قشم‌وندان مراقب گزش عنکبوت بیوه سیاه باشند

دکتر صمیم ارزانی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: جزیره قشم به همراه برخی دیگر از استانهای کشور خاستگاه بندپایان زهری از جمله گونه هایی از عنکبوت بیوه سیاه به شمار می رود و این نوع عنکبوت را می توان با رنگ سیاه و براق و نیز نوار قرمز برپشت شکم از سایر عنکبوت ها متمایز کرد.

وی با اشاره به اینکه در چند روز اخیر گزارش های و تماس های مردمی زیادی از مشاهده عنکبوت (Latrodectus) یا بیوه سیاه در قشم شده است، ادامه داد: بیوه سیاه، از رسته عنکبوتیان بوده و حشره شناسان سم او را از خطرناکترین سموم می‌دانند به طوریکه براساس تحقیقات علمی زهرش ۱۵ برابر مرگبارتر از زهر مار زنگی است.

پژوهشگر حوزه سلامت‌ استان هرمزگان توضیح داد: این نوع عنکبوت که ماده آن حدود ۳۵ میلی متر طول دارد در هر نوبت تخم گذاری بین ۷۵۰ تا ۲ هزار عدد تخم می گذارد.

ارزانی اضافه کرد: عنکبوت ماده در فصل زمستان تخم گذاری می کند، نوزادان آن در فروردین ماه از تخم خارج می شوند در خردادماه بالغ می شوند و در فصل گرما مهاجرت می کنند که در هنگام جابجایی در صورت احساس خطر حیوانات و انسان ها را مورد گزش قرار می دهند.

وی با تاکید بر کنترل برخی وسایل و ظروف که از محیط بیرون و یا داخل حیاط به فضای داخلی خانه ها وارد می شود گفت: بهتر است گوشه های تاریک، داخل کمدها، پشت مبل ها و وسایلی که به ندرت حرکت داده می شوند، درون کنتورهای آب، زیر کپسول های گاز، درون کابینت های مرطوب، بین توده های سنگ، داخل جعبه های میوه، کارتن ها، غلات و موارد مشابه قبل از ورود به خانه از نظر وجود عنکبوت یا سایر بندپایان زهری مورد بررسی قرار گیرد.

پژوهشگر حوزه سلامت‌ استان هرمزگان با اشاره به اینکه سم عنکبوت بیوه سیاه سم عصبی (Neurotoxin) است گفت: محل گزش این عنکبوت بسیار دردناک بوده و سیستم عصبی فرد را گرفتار می کند.

وی اظهار کرد: بی قراری شدید، گرفتگی عضلات، ضعف عمومی، تهوع، افزایش تعداد گلبول سفید از علائم گزش عنکبوت بیوه سیاه است.

ارزانی با بیان اینکه میزان مرگ و میر بر اثر گزش این نوع عنکبوت حدود ۶ درصد است، گفت: افزایش دما، گرمی هوا و شرایط جوی با رطوبت بالا در جزیره قشم که محیط مناسبی برای افزایش جمعیت خزندگان، حشرات و بندپایان است که این امر احتمال گزش افراد را افزایش خواهد داد.

وی راههای پیشگیری از گزش توسط این عنکبوت را پوشیدن دستکش و کفش در محل هایی که امکان گزش وجود دارد عنوان کرد و افزود: به عنوان مثال برای کشاورزان استفاده از مواد دافع حشرات، استفاده از توری برای درب ها و پنجره ها لازم است.

پژوهشگر حوزه سلامت‌ استان هرمزگان تصریح کرد: مرمت و نوسازی بناها و از بین بردن سوراخ ها و شکاف ها نیز باید مورد توجه قرار گیرد و اقدامات پس از گزش در صورت باقی ماندن و بدتر شدن علایم پس از ۲ ساعت از گزش نشانه زهر دار بودن این عنکبوت است که توصیه می شود شست و شو با آب و صابون، استفاده از کمپرس سرد، استفاده از مسکن و مراجعه‌ به پزشک برای اقدامات درمانی و تزریق آنتی ونوم عنکبوت انجام شود.

به گزارش ایرنا، عنکبوت بیوه سیاه از معروف‌ترین عنکبوت‌های سمی است که گونه‌های مختلف آن در سراسر جهان به ویژه آسیای میانه و منطقه مدیترانه زندگی می‌کند.

نکته جالب اینکه عنکبوت نر بلافاصله بعد از جفت گیری باید پا به فرار بگذارد در غیر اینصورت به سرعت از سوی جنس ماده شکار می شود و در حقیقت پدر نخستین غذای فرزندان خود خواهد بود و به همین دلیل عنکبوت ماده همواره بیوه می ماند.

بیوه سیاه، حشره‌ای به رنگ مشکی براق است که روی شکم خود علامتی شبیه به ساعت شنی و به رنگ نارنجی متمایل به قرمز دارد و بیشتر در توده‌های چوب، کنده‌های درخت، توده‌های خاکروبه، نقاط تاریک و زوایای انبارها، میان شاخه و برگ درختان در باغ‌های میوه و درون دیوارهای سنگی و زیر صخره‌ها زندگی می‌کند.

این عنکبوت به طور طبیعی کمرو است و تنها زمانی نیش می زند که گرفتار شود، احساس خطر کند و یا بطور ناگهانی لمس شود.

جزیره قشم با وسعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر از توابع هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.

شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.