چراغ ژئوپارک‌ جهانی قشم از سوی یونسکو سبز است

به گزارش ایرنا به نقل از روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان منطقه آزاد قشم، سجاد اشگرف چهارشنبه شب اظهار کرد: ۱۷ مورد از مجموع ۲۲ طرح مربوط به ژئوپارک جهانی قشم در سه سال گذشته به بهره‌برداری رسیده و پنج طرح دیگر هم در حال انجام است.

وی ادامه داد: ژئوپارک جهانی قشم در حال آماده شدن برای بررسی دوباره ارزیابان بین‌المللی سازمان یونسکو با هدف تمدید چندباره کارت سبز قشم و تداوم ماندگاری نام ژئوپارک این جزیره در لیست کشورهای دارنده ژئوپارک‌های جهانی است.

مدیر ژئوپارک جهانی قشم توضیح داد: اجرای مرحله سوم ساماندهی موزه این ژئوپارک جهانی شامل ایجاد بخش آبزیان، صنایع دستی و مردم شناسی، ساماندهی غرفه‌ عرضه و فروش سوغات و صنایع دستی در ژئوسایت‌های تنگه چاهکوه و دره ستاره‌ها، احداث سرویس بهداشتی دایمی برای ژئوسایت دره ستاره‌ها و دره تندیس‌ها به همراه ساماندهی ژئوسایت‌های کورکوراکوه، دیواره قاضی و کوه کالینگی برای ورود به چرخه فعالیت‌های زمین گردشگری بخشی از اقدامات انجام شده این مدیریت است.

اشگرف اضافه کرد: تهیه محتوا برای ژئوسایت‌ها و پدیده‌های خاص زمین شناختی با هدف استفاده در تابلوهای راهنمای تفسیری و بادگیرک، احداث گیت فروش بلیط در ژئوسایت دره تندیس‌ها برای کنترل رفت و آمد، اجرای مسیر دسترسی و پارکینگ شماره ۲ و اولویت گذاری برای تعیین مسیرهای دسترسی پیاده نیز از دیگر اقدامات انجام شده این مدیریت در بازه زمانی یاد شده برای اجرای شاخص‌های ژئوپارک‌های جهانی در قشم است.

وی یادآور شد: در این مدت همچنین سالن تفسیر و آموزش ژئوپارک در محل موزه ژئوپارک شهر قشم به همراه نوسازی و به روزرسانی و ایجاد انواع تابلوهای اطلاع رسانی در حوزه ژئوپارک (۴۰ عدد میل بتنی، ۱۶ عدد تابلو تفسیری، ۳۰ تابلو بادگیرک و تابلو بادگیر معرفی روستاها) هم ایجاد شده است.

مدیر ژئوپارک جهانی قشم از دیگر اقدامات انجام شده می‌توان برای اجرای شاخص های این ژئوپارک جهانی به انشعاب برق (سه فاز) برای مرکز آموزشی این ژئوپارک در غرب جزیره قشم واقع در دهستان دولاب، معرفی ژئوسایت‌های جدید شامل زیرانگ، هلر و سهیلی (سه ژئوسایت)، رونمایی از کتاب‌های مرتبط با ژئوپارک و جامعه محلی (پنج کتاب) و مشارکت و برگزاری رویدادهای فرهنگی (۶۵ مورد محلی، در سطح ملی ۱۹ رویداد و در سطح بین‌المللی هم ۱۵ مورد) اشاره کرد.

وی بیان کرد: انجام چهار مورد مطالعات پژوهشی و کاربردی ژئوپارک، انعقاد تفاهم نامه همکاری با مسوولین محلی روستاهای همجوار ژئوسایت‌های ژئوپارک برای استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های جامعه محلی در مدیریت سایت‌ها با تخصیص ۳۰ درصد از درآمد حاصل از فروش بلیط در ژئوسایت‌ها به روستاهای همجوار ژئوسایت‌ها در قبال انجام وظایف محوله نگهداری و بهره برداری از سایت‌های مربوطه و ساماندهی و تجهیز مرکز آموزشی غرب جزیره شامل سالن آموزشی و بخش کودکان هم از دیگر اقدامات انجام شده در این دوران است.

