با توجه به حضور بیست میلیونی زایران اربعین در سال گذشته پیش بینی می شود، امسال این رقم بازهم افزایش یابد و دست اندرکاران اربعین از ماه ها پیش در تدارک برنامه ریزی و پیش بینی های لازم برای برگزاری هر چه بهتر و باشکوه تر مراسم اربعین به عنوان بزرگ ترین و مهم ترین شعایر اسلامی در عصر حاضر هستند که اکنون می توان از آن به عنوان اولین برنامه خبری از نظر گستردگی و اهمیت در جهان نام برد.
با توجه به جایگاه این مناسبت اسلامی در سال های اخیر مسوولان و دست اندرکاران هر سال تلاش دارند تا با شناسایی و تجزیه و تحلیل برنامه های سال گذشته تا حد امکان برنامه سال های بعد را با مسایل و مشکلات کمتری برگزار کنند.
امسال اربعین مصادف با روز شنبه ۲۷ مهر ماه است و از هم اکنون اخبار مربوط به آغاز راهپیمایی ها از برخی مناطق به سمت کربلا آغاز شده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) نیز با تشکیل ستاد خبری در این ارتباط تلاش دارد تا با انتشار آخرین اخبار و گزارش های متنی و تصویری در این ارتباط وظیفه و رسالت خود عمل کند.
در این ارتباط برخی توصیه های موجود به زایران با توجه به تجارب و بررسی های راهپیمایی ها در سال های گذشته برای برگزاری هر چه بهتر راهپیمایی عظیم اربعین امسال در سه بخش قبل از سفر، هنگام سفر و در پایان مراسم اربعین جمع آوری و برای اطلاع زایران اعلام می شود.
توصیه ها برای آغاز راهپیمایی اربعین
- مراسم و راهپیمایی اربعین در یک کشور خارجی با شرایط، ضوابط و مقررات خاص آن برگزار میشود و مردم عراق میزبان زائران اربعین هستند و لازم است تا به قوانین و مقررات این کشور احترام گذاشته و بشدت رعایت شود.
- زایران توجه داشته باشند که مراسم اربعین از قدیم الایام در عراق جریان داشته و حتی در زمان حاکمیت رژیم صدام نیز به صورت مخفیانه انجام میشد و این مردم عراق هستند که میزبان مراسم میباشند و زایران میهمان مردم این کشور هستند و کمکهای ایران به عراق در زمان اربعین نیز یک هدیه میهمان به میزبان است.
- زایران لازم است تا قبل از سفر به عراق برای حضور در مراسم و راهپیمایی عظیم اربعین ضمن معرفت افزایی و شناخت بیشتر مقام معنوی امام حسین (ع) و فضائل و آداب زیارت ایشان، هدف از چنین سفری را مشخص کرده و از وضعیت کلی عراق در تمام زمینهها کسب اطلاع کنند تا متناسب با آن راهی این سفر شوند.
- زایران هنگام سفر به عراق دارای گذرنامه معتبر بوده و گذرنامه آنان نیز حداقل شش ماه اعتبار داشته باشد و با توجه به حذف روادید برای اربعین لازم است تا اقدامات لازم برای ثبت نام از طریق مراکز اعلام شده و "سامانه سماح" و "بیمه زائران" انجام شود.
- زایران لازم است تا پیش از سفر به عراق از وضعیت روحی و جسمی خود مطلع بوده و با توجه به وضعیت و شرایط این سفر از نظر وضعیت آب و هوایی، پیاده رویی طولانی و ازدحام جمعیت از آمادگی لازم برخوردار باشند و در صورت داشتن بیماری از قبل تمهیدات لازم برای همراه داشتن داروهای مورد نیاز اندیشیده شود.
- بهتر است تا افراد کهنسال، دارای بیماریهای قلبی و تنفسی و زنان باردار از همراه شدن در این راهپیمایی خودداری کرده و آن را به زمان دیگری موکول کنند.
