایی که روانه جشنواره کردند به دقت ارزیابی شود.

البته موضوع‌ این فیلم‌ها نیز با ماموریت دستگاه مورد نظر تطبیق داده شود تا در نهایت دریابیم اقدام به فیلم‌سازی نهادهای دولتی از روی کدام نقشه راه صورت می‌گیرد. بنیاد سینمایی فارابی با ۱۲ فیلم، سازمان سینمایی سوره حوزه هنری با ۶ فیلم، سازمان هنری رسانه‌ای اوج با ۶ فیلم، شهرداری تهران با ۳ فیلم، بنیاد شهید انقلاب اسلامی با ۳ فیلم، بنیاد روایت فتح با یک فیلم، صندوق اعتباری هنر با یک فیلم، سازمان بسیج و میراث فرهنگی نیز با یک فیلم در این دوره جشنواره حضور داشتند.

البته بخش زیادی از فیلم‌ها به صورت مشارکت نهادها با یکدیگر بود. برای مثال بنیاد فارابی برخلاف سال گذشته، امسال هیچ فیلمی را به طور مستقل حمایت نکرد و همه آثار مشارکتی بود. همچنین چند فیلم حوزه هنری و سازمان اوج. بنیاد شهید نیز همین وضعیت را داشت. فقط بنیاد روایت فتح و بسیج بود که با آثار مستقل در این دوره حضور پیدا کردند.

بخش زیادی از فیلم‌ها به صورت مشارکت نهادها با یکدیگر بود. بنیاد فارابی برخلاف پارسال، امسال هیچ فیلمی را به طور مستقل حمایت نکرد. فیلم‌های حوزه هنری، سازمان اوج و بنیاد شهید نیز همین وضعیت را داشت. فقط بنیاد روایت فتح و بسیج آثار مستقل داشتندبنیاد سینمایی فارابی
حضور گسترده بنیاد فارابی در جشنواره امسال با تنوع موضوعی زیادی همراه بود. این بنیاد با ۱۲ فیلم در موضوع‌های اجتماعی، دفاع مقدس، فرزندآوری و قصاص در جنشواره امسال شرکت کرد.
۱- «آبی روشن» (مشارکت با سازمان اوج)
۲_ «آپاراتچی» (مشارکت با سازمان سینمایی سوره_حوزه هنری)
۳_ «آسمان غرب» (مشارکت با سازمان سوره_حوزه هنری)
۴_«بهشت تبهکاران» (مشارکت با بخش خصوصی)
۵_ «دست ناپیدا» (مشارکت با بنیاد شهید و بخش خصوصی)
۶_ «دو روز دیرتر» (مشارکت با بنیاد روایت فتح و موسسه بهمن سبز)
۷_ «شور عاشقی» (مشارکت با بنیاد شهید بخش خصوصی)
۸_ «شه سوار» (مشارکت با بخش خصوصی)
۹_ «صبح اعدام» (مشارکت با سازمان سوره و بخش خصوصی)
۱۰_ «قلب رقه» (مشارکت با بنیاد رسانه‌ای بیان)
۱۱_ «معجزه پروین» (مشارکت با میراث فرهنگی)
۱۲_ «میرو» (مشارکت با بنیاد شهید، بخش خصوصی)

حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟


در موضوع اجتماعی این بنیاد از فیلم‌های «آبی روشن»، «میرو»، «شه‌سوار» و «دو روز دیرتر» حمایت کرده بود که که با محتواهای «قصاص، آبرو و فرزندآوری» دسته‌بندی شدند. از میان این چهار فیلم فقط«آبی روشن» به دلیل پرداخت مناسب و مضمون معنوی خود توانست نظر اهالی رسانه را به خود جلب کند. «شه‌سوار» به دلیل تکرار موضوع، «میرو» به دلیل ضعف اثر در پرداخت و «دو روز دیرتر» به علت پرداخت سخیف به مساله فرزندآوری مورد انتقاد جدی قرار گرفتند.

امسال در سبد فارابی، فیلم‌های دفاع مقدس نیز به چشم می‌خورد. «آسمان غرب» با موضوع دلاوری‌های شهید شیرودی، «دست ناپیدا» با موضوع زنان و دفاع مقدس و«قلب رقه» با زیرشاخه مدافعان حرم ساخته شد. البته در فیلم میرو نیز بخش‌هایی مرتبط با مساله جنگ بود که گویا به دلیل گرفتن حمایت از بنیاد فارابی به فیلم الصاق شده در غیر این صورت کمترین ارتباط مضمونی در میان نبود. از میان این آثار، «آسمان غرب» و «قلب رقه» توانست نظرها را به خود جلب کند اما نمایش فیلم «دست ناپیدا» اثر «انسیه شاه‌حسینی» به دلیل ضعف مفرط و کیفیت پایین اثر با انتقاد شدید اهالی رسانه مواجه شد و این پرسش را مطرح کرد دلیل حمایت یک نهاد دولتی از چنین آثاری که حتی قابلیت پخش از تلویزیون را هم ندارند، چیست.

از سرمایه‌گذاران دو فیلم «صبح اعدام» و «بهشت تهبکاران» پرسیده شد به چه دلیل از یک اثر شبه رادیویی یا اثر تله تئاترگونه باید حمایت دولتی شود؟تاریخ معاصر از دیگر مضامینی بود که در فیلم‌های فارابی قرار داشت؛ «صبح اعدام»، «بهشت تبهکاران» و «معجزه پروین» از جمله آثاری بودند که با موضوع‌های تاریخی نمایش داده شدند. صبح اعدام درباره «طیب حاج رضایی» و «اسماعیل رضایی»، «بهشت تبهکاران» درباره ملی شدن صنعت نفت و «معجزه پروین» با موضوع زندگی پروین اعتصامی شاعر معاصر ایران ساخته و نمایش داده شد. هر سه فیلم در حوزه تاریخ معاصر با ضعف مفرط در ساخت مواجه بودند، به‌گونه‌ای که سئوال از سرمایه‌گذاران دو فیلم اول پرسیده شد که دقیقا به چه دلیل از یک اثر شبه رادیویی مانند «صبح اعدام» یا اثر تله تئاترگونه «بهشت تهبکاران» باید حمایت دولتی شود.

«معجزه پروین» اثر «محمدرضا ورزی» نیز اگرچه شکل و شمایل تاریخی‌اش درست بود اما مانند همیشه در ساخت، کارگردانی و فیلمنامه مشکلات خود را داشت. در حوزه تاریخ اسلام نیز فیلم «شور عاشقی» با نگاهی به انتقال اسرای کربلا ساخته شده بود که این اثر هم دقیقا مشابه یک اثر تلویزیونی بود که شانس چندانی برای اکران نخواهد داشت. «آپاراتچی» تنها اثری با موضوع سینما بود که فارابی در آن مشارکت کرده و نمایش آن در سالن اهالی رسانه و کیفیت خوب اثر با اقبال مواجه شد. نخستین اثر کارگردان فیلم اثری بدون ادعا بود که حرف‌هایش را در بطن فیلم بدون دادن شعار اضافه مطرح کرده بود و نوید آینده یه کارگردان خوشفکر را می‌دهد.

نتیجه حضور بنیاد فارابی در جشنواره
آثار مشارکتی بنیاد سینمایی فارابی در داوری نهایی با ۴۷ نامزدی در ۱۹ بخش مختلف توانست نظر داوران را به خود جلب و در نهایت ۱۱ سمیرغ را کسب کنند که هشت سمیرغ در بخش مسابقه و نگاه نو و سه سمیرغ دیگر در بخش بین‌الملل جشنواره به دست آمد. همچین دیپلم افتخار جایزه ملی گوهر شاد به انسیه شاه‌حسینی کارگردان فیلم سینمایی «دست ناپیدا» اختصاص پیدا کرد.
از نظر کمی، فارابی در این جشنواره توانست از داوران نمره قبولی بگیرد اما با توجه به چالش‌های داوری این دوره، شاید خیلی قابل ارزیایی نهایی نباشد و باید دید کدام‌یک از این آثار در اکران عمومی می‌تواند نظر تماشاگران به خود جلب کند.

سازمان هنری رسانه‌ای اوج
این سازمان با چهار فیلم «مجنون»، «آبی روشن» و «پرویز خان» و همچنین انیمیشن «ببعی قهرمان» در بخش پویانمایی چهل و دومین جشنواره فیلم فجر شرکت کرد. محتوای این فیم‌ها شامل «دفاع مقدس، ورزش، اجتماعی، قصاص، کودک و تاریخ معاصر» است.

دو فیلم مجنون و پرویز خان، پرتره شهید مهدی زین‌الدین از فرماندهان دفاع مقدس و پرویز دهداری سرمربی اسبق تیم ملی است. اوج برای نخستین‌بار در موضوع‌های اجتماعی نیز به ساخت اثر پرداخت؛ البته نخستین انیمیشن این سازمان برای کودکان نیز در جشنواره رونمایی شد.

بعد از گذشت بیش از یک دهه فیلم‌سازی سازمان اوج، به طور قطع می‌توان گفت توانسته بر اساس یک نقشه راه و استراتژی مشخص در عرصه فیلم و سریال حاضر باشد. یکی از آنها ساخت پرتره از فرمانده دفاع مقدس و مفاخر ایران است که امسال اختصاص به شهید زین الدین و پرویز دهداری داشت. هر چند فیلم مجنون، بنا به عقیده منتقدان در پرداخت چهره شهید زین الدین خیلی موفق نبود اما فیلمی کلاسیک در حوزه دفاع مقدس و عملیات خیبر ساخته شده بود که مخاطب از دیدن آن لذت می‌برد. ضمن اینکه بر خلاف برخی فیلم‌های دفاع مقدسی، قهرمان فیلم در انتهای فیلم به شهادت نرسید.

حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟


فیلم پرویز خان نیز درباره تلاش، کوشش و پاسداشت وحدت ملی بود؛ آن‌هم در جایی که احساس می‌شود در حال باخت هستی. برخی این فیلم را واکنشی به حوادث سال گذشته دانستند که باعث شد حتی در جام جهانی تیم ملی ما دچار لطمه شود اما در هر صورت پرویز خان اثری شسته و رفته از یک واقعه ورزشی بود که توانسته هم هیجان بخش ورزشی را حفظ کرده و هم قصه مورد نظر را به خوبی بیان کند. شاید این اثر فتح بابی شود تا در ایران فیلم‌های ورزشی با دقت بیشتری ساخته شوند.
فیلم «آبی روشن» نخستین حضور اوج در ساخت اثر اجتماعی است؛ البته می‌توان گفت در انتخاب مساله با احتیاط عمل شده؛ هر چند در موضوع انتخابی نیز فیلم قابل قبول و دفاع از کار درآمده بود. انتخاب بحث آبرو و تحول شخصیت معتمد شهر از جمله نکات مغفول کمتر گفته شده است؛ با این حال به نظر می‌رسد فیلم در سینما شانس چندانی نداشته باشد اما گزینه خوبی برای نمایش در صداوسیما خواهد بود.

سازمان اوج که امسال تلاش کرده بود با چهره‌های تازه‌کار و جوان آثارش را به جشنواره برساند در عرصه انیمشین نیز برای نخستین‌بار ورود و انیمیشن «ببعی قهرمان» را روانه جشنواره کرد؛ اثری که با استانداردهای جهانی برای کودکان ساخته شده تا در این عرصه هم نمره قابل قبولی بگیرد. انیمشین صنعت پرخرجی است که ورود سازمان اوج می‌تواند با نگاه مضمونی درست، آثار قابل قبولی را بسازد.

سازمان اوج امسال تلاش کرده بود با چهره‌های تازه‌کار و جوان آثارش را به جشنواره برساند و در عرصه انیمشین نیز برای نخستین‌بار ورود و انیمیشن «ببعی قهرمان» را روانه جشنواره کردنتیجه حضور سازمان اوج در جشنواره
اوج امسال با نامزدی مجنون در چندین بخش، رکورددار ادوار جشنواره شد. در رتبه‌های بعدی «پرویز خان» ۹ نامزد و «آبی روشن» ۵ نامزد در بخش سودای سیمرغ داشت که در نهایت «مجنون» با چهار سیمرغ، «پرویز خان» با دو سیمرغ و یک دیپلم افتخار و انیمیشن «ببعی قهرمان» با یک دیپلم افتخار کار خود را در جشنواره به پایان رساندند.