اشگرف تصریح کرد: پنج طرح جدید شامل ساماندهی ژئوسایت نخ کنار برای ورود به چرخه فعالیت‌های زمین گردشگری، احداث سرویس بهداشتی دایمی در ژئوسایت‌های تنگه چاهکوه، نمکدان، کورکوراکوه و کوه کالینگی، تهیه، نصب و راه اندازی دوربین موزه ژئوپارک جهانی قشم، انسجام بخشی کارگروه‌های تخصصی شبکه همیاران ژئوپارک جهانی قشم با هدف همکاری‌های متقابل گروه‌های مختلف فعال در حوزه زمین گردشگری و مدیریت ژئوپارک و در نهایت چهار مورد مطالعات پژوهشی و کاربردی انجام شده در حوزه ژئوپارک از طرح های در دست تکمیل این مدیریت از آغاز دولت سیزدهم تا کنون است.

سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد یونسکو (UNESCO) یکی از سازمان های تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد است که در سال ۱۹۴۵ تشکیل شد.

هدف این سازمان کمک به صلح و امنیت در جهان از راه همکاری بین المللی در زمینه های آموزشی و علمی و فرهنگی به منظور افزایش احترام به عدالت و قانون مداری و حقوق بشر، بر پایه منشور سازمان ملل متحد است.

بنا به تعریف یونسکو، ژئوپارک های جهانی مناطق جغرافیایی منفرد و یکپارچه ای هستند که در آنها سایت و چشم اندازها از ارزش های زمین شناسی بین المللی با یک مفهوم جامع از حفاظت، آموزش و توسعه پایدار مدیریت می شوند.

ژئوپارک ممکن است علاوه بر پدیده های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد.

این ژئوپارک تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در کنار تنوع سایت‌های مختلف را ارایه می‌کند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد.

ژئوپارک قشم دارای ۳۵ ژئو سایت متنوع و اصلی همچون تنگه چاهکوه، غارنمکدان، دره ستاره ها و دره تندیس‌ها است و مجاورت آن با جنگل‌های حَرّا واقع در شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بین‌المللی، ذخیرگاه زیست کُره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزش‌ها و جذابیت‌های طبیعی ژئوپارک قشم افزوده است.

ژئوپارک قشم به واسطه واقع شدن در منطقه راهبردی خلیج فارس از اهمیت بالاتری برخوردار است و از طرف دیگر، این ژئوپارک به دلیل قرار گرفتن بین ژئوپارک های شرق آسیا و اروپا جایگاه خاصی در منطقه و بین ژئوپارک ها پیدا کرده که به عنوان مرکز توسعه منطقه ای ژئوپارک های جهانی در خاورمیانه و شمال آفریقا معرفی شده است.

وجود پدیده های بارز زمین شناسی شامل گنبد و غارنمکدان، دره های شگفت انگیز، سواحل بکر و زیبا و حیات وحش در بخش غربی جزیره قشم و جنگل‌های دریایی حَرّا، تنگه چاهکوه، تنگه عالی، بام قشم، دره تندیس ها، سایت تاریخی و فرهنگی کلات کشتاران، جزایر ناز و دهها جاذبه فرسایشی و ژئومورفولوژی و صخره با اشکال زیبا موجب شد تا نام قشم در لیست دارندگان ژئوپارک های جهانی یونسکو ثبت شود.

پدیده های طبیعی نظیر دره ستاره ها، کُورکُورا کوه، چاکاویر، تنگه چاهکوه، کَریون، دیواره قاضی، بصیرا، ژئولینک، دره شور، جزیرتو، صخره لاک پشت ها و کناره های سواحل جنوبی، که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند، از جمله این جاذبه های زمین شناسی محسوب می شوند.

جنگل‌های حَرّا به همراه تنوع زیستی منحصر به فرد، خلیج دلفین ها، سواحل مرجانی و نوار ماسه ای نخ کُنار، از دیگر چشم اندازهای طبیعی هستند که ارزش ژئوپارک قشم را دو چندان کرده است.

در کنار این جاذبه ها، موزه ژئوپارک، پارک موزه لنج سازی گوران، قبرستان انگلیسی ها و بندر تاریخی لافت از دیگر داشته های ارزشمند ژئوپارک قشم به حساب می آید، اما این به تنهایی کافی نیست و آنچه به یک ژئوپارک هویت می بخشد مشارکت و حضور فعال جامعه محلی در برنامه های ترویجی، توسعه ای، حفاظتی و مدیریتی ژئوپارک است.

جامعه محلی با باورها، آیین ها، آداب و رسوم، سبک زندگی، هنر و دانش بومی خاص خود سرمایه واقعی یک ژئوپارک است.

قشم با وسعت یکهزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر از توابع استان هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.

شهرستان قشم شامل جزیره‌ های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.