گامی اصولی به سوی تعامل

تهران- ایرنا- در آستانه سخنرانی سالانه رییس‌جمهوری در مقر سازمان ملل و در حالی که قرار است بسته‌ای پیشنهادی تحت عنوان «ابتکار صلح هرمز» در دستورکار سفر روحانی و هیات همراهش باشد و مذاکراتی بر این پایه، با سران کشورهای مختلف، به‌ویژه همسایگان و کشورهای منطقه انجام شود، باید توجه داشته باشیم که هرچقدر پیمان‌های منطقه‌ای استحکام بیشتری داشته باشد و بتواند منافع همه کشورهای منطقه را حفظ کند، طبیعتا به سود همه آن کشورهاست.

در یادداشت روزنامه اعتماد به قلم علی تاجرنیا، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت می خوانیم: در این میان، سابقه مذاکرات و تحولات دیپلماتیک در گذشته نیز به‌روشنی نشان از این دارد که دخالت کشورهای بزرگ به‌ویژه این دخالت‌ها در منطقه خاورمیانه، هم به لحاظ مالی و هم به لحاظ گرفتاری‌ها و مصائبی که در منطقه ایجاد می‌کند، بسیار پرهزینه است. این مهم با نگاهی به اتفاقاتی که طی سال‌های گذشته در افغانستان یا عراق افتاده، آشکار می‌شود. از دیگرسو، اهمیت و شرایط ویژه منطقه مشرف بر آب‌های جنوب ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز طبیعتا بیش از سایر مناطق، لزوم طرح تامین امنیت منطقه ازسوی خود این کشورها را آشکار می‌کند.

اما مساله‌ای که وجود دارد، این است پیش از اینکه بخواهیم چنین بحثی را مطرح کنیم، نیازمند اعتمادسازی هستیم. احساس می‌کنم متاسفانه طی سال‌های گذشته، رفتارهای نابخردانه‌ای از جانب دولت سعودی نسبت به کشورمان صورت گرفته و خصوصا در یکی، دو سال اخیر و با ظهور ولیعهد جوان، این رفتارها شدت گرفته است. البته به نظر می‌رسد متاسفانه داخل کشور خودمان نیز تلاش‌هایی جهت خنثی‌کردن و رفع این خصومت‌ورزی‌های دولت سعودی صورت نگرفت و دریافت مشترکی در کشور مبنی بر اینکه ایران و عربستان به عنوان کشورهای مهم اسلامی همچنین دو کشور مهم منطقه خاورمیانه نیازمند تعامل دوچندان با یکدیگر هستند، شکل نگرفته است.

بر این اساس، به نظر می‌رسد به لحاظ فضای سیاسی و نیز شرایط حاکم بر جامعه و فضای اجتماعی، نه‌تنها اقدامی در راستای تنش‌زدایی صورت نگرفته، بلکه به‌نوعی در منطقه و حتی در سطح شهروندان دو کشور ایران و عربستان نیز نوعی نفرت‌پراکنی علیه یکدیگر صورت گرفته است. مواردی که به‌شدت برای روابط دو کشور همچنین برای روابط و پیمان‌های منطقه‌ای خطرناک است. بنابراین معتقدم طرح «ابتکار صلح هرمز» ازسوی آقای روحانی بدون شک طرحی عقلانی و اصولی است؛ منتها این‌چنین طرح‌هایی نیازمند آن است که رایزنی‌هایی جدی صورت گیرد. این گونه طرح‌ها معمولا در فضایی همراه با اعتماد است که می‌تواند امکان ظهور و بروز و اثرگذاری پیدا کنند. بنابراین با وجود تنش‌هایی که در سال‌های گذشته صورت گرفته است، در حال حاضر به نظر می‌رسد هیچ‌کدام از دو کشور ایران و عربستان قصد ندارند که فضای میان خود را فضایی پرتنش ببینند. همین فرصت است که عملا باعث می‌شود فضای این کشورها از آن حالت «جنگ سرد» که بین‌شان وجود دارد، به سمت تعامل و همکاری بیشتر و جدی‌تر حرکت کنند.

متاسفانه طی سال‌های گذشته از طرف عربستان، شاهد اقدامات نظامی نیز بوده‌ایم و این کشور با خرید گسترده تسلیحات، به این رویکرد نظامی قوت بخشیده و همزمان حاکمان سعودی نیز زبان به بیان سخنانی ماجراجویانه گشوده‌اند. حال آنکه این مسائل باعث شده روابط ایران و عربستان همچنین روابط منطقه‌ای به‌سمت تنش‌زایی حرکت کند. در چنین شرایطی اگر ایران قادر به مدیریت فضا و این دست اقدامات و اظهارنظرها باشد، امکان توفیق وجود دارد. فراموش نکنیم که درصورت تحقق این مهم، دیگر هیچ توجیهی برای حضور قدرت‌های خارجی در منطقه نیز وجود نخواهد داشت و مجموع این موارد، درنهایت می‌تواند منجر به ایجاد روابطی مستحکم میان کشورهای منطقه شود.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha