به گزارش ایرنا، نوشتن از سد نرماب چهل چای مینودشت که ساخت آن سال ۱۳۹۰ با اعتبار اولیه سه هزار و ۷۳۰ میلیارد ریال در قالب ۸۵ درصد فاینانس داخلی و سهم قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا و ۱۵ درصد سهم دولت بر روی رودخانه نرماب این شهرستان آغاز شد و هنوز راه درازی تا افتتاح دارد، «سهل و ممتنع» است.
سد نرماب چهل چای مینودشت که ظرفیت ذخیره ۱۲۵ میلیون مترمکعب آب و قابلیت تنظیم حدود ۱۸۰ میلیون مترمکعب آب را در سال دارد، علاوه بر تامین آب آشامیدنی پایدار افزون بر ۵۵۰ هزار نفر جمعیت شرق استان گلستان، تامین آب بخشی از زمین‌های کشاورزی منطقه، کنترل و ذخیره سیلاب‌های فصلی، تقویت سفره‌های آب زیرزمینی، تولید پنج مگاوات برق آبی، توسعه گردشگری، ایجاد چند هزار فرصت شغلی را برعهده خواهد داشت.
شاید بخت بسته سد نرماب که آرزوی ۴۰ ساله مردم مینودشت برای مهار آب‌های سطحی و سیلاب‌های فصلی رودخانه نرماب این شهرستان و جلوگیری از خسارت به مزارع، باغ‌ها، زیرساخت‌ها و خانه‌هایشان از مسوولان بود در دولت چهاردهم باز شود و اهالی بهشت گلستان و دیگر مردمان شرق این استان شمالی هرچه سریعتر از مزایای آن بهره‌مند شوند.
نبود اعتبار، مانع بزرگ عدم تکمیل سد نرماب
اختصاص قطره چکانی یا بعضا عدم تخصیص به موقع اعتبارات مورد نیاز احداث سد نرماب چهل چای مینودشت از زمان شروع پروژه تاکنون به گفته معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای گلستان از دلایل اصلی تکمیل‌نشدن این پروژه ملی در موعد پیش بینی شده، بوده است.
مهدی ضیایی که مدیر طرح ساخت سد نرماب چهل چای مینودشت نیز است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، افزود: پیشرفت فیزیکی سد و تاسیسات وابسته به آن از ابتدا تا پایان آبان ماه امسال در مجموع ۹۱ درصد و پیشرفت فیزیکی طرح سد و شبکه آن تا مدت اشاره شده هم در مجموع ۶۸ درصد است.
وی در تشریح بیشتر جزییات پیشرفت سد نرماب چهل چای مینودشت اضافه کرد: درحال حاضر بدنه سد ۹۹.۹ درصد، سیستم انحراف، سرریز و دیوار آب‌بند آن ۱۰۰ درصد، خرید، ساخت و نصب تجهیزات هیدرو مکانیکال ۹۲ درصد، ابزار دقیق ۹۷ درصد، سیستم انتقال آب چهل چای ۹۹.۵ درصد، سیستم انتقال آب رودخانه «خرمالو» هشت درصد، جاده‌های جایگزین ۶۵ درصد، سد تنظیمی مینودشت ۹۷ درصد و اسکان دوباره روستاهای داخل مخزن سد (استملاک و احداث روستای جنگلده پایین ۱۰۰ درصد، جنگلده بالا ۷۰ درصد و روستاهای محمدزمان خان، پس پشته و باقرآباد در مرحله انتخاب زمین جایگزین) قرار دارد.
ضیایی ادامه داد: کل اعتبار هزینه شده برای پروژه سد نرماب و شبکه آن بیش از ۲۲ هزار میلیارد ریال بوده است ضمن اینکه اعتبار مورد نیاز برای تکمیل سد و تاسیسات وابسته به آن ۷۳ هزار میلیارد ریال و برای تکمیل شبکه آبرسانی آن نیز ۲۷ هزار میلیارد ریال می‌باشد.
سدی که سه هزار و ۷۳۰ میلیارد ریال اعتبار برآورد شده اولیه آن به‌موقع تامین نشد و اکنون باوجود حدود هفت برابر هزینه فعلی هنوز برای تکمیل آن نیز به ۱۰۰ هزار میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز است مضاف براینکه هرگونه تاخیر و تعلل در تامین اعتبار مورد نیاز اعلامی هم باتوجه به تورم و افزایش بی‌رویه قیمت کالاها و دستمزدها، تصاعدی افزایش خواهد یافت.
آخرین وضعیت جابجایی پنج روستای واقع در مخزن سد نرماب
یکی دیگر از دلایل اصلی تکمیل‌نشدن به‌موقع سد نرماب چهل چای مینودشت روند کُند جابجایی پنج روستای واقع در کاسه یا مخزن این سد یعنی «جنگلده پایین، جنگلده بالا، باقرآباد، محمدزمان خان و پس پشته» با جمعیت تقریبی هزار و ۴۰۰ خانوار و استملاک زمین‌های مسکونی، زراعی و باغی آنها به مقدار هزار و ۱۰ هکتار است.
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای گلستان و مدیر طرح ساخت سد نرماب مینودشت در این خصوص نیز به خبرنگار ایرنا بیان کرد: از مجموع پنج روستای واقع در کاسه سد تاکنون فقط اهالی روستای «جنگلده پایین» جابجا شدند و اهالی روستای «جنگلده بالا» هم که عملیات ساخت منازل مسکونی آنها درحال انجام و ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد در صورت تامین اعتبار مورد نیاز در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ قابل بهره‌برداری خواهد بود.
ضیایی افزود: اقدامات مورد نیاز برای جابجایی سه روستای باقی مانده (باقرآباد، محمدزمان خان و پس پشته) نیز با انجام کارهای مطالعاتی، درحال پیگیری است که این موضوع نیز به منابع مالی لازم برای خرید اراضی محل جابجایی روستاها دارد.
وی با اشاره به وسعت هزار و ۱۰ هکتاری املاک (اراضی کشاورزی و مسکونی) پنج روستای واقع در مخزن سد نرماب چهل چای مینودشت، اضافه کرد: تاکنون ۶۲۰ هکتار از این اراضی استملاک شده و برای استملاک بقیه اراضی و اسکان سه روستای باقی مانده نیز ۴۰ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
صرف نظر از هزینه‌هایی که تاکنون صرف جابجایی ۲ روستای جنگلده پایین و بالا و استملاک ۶۲۰ هکتار اراضی آنها انجام شده، اعلام نیاز فعلی ۴۰ هزار میلیارد ریال اعتبار برای جابجایی روستاهای باقی مانده واقع در کاسه سد نرماب و استملاک اراضی آنها نشانه افزایش سرسام آور هزینه‌ها در سال‌های اخیر است، هزینه‌هایی که اگر به موقع و در زمان شروع عملیات اجرایی ساخت سد اختصاص می‌یافت به گفته ضیایی مدیر طرح این پروژه ملی، همزمان با اتمام بدنه سد و تاسیسات وابسته با هزینه بسیار کمتر قابل تحقق بود.
اتمام حجت دادگستری گلستان با پیمانکار جابجایی روستای کاسه سد نرماب
روند کُند جابجایی روستاهای واقع در کاسه سد نرماب چهل چای مینودشت از یک سو و اهمیت فوق العاده آن در تامین آب آشامیدنی ۵۵۰ هزار نفر از اهالی شرق گلستان سبب شد تا رییس کل دادگستری این استان به‌منظور شتاب بخشیدن به عملیات اجرایی این پروژه و بهره‌برداری از آن به مساله ورود و با پیمانکار مربوطه اتمام حجت کند.
حیدر آسیابی ۲۱ آبان ۱۴۰۲ در بازدید از روند پیشرفت سد نرماب مینودشت و بررسی موانع پیش روی آن اظهار کرد: در صورت نیاز، الزامات قانونی و ضمانت حقوقی برای سرعت بخشیدن به روند ساخت سد نرماب اعمال خواهد شد.
وی افزود: کار جابجایی اهالی ۲ روستا از پنج روستای واقع در کاسه سد درحال انجام است، جابجایی روستای جنگلده پایین انجام شده اما ساکنان روستای جنگلده بالا هنوز به مکان جدید منتقل نشدند.
آسیابی ادامه داد: در بازدید از روستای جنگلده بالا، اهالی از بلاتکلیفی چند ساله گله کرده و خواستار ورود دادگستری برای تعیین تکلیف جابجایی روستا شدند.
رییس کل دادگستری گلستان تصریح کرد: در این بازدید که مسوولان شرکت آب منطقه‌ای استان هم حضور داشتند قرار شد حداکثر تا خرداد ۱۴۰۳ محل استقرار جدید اهالی این روستا آماده و به جهت اسکان به مردم تحویل داده شود.
آبگیری سد نرماب کی محقق می‌شود؟
باوجود مسائل، مشکلات و موانع مطرح شده و پیش روی تکمیل و بهره‌برداری سد نرماب چهل چای مینودشت بویژه نیاز اعتباری ۱۰۰ هزار میلیارد ریالی باتوجه به شرایط فعلی اقتصادی کشور و مشکلات مالی دولت، تامین یکباره آن سخت به نظر می‌رسد اما به گفته معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای گلستان و مدیر طرح ساخت این پروژه، ادامه کار در ۲ فاز برنامه ریزی شده است.
ضیایی گفت: اولویت و فاز نخست برای آبگیری سد نرماب به مقدار ۳۰ میلیون مترمکعب درسال ۱۴۰۴ با نیاز اعتباری ۲۵ هزار میلیارد ریال است که در صورت تخصیص این میزان اعتبار، آبگیری فاز نخست تا پایان سال آینده محقق خواهد شد.
وی افزود: با این میزان آبگیری سد نرماب، ۲۰۰ لیتر بر ثانیه آب آشامیدنی برای مصارف اهالی ۲ شهر مینودشت و گنبدکاووس در صورت احداث تصفیه خانه، تامین خواهد شد.
ضیایی اضافه کرد: تامین نیازهای زیست محیطی، تامین بخشی از حقابه سد وشمگیر و تسکین سیلاب رودخانه نرماب هم با عملیاتی شدن آبگیری فاز نخست سد نرماب محقق می‌شود.
معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای گلستان و مدیر طرح ساخت سد نرماب مینودشت همچنین گفت: در فاز دوم آبگیری این سد با ظرفیت کامل ۱۲۵ میلیون مترمکعب باید جابجایی روستاهای داخل کاسه سد به طور کامل انجام شود.
وی افزود: اعتبار مورد نیاز برای جابجایی روستاهای کاسه سد و استملاک اراضی آنها حدود ۵۰ هزار میلیارد ریال است که درصورت تامین آن ظرف برنامه زمان بندی شده سه ساله این موضوع نیز قابل تحقق خواهد بود.
سخن پایانی؛
شتاب بخشی به تکمیل و بهره‌برداری از سد نرماب مینودشت با اهدافی که برای آن تعیین شده بویژه تامین آب آشامیدنی جمعیتی بالغ بر ۵۵۰ هزار نفر، نیاز به حمایت ویژه دولت وفاق و همراهی تمامی مدیران و دست اندارکاران گلستان شامل استاندار، نماینده ولی فقیه، مجمع نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی) و مسوولان شرکت آب منطقه‌ای و نیز همراهی اهالی روستاهای واقع در کاسه این سد برای غلبه بر بحران کم آبی در این استان شمالی دارد.
نظر شما