حوزه هنری
سازمان سینمایی سوره وابسته به حوزه هنری بعد از چند سال، حضوری قوی و موثر در جشنواره فیلم فجر داشت. عرضه ۶ فیلم در جشنواره فیلم فجر در موضوع‌های «دفاع مقدس، تاریخ معاصر، کودک‌ونوجوان و سینماوهنر» آنهم بعد از حضور کم فروغ دوره گذشته و البته فیلم‌های ناامیدکننده، نشان می‌داد حوزه هنری با یک نقشه درست وارد جشنواره شده است. این سازمان در جشنواره امسال با ۶ فیلم زیر شرکت کرد:

۱_ «احمد» (مشارکت با موسسه تصویرشهر شهرداری تهران)
۲_ «آسمان غرب» (مشارکت با بنیاد سینمایی فارابی و ارتش جمهوری اسلامی)
۳_ «صبح اعدام» (مشارکت با بنیاد سینمایی فارابی)
۴_ «باغ کیانوش» (محصول باشگاه فیلم سوره و مشارکت با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)
۵_ «آپاراتچی» (مشارکت با بنیاد سینمایی فارابی و مدرسه سینمایی اندیشه و هنر «ماه»)
۶_ «رویا شهر» (مشارکت با معاونت فرهنگی شهرداری تهران و مجتمع مهوا)

حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟

بعد از تماشای آثار، ثابت شد سازمان سینمایی سوره در حال رسیدن به یک بلوغ در عرصه تولید آثار سینمایی است. این سازمان امسال دو فیلم از قهرمانان دفاع مقدس یعنی شهید احمدکاظمی و شهید علی‌اکبر شیرودی را تولید کرد. در کنارش، نگاهی به تاریخ انداخت و روایت زندگی «طیب حاج رضایی و اسماعیل رضایی» از شهدای ۱۵ خرداد را به دست افخمی سپرد. در بخش تاریخ و سینما، سری به دهه شصت زدند و آپاراتچی را ساختند و نگاهی نقادانه به گیروگرفت‌های سینمایی در اوایل انقلاب انداختند. از احوال کودک و نوجوان نیز غافل نبودند و فیلم تحسین‌شده «باغ کیانوش» را به جشنواره آوردند. در آخر نیز با انیمشین «رویا شهر» در این عرصه نیز اعلام حضور کردند.

حوزه هنری امسال دو فیلم با پروداکشن بالا داشت. فیلم احمد که به حضور اولیه شهید احمد کاظمی در زلزله بم می‌پرداخت، اثر بسیار بزرگی است و بازسازی فرودگاه بم و بخش‌های مرتبط با آن زحمت زیادی بر تیم تولید داشته است. از این سو احمد فیلمی بود که شایسته تقدیر است زیرا تولید این بخش‌ها در نهایت دستاوردی برای سینمای ایران است اما احمد در محتوا عقب‌گرد کامل بود. ساخت یک شخصیت منفعل از شهید احمد کاظمی امری نیست که به راحتی بتوان از آن بگذشت. کسی در ساعات اولیه زلزله مدیریت درخشانی از خود برجای گذاشت در فیلم طوری تصویر شده که توان تصمیم‌گیری درست ندارد و در هنگام بحران فقط گریه می‌کند. بگذریم از کنایه‌های متعدد فیلم به سپاه و ارتش و البته ایجاد دوقطبی‌های کاذب و بی‌ربط.

«آسمان غرب» دومین فیلم سنگین حوزه هنری بود. شهید علی‌اکبر شیرودی خلبان هلی‌کوپتر کبرا بود و در اگر این مساله در فیلم نمود نداشت همه تلاش‌ها برای نشان دادن دلاورهایش بی‌نتیجه بود. آسمان غرب قرار بود نقش شیرودی در خنثی‌کردن تهاجم دشمن بعثی در روزهای ابتدای جنگ را نشان دهد که با حضور پرقدرت ارتش در تامین لجستیک فیلم، این مساله به خوبی اتفاق افتاده است.

پروازهای متعدد و حضور سنگین ادوات نظامی در فیلم همراه به طراحی یک قصه درست باعث شد آسمان غرب همان فیلمی باشد که سال‌ها در عرصه دفاع مقدس انتظارش را می‌کشیدیم. اثری پر حادثه با جنگ‌های واقعی و ادوات واقعی‌تر. وقتی در تاریخ می‌خواندیم شیرودی با ستون زرهی دشمن چه کرد، این را در فیلم به عینه مشاهده می‌کنیم و از این جهت «آسمان غرب» را می‌توان یکی از شانس‌های اکران دانست.

