ساعت ۱۴ دقیقه بامداد روز پنجشنبه به وقت تهران، پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پهپاد متجاوز «گلوبال هاوک» را در مقابل منطقه کوه مبارک استان هرمزگان هدف قرار داد و سرنگون کرد. ایران بارها درباره تعرض به حریم مرزهای خود به کشورهای منطقهای و فرامنطقه ای هشدارهای جدی داده بود. روز چهارشنبه هم «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی در جریان سفر خود به مسکو و شرکت در اجلاس بین المللی نمایندگان عالی امور امنیتی کشورهای جهان اعلام کرده بود: «با تمام توان از مرزهای آبی، خاکی و زمینی ایران دفاع خواهیم کرد و تجاوز هواپیماهای بیگانه به حریم هوایی ایران «اف.ای.آر» خط قرمز ماست و فرقی نمیکند که متجاوز کدام کشور باشد.»
شکار پهپاد آمریکایی از سوی سپاه از نخستین ساعات امروز واکنشهایی را از سوی هر دو کشور در پی داشت. سپاه پاسداران در اطلاعیه نخست خود با تأیید خبر هدف قرار گرفتن پهپاد آمریکایی اعلام کرد: در نخستین ساعات بامداد امروز (پنجشنبه ۳۰ خرداد) یک فروند پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در منطقه روبروی کوه مبارک استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد. اخبار تکمیلی متعاقباً اعلام خواهد شد.
پس از این اعلام رسمی مقامات آمریکایی در ابتدای امر منکر حضور پهپاد خود در منطقه خلیج فارس شدند. ساعاتی بعد خبرگزاری «رویترز» به نقل از کاپیتان «بیل اوربان» سخنگوی ستاد فرماندهی مرکزی ارتش ایالات متحده «سنتکام» هدف قرار گرفتن یک پهپاد آمریکایی را تأیید کرد. این افسر نیروی دریایی آمریکا اما مدعی شد که این هواپیمای بدون سرنشین در حریم ایران پرواز نمیکرده است.
پس از آن مقر فرماندهی نیروهای آمریکا در منطقه غرب آسیا (سنتکام) هم با صدور بیانیهای به صورت رسمی ساقط شدن یک پهپاد این کشور توسط سامانه پدافندی جمهوری اسلامی ایران را تأیید کرد. این مهمترین اظهارنظر آمریکا درباره سرنگونی پهپاد تا لحظه تنظیم گزارش است.
تجاوز به حریم هوایی جمهوری اسلامی با واکنش تند و محکومیت شدید وزارت امورخارجه همراه بود. «سیدعباس موسوی» سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن اعتراض شدید به این گونه اقدامات تجاوزکارانه و تحریک آمیز اعلام کرد: نسبت به ورود غیر قانونی و تجاوز کارانه هر نوع شیء و پرنده متجاوز خارجی به آسمان کشور و هرگونه تجاوز به قلمرو جمهوری اسلامی ایران و نقض حریمهای آن قاطعانه هشدار میدهیم و تمامی مسئولیت عواقب آن را متوجه تجاوزکاران میدانیم.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم در اطلاعیه دوم خود با تاکید بر سرنگونی پهپاد آمریکایی پس از ورود به خاک ایران جزئیاتی از عملیات را تشریح کرد: پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک در ساعت ۱۴ دقیقه بامداد امروز از یکی از پایگاههای نیروهای امریکایی در جنوب خلیج فارس به هوا برخاسته و بر خلاف قوانین هوانوردی کلیه تجهیزات مربوط به معرفی خود را خاموش نموده و در نهایت پنهانکاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار ادامه مسیر میدهد. این هواپیمای بدون سرنشین در زمان بازگشت به سمت غرب منطقه در محدوده تنگه هرمز با تجاوز به فضای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران، مشغول جمع آوری اطلاعات و جاسوسی میشود.
در واکنش دیگری «حسین امیر عبداللهیان» دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بینالملل در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «هشدار به ترامپ، اگرخطا کنید پایان کار را ج. ا. ایران مقتدرانه رقم خواهد زد. امروز ترامپ و تندرو های کاخ سفید پیام محکمی را فقط از بخش بسیار کوچکی از توان عظیم دفاعی ج. ا. ایران در سرنگونی پهپاد متجاوز پیشرفته آمریکا دریافت کردند.»
