به گزارش ایرنا، تاجیکستان، با پایتختی شهر دوشنبه، به عنوان کوچکترین کشور آسیایی، یک منطقه کوهستانی است که در بخش آسیای میانه قرار دارد و با کشورهای افغانستان، ازبکستان و قرقیزستان هم مرز است.
این کشور به طور کلی بین خشکی محصور است و گستره آن در حدود ۱۴۳ هزار و ۱۰۰ کیلومتر مربع اعلام شده است که بیش از ۹ میلیون نفر جمعیت دارد و مردم آن به زبان فارسی (تاجیکی) صحبت می کنند و قرابتهای فرهنگی، زبانی و تاریخی زیادی با ایرانیان دارند.
با وجود اشتراکات فراوان زبانی، آیینی، فرهنگی و تاریخی ایران و جمهوری تاجیکستان، حجم روابط اقتصادی بین این دو کشور آن‌چنان که باید رشد نکرده است، احیای پیوندهای دیرینه و تعمیق روابط مردم دو کشور در گرو شاخصه‌های مهمی چون پایدارسازی روابط اقتصادی، پرهیز از شکل‌گیری تنش‌ها و تلاش در جهت اعتمادسازی است.
دولت سیزدهم در ابتدای کار خود خلاءهای ارتباطی کشورمان با کشورهای آسیای میانه از جمله تاجیکستان را به درستی شناسایی کرد و اهتمام خود را بر اصلاح روابط با آن کشورها نهاد که سفرهای رییس جمهور کشورمان به این کشورها ثمرات بسیار ارزنده ای نیز داشته است.
سردی روابط بین ایران و تاجیکستان با سفر رییس جمهور کشورمان به آن منطقه از بین رفت و رنگ و بوی تازه ای گرفت، نخستین گام در اصلاح این روابط برگزاری نمایشگاه اختصاصی کالای ایران با محوریت خراسان رضوی در اسفندماه سال گذشته در دوشنبه پایتخت کشور تاجیکستان بود.
خراسان رضوی بیشترین سهم را در بین استانهای کشور در تجارت با کشور تاجیکستان دارد و از این حیث احیای روابط تجاری با آن کشور بیشتر به نفع استان خراسان رضوی بوده است.
تاثیر احیای رابطه با تاجیکستان بر اقتصاد خراسان رضوی
از سال گذشته تاکنون و بعد از سفر آیت الله رئیسی به تاجیکستان، تجارت استان خراسان رضوی با آن کشور متحول شد و ارقام صادراتی و وارداتی بین دو کشور نیز به شدت تغییر کرد.
به گفته رییس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی، صادرات کالا از این استان به کشور تاجیکستان در سال ۱۴۰۰ بیش از ۵۸ میلیون دلار بود که نسبت به سال ۱۳۹۹، رشدی هزار و ۶۰۰ درصدی داشته است.
محمدعلی امیرفخریان افزود: صادرات کالا از خراسان رضوی به تاجیکستان در فروردین ماه سال ۱۴۰۱ به چهار میلیون دلار رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن، رشد ۹ هزار درصدی داشت، این میزان صادرات در ماه های فروردین و اردیبهشت امسال ۹ میلیون دلار افزایش داشته است.
وی اظهار داشت: در مجموع روند صادرات از خراسان رضوی به کشور تاجیکستان از سال ۱۴۰۰ رشدی قابل قبول داشته است، در حالی که پیش از این صادرات کالا به آن کشور روند نزولی داشت که بخشی از آن مربوط به محدودیتهای اعمال شده از سوی کشور ترکمنستان در ارسال کالا یا دریافت آن بین ایران و تاجیکستان بود.
رییس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: بعد از برپایی نمایشگاه ایران با محوریت خراسان رضوی در دوشنبه (پایتخت تاجیکستان) و عزم دولتهای دو کشور برای افزایش اعزام و پذیرش هیاتهای تجاری، روند صادرات کالا رو به رشد نهاده است که کماکان ادامه دارد.
امیرفخریان با اشاره به هدفگذاری دولت سیزدهم برای توسعه تجارت با کشور تاجیکستان اظهار داشت: پیش بینی شده که حجم مبادلات کالا بین دو کشور تا پایان سال به ۵۰۰ میلیون دلار برسد، که بیشترین حجم تجاری در این بخش مربوط به استان خراسان رضوی است.
وی بیان کرد: این هدفگذاری در کلان کشور و طی توافقات بین روسای جمهور ایران و تاجیکستان در سفری که آقای رئیسی به تاجیکستان داشت، انجام گرفت.
وی به دیدار استاندار خراسان رضوی با استاندار "ختلان" در جریان نمایشگاه اختصاصی کالای ایران، که اسفندماه پارسال در دوشنبه برگزار شد، اشاره و بیان کرد: سفر استاندار ختلان به خراسان رضوی به دلیل سفر رییس جمهور تاجیکستان به ایران، به تعویق افتاده و امید است تفاهم نامه بین دو استان در ماه های آتی به امضا برسد.
رییس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: امسال برگزاری نمایشگاهی با محوریت این استان در دوشنبه (پایتخت تاجیکستان) پیش بینی شده است که در کنار آن اعزام و پذیرش هیاتهای تجاری و استقبال از مسوولان کشور با هدف ارتقای روابط تجاری در حوزه های صادرات و واردات کالا، گردشگری تاریخی و سلامت، که بسیار مورد توجه روسای جمهور دو کشور بوده، در نظر گرفته شده است.
امیرفخریان اظهار داشت: میزان واردات کالا از کشور تاجیکستان به خراسان رضوی در سال گذشته ۳۳ میلیون دلار بود که بیش از ۳۰ هزار درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش داشته است.
وی بیان کرد: در فروردین امسال نیز میزان واردات کالا از تاجیکستان به خراسان رضوی ۶.۴ میلیون دلار بود که نسبت به فروردین پارسال روند رو به رشدی داشته است.
وی مهمترین اقلام صادراتی از خراسان رضوی به تاجیکستان را میله های آهنی، رنگ و رزین، پلی اتلین، پلی کلروبدل، ماشین آلات، لوله، پروفیل، رنگها و پوشش های صنعتی، پسته، اجزا و قطعات و لوازم برای ماشین آلات، کیسه های نایلونی و لوازم منزل برشمرد.
رییس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: تاجیکستان به لحاظ زبانی و فرهنگی اشتراکات زیادی با ایران دارد و این مهمترین مساله ای است که ما را به آن کشور نزدیک می کند، از سوی دیگر قرابتهای فرهنگی، اشتراکات تاریخی و دیدگاه های سیاسی یکسان آنها در مجامع بین المللی، عامل نزدیکی بیشتر بین این دو کشور است.
امیرفخریان اظهار داشت: از سوی دیگر کشورهای آسیای میانه مانند تاجیکستان به آبهای آزاد دسترسی ندارند، که یکی از بهترین مسیرها برای دسترسی به آبهای آزاد، ایران است که این می تواند منافع مشترکی ایجاد کند.
وی اضافه کرد: روند افزایش درآمدها در تاجیکستان و بازسازی برخی از زیرساختهای بخش تولید در آن کشور آغاز شده است، لذا صادرات خدمات فنی و مهندسی از استان خراسان رضوی به تاجیکستان می تواند زمینه ساز سرمایه گذاری بلندمدتی در این زمینه باشد؛ تامین مواد اولیه بخش تولید آن کشور نیز گزینه خوبی برای توسعه صادرات به تاجیکستان است.
وی بیان کرد: تاجیکستان از منابع آبی خوبی برخوردار است، ذخایر معدنی خاصی دارد و این موارد می تواند روابط برد – برد را بین دو کشور به ویژه برای استان خراسان رضوی دربرداشته باشد.
رییس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: پرداختن به گردشگری سلامت و گردشگری تاریخی می تواند باعث نزدیکی ملتها شود و چون گردشگری زبان مشترک در فرآیندهای ارتباطی است و علاقه مندان زیادی دارد، این موارد باعث شده است که روابط تجاری با کشور تاجیکستان اهمیت زیادی داشته باشد.
مشکلات در مسیر توسعه روابط اقتصادی با تاجیکستان
اکنون در شرایطی که مسیر برای تقویت تجارت با کشور تاجیکستان تسهیل شده است، مشکلاتی نیز برای توسعه این بخش وجود دارد که عمدتا منشاء داخلی دارد و باید برای رفع آن اقدام کرد.
رییس اتاق مشترک ایران و تاجیکستان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی خارجی اعم از دیپلماسی سیاسی و دیپلماسی اقتصادی به ویژه در کشورهای منطقه به خوبی عمل کرده و توفیقات زیادی داشته است.
محمدحسین روشنک افزود: دولت آقای رئیسی در دیپلماسی منطقه ای و برقراری ارتباط سیاسی با دیگر کشورها بسیار موفق بوده و سفر آقای رئیسی به تاجیکستان بسیاری از مشکلات کشورمان، نه تنها با تاجیکستان، بلکه با کل کشورهای آسیای میانه را حل کرده است.
وی در تشریح دلایل سردی روابط بین ایران و تاجیکستان در سالهای قبل از دولت سیزدهم گفت: دعوت از فرد مخالف دولت تاجیکستان به جمهوری اسلامی ایران، هواپیماهای بابک زنجانی، سفر آقای احمدی نژاد به تاجیکستان و مسائل پیش آمده بعد از آن منجر به بروز برخی اختلافات بین کشورمان با تاجیکستان شده و روی روابط تجاری تاثیر منفی گذاشته بود که کمکهای عربستان به تاجیکستان نیز مزید بر علت شده بود.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر اختلافات بین تاجیکستان و ترکمنستان باعث شده بود که ایران نتواند کالایی را به طور مستقیم از گمرک به تاجیکستان ارسال کند زیرا ترانزیت از داخل ترکمنستان به سمت تاجیکستان برای همه کشورها ممنوع شده بود.
رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی گفت: بعد از سفر آقای رییسی به کشورهای تاجیکستان و ترکمنستان، همزمان همه مشکلات ایران با آن کشورها حل شد و به یکباره صادرات کالا از ایران در مدت ۶ ماهه دوم سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن ۶ برابر شد.
روشنک، چشم انداز روابط اقتصادی ایران و تاجیکستان را بسیار روشن خواند و گفت: دولت تاجیکستان تمایل زیادی به توسعه روابط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی با ایران دارد لذا ما در گسترش روابط با آن کشور مشکلی نخواهیم داشت.
وی بیان کرد: در سفر رییس جمهور تاجیکستان به ایران، تفاهم نامه ای نیز بین استاندار خراسان رضوی و استاندار ختلان آن کشور امضا شد، افزون بر این تفاهم نامه ای هم بین رییس اتاق بازرگانی ایران و رییس اتاق بازرگانی تاجیکستان به امضا رسید که مجری این تفاهم نامه اتاق مشترک ایران و تاجیکستان خواهد بود.
رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان با اشاره به مشکلاتی که در مسیر توسعه تجارت با کشورهای دیگر وجود دارد، گفت: با توجه به گرانی ها و افزایش هزینه تولید کالا، هم اینک شمار کالاهای صادراتی ایران، که به لحاظ قیمتی و کیفی قابل رقابت با کشورهای دیگر باشد، اندک است و به خصوص در حوزه صنعت، به هیچ وجه چنین کالاهایی وجود ندارد.
وی بیان کرد: فقط بخشی از محصولات کشاورزی، گیاهان دارویی، مشتقات پتروشیمی، مواد معدنی خام و کمی هم کاشی و سرامیک، مجموعه صادرات ایران به کشور تاجیکستان و سایر کشورهای آسیای میانه را شامل می شود.
روشنک اظهار داشت: موانع دیگری نیز در مسیر صادرات کالا وجود دارد، زمانی که برای ورود لوازم خانگی ۵۰۰ درصد عوارض تعیین و بعد واردات آن را ممنوع می کنند، ایفای تعهدات ارزی و بخشنامه های خلق الساعه از جمله مشکلات مزبور به شمار می رود.
وی اظهار داشت: مشکلات مربوط به حوزه صادرات بیشتر به داخل کشور بازمی گردد، بخشنامه ها و ممنوعیت ها و ایجاد عوارض از کالاهای کشاورزی از جمله این موانع است، تحریم ها هیچگاه تاثیری بر روابط تجاری بین ایران و کشورهای آسیای میانه نداشته و ندارد، زیرا از مدتها قبل تجارت ایران با این کشورها به شکل سنتی بوده و تاکنون به هیچ وجه ال.سی باز نشده است.
رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و تاجیکستان گفت: در واقع هم اینک ما مشکلی در روابط تجاری با تاجیکستان نداریم اما مشکل اصلی در تجارت و نبود کالای قابل رقابت با کالاهای مشابه در این بازار است.
نظر شما