اما بازسازی تاریخ معاصر برای حوزه هنری به دهه ۴۰ هم رسید و آن لحظات اعدام طیب و اسماعیل رضایی توسط پهلوی بود. اثری که کارگردانش افخمی بود و اثرش مورد پسند منتقدان قرار نگرفت؛ هر چند هیات داوران را مجاب کرد به اون سیمرغ کارگردانی دهند. با این حجال صبح اعدام بعید است در اکران عمومی شانس چندانی داشته باشد.

فیلم «باغ کیانوش» در حوزه کودک‌ونوجوان یکی از غافگیری‌های جشنواره بود که توانست نظر مثبت اهالی سینما را جذب کند. فیلم آن‌قدر سرحال بود که اهالی سینما از خود پرسیدند چگونه این فیلم در سودای سیمرغ حضور نداشت و آثاری به مراتب ضعیف‌تر جای آن را پر کرده بودند«باغ کیانوش» اما یکی از غافگیری‌های جشنواره بود که توانست نظر مثبت اهالی سینما را جذب کند. فیلمی در حوزه کودک و نوجوان که از کتابی با همین عنوان اقتباس شده و این قدر سرحال بود که اهالی سینما از خود پرسیدند چگونه این فیلم در سودای سیمرغ حضور نداشت و آثاری به مراتب ضعیف‌تر جای آن را پر کرده بودند. باغ کیانوش با یک انتخاب هوشمندانه و روند تولید درست، آتیه خوبی برای سینمای ایران فراهم کرد.

«آپاراتچی» دیگر فیلمی که نبودنش در سودای سیمرغ جای سئوال داشت، یک بازسازی خوش نقشه از دهه شصت بود که دیگر قرار نبود از بالا تا پایین سیستم را محاکمه کند بلکه تلاش کرده نقدهایش را منصفانه مطرح کند و راه اقناع را پیش بگیرد. آخرین اثر حوزه، انیمیشن «رویاشهر» بود که در کنار سه اثر دیگر پازل انیمشین جشنواره را کامل کردند. این اثر هم در ساخت با کیفیت خوبی مواجه بود اما فقدان قصه‌پردازی لازم و عدم شخصیت‌پردازی درست باعث لطمه خوردن آن شده بود.

نتیجه حضور در جشنواره
آثار حوزه هنری در جشنواره فیلم فجر با نگاه مثبت داوران همراه و موفق به کسب ۱۰ سیمرغ بلورین و یک دیپلم افتخار در بخش سودای سیمرغ و بین‌الملل شد.

شهرداری تهران (موسسه تصویر شهر)
شهرداری تهران امسال با دو فیلم «بی‌بدن» و «احمد»(مشارکت با سازمان سینمایی سوره حوزه هنری) و یک انیمشین «رویا شهر» در جشنواره حاضر بود. عدم حضور فیلم بی‌بدن در بخش سودای سیمرغ باعث ایجاد حاشیه تا روزهای آخر جشنواره شد و حتی وزیر فرهنگ نیز درباره آن اظهارنظر کرد. این سه فیلم در موضوع‌های دفاع مقدس، اجتماعی(با موضوع قصاص) و کودک و نوجوان است.

«بی‌بدن» یکی از مهم‌ترین فیلم‌های جشنواره بود که به تدبیر عجیب دبیر جشنواره به سودای سیمرغ راه نیافت و همین مساله باعث ایجاد مناقشه بین شهرداری تهران و جشنواره فیلم فجر شد تا جایی که در جلسه هماهنگی وزارت ارشاد و شهرداری تهران خبری از دبیر جشنواره نبود. با این حال بی‌بدن که با الهام از یک پرونده واقعی ساخته شده بود یکی از فیلم‌های خوب این دوره بود که با دفاع از حکم الهی قصاص، توانست اثری در خور و شایسته خلق کند.

حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟


اگر چه ساخت این فیلم با این کیفیت برای شهرداری تهران یک امتیاز محسوب می‌شود اما به دلیل نداشتن هیج از موضوع‌های مورد نظر شهری می‌توان این پرسش را مطرح کرد که دلیل هزینه‌کرد شهرداری برای این اثر چه بوده است؟
همین سئوال را می‌توان درباره مشارکت شهرداری در فیلم احمد کرد. احمد اثری پرتره درباره یک مطقع زمانی آنهم در شهر بم است که هیچ یکی از موضوع‌های و وقایع آن به شهرداری تهران مرتبط نبوده و نیست. آخرین اثر شهرداری انیمیشن رویاشهر است که با مشارکت حوزه هنری ساخته شده و بیشتر اثر آخرالزمانی است که می‌توان سویه‌هایی از مظاهر جهان جدید را نیز در آن یافت.

