اين گزارش كه در روز سه شنبه 19 آبان 1394 خورشيدي انتشار يافته، مي افزايد: ايران در اعصار گذشته يكي از پررونق ترين كشورها در صنعت طلا و جواهر سازي بوده كه نمونه‌هاي بسيار با ارزشي از آثار آن‌زمان در موزه گنجينه ملي ايران موجود است. بر طبق اسناد و مدارك موجود در موزه‌هاي ايران و جهان مشخص شده كه صنعت طلا و جواهر در حدود 8000 سال قدمت دارد كه ايرانيان از هنرمندان و صنعتگران بنام اين رشته در آن دوران بحساب مي‌آمده و از نوآوري‌هاي بي نظيري در اين صنعت برخوردار بوده اند؛اين در حالي است كه در حال حاضر اين صنعت با مشكلات عديده اي روبرو است.
اين در حالي است كه اين صنعت به لحاظ جايگاه آن به عنوان يكي از اقلام ارزشمند در توسعه صادرات غيرنفتي مي‌تواند مديريت اقتصادي درست، برنامه‌ريزي اصولي، بكارگيري تكنولوژي پيشرفته، ايجاد قوانين و مقررات كارآمد و... به اهداف عالي خود دست يابد.
در اين ميان وجود بيش از 64 هزار نفر فعال به صورت مستقيم و غير مستقيم در صنف طلا و جواهرات خراسان رضوي سبب شده اين صنعت بتواند به عنوان يكي از خوشه هاي صنعتي فعال در اين استان از جايگاه مهمي برخوردار باشد؛ به نحوي كه آمار و ارقام در دسترس نشان مي دهد 75 درصد واحدهاي دست اندركار در اين زمينه بر خلاف استان هاي اصفهان، يزد و تهران «جواهرساز» هستند.
وجود چنين مزيتي سبب شد خبرگزاري ايرنا در ميزگردي با حضور مسعود اصغريان مديرعامل شركت شهرك هاي صنعتي خراسان رضوي، محمدجواد پيش بين مدير توسعه خوشه صنعتي طلا و جواهرات مشهد و دبير كانون ملي هماهنگي دانش و صنعت فيروزه و سنگهاي قيمتي، عبدالصمد رحيمي مقدم رئيس اتحاديه صنف فيروزه و عقيق تراش و عقيق فروش مشهد، باقر معبودي نژاد رئيس اتحاديه طلا و جواهرات مشهد، محمدرضا وفادار نايب رئيس اتحاديه طلا و جواهرات مشهد و جواد دريادل كارشناس خوشه هاي صنعتي شركت شهركهاي صنعتي خراسان رضوي مسائل و مشكلات اين صنعت را مورد بحث و بررسي قرار دهد كه ماحصل آن‌را در ذيل مي خوانيد:
رئيس اتحاديه طلا و جواهرات مشهد مي گويد: ايران اگر نگوييم نخستين ولي يكي از خاستگاه‌هاي اصلي صنعت طلا و جواهر در جهان است، لذا در گذشته ايرانيان از بهترين صنعتگران در عرصه طلا و جواهر بوده اند. اما متاسفانه به نقطه صفر رسيده ايم. به طوري كه‌هم اكنون از استان خراسان رضوي هيچگونه صادراتي در اين زمينه انجام نمي شود.
باقر معبودي نژاد مي افزايد: اين در حالي است كه هم اينك به عنوان مثال در شهرك طلا و جواهر استانبول در كشور تركيه فعاليت خيلي گسترده اي صورت مي گيرد زيرا با غفلت ما، آنها به مراحل پيشرفته اي رسيده اند.
وي اضافه مي كند: اين در حالي است كه بازارهاي خوبي براي صادرات طلاي ايران وجود دارد. چنانكه روساي اتحاديه هاي طلا و جواهر شهرهاي هرات و كابل افغانستان در سفر به مشهد اعلام كردند سالانه 15 تن محصولات طلاي ما را خواستار هستند.
رئيس اتحاديه طلا و جواهرات مشهد ادامه مي دهد: تشابهات فرهنگي ايران و افغانستان به خصوص نزديكي هرات با خراسان رضوي موجب شده ذوق و سليقه يكساني ميان مردم دو كشور وجود داشته باشد. لذا بايد از اين فرصت نهايت بهره برداري را كرد.
وي مي گويد: مدعي هستيم بعد از نفت بهترين صادرات اشتغالزا و ارزآور، صنعت طلا و جواهر است.
نايب رئيس اتحاديه طلا و جواهرات مشهد هم مي گويد: يكي از اهداف جمهوري اسلامي ايران كاهش و قطع وابستگي كشور به نفت است لذا بايد ديدها را نسبت به صادرات عوض كرد. محمدرضا وفادار مي افزايد: جهت گيري نسبت به طلا، جواهر و سنگ هاي قيمتي بايد در مسير صادرات سازماندهي شده و در مورد رفع موانع در تمامي صنايع از جمله طلا و جواهر كارگروه‌هايي تشكيل شود.
وي با اشاره به اينكه صنعت طلا و جواهر صنعتي است كه به حمل و نقل سنگين از جمله قطار، كشتي و فضاي بزرگ براي توليد نياز ندارد، مي گويد: بدون دستگاههاي خيلي پيشرفته و با حمايت جزئي و در حد يك نورد مي توان درصد بالايي صنايع دستي توليد كرد كه اگر حمايت شود مي‌توان روزانه يك كيلوگرم طلا را در يك كارگاه 10 مترمربعي با پنج نفر شاغل توليد شود.
نايب رئيس اتحاديه طلا و جواهرات مشهد ادامه مي دهد: در همين راستا طبيعي است كه اگر توليد زيورآلات طلا و جواهرات حمايت شود بازار داخلي اشباع شده و نسبت به صادرات احساس نياز مي شود.
در اين ميزگرد همچنين عامل توسعه خوشه صنعتي طلا و جواهرات خراسان رضوي اظهار مي دارد هدف نهايي و غايي همه ما ايجاد اشتغال مولد و ارزش افزوده براي كشور است لذا نبايد هيچ تعصبي بر روي طلا و يا نقره داشته باشيم.
جواد پيش بين با اشاره به اينكه هم اكنون بخش اعظم توليدات اين حوزه در تايلند و تركيه به نقره اختصاص دارد، مي گويد: هم اكنون از وجود صنعتگران نقره سازي در مشهد برخورداريم كه قادر هستند هر سرويس ظريفي را در خوشه جواهرات توليد كنند كه با طلا قابل مقايسه است.
رئيس اتحاديه طلا و جواهرات مشهد در ادامه مي گويد: مصنوعات لوكسي كه قبلا در ايران توليد مي‌شد هم اكنون توليد نمي شود.زيرا ارائه مصنوعات لوكس در صنعت طلا و جواهر مستلزم دستگاهها و فناوري روز است كه ما فاقد آن هستيم.
معبودي نژاد مي افزايد : به همين خاطر هم اينك مصنوعات لوكس طلا و جواهرات از طريق قاچاق تأمين مي شود در حالي كه مي توان با توسعه و روزآمد كردن فناوري كارگاهها جلوي اين واردات بي رويه را گرفت.
مدير توسعه خوشه صنعتي طلا و جواهرات خراسان رضوي در اين خصوص مي گويد: ضعف فناوري يكي از نقاط فشار بر اين صنعت است كه براي حل اين معضل با كمك هاي اتحاديه و بقيه فعالان اين عرصه در چهار سال توسعه خوشه قريب به 150 ميليارد ريال ماشين آلات جديد توليد وارد خوشه جواهرات مشهد شد.
پيش بين مي افزايد: گرچه اين دستگاهها هم اكنون در جاي جاي مشهد كار مي كنند ولي مهمتر از آن فرهنگ استفاده از اين فناوري بود كه در جواهرسازان ما به وجود آمد و موجب شد خودشان را به سمت به روز شدن پيش ببرند.
كارشناس خوشه هاي صنعتي شركت شهرك هاي صنعتي خراسان رضوي در ادامه اين ميزگرد مي‌گويد: اگر مسئولان به صادرات اهميت ندهند صنعت طلا و جواهر در درازمدت نابود خواهد شد زيرا حتي اگر به فعالان خوشه جواهرات ديكته شود كه فقط در بازار داخلي كار كنند، بعد از آن شاهد ورود رقيبان خارجي به بازار خواهيم بود.
جواد دريادل تصريح مي‌كند: فعالان تجاري و صنعتي ما با بازارهاي جهاني ارتباط كمي دارند، لذا به تدريج دانش و اطلاعاتشان از نوآوري هاي روز دنيا كم مي‌شود و توان رقابت را از دست مي دهند و بعد از گذشت چند سال رقيبان در بازار داخلي ورود پيدا مي كنند.وي اضافه مي كند: همين اتفاق براي صنعت پوشاك هم افتاد، لذا اگر به صنعت جواهرات كمك نشود سرنوشت آن مشابه صنعت پوشاك خواهد بود.اين كارشناس مي افزايد: تمام خوشه هاي صنعتي مشكلات مشابه دارند. مثلا در خوشه كفش گفته مي شود رقيب چيني دارد در صورتي كه صنعت كفش ايران توان رقابت دارد زيرا حتي بالاتر از چين قرار دارد اما بي توجهي مسئولان نسبت به صادرات و كمك و حمايت منجر به شكست صنعتگران مي شود.
*منبع : روزنامه اطلاعات
**گروه اطلاع رساني**1893**9131
تهران- ايرنا- روزنامه اطلاعات در صفحه اقتصادي نوشت:به عقيده كارشناسان، عمده‌ترين مشكل صنعت جواهر­سازي در ايران فقدان نگرش سيستماتيك در مسائل اقتصادي و صنعتي و نبود سياست‌هاي راهبردي و عدم توجيه مسئولان اجرائي و مراكز تصميم‌گيري و سياستگذاري به اين موضوع با­ اهميت است.
