صلح؛ خواسته جهان از اجلاس «کازان»

به گزارش ایرنا، سران یا مقامات ارشد کشورهای عضو گروه اقتصادهای نوظهور جهان معروف به "بریکس" شامل جمهوری اسلامی ایران، چین، روسیه، هند، برزیل، آفریقای جنوبی، مصر، امارات متحده عربی، اتیوپی و عربستان سعودی در روزهای اول تا سوم آبان ماه پیش رو (۲۲ تا ۲۴ اکتبر) در شانزدهمین اجلاس سران این گروه به میزبانی شهر کازان روسیه گرد هم می آیند.

اگرچه همانگونه که از عنوان این گروه پیداست، تمرکز و اولویت اصلی شانزدهمین اجلاس سران بریکس، حول محور تقویت همکاری های اقتصادی و تجاری میان کشورهای عضو و تقویت جایگاه این گروه به عنوان یک تشکل اقتصادی-تجاری مهم در سطح بین المللی و تلاش آنها برای مقابله با یکجانبه گرایی و ترویج چند جانبه گرایی خواهد بود، اما در تمام رویدادهای بین المللی که با حضور مقامات ارشد و سران کشورها برگزار می شود، تمرکز بر مهم ترین مسائل منطقه ای و بین المللی امری اجتناب ناپذیر است چرا که تحولات مهم منطقه ای و جهانی خواسته یا ناخواسته، از مهم ترین فاکتورهای اثرگذار بر مقوله های اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و سیاسی کشورها و جوامع مختلف به شمار می روند.

این روزها که خاورمیانه به دلیل سیاست های توسعه طلبانه و رفتارهای جنگ افروزانه اسرائیل به تعبیر وزیر امور خارجه ایران، به یک «بشکه باروت» تبدیل شده که هر لحظه احتمال انفجار آن و گسترش دامنه جنگ به دیگر کشورهای منطقه و حتی فراتر از منطقه وجود دارد، بدون تردید این موضوع از مهم ترین دغدغه های سران و مقامات عالی شرکت کننده در اجلاس سران بریکس در شهر کازان خواهد بود.

ایران، مصر، امارات متحده عربی و عربستان به عنوان کشورهای حوزه جغرافیایی خاورمیانه بطور مستقیم از ناآرامی ها و تنش های بی سابقه این منطقه تاثیر می پذیرند و کشورهای چین، روسیه، هند، آفریقای جنوبی و برزیل و اتیوپی هم به عنوان مصرف کنندگان انرژی و نیز شرکای اقتصادی و تجاری بزرگ کشورهای خاورمیانه و حاشیه خلیج فارس، وابستگی های فراوان به این منطقه دارند و هرگونه ادامه و تشدید تنش و جنگ در این منطقه، منافع آنها را در معرض تهدید قرار می دهد.

حضور کشورهایی نظیر چین و روسیه به عنوان دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل در بریکس، ظرفیت بسیار عظیمی را برای این گروه ایجاد کرده تا بتواند در روند کمک به کاهش تنش ها و حل مناقشات، نقش و اثرگذاری قابل توجه داشته باشد.

علاوه بر این، چینی ها که پیشتر با میانجی گری موفق میان تهران و ریاض و نقش آفرینی موثر در کمک به حل تنش های سیاسی و از سرگیری روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان، ثابت کرده اند ظرفیت خوبی برای کاهش تنش ها دارند، انتظار می رود که در اجلاس پیش رو در کازان هم طرح های خوبی برای کمک به فرونشاندن یا دست کم کاستن از شعله های آتش جنگ در خاورمیانه و متوقف کردن ماشین کشتار رژیم اسرائیل همراه داشته باشند.

روسیه هم به عنوان میزبان این اجلاس مهم، در روزهای اخیر صحبت هایی را درباره تمایل و آمادگی خود برای میانجی گری بین طرف های درگیر در خاورمیانه مطرح کرده است.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه اخیرا در گفت و گو با مدیران رسانه های کشورهای بریکس پیشنهاد داد که روسیه میان ایران و جبهه مقاومت از یک طرف و اسرائیل از طرف دیگر، میانجی گری کند تا جنگ در منطقه متوقف گردد و بیش از این دیگر گسترش پیدا نکند.

طرح پیشنهادی روسیه برای میانجی گری درحالی مطرح شده است که جمهوری اسلامی ایران بارها به صراحت اعلام کرده است که خواهان ایجاد صلح و آرامش در منطقه است و به دنبال جنگ و خونریزی نیست.

خبرگزاری اسپوتنیک روسیه در بخشی از یکی از گزارش های خود با موضوع پیشنهاد میانجی گری پوتین، ضمن اشاره به اینکه ایران خواهان صلح و آرامش در منطقه است، در عین حال درباره توان دفاع، بازدارندگی و نظامی ایران نوشت:

"اعتماد به نفسی که ایران در مقابله با تهدیدهای اسرائیل و ایالات متحده دارد، به نوعی نشان می دهد که ایرانی ها به قول معروف چپ شان پر است و ابزار موثری برای غافلگیر کردن طرف مقابل را در اختیار دارد که می داند موجب آن خواهد شد تا در مقابله با تهدیدات اسرائیل دست بالاتر را داشته باشد.
ایرانی ها بارها اعلام کرده اند که خواهان ایجاد صلح و آرامش در منطقه هستند و به دنبال جنگ و خونریزی نیستند و اگر تا به حال فقط از حد اقل امکانات خود در برابر اسرائیل استفاده کرده اند، به همین دلیل است."

به هر روی، پیشنهاد پوتین برای میانجی گری هم می تواند یکی از موضوع های مهم روی میز اجلاس سران بریکس در کازان باشد و ممکن است در ملاقات های دوجانبه میان پوتین و سران دیگر کشورها از جمله مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران در حاشیه اجلاس سران، مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد.

از دیگر سو، عربستان و مصر به عنوان دو مقصد اصلی سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران در روزهای اخیر با هدف متوقف کردن ماشین جنگ در منطقه و نیز به عنوان دو کشور بزرگ و اثرگذار در خاورمیانه و جهان اسلام هم وظایف سنگنینی بر عهده دارند و انتظار می روند که حضور مقامات ارشد این کشورها در نشست کازان، گامی به جلو در مسیر کمک به تحقق آتش بس و آرامش در منطقه باشد.

هند نیز به دلیل روابط گسترده ای که با اسرائیل دارد، این ظرفیت را دارد که که از ابزار روابط خود با تل آویو برای متقاعد کردن این رژیم به توقف جنگ و کشتار علیه مردم فلسطین و لبنان استفاده کند هرچند رژیم صهونیستی بارها نشان داده است که به دلیل دلگرم بودن به حمایت های همه جانبه آمریکا، متعهد به هیچ قانون و قاعده ای نیست .

کشورهایی که در برابر حرکت دیوانه وار ارابه جنگ و کشتار رژیم صهیونیستی سکوت کرده اند، از جمله برخی کشورهای منطقه خاورمیانه، در صورت منفجر شدن بشکه باروت، خواسته یا ناخواسته تحت تاثیر شعله های این انفجار قرار خواهند گرفت و با توجه به اینکه این منطقه تامین کنند انرژی جهان و هاب ترانزیت جهان شناخته می شود، ممکن است شدت و گستره آن به حدی باشد که چیزی شبیه به جنگ جهانی سوم را رقم بزند.

اکنون که ناکارآمدی سازمان ملل و شورای امنیت آن در متوقف کردن جنگ خاورمیانه به دلیل کارشکنی های آشکار آمریکا و حمایت های سیاسی، امنیتی، مالی و تسلیحاتی آن از اسرائیل و اثرپذیری انگلیس و فرانسه به عنوان دو عضو دائم دیگر شورای امنیت از فشارهای واشنگتن، به اثبات رسیده است، دیگر نهادهای مهم جهان نظیر بریکس وظایف سنگین تری در قبال کمک به صلح و امنیت جهانی دارند.

سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که در روزهای اخیر در ماموریتی فشرده و پرکار با دستور کار "دیپلماسی برای صلح" ای به کشورهای متعدد منطقه از جمله لبنان، سوریه، عراق، عربستان، قطر، عمان، اردن، مصر وترکیه سفر کرده و تماس تلفنی با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل، وانگ یی وزیر امور خارجه چین، وزیر امور خارجه فرانسه برقرار کرده و نامه هایی را به وزیران امور خارجه کشورهای جهان و برخی مقام های نهادهای بین المللی با مضمون ضرورت مقابله جهانی با اقدام های جنایتکارانه و خطرناک اسرائیل ارسال کرده است، در پایان سفر ترکیه اعلام کرد: موج بعدی اقدامات دیپلماتیک ما در آخر هفته جاری در اجلاس سران بریکس در کازان روسیه خواهد بود و ملاقات‌های دوجانبه‌ای بین رئیس جمهوری ایران با سران کشورهای عضو و دیگر کشورهایی که به عنوان مشارکت کننده و ناظر دعوت شدند، تنظیم شده است.

دکتر مسعود پزشکیان روز سه شنبه برای شرکت در اجلاس سران بریکس عازم کازان روسیه خواهد شد. این اولین حضور رسمی ایران در اجلاس سران این گروه از زمان عضویت رسمی تهران در بریکس است.

رایزنی های دوجانبه پزشکیان با سران برخی کشورهای شرکت کننده در اجلاس کازان از جمله شی جین پینگ و ولادیمیر پوتین روسای جمهوری چین و روسیه، علاوه بر پیشبرد موضوع های مرتبوط با روابط دوجانبه تهران-پکن و تهران-مسکو، می تواند فرصت های مناسب برای مقابله دیپلماتیک با ماشین جنگ و کشتار اسرائیل و ادامه حرکت رو به جلوی روند دیپلماسی برای کمک به تحقق آتش بس و ایجاد صلح در منطقه باشد. از این رو، اجلاس کازان و دیدارهای مهمی که در حاشیه آن برگزار خواهد شد، در کانون توجه جهان قرار خواهد داشت.