قابوس بن سعيد، پادشاه عمان پس از مدتها كه از انظار عمومي غايب بود، روز دوشنبه در كاخ البركه در شهر مسقط ميزبان محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطين بود.
عباس در ديدار با سلطان قابوس به بررسي آخرين تحولات مساله فلسطين، به رسميت شناختن شهر قدس اشغالي به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي از سوي آمريكا، روابط دو جانبه فلسطين- عمان و راههاي توسعه آن پرداخت.
رژيم صهيونيستي و عمان مناسبات ديپلماتيك ندارند؛ هر چند كه دو دهه پيش، پس از توافق سياسي رژيم صهيونيستي و سازمان آزاديبخش فلسطين و برپايي حكومت خودگرداني، در چارچوب تلاش براي بهبود مناسبات رژيم صهيونيستي با برخي كشورهاي عربي، عمان به رژيم صهيونيستي امكان داد تا دفتري در مسقط برقرار كند اما اين دفتر بعد از مدتي كوتاه بسته شد.
ديدار روز پنجشنبه نتانياهو و سلطان قابوس نخستين ديدار سران پس از 22 سال محسوب ميشود.در سال 1996 شيمون پرز، نخست وزير آن زمان رژيم صهيونسيتي براي گشايش نمايندگي بازرگاني اين كشور به عمان و قطر سفر كرده بود.
نخستين سفر يك نخست وزير رژيم صهيونسيتي به عمان هم به واپسين سالهاي زمامداري اسحاق رابين در سال 1994 برميگردد.
يوسف بن علوي، وزير خارجه سلطاننشين عمان، بيست و ششم بهمن سال گذشته در ديداري بيسابقه از مسجدالاقصي و ساير امكان مقدس اسلامي در شرق بيت المقدس بازديد كرد.
بن علوي از دستيابي به توافق سياسي ميان اسراييل و فلسطين حمايت كرد و با تاكيد بر حمايت عمان از تشكيل كشور مستقل فلسطين، آن را نياز راهبردي منطقه ناميد.
وزير خارجه عمان ، تصميم دونالد ترامپ، رييس جمهوري اين كشور را در به رسميت شناختن بيتالمقدس به عنوان پايتخت رژيم صهيونيستي درست ندانست اما در همين حال گفت اين تصميم «تنها مربوط به رييس جمهوري آمريكا است».زمامداران عماني طي چند دهه گذشته ديپلماسي صلح طلبانه و بي طرفانه اي را در پيش گرفته اند. گرچه عمان در منطقه اي قرار دارد كه كشورهاي اطراف آن در انواع مناقشه و كشمكش هاي سياسي گرفتارند اما مسقط چندين دهه توانسته بي طرف خود را حفظ و در اين مناقشات در مواقعي، نقش ميانجي را ايفا كند.
بن علوي با بيان اينكه كشورش اقدامات دونالد ترامپ، رييس جمهوري آمريكا را در قالب معامله قرن تاييد مي كند، اضافه كرد كه نقش مسقط در قضيه فلسطين در چارچوب طرح ترامپ موسوم به معامله قرن خواهد بود. رژيم صهيونيستي كشوري موجود در منطقه است و همه ما اين را ميفهميم. تاريخ ميگويد كه تورات در خاورميانه پا به جهان گذاشته و يهوديان در اين منطقه از جهان زندگي ميكردند.
وزير مشاور در امور خارجي عمان در واكنش به سفر نخست وزير رژيم صهيونيستي گفت كه اين سفر بنا به درخواست شخص نتانياهو براي گفت وگو پيرامون روند صلح (سازش) بوده است.
براي بررسي هدف اسراييل از سفر به عمان و پيامدهاي اين سفر براي مردم فلسطين ،با مرتضي موسوي خلخالي، كارشناس جهان عرب، گفتوگويي داشته ايم كه در ادامه از نظر مي گذرد.
** سفر نتانياهو به عمان بعد از سفر اوايل هفته محمود عباس، رييس حكومت خودگردان فلسطين به اين كشور انجام شد. با اينكه عمان نقش چنداني در مساله فلسطين نداشت، ولي همواره به حمايت از فلسطين تاكيدكرده است؛ چرا كه عمان، به عنوان يك كشور اسلامي ميانهرو، رژيم صهيونيستي را به رسميت شناخته است؟
اينكه عمان يك كشور اسلامي و عربي در منطقه، نخست وزير رژيم صهيونيستي را مي پذيرد جاي تعجب ندارد.زماني كه تمام كشورهاي عربي منطقه شوراي خليج فارس روابط خوبي با رژيم صهيونيستي دارند واكنون عربستان سعودي يكي از متحدان رژيم صهيونيستي است در حالي كه داعيه رهبري جهان اسلام را دارد و پادشاه آن مدعي است كه خادم حرمين شريفين است، ديگر عمان جاي خود را دارد .اكنون اكثر كشورهاي عربي روابط عادي با رژيم صهيونيستي دارند. اتحاديه عرب كه يكي از بندهاي منشور آن مبارزه با رژيم صهيونيستي و حمايت از فلسطين بود، ديگر به فراموشي سپرده شده است.اعراب به خصوص اعراب منطقه اي، ديگر حمايت هاي قديمي از فلسطينيها را ندارد و به جاي آنكه حرمتي براي كشورهاي اسلامي و ديگر كشورها مانند ايران قائل شوند اكنون در اكثر سياستها در كنار رژيم صهيونيستي هستند.آمدن آقاي نتانياهو به عمان، موضوع تازه اي است اما به نظر من آثار مثبتي براي رژيم صهيونيستي نخواهد داشت.
براي ما مهم است كه بدانيم سلطان قابوس و نظام فعلي اين كشور چگونه ممكن است اين پذيرايي را قبول كند و احتمالا چه مذاكراتي ميان اين دو شخصيت به وجود خواهد آمد اما به نظر من با سفر نتانياهو به عمان،موضع آن نسبت به ايران تغيير نخواهد كرد.
عمان از قبل و بعد از انقلاب خود را مديون ايران ميداند و يگانه كشوري است كه نظام حكومتي اش توسط كشور ما از كمونيست ها حفظ شد. عمان هميشه در بحران هايي كه ميان ما و عربستان،جنگ تحميلي ميان ما و عراق وموضع ها عليه ايران ،حتي در اتحاديه عرب در كنار ايران بوده است. همانطور كه عرض كردم به هيچ عنوان عمان موضعش را نسبت به ايران تغيير نخواهد داد، بلكه شايد رژيم صهيونيستي را به مدارا كردن با فلسطينيها و كاهش خصومت بيش از حد با ايران به خصوص در مسائل سوريه تشويق كند.
من باورم ندارم كه نتانياهو به هيچ وجه از پادشاه عمان امتيازي عليه ايران يا عليه كشورهاي اسلامي حاصل كند.ما دو كشور (ايران وعمان) دو طرفه تنگه هرمز هستيم وهر دو كشور بهترين روابط را در ميان اعراب داريم. يعني اگر بدون مبالغه به شما عرض كنم شايد عمان در جهان عرب، يگانه كشوري است كه هيچگاه آزار و اذيتي عليه ما نكرده است و هميشه در كنار ايران بوده است.اين كشور هيچگاه با ديدار چندساعته با نتانياهو عليه ايران موضع نخواهد گرفت.
من يقين دارم سلطان قابوس تا زماني كه زنده است و حتي بعد از ايشان (چون بيمار هستند )هميشه در كنار ايران در منطقه خواهد ماند و هميشه در شوراي خليج فارس،در كنار ايران بوده و هيچگاه در اين شورا موضع هاي امارات عليه ايران را نپذيرفته است.
** آيا اين اقدام عمان به معني پشت كردن به آرمان هاي آزادي فلسطين است؟ اين سفر چه پيامدهايي را براي مردم فلسطين و حقوق آنها خواهد داشت؟
وقتي كشورهايي مانند عربستان، امارات، قطر و بحرين رابطه نزديك با رژيم صهيونيستي دارند، اين ديدار در قبال روابط عمان با رژيم صهيونيستي امتيازي ندارد.عمان روابطش را با فلسطيني ها تغيير نخواهد داد و به حمايت خود از آن ادامه ميدهد .عمان دوستي اش با ايران استوار تر خواهد شد و من بعيد نميدانم كه وزير خارجه عمان به ايران سفر كند و راجع به اين سفر توضيحي را بدهد. اين سفر به هيچ وجه جايگاه رژيم صهيونيستي را در منطقه قويتر نميكند و امتياز جديدي براي اين رژيم نيست. اگر رژيم صهيونيستي دفتر يا سفارتي را در عمان افتتاح كند، ميتوان گفت امتيازي به دست آورده است.
اين ديدار به تنهايي نمي تواند در تغيير جهت روابط عمان به خصوص با ايران و جهان اسلام و فلسطين موثر باشد. من به يقين مي گويم كه عمان از دوستان استوار و ابدي ايران است. عمان در اين شرايط به هيچ وجه تمايلي به آزرده كردن همسايه بزرگ خود مانند ايران را ندارد ونمي خواهد كوچكترين آسيبي به روابط خود با فلسطينيها برساند.
** با توجه به اينكه عمان مناسبات بسيارخوبي با آمريكا دارد،آيا فشار آمريكا باعث پذيرش ديدار با نتانياهو شد؟
آمريكا با داشتن روابط بسيار خوب با عمان و همچنين انگليس و دنياي غرب و اينكه آمريكا براي عمان به مراتب از رژيم صهيونيستي مهم تر است، هيچگاه نتوانسته موضع عمان در برابر ايران را تغيير دهد .بنابراين زماني كه آمريكا كه در منطقه بهمراتب نفوذ بيشتري از اسراييل دارد، نميتواند در اين موضوع نقشي داشته باشد.
اگر نخست وزير رژيم صهيونيستي به درخواست خودش به هر كشور عربي- اسلامي سفركند،اينگونه تفسير نمي كنيم. ما در مقابل سفر نتانياهو به روسيه تفسير ديگري داريم و نميگوييم موضع روسيه در برابر ايران تغيير نمي كند اما در خصوص عمان من به يقين مي گويم كه موضوع آن در قبال ايران تغيير نخواهد كرد.
** بعد از 22 سال ديدار ميان نتانياهو و سلطان قابوس انجام شد. به نظرشما هدف رژيم صهيونيستي از درخواست اين ديدار چه بود؟
آنچه مسلم است رژيم صهيونيستي در منطقه با اكثر كشورهاي خليج فارس رابطه پيدا كرده است و طبيعي است كه ميخواهد كشورهايي را كه با آن ها رابطه نداشته جذب كند. اگر آقاي نتانياهو به عمان سفر كرد و ديديد در آن كشور سفارت يا دفتري به وجود نيامد يعني ديدار ،يك ديدار بسيار تشريفاتي و عادي است.
منبع: روزنامه قانون، 1397.8.6
گروه اطلاع رساني**2002**
براي ما مهم است كه بدانيم سلطان قابوس و نظام فعلي اين كشور چگونه ممكن است اين پذيرايي را قبول كند و احتمالا چه مذاكراتي ميان اين دو شخصيت به وجود خواهد آمد اما به نظر من با سفر نتانياهو به عمان، موضع آن نسبت به ايران تغيير نخواهد كرد.