ورود دانش‌بنیان‌ها به حل تنش‌آبی فارس؛ ثمربخش یا بی‌ثمر؟

به گزارش خبرنگار ایرنا، برخی کارشناسان در حوزه آب و فاضلاب معتقدند تقویت جایگاه پژوهش در فعالیت‌های این صنعت به منظور شناسایی فرصت‌های موجود جهت گسترش و ارتقای قابلیت‌ها وتوانمندی‌های علمی متخصصان در این صنعت می‌تواند به حل مشکلات در این عرصه کمک کند و معضلات را به حداقل برساند.

بر همین اساس شرکت آب و فاضلاب در سال‌های اخیر جلسات مختلفی را برای تحقق این مهم با هدف هم‌افزایی با سایر ارگان‌ها برگزار کرده و تمام تلاش خود را برای مشارکت با دانش‌بنیان‌ها به کار گرفته تا از ایده‌های نو و کارآمد این شرکت‌ها برای بهبود بهره‌وری در صنعت آب و فاضلاب حمایت کند.

سال ۱۴۰۰ بود که تصفیه خانه فاضلاب شماره یک شرکت آب و فاضلاب شیراز با پنج دستگاه گیربکس و توربین هوادهی ساخت شرکت دانش بنیان داخلی تجهیز شد.

۱۳ خردادماه سال ۱۴۰۲ هم جلسه کمیته تحقیقات شرکت آبفا فارس با حضور با حضور مدیر عامل و رئیس این کمیته، اساتید دانشگاه و عضو کمیته تحقیقات شرکت آبفا استان فارس و سایر اعضای کمیته برگزار و در این جلسه خصوص ۲طرح تحولی و تحقیقاتی محصول محور و دانش بنیان این شرکت بحث و تبادل نظر شد.

این ۲طرح پژوهشی که مشترکا توسط واحد تحقیقات و دفاتر انرژی آب و فاضلاب شرکت آبفا فارس ارائه شده است، از میان بیش از ۱۰۰ طرح پژوهشی ارائه شده در استان به عنوان طرح های برتر برگزیده شده‌اند.

این طرح‌های تحولی شامل طرح پژوهشی و دانش‌بنیان باز طراحی و اصلاح ساختار کابل‌های پایه آبی و طرح پژوهشی و دانش بنیان مهندسی معکوس ساخت و بومی سازی تکنولوژی سنسورهای فاضلاب می‌شدند که در صورت تهیه محصول و تجاری‌سازی آن در گام‌های بعدی قرار بود موجبات کاهش هزینه‌های خرید کابل به دلیل تغییر ساختار، طول عمر آن و سهولت در تأمین و دسترسی را فراهم کنند.

در دی ماه سال ۱۴۰۲ نیز شرکت آب و فاضلاب شیراز اعلام کرد که با استفاده از روش‌های نوین در آزمایشگاه تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، فرآیند تصفیه فاضلاب بهبود یافت؛ اقدامی که با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان صورت گرفت و موجب شد در تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شیراز و صدرا با پایش رفتار و تعداد میکروارگانیزم‌های نشانگر، پیش بینی روند فرآیند تصفیه و مخاطرات احتمالی محقق شود.

همچنین انطباق نتایج حاصله با آنالیزهای فیزیکی-شیمیایی در آزمایشگاه و دیتاهای خروجی دستگاه‌های سنجش آنلاین باعث شد که درجه اطمینان بهره‌برداری تصفیه‌خانه‌ها افزایش یابد.

امسال هم این اقدامات ارزشمند در قالب ارائه بیش از چهار طرح پژوهشی اجرا شده و رونمایی اولیه از ۲ طرح کاربردی دیگر توسط شرکت آب و فاضلاب فارس دنبال شد.

طبق گفته متولیان شرکت آبفا فارس این شرکت با همکاری ستاد پژوهش و فناوری استان و با در نظر گرفتن ضوابط مطروحه، اقدامات قابل توجهی در حوزه پژوهش انجام داده که یکی از مهمترین اقدامات صورت گرفته برگزاری جلسه مشترک با پارک علم و فناوری استان فارس با حضور معاونین، مدیران و محققین فعال در حوزه پژوهش به منظور ارائه دغدغه‌ها وچالش‌های دانش‌بنیان مرتبط با صنعت آب و فاضلاب و بازدید از شرکت‌های دانش بنیان منتخب و فعال در صنعت آب و فاضلاب به منظور مشاهده و ارزیابی توانمندی‌ها و محصولات تولیدی با هدف انطباق و بهره‌مندی در حوزه‌های آب و فاضلاب بود.

همچنین در ماه‌های اخیر هماهنگی و برنامه‌ریزی جهت انجام نشست تخصصی با برخی شرکت‌های دانش بنیان با هدف تنظیم و انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری مشترک و تهیه و تدوین شیوه‌نامه و جداول حمایتی به منظور برخورداری محققین داخلی شرکت از مزایای مالی معنوی انجام اقدامات پژوهشی مرتبط با صنعت آب و فاضلاب انجام شد.

از برجسته‌ترین طرح‌های پژوهشی این شرکت طرح پژوهشی کاربردی ارتقا، طراحی و ساخت مکانیزم انتقال نیروی گشتاور الکتروموتورهای هوادهی تصفیه خانه فاضلاب شهر اقلید، طرح پژوهشی کاربردی ارتقاء و استانداردسازی تابلوهای MCC هواده‌های سطحی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهر مرودشت و طرح پژوهشی کاربردی بهینه‌سازی و ارتقاء سطح عملکردی الکتروموتورهای راه انداز هواده‌های تصفیه‌خانه‌های فاضلاب با رویکرد بهینه‌سازی تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی از مهمترین طرح‌های پژوهشی آب و فاضلاب فارس به شمار می‌رود.

طرح پژوهشی آنالیز میزان دقت بر روی کنتورهای آب و تاثیر دقت اندازه‌گیری آنها در حفظ منابع آبی، طراحی و پیاده‌سازی فاز اول سامانه‌های هوشمند نظارتی با هدف کنترل، عارضه‌یابی، ارزیابی، برنامه‌ریزی و پیشبرد اهداف مدیریتی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین هوشمندسازی و هوش تجاری و طراحی، ساخت و پیاده‌سازی سامانه پایش هوشمند پارامترهای هیدرولیکی چاه‌ها به کمک ساخت سنسورها نیز از دیگر اقدامات پژوهشی شرکت آبفا فارس محسوب می‌شود.

بدون شک دستیابی به فناوری‌های نوین، انجام پروژه‌های پژوهشی، تجاری‌سازی آنها، تعامل با دانشگاهیان و حمایت از شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان کمک شایانی به حل بحران آب در استان فارس می‌کند اما اینکه این رویکرد تا چه اندازه توانسته جامه عمل به خود بپوشاند و در حوزه اجرایی مثمر ثمر واقع شود جای بحث و بررسی دارد.

اینکه نقش پژوهشگران و دانش‌بنیان‌ها در حوزه آب و فاضلاب چیست و این شرکت‌ها تاکنون چه کمکی به حل بحران آب در استان کرده‌اند تحولی است که باید ملموس باشد.

در حقیقت استان فارس سالهاست که با مشکل خشکسالی و بحران آب دست و پنجه نرم می‌کند و به دلیل قرارگیری این استان در منطقه خشک و نیمه خشک و عدم توازن بارش‌ها به جهت مکانی و زمانی با کمبود آب و تنش آبی مواجه است؛ این مشکل در فصول گرم نسبت به دیگر فصل‌های سال بیش از پیش احساس می‌شود.

استان پهناور فارس در حالی از معضل کم‌آبی رنج می‌برد که به گفته متولیان امور آب، بخش عمده‌ای از مصارف استان در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و بخش کشاورزی به تنهایی ۹۰ درصد آب استان را مصرف می‌کند.

همین مسائل اندیشیدن تمهیدات خاص برای مدیریت منابع موجود و مشارکت با پژوهشگران و دانش‌بنیان‌ها را بیش از پیش ضروری می‌سازد.