- لازم است تا بیمارانی که از داروهای خاص استفاده میکنند همراه با نسخه تأیید شده پزشک داروهای خود را به همراه داشته باشند و به این موضوع نیز توجه کنند که برخی داروها نیز ممکن است از نظر طرف عراقی مشکوک باشد و مشکلاتی را ایجاد کند.
- بر اساس قوانین و مقررات عراق حمل و نقل، استعمال و خرید و فروش هرگونه مواد مخدر در هر مقدار و میزانی و با هر کیفیتی جرم محسوب میشود و فرد معتاد مجرم شناخته شده و بیمار نیست و با وی برخورد سنگینی صورت میگیرد و شدیدترین احکام قضائی در حق آنان صادر شده که حداقل آنها چندین سال زندان در عراق و چندین میلیون دینار جریمه نقدی است.
- زایران لازم است تا لوازم شخصی خود را نظیر عینک آفتابی، کلاه، آفتابگیر، چفیه، چتر، کفش مناسب، کالسکه جهت کودکان و یا وسایل شخصی به همراه داشته باشند و از آوردن وسایل سنگین و حجیم و مواد غذایی خودداری کنند و در صورت ضرورت مقداری تنقلات با خود به همراه داشته باشند.
- برای حضور زایران در مراسم اربعین فقط گذرنامه کفایت کرده و با توجه به مدت زمان سفر و وضعیت آن از به همراه داشتن مدارک غیرضروری مانند کارت پایان خدمت، دفترچه بیمه، کارت ماشین و نظایر آن خودداری کنند تا دچار مسائل و مشکلات بعدی نشوند.
- خواهران گرامی در نظر داشته باشند که از سفر انفرادی در اربعین و همراه داشتن طلا و جواهرات خودداری کرده و یا به صورت گروهی و یا همراه با اعضای دیگر خانواده در این مراسم حضور یابند تا از مشقات و سختیهای طول سفر، اقامت در محلهای مختلف و دیگر مشکلات بر اساس تجارب سالهای گذشته جلوگیری شود.
- در طول راهپیمایی اربعین در سالهای گذشته یکی از مسائل و مشکلات اساسی آن وجود افراد گم شده نظیر زائران کهنسال و کودکان و بیماران است که مشکلاتی را برای دست اندرکاران و همراهان زائران ایجاد میکنند و در صورت اصرار بر همراه بودن این افراد لازم است تا مشخصات این زائران به همراه شماره تلفنهای ضروری و شهر اعزامی و دیگر مشخصات نظیر داشتن بیماری و یا مصرف دارویی خاص در آن ذکر شود تا در صورت مراجعه به مسؤولان ایرانی بتوان تا زمان مرتبط کردن آنان با همراهان خود خدمات لازم ارائه شود.
- لازم است تا در لوازم شخصی افراد نظیر کوله پشتی، گوشی تلفن، ساک دستی، کیف پول، گذرنامه و نظایر آن نیز مشخصات صاحبان آن و شماره تلفن همراهان و یا شمارههای دیگر صاحب خط وجود داشته باشد تا در صورت یافت شدن بتوان به این افراد دسترسی داشت و این لوازم و مدارک را در اختیار آنان قرار داد تا در زمان سفر دچار مشکل نشوند.
- در حال حاضر صدها دستگاه گوشی تلفن در جریان راهپیمایی سال گذشته یافت شده که فقط حدود ۱۵ نفر از صاحبان آنها از سوی دست اندرکاران مربوط شناسایی شده و مابقی بدون مشخصات است و نمیتوان آنها را به دست صاحبانشان رساند که در صورت رعایت این موارد بیش از ۸۰ درصد از وسایل و لوازم یافته شده قابل تحویل به صاحبان آنها میباشد.
- با توجه به حضور میلیونی زائران از کشورهای مختلف به عنوان یک مانور شیعه برای دوره ظهور و تراکم جمعیت در زمان اربعین در عراق و مشکلات ناشی از آن، لازم است تا زایران اربعین در مراحل مختلف به خصوص مبادی ورودی و خروجی در ایران و عراق و اماکن مقدسه و مکان های عمومی و خیابان ها سعه صدر داشته باشند تا همگان بتوانند در این راهپیمایی بدون بروز مشکل حضور یابند.