اگرچه فیلم «بی‌بدن» یکی از مهم‌ترین فیلم‌های جشنواره بود که به تدبیر عجیب دبیر جشنواره به سودای سیمرغ راه نیافت اما با توجه به مرتبط نداشتن با موضوع‌های مورد نظر شهری، این پرسش مطرح شد که دلیل هزینه‌کرد شهرداری برای این اثر چه بوده است؟نتیجه حضور در جشنواره
سهم شهرداری از جوایز اختتامیه جشنواره تنها برای فیلمی بود که با مشارکت حوزه هنری ساخت. سیمرغ بلورین جایزه ویژه گوهرشاد به «حبیب والی‌نژاد» و سیمرغ بهترین چهره‌پردازی به «مرتضی کهزادی»، سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه بصری به «محمد برادران» و دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اصلی زن به «ساره رشیدی» اهدا شد. فیلم بی‌بدن اگرچه در میان فیلم‌های نگاه نو نامزد بهترین فیلم شد اما در نهایت دستش به جایزه نرسید.

بنیاد شهید انقلاب اسلامی
این نهاد دولتی نیز امسال به سه فیلم «شور عاشقی»، «دست ناپیدا» و «میرو» در موضوع‌های دفاع‌مقدس و تاریخ اسلام در جشنواره امسال حضور یافت. بنیاد شهید ابتدای امسال نخستین جشنواره بین‌المللی و پنجمین جشنواره ملی فیلم و فیلمنامه ایثار را برگزار کرده بود و به نظر می‌رسد در دوره ریاست قاضی‌زاده هاشمی این روند ادامه‌دار باشد؛ هر چند کیفیت آثار تولید شده حرف و حدیث بسیاری را برجای می‌گذارد.

دی‌ماه امسال هاشمی معاون فرهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران گفته بود: برای انتخاب آثار، شورای فیلمنامه‌خوانی و طرح‌خوانی ایجاد کردیم که حدود ۳۱۸ طرح مختلف به این شورا ارسال شد. از این تعداد ۱۱۱ طرح سینمایی بود. ۵۲ طرح در شورا تصویب شد که از این تعداد ۱۶ طرح سینمایی، ۱۳ طرح مستند بوده و اکنون حدود ۴۰ فیلم کوتاه داستانی و کمیک موشن آماده‌سازی و در مراکز عرضه منتشر شده است. همچنین تولید ۶ فیلم سینمایی آغاز شده که از این تعداد پنج فیلم به پایان رسیده و در بخش مستند نیز فیلمبرداری ۲ فیلم تمام شده است.

حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟


طبق سند تحولی که سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی رِئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و آشنایی جوانان با زندگی شهدا از طریق رسانه ابلاغ کرده‌؛ مقوله ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در همه محصولات سمعی و بصری همچون فیلم، سریال، مستند، انیمیشن وجود دارد.

«میرو» و «دست‌ ناپیدا» آثار بنیاد شهید در حوزه دفاع مقدس هستند و تقریبا جزو آثار ضعیف این دوره محسوب می‌شدند. ضعف اثری مثل دست ناپیدا به حدی زیاد بود که واکنش‌های عصبی انسیه شاه‌حسینی را در پی داشت و خواهان برخورد با منتقدان فیلمش شد.
میرو نیز اگرچه در جغرافیای سیستان و بلوچستان فیلمبرداری شده بود اما دفاع مقدس چونان وصله‌ای ناچور به فیلم الصاق شده بود که گویی فقط برای تامین نظر اسپانسر انجام شده است. وقتی در کارنامه سینمایی بنیاد شهید نگاه می‌کنیم اثر چون روز سوم را می‌بینیم و حالا باید حسرت خورد که این نهاد چگونه دست به حمایت آثاری زده که در گیشه شانسی ندارند.

«شور عاشقی» دیگر فیلمی است که مورد حمایت بنیاد شهید قرار گرفته و درباره اسرای کربلاست. اگر دو فیلم قبلی از نگاه منطقی به حوزه جهاد و دفاع مقدس مرتبط بود این فیلم به طور کامل در خارج از حوزه ماموریتی این نهاد مورد حمایت قرار گرفته است.

