شنا مهارتی برای بقا/ضرورت آموزش این رشته از کودکی

به گزارش خبرنگار ایرنا،‌ شنا یکی از ورزش‌های مهیج، پرتحرک و در عین حال آرامش بخش است که در بین همه گروه های سنی طرفدار دارد. مزایای این رشته ورزشی بسیار است به گونه ای که راهکاری مناسب برای تقویت کل جسم،‌ عضلات،‌مفاصل، ستون فقرات و کارکرد سیستم قلبی و عروقی بدن است.

یکی از تأثیرات مهم ورزش شنا بر تمرکز، افزایش جریان خون به مغز است. با تمرین شنا، مغز به دلیل نیاز به اکسیژن بیشتر، حجم مضاعفی از خون را دریافت می‌کند. این افزایش جریان خون به مغز، منجر به تغذیه بهتر مغز و افزایش تمرکز و کارایی در فعالیت‌های شناختی و تحصیلی می‌شود.

علاوه بر این، ورزش شنا باعث ترشح هورمون‌های مغزی خاصی می‌شود که بر تمرکز و عملکرد ذهنی تأثیر مثبت دارند. برای مثال، افزایش ترشح برخی هورمون های شادی آور در دستگاه عصبی، موجب افزایش حالت خوب، کاهش استرس و بهبود تمرکز می‌شود.

ورزش شنا همچنین بهبود عملکرد مغز در حافظه و یادگیری را نیز تسهیل می‌کند. تمرین منظم شنا، باعث افزایش تعادل بین عصبی و سیستم عصبی مرکزی می‌شود و عملکرد حافظه را بهبود می‌بخشد. این امر به شناگران کمک می‌کند تا ذهن خود را بهتر متمرکز کنند و توجه بیشتری در امور مختلف داشته باشند.

خبرنگار ایرنا برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص رشته ورزشی شنا، مزایا و ویژگی های خاص آن با رضا قبادیان، مربی و مدرس زنجانی فدراسیون شنا گفت و گو کرده است.

ایرنا:‌ ورزش شنا چه ویژگی های خاصی نسبت به سایر رشته ها دارد؟

ورزش شنا در تعریفی کلی ویژه‌تر از ورزشهای دیگر است چراکه شناگر در آب در حالت تقریبا بی‌وزنی قرار دارد، آب نسبت به هوا ۸۰۰ برابر فشرده‌تر است بنابراین حرکت در آب سخت‌تر و با دارای ویژگی های خاصی است.

دانش بیومکانیک و هیدرو دینامیک در شنا برای ورزش قهرمانی بسیار مهم است و دانستن این نکات در سطوح بالا برای مربیگری در این رشته اهمیت بالایی دارد.

ایرنا: بهترین سن برای یادگیری شنا چه سنی است؟

بهترین سن برای آموزش شنا ۶ سال به بالاست البته این سن در حد استانداردهای استخرهای ایران است. استخر ویژه کودکان ویژگیهای متفاوت‌تری نسبت به استخرهای همگانی دارد از همین رو در این استخرها می توان از حتی ۲ سالگی هم ورزش شنا را شروع کرد.

آموزش شنا از ۶ سال به بالا در استخرهای عمومی و از ۲ سالگی در استخرهای مخصوص کودکان قابل ارایه است.بچه ها از سن ۲ سالگی آموزش پذیر هستند و می توانند شنا کنند حتی زیر ۲ سال نیز می توان این ورزش را تحت تدابیر خاصی به کودکان آموخت.

نحوه آموزش شنا به کودکان متفاوت است. باید مربیان در این زمینه آموزش ببینند. در استان زنجان هم اکنون استخر ویژه کودکان نداریم تا بتوان بچه های زیر ۲ سال را آموزش داد.

این فنون را در زمان حاضر تنها مربی شنا می تواند به فرزند خود آموزش دهد.

ایرنا:‌ فواید شنا برای عموم مردم چیست؟

شنا ورزشی است که بدن در حالت بی وزنی قرار می گیرد یعنی وزن یک فرد شناگر ۷۰ کیلوگرمی در آب به طور تقریبی یک کیلو و ۲۰۰ گرم می شود، بنابراین شناگر می تواند هر حرکتی را با این وزن سبک انجام دهد و از عضلات خود بیشترین کار را بکشد بدون اینکه به عضلات فشار وارد شود.

بر همین اساس است که پزشکان و متخصصان اورتوپد هم برای آب درمانی بیماران خاصی را به استفاده از استخر توصیه می کنند چراکه آنها در استخر در حالت بی وزنی حرکاتی را بدون اینکه به عضلات، مفاصل و ستون فقرات فشار وارد شود انجام می دهند و از این طریق عضلات نگهدارنده عضو و مفصل را تقویت می کنند و این باعث کاهش درد و بهبود آسیب می شود.

در شنا آسیبی مانند صدمه های ورزشهای برخوردی و یا ساییدگی مفاصل که در دیگر رشته ها هست رخ نمی دهد البته این ورزش هم آسیب هایی دارد که اغلب به خود ورزش شنا مربوط نیست بلکه به بهداشت آب مربوط می شود.

از سویی کالری سوزی و انرژی بَری ورزش شنا، چهار برابر از ورزش دو و میدانی بیشتر است به این معنی که اگر دونده ای برای کالری سوزی در میزان معینی ۴۰۰ کالری مصرف کند به اندازه شنای ۱۰۰ متر یک شناگر است و اغلب ورزش های بیرون از آب این نسبت را با شنا دارند.

ایرنا:‌ ورزش شنا چه معایبی دارد و چگونه قابل رفع است؟

انرژی بری ورزش شنا که چهار برابر ورزش های بیرون از آب است هم به عنوان مزیت و هم از منظری از عیب های ورزش شنا محسوب می شود.

بچه هایی که آموزش شنا می بینند و در فضای محدودی پنج یا ۱۰ متر شنا می کنند وقتی وارد استخرهای بزرگتر می شوند با ۲ یا سه بار شنای ۱۰ متر خسته می شوند و نمی توانند لذتی که شناگر حرفه ای با بیش از ۲ کیلومتر شنا می برد را درک کنند درحالیکه کسی که به این درجه از توانایی برای شنا برسد از این ورزش به معنای واقعی لذت می برد.

برای رفع این مشکل راهکارهای مختلفی وجود دارد. اولیا برای آموزش شنای بچه ها تنها به ۱۲ جلسه آموزش اکتفا نکنند. یک دوره ۱۲ جلسه ای یادگیری شنا در سطح ابتدایی و تنها در حد پا زدن است.

یادگیری ناقص شنا به معنی آموزش محدود و در تعداد جلسات کمتر از سه دوره ۱۲ جلسه ای می تواند آسیب زا باشد.محدود کردن بچه ها به این میزان آموزش، می تواند برای آنها خطر آفرین باشد چرا که فردی که در استخر و محیط آرام با وجود مربی و ناجی شنا می کند زمانیکه وارد آبهای دیگر مثل دریا می شود خود را شناگر می داند و بی محابا وارد آب می شود که ممکن است آسیب ببیند.

این نوع یادگیری شنا ناقص است، برای افزایش توانمندی و تقویت بدن و نفس گیری حداقل بیش از سه دوره ۱۲ جلسه ای باید آموزش دید و این ساعت ها نیز بسته به سن آموزش گیرنده متفاوت است.

برای درک واقعی شنا و لذت بردن از این وزش مهیج و پرنشاط یک دوره تمرینی یک ساله نیاز است.

ایرنا: آیا وضعیت آب‌ استخرهای زنجان به لحاظ بهداشتی مناسب و مطلوب است؟

آب استخرها به طور مداوم توسط کارشناسان اداره بهداشت کنترل و هر هفته یا حداقل هر ۲ هفته یکبار از آنها نمونه برداری و نسبت به میکرو ارگانیسم ها و دیگر آلاینده ها سنجیده می شود.

علاوه بر آب، محیط استخر نیز از نظر تهویه هوا،‌ حوض آب کلر، تمیزی رختکن و محیط استخر و دیگر موارد بهداشتی کنترل می شود. اگر در هر یک از موارد مشکلی وجود داشته باشد، موارد حتی به صورت قضایی پیگیری می شود.

بهداشت استخرها در مواردی نیز به خود افراد استفاده کننده از آن بستگی دارد. به طوریکه افرادیکه به داخل آب می روند دوش قبل از ورود به استخر را جدی نمی گیرند. این در حالی است که دوش قبل از ورود به استخر، مهمتر از دوش بعد از شنا محسوب می شود. چراکه تمام چربی و پوست های ریزی که در روی سطح بدن هست باید قبل از شنا در استخر شسته شود.

این آلاینده ها وقتی وارد آب می شود، با کلر واکنش می دهد. کلر موجود در آب که باید میکرو ارگانسیم ها را از بین ببرد با پوست و چربی بدن که وارد آب شده است واکنش نشان می دهد.

تاثیر گندزدایی کلر بسیار زیاد است. این ماده در جهان تاکنون جایگزینی نداشته است و تنها عنصری است که می تواند ساعت های طولانی در داخل آب دوام بیارود و هر میکروارگانیسمی که وارد آب می شود را از بین ببرد.

برای گندزدایی دیگر عناصر مثل ازون و اشعه ماورای بنفش نیز وجود دارد اما نمی توانند جایگزین کلر شوند چراکه به طور مثال ماندگاری ازون در آب تنها چند ثانیه است. این مواد می توانند کمک کننده باشند اما جایگزین مناسبی نیستند.

ایرنا: آیا استفاده افراد با بیماری های مزمن پوستی از استخرها بلامانع است؟‌

فردی که از این نوع بیماری ها دارد نباید به استخر مراجعه کند در صورت مراجعه نیز وقتی وارد استخر می شود ناجیان او را برمی گردانند و مربیان و ناجیان غریق در این خصوص آموزش دیده اند و اجازه ورود به افراد با بیماری های خاص پوستی داده نمی شود.

افرادیکه سیستم ایمنی بدن آنها پایین است و برای استفاده از استخر نگرانی هایی دارند نباید دغدغه ای بابت تشدید و یا ابتلا به بیماری داشته باشند.

استخر هیچ آسیبی به این افراد نیز نمی زند و ایمنی بدن را تهدید نمی کند تنها مواردی که افراد آسیب پذیر بیش از دیگران باید مد نظر قرار دهند انجام تدابیری برای پیشگیری از سرماخوردگی پس از خروج از آب است.

ایرنا:‌ چه توصیه ای برای یادگیری ورزش شنا دارید؟

آموزش شنا برای بقا مهم و اصولا شنا برای تداوم زندگی است چراکه خطر آب تا آخر عمر با ماست و به همین دلیل در کشورهای دیگر آموزش شنا برای ثبت نام در مدارس ضروری است و کودکان باید گواهی این آموزش را داشته باشند تا در مراکز آموزشی ثبت نام شوند چراکه بچه ها در حین تحصیل به اردوهای مختلف برده می شوند و ممکن است در مواقعی با خطر آب مواجه شوند.

آشنا نبودن به فنون شنا جان دانش آموزان را به خطر می اندازد به همین دلیل شنا فقط ورزش نیست بلکه مهارتی برای بقاست که یادگیری آن ضروری است و از تاکیدات پیامبر اسلام نیز آموزش شنا به فرزندان است.

آموزش شنا از تاکیدات پیامبر اسلام و در بسیاری از کشورها لازمه ثبت نام کودکان در مدارس و مراکز آموزشی است. از همین رو فراهم کردن زمینه لازم برای آموزش شنا از سن پایین به بچه ها از وظایف اولیا محسوب می شود.

در حال حاضر آموزش هفته ای یک تا ۶ جلسه شنا برای بچه ها در حال حاضر در استخر امجدیه زنجان شروع شده است. برای دانش آموزانی که در تابستان دوره آموزشی شنا را گذارنده اند نیز توصیه می شود هفته ای یک جلسه در این کلاس ها شرکت کنند.