افزایش تنش سیاسی در ونزوئلا، حامیان و مخالفان مادورو چه می‌گویند؟

انتخابات ریاست‌جمهوری در ونزوئلا و بازهم ادعای تکراری تقلب، ناآرامی‌ و شورش‌های خیابانی در بزرگ‌ترین دارنده منابع نفتی جهان. ۲۸ ژوئیه ۲۰۲۴ (۷ مرداد ۱۴۰۳) انتخابات ریاست جمهوری در ونزوئلا با کاندیداتوری «نیکلاس مادورو» و دیپلمات کهنه‌کار «ادموندو گونزالس» نماینده جریان اپوزوسیون برگزار شد.
انتخاباتی که در آن نیکلاس مادورو رئیس ‌جمهور مستقر که از سال ۲۰۱۳ و پس از فوت سلف خود «هوگو چاوز» قدرت را در دست دارد با ۵۱ درصد آرا به پیروزی رسید. براساس اعلام شورای انتخابات ملی ونزوئلا، ادموندو گونزالس با کسب ۴۴.۲ درصد آراء در جایگاه دوم قرار گرفت.

پس از اعلام نتایج اولیه از سوی شورای انتخابات بود که معترضان به رهبری «ماریا کورینا ماچادو» نفر اول اپوزوسیون ونزوئلا نتیجه انتخابات را رد کرده و مدعی شدند، ادموندو گونزالس با ۷۳.۲ درصد آرا به یک پیروزی قاطع دست پیدا کرده و از آن پس شورش‌های خیابانی خشونت‌آمیز در کاراکاس و چند شهر مهم دیگر ونزوئلا آغاز شد.

دولت بولیوار مادورو چه می‌گوید؟

دولت مادورو پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری و آغاز اعتراضات شهری به نتایج آن در کاراکاس و چند شهر بزرگ دیگر بر این نکته تاکید کرد که راهبری اغتشاشات به وجود آمده در ونزوئلا از سوی کشورهای غربی به ویژه آمریکا انجام گرفته است.

وی با اشاره به این موضوع که بسیاری از اغتشاش‌گران دستگیر شده در ایالت تگزاس آمریکا، کلمبیا و پرو برای اجرای طرح کودتا آماده شده بودند و ما به ازای اقدامات خود در به آتش کشیدن و تخریب اماکن دولتی و عمومی از سازمان‌های اطلاعاتی برخی از کشورها مبالغی را دریافت کرده‌اند این اقدامات از سوی معترضین را در راستای ایجاد یک «انقلاب رنگی» در ونزوئلا ارزیابی کرد.

شرایط اپوزوسیون در ونزوئلا

در سال‌های اخیر چندین بار شورش‌هایی در ونزوئلا علیه قدرت نیکلاس مادورو و دولت سوسیالیست وی رخ داده است، اما به دلایلی همچون نبود رهبری واحد و یکپارچه، نزاع بین رهبران گروه‌ها و جریان‌های مخالف و همچنین تبعید و یا زندانی بودن افراد شاخص اپوزوسیون، هیچگاه یک نیروی مخالف منسجم و کارآمد در ونزوئلا شکل نگرفته و به همین دلیل هیچ یک از اقدامات مخالفان با نتیجه دلخواه که همان تغییر قدرت و ساختار سیاسی در این کشور آمریکای لاتین بوده همراه نبوده است.

در سال های اخیر هیچگاه یک نیروی مخالف منسجم و کارآمد در ونزوئلا شکل نگرفته و به همین دلیل هیچ یک از اقدامات مخالفان با نتیجه دلخواه یعنی تغییر قدرت و ساختار سیاسی در این کشور، همراه نبوده استدر انتخاباتی که در روزهای گذشته برگزار شد، کاندیداهای دیگری نیز در عرصه انتخاباتی حضور داشتند، اما همه آن‌ها به خصوص کاندیداهای جریان مخالف با یکدیگر بر سر مسائل اساسی دچار تعارض و کشمکش‌های شدیدی بوده‌اند. به همین دلیل است که در فضای سیاسی ونزوئلا برای مدت مدیدی هیچ نیروی مخالف منسجم و واحدی شکل نگرفته است.

در شرایط فعلی سپهر سیاسی ونزوئلا تنها ماریاکوریناماچادو، نماینده سابق مجلس‌ملی و یکی از برجسته‌ترین چهره‌های جریان اعتراضات ونزوئلا در سال ۲۰۱۴ بوده که همچنان توانسته در صحنه سیاسی این کشور باقی بماند و به رهبر اصلی مخالفان و تنها نماد قسمت معترض جامعه ونزوئلا تبدیل شود.

دیگر رهبران اردوگاه ضد مادورو یا همان مخالفان سوسیالیست‌ها در ونزوئلا از «خوان گوایدو» گرفته که سال گذشته به ایالات متحده گریخت، تا مخالفان قدیمی‌تر مانند «لئوپولدو لوپز» یا «انریکه کاپریلس» (لوپز پس از یک مدت زندان و شکنجه به اسپانیا مهاجرت کرد و کاپریلس هنوز در کاراکاس باقی مانده و در جریان مبارزات انتخاباتی گذشته کرده برنامه انتخاباتی ماریا کورینا ماچادو را مورد انتقاد قرار دهد) هر کدام به دلایلی از صحنه سیاسی کنار رفته و یا کنار گذاشته شدند.

اما اکنون جامعه سیاسی ونزوئلا و مخالفان دولت مستقر در کاراکاس از ماریانا ماچادو یا همان «مارگارت تاچر ونزوئلایی» و یا «بانوی آهنین» حمایت می‌کنند.

ماچادو که به دلیل محدودیت‌های اعمال شده از سوی دولت امکان کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ را نداشت، ادموندو گونزالس اوروتیا ۷۱ ساله را به‌عنوان نامزد مورد حمایت خود معرفی کرد. از همین‌روی تمام وعده‌های اعلام شده در کارزارهای تبلیغاتی همان برنامه‌های ماچادو برای تغییر شرایط زندگی در ونزوئلا بوده است.
ماچادو در سخنرانی‌های خود قول داد که اگر دوست و نماینده او ادموندو گونزالس در انتخابات پیروز شود، اقتصاد را احیا، سرکوب را متوقف، قدرت و سهل‌انگاری را از سرویس‌های امنیتی سلب و به ونزوئلای‌ها عزت را بازگرداند. ماریانا ماچادو مدعی است که من این نوع «سوسیالیسم» را برای همیشه دفن خواهم کرد و دولتی خواهم ساخت که در آن جنایتکاران و مقامات فاسد در زندان بنشینند.

نظرسنجی‌های که قبل از انتخابات از سوی بنگاهای غربی منتشر می‌شود نشان می‌داد که ماریا کورینا ماچادو و دوست او ادموندو گونزالس از حمایت‌های مردمی عظیمی برخوردار هستند. با این حال، نیکلاس مادورو، رئیس جمهور کنونی، این نظر سنجی‌ها را مطابق با واقعیت‌های جاری جامعه ونزوئلا ندانست و این داده‌ها را بیشتر در راستای نظرسازی بنگاه‌های غربی درجهت اثرگذاری در نتایج انتخابات دانست.

مخالفان چه می گویند؟

در جریان مبارزات انتخاباتی کنونی، مادورو مانند همیشه مخالفان خود را مورد حمله قرار داد و آن‌ها را «فاشیست، و نیروهای تحت کنترل دشمنان میهن مادری و امپریالیسم جهانی به رهبری ایالات متحده» می‌خواند که به گفته وی «رویای تصرف منابع طبیعی ونزوئلا در درجه اول صنایع نفت و معادن این کشور را در سر می پرورانند» و «ارزش‌های غربی را بر ونزوئلایی‌ها تحمیل می‌کنند» و از همین روی محدودیت‌های شدیدی را برای فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی نیروهای اپوزوسیون ایجاد کرده است.

همچنین مخالفان دولت مادورو مدعی‌اند که در آستانه ۲۸ جولای (۷ مرداد ۱۴۰۳) دولت با تغییر نام حدود ۶۰۰۰ مدرسه که به عنوان مراکز رأی‌گیری عمل می‌کنند ساکنان محلی که بسیاری از آنها بی‌سواد هستند دچار سردرگمی کرده است.

از سوی دیگر یکی از بزرگترین موانعی که دولت مادورو برای مخالفان ایجاد کرده است مربوط به شهروندان ونزوئلایی خارج از این کشور است که خواهان شرکت در فرایند رای‌گیری ریاست‌جمهوری بوده‌اند. بیش از ۲۱ میلیون رای دهنده در ونزوئلا برای شرکت در رای‌گیری ثبت نام کردند، اما تنها ۱۷ میلیون از آن‌ها اکنون در این کشور زندگی می‌کنند. جمعیت ونزوئلا بر اساس آخرین سرشماری در سال ۲۰۱۰، تقریباً ۲۹ میلیون نفر بوده است.

مخالفان دولت ایجاد مانع برای ثبت نام و رای دهی ونزوئلای های خارج از کشور را یکی از بزرگترین تخلفات دولت مادورو در جریان انتخابات می دانند

در طول ۱۴ سال گذشته ، بیش از ۷ میلیون نفر تقریبا معادل یک چهارم جمعیت کشور را ترک کرده‌اند که بر اساس گفته مخالفان بیشتر جمعیت مهاجرین را اپوزوسیون دولت سوسیالیستی ونزوئلا تشکیل می‌دهد و سنگ اندازی در روند شرکت مهاجرین در انتخابات به وضوح منافع انتخاباتی دولت را تامین می‌کند.

از دیگر مواردی که نیروهای مخالف مادورو بیان می‌کنند می‌توان به زندانی کردن و یا ایجاد محدودیت‌های شدید برای رهبران جریان لیبرال اشاره کرد. نامزدهای پیشرو مخالفان در طول مبارزات انتخاباتی یا حتی در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی قبلی در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به شکل گسترده‌ای رد صلاحیت شده و از شرکت در انتخابات جاری محروم شدند.

در ژوئن ۲۰۲۳ و ژانویه ۲۰۲۴، دادگاه عالی ونزوئلا، که کاملاً تحت کنترل دولت مستقر قرار دارد ماریا کورینا ماچادو ۵۶ ساله را از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری جدید منع کرد و او را به عناوین مختلف متهم کرد. با این حال، او در میان دوستانش فردی را پیدا کرد که اکنون خود را به‌عنوان نامزد ریاست‌جمهوری از جانب او و رقیب مادورو در انتخابات چند روز گذشته معرفی کرده است.

همه چیز از قبل آماده شده بود

همانطور که اشاره شد، وضعیتی که پس از انتخابات در ونزوئلا در حال گسترش است از منظر کارشناسان داخلی ونزوئلا و ناظران خارجی قابل پیش‌بینی بود.

دولت ونزوئلا اعتقاد دارد سازمان های اطلاعاتی غربی به خصوص سازمان سیا در ایجاد شورش های پس از انتخابات نقش مستقیم دارد

نه تنها مقامات کاراکاس خود را برای این موضوع آماده می‌کردند، بلکه اپوزیسیون طرفدار آمریکا نیز با ابزار نظرسنجی‌ها به عنوان اهرم فشار بر رای دهندگان، جامعه را به لحاظ ذهنی آماده نپذیرفتن نتایج انتخابات و ایجاد اغتشاشات داخلی کرده بود.

شرکت‌های جامعه‌شناسی طرفدار غرب کشور را پر از داده‌های نظرسنجی کردند که قاطعانه پیروزی گونزالس را پیش بینی می‌کرد. برطبق داده‌های این نظر سنجی‌ها گونزالس باید با اختلاف ۲۰تا۴۰ درصدی برنده حتمی این انتخابات می‌شود. برای مثال، براساس داده‌های منتشر شده «شرکت نظرسنجی دلفوس» ، گویا گونزالس از حمایت ۵۲ درصدی رأی دهندگان برخوردار است، در حالی که تنها ۲۵ درصد از مردم ونزوئلا آماده رای دادن به مادورو هستند.

این موضوع برای رأی‌دهندگان ونزوئلایی، مقدمه‌ای بود برای آغاز فرایند بی‌اعتبار دانستن سازوکارهای انتخاباتی در کشور و برگزار کنندگان دولتی آن. در طرح مزبور پیروزی گونزالس به‌عنوان گذاره‌ای حتمی در نظر گرفته شده بود و هرگونه نتیجه‌ای غیر از این در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ از نظر مخالفان با تقلبی گسترده همراه بود.

پایگاه خبری ژئوپلیتیکال اکونومی در گزارشی فاش کرد که «نظرسنجی بعد از انتخابات که ادعا پیروزی جریان‌های مخالف را دارد، از طرف موسسه‌ای طراحی شده که ارتباط نزدیکی با دولت ایالات متحده و سازمان سیا دارد و برای تبلیغات رسانه‌ای دولت این کشور فعالیت می‌کند.»

بنابر این گزارش، این موسسه که تحت عنون «ادیسون ریسرج» فعالیت می‌کند پیش از این نیز در ناآرامی‌های اوکراین، گرجستان و عراق نیز فعالیت داشته است.

این موسسه که مقر آن در نیوجرسی آمریکاست همزمان با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا در روز یکشنبه مدعی شد که یک نظرسنجی انجام داده که نشان می‌دهد «ادموندو گونزالس» نامزد احزاب راست‌گرا و تحت حمایت آمریکا و کشورهای غربی ۶۲ آراء را کسب کرده و نیکلاس مادورو، نامزد احزاب چپ‌گرا ۳۱ درصد آراء را کسب کرده است.

در راستای همین سناریو ماریا کورینا ماچادو، رهبر اصلی اپوزوسیون ونزوئلا پس از اعلام نتایج در اظهار نظری گفت که تیم ادموندو گونزالس، نامزد ریاست‌جمهوری، شکست او در انتخابات را به رسمیت نمی‌شناسد و ما می‌خواهیم به همه مردم ونزوئلا و جهان بگوییم که ونزوئلا یک رئیس جمهور منتخب جدید دارد و آن ادموندو گونزالس است.

موضع‌گیری‌ اردوگاه غرب

در پس‌زمینه واکنش منفی به انتخابات ونزوئلا برخی کشورهای آمریکای لاتین که به شکل سنتی در اردوگاه‌های طرفدار غرب طبقه‌بندی می‌شوند، نتیجه انتخابات ونزوئلا را نپذیرفته و موضع‌گیری‌های غیر دوستانه‌ای را نسبت به دولت مستقر ونزوئلا و برنده انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور انجام داده‌اند.

در همین‌راستا دولت ونزوئلا تصمیم گرفت دیپلمات‌های آرژانتین، اروگوئه، شیلی، کاستاریکا، پاناما و جمهوری دومینیکن را فرا خوانده و تذکری جدی در خصوص هرگونه مداخله در شرایط ملتهب کاراکاس به آنان بدهد.

همچنین کاراکاس با توجه به اینکه رهبری پرو به طور غیرمنتظره‌ای تصمیم گرفت رقیب نیکلاس مادورو در انتخابات، ادموندو گونزالس را به‌عنوان رئیس جمهور جدید ونزوئلا به رسمیت بشناسد تصمیم به قطع کامل روابط دیپلماتیک با این کشور را گرفت. این در حالی است که پرو توسط «دینا بولارته» که در نتیجه یک کودتا در سال ۲۰۲۲ به قدرت رسید، رهبری می‌شود.

همچنین مقامات کاستاریکا به رهبران جریان‌ مخالف و همچنین سرکردگان اعتراضات خیابانی، ادموندو گونزالس و ماریا کورینا ماچادو، پناهندگی سیاسی اعطا کرده است. ماچادو از حمایت آن‌ها تشکر کرد، اما گفت که به مبارزه برای دموکراسی در کشورش ادامه خواهد داد.

از سوی دیگر آرژانتین به چند تن از مخالفان که در سازماندهی اعتراضات خشونت‌آمیز در کاراکاس شرکت داشتند در سفارت این کشور اقامت و پناهندگی داده است. تا به امروز، رسانه‌های داخلی گزارش می‌دهند که برق سفارت آرژانتین اکنون قطع و ساختمان توسط پلیس ونزوئلا محاصره شده است.

سیاستمداران غربی قصد ندارند تمام راه‌های ارتباط دیپلماتیک خود با کاراکاس را قطع کنند و همچنین تلاش دارند تا در مذاکرات و جلسات مربوط به انتخابات کاراکاس حضور داشته تا شاید بتوانند در برخی تصمیمات اثرگذار باشنداین در حالی است رئیس‌جمهور آرژانتین «خاویر مایلی» در یکی از نخستین اظهارنظرات در صفحه ایکس خود دولت مادورو را به تقلب گسترده متهم و از ارتش این کشور خواست تا در مقابل این اقدام دولت ایستادگی کنند.

مقامات ایالات متحده و اتحادیه اروپا، اگرچه نسبت به عملکرد دولت نیکلاس مادورو انتقادات فراوانی انجام می‌دهند، ولی خواستار ارائه گزارشی دقیق از همه شعبه‌های رای‌گیری شده‌اند، این واکنش ایالات‌متحده در محافل سیاسی بسیار محدودتر و کم رمق‌تر از آن‌چیزی که از آنان انتظار می‌رفت تحلیل شده است.
به نظر می‌رسد این موضع‌گیری نه چندان شدید سیاستمداران غربی به این دلیل است که آنان قصد ندارند تمام راه‌های ارتباط دیپلماتیک خود با کاراکاس را قطع کنند و از سوی دیگر تلاش دارند تا در مذاکرات و جلسات مربوط به انتخابات در کاراکاس حضور داشته تا شاید بتوانند در برخی تصمیمات اثرگذار باشند.

واشنگتن به لحاظ میدانی، توانایی و یا خواست آن‌ را ندارد که در شرایط فعلی میزان تنش با کاراکاس را افزایش دهد، زیرا هرگونه نوسانات شدید در سطوح سیاسی، اجتماعی و نظامی ونزوئلا به‌عنوان بزرگ‌ترین کشور دارنده منابع اثبات شده نفتی و یکی از بزرگترین صادر کنندگان آن می‌تواند منجر به یک شوک نفتی در بازارهای جهانی شود.

علاوه براین در شرایط بحرانی منطقه خاورمیانه و همچنین تحریم‌های گسترده غرب بر صنعت نفت و گاز روسیه، ایالات‌متحده به شدت به جریان بدون تنش انرژی احتیاج دارد. از همین‌روی باتوجه به مولفه‌های ذکر شده و با علم به این موضوع که در تابستان قیمت حامل‌های انرژی به خصوص بنزین در ایالات‌متحده افزایش پیدا می‌کند هرگونه شوک به بازارهای انرژی می‌تواند تبعات جبران ناپذیری برای دمکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده آمریکا داشته باشد.

در مورد اتحادیه اروپا هم باید به این نکته اشاره کرد که طبق اطلاعات منتشره در برخی از نشریات، یک سند واحد در مورد وضعیت پس از انتخایات ونزوئلا به دلیل این واقعیت که مقامات مجارستان این سند را در هر شکل آن وتو خواهند کرد وجود ندارد.

برنامه ایالات‌متحده برای ونزوئلا

ایالات‌متحده ممکن است بار دیگر، مانند ۶ سال پیش، دست به یک «انقلاب رنگی» در ونزوئلا زده باشد. واشنگتن در ۶ سال پیش بدون به رسمیت شناختن پیروزی نیکلاس مادورو، خوان گوایدو را که در آن زمان رئیس پارلمان و رهبر نیروهای مخالف ونزوئلا بود را به‌عنوان «رئیس جمهور موقت» ونزوئلا شناسایی کرد. در همان زمان، واشنگتن ۵۰ کشور دیگر را مجبور کرد تا گوایدو را به عنوان «رئیس جمهور موقت» ونزوئلا به رسمیت بشناسند.

ایالات متحده در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۹ در بولیوی نیز به همین ترتیب عمل کرد. واشنگتن با کمک سازمان‌های دست نشانده توانستند در بولیوی یک بحران اجتماعی ایجاد کنند و از همه مهمتر ارتش را به اقدام علیه رئیس جمهور «اِوا مورالس» که بر اساس شمارش آرا باید به عنوان رئیس جمهور اعلام می‌شد، سوق دادند. آمریکایی‌ها همچنین در نیکاراگوئه در سال ۲۰۱۸ دقیقاً به همین ترتیب عمل کردند.

در ونزوئلا نیز، همانند بسیاری از کشورهای دیگر، آمریکایی‌ها تلاش‌های بسیاری کردند تا با نفوذ درمیان بدنه ارتش و نیروهای امنیتی آن‌ها را به سمت کودتا سوق دهند. در سال‌های گذشته تلاش‌های زیادی از سوی واشنگتن برای رشوه دادن به برخی از بالاترین رده‌های ارتش ونزوئلا صورت گرفته تا از آنان به‌عنوان رهبران جریان اپوزوزسیون استفاده شود اما همه این طرح و برنامه‌ها شکست خورد.
ارتش ونزوئلا تا کنون نه تنها وفاداری خود را به دولت منتخب قانونی نشان داده است، بلکه در سرکوب شورش‌هایی که طبق برنامه‌های ایالات متحده، قرار بود آغاز یک «قیام مردمی» باشد و یا تلاش برای مقابله با تهاجم از خارج مشارکت فعال داشته است.

تهاجم مسلحانه؟

یکی از گزینه‌های که در شرایط فعلی در میان برخی جریان‌های مخالف مادورو مطرح می‌شود تهاجم نظامی از سوی آمریکا و برخی متحدان این کشور در منطقه آمریکای لاتین به‌منظور سرنگونی دولت قانونی ونزوئلا است. جان بولتون مشاور امنیت‌ملی ایالات‌متحده در زمان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ و پس از برگزاری دور قبل انتخابات در ونزوئلا نظریه‌ای را مطرح کرد که برطبق آن ایالات‌متحده با یک عملیات نظامی برضد دولت مادورو آن را ساقط و حکومت را به خوان گوایدو واگذار کند.

با این حال، ایده فوق به طور کامل شکست خورد و واشنگتن در دوران ترامپ نیز تهاجم مسلحانه به ونزوئلا را از برنامه‌های خود کنار گذاشت، حتی دونالد ترامپ در زمان ریاست‌جمهوری خود به این موضوع اعتراف کرد. اکنون نیز به نظر می‌رسد دولت بایدن هم جرات دخالت مستقیم مسلحانه برای برکناری مادورو را نخواهد داشت.

در دوران ترامپ، ارتش آمریکا، برخلاف نظر بولتون، پیش‌بینی خسارات احتمالی غیرقابل قبول و تضمین نکردن موفقیت هرگونه تلاش برای سرنگونی نظامی دولت کاراکاس را انجام داد. به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی نیز وضعیت به همین منوال است.
علاوه بر این، ایالات متحده به‌هیچ عنوان خواهان ورود به جنگ دیگری پس از جنگ اوکراین و درگیری‌های خاورمیانه نیست. تابوت‌ سربازان آمریکایی که می‌تواند از ونزوئلا به آمریکا برگردد، شانس دموکرات‌ها را در انتخابات ریاست‌جمهوری در ماه نوامبر به شدت مورد تاثیر قرار خواهد داد.

موضع کشورهای دوست ونزوئلا

پس از مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا و تایید شورای عالی انتخابات این کشور موجی از پیام‌های تبریک از سوی کشورهای دوست از جمله روسیه، چین و بر خی کشورهای منطقه‌ای مانند نیکاراگوئه، کوبا، هندوراس و بولیوی پیروزی مادورو را تبریک گفتند و در خصوص اعتراضات پس از انتخابات موضوع‌گیری‌های از سوی این کشورها صورت پذیرفت.

ولادیمیر پوتین از نخستین افرادی بود که پیروزی مادورو را در تماسی تلفنی به یکی از متحدین خود تبریک گفت و دیمیتری پسکوف سخنگویی کرملین در اظهارنظری گفت: ما می بینیم که اپوزیسیون ونزوئلا نمی‌خواهد شکست خود را بپذیرد، اگرچه معتقدیم که اپوزیسیون باید این کار را انجام دهد و به برنده این انتخابات تبریک بگوید. مهم این است که تلاش برای بی ثبات کردن اوضاع در داخل ونزوئلا توسط کشورهای ثالث دامن زده نشود و این کشور از هر گونه مداخله خارجی مصون باشد.

بررسی نتایج انتخابات در دادگاه عالی ونزوئلا

مادورو که با فشارهای بین‌المللی مواجه شده است، چند روز پس اعلام نتایج انتخابات از دادگاه عالی ونزوئلا درخواست کرد تا بازرسی از روند انتخابات را انجام دهد. بالاترین دادگاه این کشور درخواست مادورو را پذیرفت و وی را برای شهادت در روز جمعه در کنار ادموندو گونزالس، نامزد اپوزیسیون که او نیز خود را پیروز اعلام کرده است، احضار کرد.
در جلسه‌ای که ۹ رقیب انتخاباتی به جز گونزالس در آن حضور داشتند دادگاه از تمامی کاندیداها درخواست کرد که تمام شواهد و مدارک خود را در خصوص صحت و یا تخلفات انتخاباتی را در اختیار مسئولین قرار دهند تا در چند روز آینده با برسسی‌های دقیق نظر خود را در ارتباط با نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کند.

حضور در دادگاه عالی ونزوئلا نخستین گام مادورو برای شفاف سازی در انتخابات محسوب شده است. اما مخالفان دولت ادعا می‌کنند که مرجع رسیدگی به شکایات آن‌ها، جایگاهی همسو با دولت دارد زیرا قضات دادگاه از سوی مقامات فدرال پیشنهاد و توسط مجلس ملی که بیشتر آن در اختیار حزب سوسیالیت است تایید و انتخاب می‌شوند

مادورو خارج از مقر دادگاه عالی و در مقابل دادگستری این کشور در کاراکاس به خبرنگاران گفت: من خود را در عدالت قرار می‌دهم و حزب حاکم آماده است تا تمامی برگه‌های شمارش آرا را از انتخابات روز یکشنبه در اختیار دادگاه قرار دهد.

این نخستین گام مادورو برای شفاف سازی در انتخابات محسوب شده است. هرچند مخالفان دولت ادعا می‌کنند که مرجع رسیدگی به شکایات آن‌ها، جایگاهی همسو با دولت دارد زیرا قضات دادگاه از سوی مقامات فدرال پیشنهاد و توسط مجلس ملی که بیشتر آن در اختیار حزب سوسیالیت است تایید و انتخاب می‌شوند.

در همین راستا «مرکز کارتر» مستقر در آتلانتا ایالات‌متحده که هیئتی ۱۷ نفره را برای نظارت بر انتخابات به ونزوئلا فرستاده بود، از درخواست رسیدگی مادورو انتقاد کرد و گفت که دادگاه بررسی مستقلی ارائه نخواهد داد.

«جنی‌کی لینکلن»، که رهبری هیئت فوق را برعهده داشت، در این رابطه گفت: شما یک نهاد دولتی دارید که اعضای آن توسط دولت منصوب شده است تا اعداد و ارقام دولتی نتایج انتخابات که مورد سوال است، تایید کند» و این نمی‌تواند یک ارزیابی مستقل باشد.

رقیب اصلی مادورو، ادموندو گونزالس و ماریا کورینا ماچادو، رهبر اپوزیسیون، می‌گویند که بیش از دو سوم برگه‌های آرا را که هر دستگاه رای‌گیری الکترونیکی پس از بسته شدن رای‌گیری چاپ می‌کند را به‌دست آورده‌اند. آنها مدعی‌اند که استناد به این داده‌ها ثابت می‌کند که مادورو شکست خورده است.

از سوی دیگر مادورو اصرار دارد که توطئه‌ای علیه دولت وی انجام شده است و سیستم انتخاباتی اکترونیکی در روز انتخابات هک شده است. مادورو در پاسخ به این سوال که چرا مسئولان انتخابات کشور شمارش دقیق آرا را به تفکیک منتشر نکرده‌اند، گفت که شورای ملی انتخابات مورد حملاتی از جمله سایبری قرار گرفته است. دولت ویدیوهایی را به رسانه‌ها ارائه کرد که به گفته رئیس‌جمهور مخالفان را در حال حمله و آتش زدن برخی از دفاتر انتخاباتی نشان می‌دهد. در همین رابطه «ویلیام ساب» دادستان کل ونزوئلا از دستگیری بیش از هزار نفر از همین افراد خبر داد.

رهبران اپوزیسیون مدعی‌ هستند، شمارش آرا از سوی ستادهای انتخاباتی آنان نشان می‌دهد که گونزالس تقریبا ۶.۲ میلیون رای در مقایسه با ۲.۷ میلیون رای مادورو کسب کرده است. این ارقام بسیار متفاوت‌تر از گزارش اعلامی از سوی شورای عالی انتخاباتی ونزوئلا است که در آن نیکلاس مادورو ۵.۱ میلیون رای کسب کرده و در مقابل بیش از ۴.۴ میلیون رای برای گونزالس شمارش شده است.

جمع‌بندی

در بررسی تحولات ونزوئلا ابتدا باید به این سوال پاسخ داد که منافع اصلی ایالات‌متحده در ونزوئلا چیست؟ مهم‌ترین منافع واشنگتن در کاراکاس در رده نخست «نفت» تنها سرمایه این کشور است. کارشناسان و ناظران می‌گویند هدف اصلی ایالات متحده برخلاف تمام ادعاهای وزارت‌خارجه این کشور دموکراتیزه کردن ونزوئلا نیست، بلکه بازگرداندن کنترل ذخایر نفتی آن در دستان سیاست‌مداران آمریکایی است و این مهم تنها با تغییر رژیم سیاسی ونزوئلا، از مسیر انتخابات و یا کودتا امکان پذیر است.

علاوه بر این، ونزوئلا یکی از متحدان روسیه در حیات خلوت آمریکا یعنی حوزه آمریکای مرکزی و جنوبی است. کاراکاس به طور فعال با کوبا و نیکاراگوئه در زمینه منابع انرژی همکاری مستمر داشته و هر سه کشور روابط دوستانه و منافع مشترک گسترده‌ای را با مسکو برای خود تعریف کرده‌اند. ایالات‌متحده این سه کشور را «محور شرارت» آمریکای لاتین نام‌گذاری کرده است.
علاوه‌براین نزدیکی ونزوئلا با قدرت‌های شرق یکی از مهم‌ترین دلایل تلاش‌های مستمر ایالات متحده برای تغییر رژیم اجتماعی-سیاسی ونزوئلا است و دست‌یابی به این هدف از دروغ، بی‌اعتبارسازی، تحریم اقتصادی، فشار دیپلماتیک و نظامی علیه دولت سوسیالیست مادورو استفاده می‌کند.

به نظر می‌رسد دور جدید تنش‌های اجتماعی و سیاسی در ونزوئلا به سرعت فروکش نخواهد کرد زیرا از سوی نهادها و سازمان‌های خارجی و کشورهای منطقه تقویت و حمایت می‌شود و این همان تاکتیک مورد علاقه غرب برای برهم‌زدن اوضاع کشوری است که خواهان تغییر در ساختارهای سیاسی مستقر در آن هستند.

منابع:

https://geopoliticaleconomy.com/۲۰۲۴/۰۷/۲۹/us-government-edison-poll-venezuela-election/

https://geopoliticaleconomy.com/۲۰۲۴/۰۸/۰۳/us-government-funds-electoral-fraud-venezuela/

https://www.bbc.com/persian/articles/c۰jqxkyp۲eyo

https://parsi.euronews.com/۲۰۲۴/۰۷/۲۹/venezuelan-electoral-authority-says-maduro-wins-third-term-contradicting-exit-polls

https://www.sb.by/articles/venesuela-vybiraet-suverenitet-nikolas-maduro-pobedil-na-prezidentskikh-vyborakh.html

https://lenta.ru/news/۲۰۲۴/۰۷/۲۹/venezuela/

https://www.axios.com/۲۰۲۴/۰۷/۲۹/venezuela-election-protests-nicolas-maduro-photos

https://www.svoboda.org/a/drug-zheleznoi-ledi-protiv-druga-putina-vybory-v-venezuele/۳۳۰۵۳۱۶۹.html

https://news.rambler.ru/world/۵۳۱۶۴۲۴۵-vybory-v-venesuele-taktika-ssha-po-dezintegratsii-regiona-v-aktivnoy-faze/

https://abcnews.go.com/International/wireStory/colombian-president-calls-venezuelas-maduro-release-detailed-vote-۱۱۲۴۳۷۶۳۷

https://orinocotribune.com/president-maduro-and-۸-former-candidates-attend-supreme-court-hearing-far-right-edmundo-gonzalez-absent/

https://apnews.com/article/venezuela-maduro-machado-biden-gonzalez-a۶۲۵eb۰۱۹۷۹bc۹cf۵۵۷۰d۰۳۲۴۲f۱۹۸b۱

https://www.vedomosti.ru/politics/articles/۲۰۲۴/۰۷/۲۹/۱۰۵۲۵۰۵-mozhet-li-maduro-proigrat-na-prezidentskih-viborah-v-venesuele

https://regnum.ru/news/۳۹۰۵۳۰۸

https://dzen.ru/a/ZqfIIq۳JHhi۷oF_P

https://e-vesti.ru/ru/itogi-vyborov-v-venesuele-۲۰۲۴/

https://ura.news/news/۱۰۵۲۷۹۹۱۲۷

https://glasnarod.ru/mir/o-mezhdunarodnoj-obstanovke-vokrug-sobytij-v-venesuele/#google_vignette

https://www.rbc.ru/politics/۳۰/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۸۳۹ce۹a۷۹۴۷۸۷۴۱۲۳۷۲۴a

https://www.interfax.ru/story/۳۱۶

https://www.rbc.ru/politics/۳۰/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۸۱۶a۵۹a۷۹۴۷۳e۵fd۲۲۵۰۰

https://iz.ru/۱۷۳۵۰۵۶/alena-svetunkova/aktciia-nesoglasnykh-v-venesuele-vspykhnuli-protesty-posle-pereizbraniia-maduro

https://www.rbc.ru/politics/۲۸/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۳۵db۹۹a۷۹۴۷۹۵c۲ecf۷f۱

https://www.rbc.ru/rbcfreenews/۶۶a۸۱۸a۰۹a۷۹۴۷۸۵۱a۲۶۶۷۷۷

https://rg.ru/۲۰۲۴/۰۷/۳۰/v-venesuele-idut-protesty-posle-pobedy-nikolasa-maduro-na-vyborah-prezidenta.html

https://www.rbc.ru/politics/۳۰/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۸۱۸۱۱۹a۷۹۴۷۴af۸۲۵۴a۹f

https://rg.ru/۲۰۲۴/۰۷/۳۰/maduro-zaiavil-chto-chast-protestuiushchih-vernulas-v-stranu-nedavno-pri-pomoshchi-ssha.html

https://www.rbc.ru/politics/۳۰/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۸۰b۳۲۹a۷۹۴۷۴۸۴۰۹۸۸b۸d

https://rg.ru/۲۰۲۴/۰۷/۲۹/v-vashingtone-dopustili-novye-sankcii-protiv-venesuely-posle-pobedy-maduro.html

https://www.rbc.ru/politics/۲۹/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۷۶۴۲۰۹a۷۹۴۷ffd۱۸۸۶۴fe

https://inews.co.uk/news/world/person-dead-protests-police-venezuela-election-۳۱۹۷۵۰۴

https://www.rbc.ru/politics/۲۹/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۷۵b۱۴۹a۷۹۴۷۷۹c۰cafe۷c

https://www.rbc.ru/politics/۲۹/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۷۲e۷۹۹a۷۹۴۷۷۵۱ef۴۶d۷۵

https://www.aljazeera.com/news/۲۰۲۴/۸/۳/venezuela-opposition-leader-joins-protests-against-election-results

https://www.rbc.ru/politics/۳۰/۰۷/۲۰۲۴/۶۶a۸۷۱۰f۹a۷۹۴۷۸c۹۷۷۰۸۱۹f