نتیجه حضور در جشنواره
آثار مورد حمایت بنیاد شهید در جشنواره امسال یک جایزه در بخش سودای سمیرغ و دو جایزه در بخش بین‌الملل گرفت. در سودای سمیرغ، سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی جشنواره را فیلم «دست ناپیدا» دریافت کرد. همچنین در بخش بین‌الادیان، سیمرغ بلورین بهترین فیلم به «داریوش یاری» برای فیلم «شور عاشقی» اهدا شد. همچنین با رأی هیأت (داوران) دیپلم افتخار گوهرشاد در بخش جایزه نگاه ملی؛ سرباز وطن به انسیه شاه‌حسینی برای کارگردانی «دست ناپیدا» تعلق گرفت. همچنین بازیگران فیلم شورعاشقی نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد و زن شدند که البته به جایزه نرسیدند.

بنیاد روایت فتح
این بنیاد تنها با یک فیلم «دو روز دیرتر»( با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی و موسسه بهمن سبز) آن هم نه در حوزه دفاع مقدس که اثری درباره افزایش جمعیت و فرزندآوری بود و توسط کارگردانی ساخته شده که همه ساخته قبلی آن هم در حوزه محتوا هم در حوزه گیشه ناموفق و شکست خورده بودند.

حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟

جالب آنکه «محمد نادری» مدیرعامل بنیاد روایت فتح در توجیه حمایت از ساخت این اثر در رشته توئیتی طولانی در شبکه ایکس نوشت: «ایران از سال۸۵ وارد پنجره جمعیتی شده و این پنجره به مرور زمان بسته خواهد شد به‌گونه‌ای که در سال ۱۴۲۵ دیگر این فرصت وجود نخواهد داشت؛ اما متاسفانه این فرصت بزرگ نیز به دلیل همراه شدن عامل داخلیِ «اقتصاد وابسته به نفت» با عامل خارجیِ «تحریم‌ها»، به سرعت در حال از دست رفتن است.» با این حال نادری توضیح نداده که از اساس چگونه بین این موضوع و حیطه ماموریت سازمان متبوعش ارتباط برقرار کرده است که اگر هم بود باید فیلمی با کیفیت بالا تولید می‌شد نه اثری چنین نازل.

«دو روز دیرتر» از اساس قرار بوده با نگاهی ظنز به مساله جمعیت و فرزندآوری نگاه کند و الگویش هم فیلم «خجالت نکش» است اما نگاه سخیف به مساله و تقلیل موضوع به مساله جنسی و باز کردن پای شوخی‌های نازل از ابتدا فیلم را هدر داده است و با سرهم بندی موضوع‌ها در فیلم تلاش داشته نظر سرمایه‌گذار جلب شود؛ اما در نهایت فیلم اثری در وهن فرزندآوری که با وسوسه پول به ارث رسیده، تبدیل شده است.

نتیجه حضور در جشنواره
این فیلم در هیچ بخشی نتوانست نظر هیات داوران را به خود جلب کند.

صندوق اعتباری هنر
از جمله حضورهای عجیب نهادی دولتی در فجر امسال همین مشارکت صندوق اعتباری هنر در اثری بود که نهاد دیگر زیرمجموعه ارشاد نیز حامی آن بود. این نهاد با فیلم «دست ناپیدا» (با مشارکت بنیاد شهید انقلاب اسلامی و بنیاد سینمایی فارابی) با موضوع دفاع مقدس در جشنواره امسال شرکت کرد. مشخص نیست بر چه اساسی صندوق اعتباری هنر که وظیفه‌اش در حمایت و پشتبانی است وارد عرصه فیلم‌سازی می‌شود و نتیجه‌اش می‌شود فاجعه‌ای به اسم دست‌ناپیدا. فیلم دست ناپیدا قرار بود اثری درباره حضور زنان در جنگ باشد اما به قدری سطحی بود که تبدیل به یکی از آثار ضعیف جشنواره شد.

حضور نهادهای دولتی در جشنواره فیلم فجر با کدام نقشه راه؟

نتیجه حضور در جشنواره
فیلم در سودای سمیرغ، سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی جشنواره دریافت کرد. همچنین با رأی هیأت (داوران) دیپلم افتخار گوهرشاد در بخش جایزه نگاه ملی؛ سرباز وطن به انسیه شاه‌حسینی برای کارگردانی «دست ناپیدا» تعلق گرفت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha