تولید روزانه بیش از ۳۰۰ تن زباله در زنجان

به گزارش خبرنگار ایرنا، یکی از مهمترین مسائل کنونی بیشتر شهرهای در حال توسعه، دفع پسماندها به شیوه سنتی و غیر اصولی است که منجر به ایجاد چالش‌های جدی در شهرهای کوچک و بزرگ شده است.

دفع نامناسب و غیراصولی پسماندها می تواند علاوه بر زشت کردن سیمای شهرها منجر به شیوع بیمارهای گوناگون شده و شهروندان هر شهر را با مشکلات بسیاری مواجه کند.

از طرفی گسترش شهرنشینی و بروز مسائل مختلف اجتماعی، دفع پسماند را به یک مساله ضروری تر تبدیل کرده است و چنانچه در سال های آتی این مشکل برطرف نشود و همچنان دفع پسماندها به شیوه غیراصولی و سنتی انجام شود، می تواند علاوه بر آلوده کردن منابع آب و خاک ضربه های جبران ناپذیری را به افراد جامعه وارد کند.

طرح تفکیک زباله یکی از ارکان مهم مدیریت پسماند شهری است که این مهم هر چند در سال‌های گذشته با فراز و فرودهایی مواجه بوده اما به عقیده کارشناسان امر آگاهی و فرهنگ سازی لازمه تحقق اهداف ترسیم شده در این بخش است.

با توجه به اهمیت این موضوع برای بررسی ابعاد مختلف آن خبرنگار ایرنا با سحر حدیدیان، رئیس سازمان پسماند شهرداری زنجان گفت و گو کرده است:

ایرنا: در خصوص وضعیت کنونی دفع پسماند شهر زنجان توضیحاتی بفرمایید؟

در شهر زنجان با داشتن جمعیت ۵۰۰ هزار نفری روزانه ۲۵۵ تا ۳۰۰ تن پسماند تولید می شود و در برخی اوقات از این میزان نیز فراتر می رود.

اما موضوع و دغدغه مهم این است که طبق داده های کسب شده و با راه اندازی باسکول سایت روستای «مهتر» میزان پسماند شهری رقمی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ تن را نشان می دهد.

این در حالی است که سال های گذشته میزان تولید زباله شهری ۳۵۰ تن اعلام شده بود که داده های کنونی در حال تکمیل است.

هم اکنون زباله های زنجان در روستای مهتر واقع در جاده دندی، ۲۰ کیلومتری این شهر و به عنوان تنها مرکز انجام فرآیندهای مربوط به دفن زباله حمل می‌شود.

در زمان حاضر شهر زنجان چهار منطقه شهری دارد، فرآیند جمع آوری مکانیزه زباله توسط پیمانکار خصوصی در ۲ منطقه شهرداری از چهار سال گذشته در حال انجام است و طبق برنامه ریزی ها تا آخر سال جاری این مهم برای شهرداری منطقه سه نیز صورت خواهد گرفت.

شهرداری در خصوص مدیریت پسماند وظایفی دارد که یکی از این اقدامات مهم بحث نهادینه کردن فرآیند تفکیک زباله از مبداء است، این موضوع اهمیت بسزایی دارد، از طرفی تولید روزانه پسماند با زندگی مردم بیش از گذشته عجین شده است و هرگز متوقف نمی‌شود.

مدیریت پسماند مقوله بسیار پیچیده، زمان بر و پرهزینه است و شهرداری ها متولی انجام این کار مهم هستند.

ایرنا: انجام فرآیند تفکیک از مبداء به چه مولفه هایی بستگی دارد؟

برای تفکیک زباله از مبداء باید بیش از گذشته مردم را به انجام این کار مهم تشویق کنیم، یک موضوع مغفول در این زمینه، فرهنگ سازی لازم است که اولین گام مدیریت پسماند به شمار می رود.

در گام های بعدی مدیریت پسماند، با کاهش تولید پسماند از طریق اصلاح الگوی مصرف، در ارتباط است به این معنی که فرهنگ سازی در این خصوص نقش مهمی دارد که تولید زباله را به حداقل برسانیم البته تحقق این مهم در گرو آگاهی و اطلاع رسانی است و علاوه بر آن زیرساخت های لازم نیز باید در اختیار مردم قرار داده شود.

بر این اساس یک شیوه نامه مدیریت پسماند شهرداری ها در سال ۱۴۰۱ به شهرداری های کل کشور مبنی بر استفاده از شرکت های دانش بنیان دارای اپلیکشن و یا دارای سامانه های هوشمند اعلام شد تا در امر جمع آوری پسماند خشک مشارکت داشته باشند و به عبارتی دیگر بخش خصوصی باید کمک حال شهرداری ها باشند.

شهرداری زنجان نیز از سال ۱۴۰۱ وارد عمل شد و یک شرکت دانش بنیان با عنوان «بهروب» پس از کسب مجوزهای لازم در این سال فعالیت خود را آغاز کرد که هم اکنون نیز ادامه دارد و شهر زنجان سال گذشته به عنوان یکی از شهرهای پیشرو در انجام این طرح اعلام شد.

طی سال های گذشته پیمانکاران سنتی، دکه‌ها و کانکس‌های تفکیک زباله در شهر وجود داشت که شرکت بهروب هم به آن اضافه شد و هم اکنون سه هزار و ۳۳۳ شهروند زنجانی نرم افزار بهروب را نصب کرده اند.

البته این تعداد نسبت به جمعیت زنجان رقمی ناچیز است و نشان می دهد که باید در این زمینه فرهنگ سازی شود و این نیز در گرو مشارکت فعالانه شهرداری و نهادهای متولی امر است.

نکته مهم اینکه شهر زنجان در فرآیند مدیریت پسماند به ویژه فرهنگ سازی با عقب ماندگی هایی مواجه شده است که باید کارهای اساسی‌تری در این زمینه انجام شود.

ایرنا: فرآیند تفکیک زباله در زنجان چگونه بوده و چه برنامه هایی برای بهبود آن پیش بینی شده است؟

قدم اول نهادینه شدن این فرهنگ در شهر زنجان فرهنگ سازی و آموزش است که در این راستا به ویژه از سال گذشته تلاش شد شمار استفاده کنندگان از نرم افزار بهروب افزایش یابد و تولید محتواهای مجازی، رایزنی با صدا و سیما و ارائه برنامه های آموزشی در مدارس مورد توجه قرار گرفته است.

طبق برنامه مرحله دوم آموزش دانش آموزان در قالب طرح مدارس بدون پسماند از ۱۵ آذر جاری تا ۱۵ بهمن کلید خواهد خورد، ۳۴ مدرسه تحت پوشش قرار می گیرند که نرم افزار هوشمند بخشی از آن خواهد بود تا ظرفیت و آشنایی مردم در خصوص مزایای این امر بیش از گذشته افزایش یابد.

پایه اول موفقیت در مدیریت پسماند، جلب مشارکت بالای مردم است و تحقق آن نیازمند آگاهی، آموزش و فرهنگ سازی است و بدون آن برنامه های ترسیم شده تحقق نخواهد یافت.

تنها ایجاد زیرساخت و مکانیزه کردن بدون مشارکت مردم نتیجه بخش نخواهد بود، اطلاع رسانی مستمر در خصوص آشنایی اقشار مختلف مردم در مورد ماهیت پسماند و بحث کاهش تولید آن اهمیت بسزایی دارد.

طبق برنامه، ظرفیت فعالیت بهروب و به دنبال آن تبلیغات در شهر زنجان گسترش بیشتری خواهد یافت تا شهروندان زیادی به جمع نرم افزار تفکیک زباله از مبداء بپیوندند و شاهد بهبود وضعیت کنونی در این حوزه باشیم.