سرلشکر «حسین سلامی» فرمانده کل سپاه پاسداران هم پیش از ظهر امروز در کنگره ملی بزرگداشت شهدای کردستان، در سنندج با تاکید بر اینکه پهپاد آمریکایی از مرز ایران عبور کرده گفت: «سحرگاهان امروز نیروی هوافضای سپاه یک فروند هواپیمای جاسوسی دشمن را که از مرزهای ما عبور کرده و در حال تعرض به امنیت ملی ما بود، شجاعانه سرنگون کرد. این منش و روش و قاعده ملت ایران در برخورد با دشمن است، مرزها خط قرمز است.»
به گزارش خبرگزاری رویترز و راشاتودی سرنگونی هواپیمای جاسوسی آمریکا در مرزهای ایران قیمت نفت را ۳ درصد بالا برده است. این سرنگونی همچنین حیرت و تعجب بسیاری از تحلیلگران سیاسی و نظامی را برانگیخته است. «اولریکه فرانکه» کارشناس شورای اروپایی روابط خارجی آمریکا با اشاره به پیچیدگی و پرهزینه بودن پهپاد گلوبال هاک نوشت: از دست دادن یک پهپاد گران قیمت گلوبال هاوک خسارت بزرگی برای آمریکا است بخصوص که طوری طراحی شده است که در ارتفاع بسیار بالا پرواز کند و آسیب ناپذیر باشد.
این کارشناس اروپایی تاکید کرد: از دست دادن این گلوبال هاوک یا "تریتون" که نسخه جدیدتری از گلوبال هاوک است لطمه بزرگی به آمریکا میزند و حتی ممکن است به صادرات این سامانههای جاسوسی آمریکایی ضربه بزند.
برخی از چهرههای سیاسی و نمایندگان مجلس هم به سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا واکنش نشان دادند. «حشمتالله فلاحتپیشه» رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این زمینه گفت: اقدام آمریکا نقض پیمان مودت است، سرنگونی پهپاد آمریکا هشدار جدی به آمریکاییها بود.
«الیاس حضرتی» نماینده مجلس در پیامی توییتری نوشت: «درود بر برادرانم در ساه پاسداران انقلاب اسلامی که باردیگر نشان دادند اجازه کوچکترین تجاوزی را به خاک و حریم این کشور نمیدهند. امیدواریم دشمنان ایران پیام امیدوارم دشمنان ملت ایران پیام روشن سرنگونی پهپاد جاسوسیشان در خاک ایران را دریافت کرده باشند.»
خبر سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا در رسانههای جهان هم بازتاب یافت.«بی بی سی» «اسپوتنیک»، «المیادین»، «العربیه» و بسیاری از شبکههای خبری جهان سقوط هواپیمای آمریکایی در خاک ایران را بازتاب دادند.
بر اساس اطلاعات موجود پهپادی که امروز در ایران سرنگون شد؛ دور بردترین هواپیمای بدون سرنشین جهان است. این پهپاد ۲۲۲ میلیون دلاری با مداومت پروازی ۲۸ ساعت، سرعتی معادل ۵۷۵ کیلومتر بر ساعت و برد پروازی ۱۴ هزار کیلومتر دارد و میتواند در ارتفاع ۱۸ هزار و ۲۲۸ پرواز کند.
این پرنده گران قیمت قادر است محوطهای به مساحت ۱۰۰ هزار کیلومتر مربع را در یک روز اسکن و نقشه برداری کند و اطلاعات خود را با استفاده از تجهیزات ارتباطی با سرعت ۵۰ مگابایت بر ثانیه ارسال کند.
این رادار توان تصویر برداری از فاصله ۱۰۰ کیلومتری را با دقت کمتر از ۶ متر و در برد ۳۷ کیلومتری با دقت ۱٫۶ متر در اختیار اپروتور قرار میدهد. ار کیو ۴ تا میانه سال ۲۰۱۳ موفق به انجام بیش از ۱۰ هزار ساعت پرواز بر فراز افغانستان، لیبی، سوریه و عراق شده است.
موفقیت پدافند هوافضای سپاه در پایان دادن به پروازهای جاسوسی موفق گلوبال هاوک در شبکههای اجتماعی هم بازتاب و مورد استقبال قرار گرفت. کاربران با گرایشهای مختلف سیاسی، از این اقدام سپاه دفاع کردند.
اقدام آمریکا و پاسخ ایران به آن، طی ساعتها و روزهای آینده با واکنشهای بیشتری همراه خواهد بود و باید منتظر ماند و دید واکنش رسمی کاخ سفید به دفاع مشروع ایران از حریم هوایی خود چه خواهد بود.
دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا هم در توییتی به تجاوز پهپادی کشورش واکنش نشان داد و نوشت: «ایران اشتباه بسیار بزرگی مرتکب شد»