- یکی از مشکلات سالهای قبل در راهپیمایی اربعین همراه داشتن پرچمهای بزرگ از سوی برخی زایران با میلههای آهنی و فلزی است که موجب می شود به خاطر وضعیت سیم کشیهای غیراصولی در عراق برخی از آنان به خاطر برخورد با سیمهای برق دچار برق گرفتگی و مشکلات ناشی از آن شوند.
- زائران تلاش کنند تا قبل از عزیمت به عراق مطالب و توجیهات لازم را از طریق مراکز رسمی و قانونی دریافت کنند تا ضمن حضور در این راهپیمایی با آگاهی کامل از بروز برخی مسائل و مشکلات جلوگیری کنند.
- دریافت بیمه نامه از سوی زائران به عنوان یکی از ضرورتهای راهپیمایی میلیونی اربعین است، ولی مجوز ورود به عراق نیست و لازم است به همراه گذرنامه نزد زائران باشد تا در صورت بروز هر مشکلی بتوان از آن استفاده کرد.
- زایران پیش از سفر به عراق خوب است قدری در ارتباط با عرف مردم این کشور و به طور کلی کشورهای عربی کسب اطلاعات کرده و با آن آشنا شوند. بر اساس عرف رایج در عراق مدت پذیرایی از یک میهمان حداکثر ۴ تا ۵ روز است و نه بیشتر و زائران به این موضوع توجه داشته باشند که از حضور بیش از این میزان در خانه های عراقی خودداری کنند.
توصیه ها برای آغاز سفر
- با توجه به حساسیتهای دولت عراق برای ورود اتباع دیگر کشورها، در صورت ورود به عراق بدون ثبت مهر ورود در مبادی یک ورود غیرقانونی حساب شده و حداقل سه سال زندان در پی دارد و لازم است زائران برای جلوگیری از بروز مشکل نسبت به ممهور شدن گذرنامه خود به مهر ورود و خروج عراق و ایران اطمینان داشته باشند.
- لازم است تا زائران اربعین پس از دریافت گذرنامه معتبر و بیمه نامه و همراه داشتن مدارک مورد نیاز و نداشتن اشیا و داروهای ممنوعه و رعایت موارد پیش گفته، از مبادی قانونی ایران با زدن مهر خارج شده و در مبادی ورودی عراق نیز گذرنامه خود به مهر ورود به این کشور ممهور کنند.
- با توجه به پیش بینی افزایش حضور زایران از ایران در سال جاری و رسیدن آن به سه میلیون نفر، لازم است تا در مبادی ورودی زایران صبر و تحمل پیشه و نوبت و دیگر موارد لازم را رعایت کنند تا امور بسرعت انجام شده و خروج از کشور و ورود به عراق نیز به خوبی و شایستگی انجام شود.
- لازم است زایران بعد از ورود به عراق از گرفتن عکس از مراکز مهم و حساس این کشور مانند پستهای ایست و بازرسی (سیطره) موجود در مسیر و یا ساختمانهای دولتی و نظایر آن خودداری کنند و در نظر داشته باشند که ضمن رعایت موارد حفاظتی و ایمنی از گرفتن امانت و هدیه از سوی افراد ناشناس نظیر کتاب، بسته، خودکار، کادو و ساک خودداری کرده و در این زمینه هوشیاری خود را افزایش دهند.
- در طول مسیر زائران گرامی بهتر است ضمن رعایت موازین بهداشتی برای حفظ سلامتی خود در طول مراسم از گرفتن مواد غذایی از افراد یا اماکن ناشناس و سیار خودداری کرده و از لوازم شخصی خود مانند لیوان استفاده کنند و حتی الامکان از غذاهای مانده و یا باز و فله استفاده نکنند.
- با توجه به اینکه در طول مسیر موکبهای مختلفی نسبت به پذیرایی از زائران با مواد غذایی مختلف اقدام میکنند، لازم است تا زائران با توجه به فصل گرما و وضعیت شخصی خود از خوردن غذاهای متنوع و ترش و شیرین و یا چرب و نظایر آن به جهت جلوگیری از بهم ریختگی وضعیت گوارشی خود خودداری کنند.
- با توجه به وجود سرویسهای بهداشتی در طول مسیر راهپیمایی لازم است تا زائران ضمن رعایت موازین بهداشتی، صابونهای شخصی به همراه داشته باشند و از آن استفاده کنند.
- لازم است تا زایران با احترام به تقدس اربعین در عراق و عدم ارتکاب مواردی نظیر تکدی گری، پوشیدن لباسهای نامناسب و تنگ، استفاده از چادرهای رنگی، مانتو و روسری و استعمال قلیان در طول سفر خودداری کنند.
- لازم است تا زایران با توجه به آداب و سنتهای رایج در عراق در طول سفر برخی رفتارهای اسلامی را نظیر احترام به بزرگترها، رعایت حقوق دیگران و همسفران و خوش برخوردی را ملکه خود کرده و در نظر داشته باشند که اربعین یکی از شعائر اسلامی است و رعایت نکردن این موارد موجب حساسیت مردم عراق میشود.
- لازم است تا زائران در طول سفر در برنامههای فرهنگی و مذهبی موکب ها مانند نماز جماعت و نظایر آن حضور فعال داشته و از این سفر و فضائل آن برای تزکیه نفس و افزایش اطلاعات خود در ارتباط با قیام امام حسین (ع) و فلسفه آن استفاده کنند.
- یکی از مواردی که در طول راهپیمایی از سوی برخی زائران رعایت نمیشود، تغییر مسیر پیاده روی از نجف به کربلا است و در سالهای قبل با توجه به ورود بعضی از زائران به مسیرهای خودرویی و سرعت بالای رانندگان و بی احتیاطی آنان در این مسیرها مشکلاتی برای زائران ایجاد شده بود که در صورت استفاده از مسیرهای پیاده چنین مشکلاتی از بین میرود.
- با توجه به فعالیت برخی جریانهای فکری در زمان اربعین در طول مسیر و ورود آنان به بحثهای سیاسی لازم است تا حاضران در این مراسم از تولید و پخش برخی شایعات که از مهمترین روشهای دشمنان برای تخریب روحیه و ایجاد تفرقه در بین افراد است، خودداری کرده و اخبار و اطلاعات لازم را از مقامهای موثق و مسؤول دریافت کنند.
- زایران لازم است تا ضمن هوشیاری برای مراقبت و حفظ اموال و لوازم شخصی خود در طول سفر با توجه به وجود هزاران موکب مختلف در طول مسیر از موکبهای معروف و شناخته استفاده کنند و از ورود به صورت تنهایی به منازل شخصی خودداری کرده و در هنگام استراحت مراقب وسایل و لوازم خود باشند و هنگام ترک موکب ها نیز لوازم خود را کنترل کنند تا از جا ماندن آنها جلوگیری شود.
- زایران هنگام حضور در موکب ها لازم است تا توقعات خود را کاهش داده و در نظر داشته باشند که مسؤولان این موکب ها تمام تلاش خود را برای ارائه بهترین خدمات و فراهم کردن زمینههای آرامش و استراحت حاضران در مراسم اربعین به کار میگیرند و این نکته را نیز در نظر داشته باشند که ما میهمان هستیم و عراقیها میزبان و ما از مردم عراق طلبکار نیستم تا انتظارات خارج از عرفی داشته باشیم.
- لازم است تا زایران هنگام حضور در موکبهای عراقی از دست اندرکاران آنها تشکر کرده و در صورت امکان هدایایی نیز به آنان تقدیم کنند و در صورت امکان نیز به آنان در ارائه خدمات به زائران کمک کنند تا همدلی و وحدت بیشتری در این مراسم جلوه کند.
- زایران برای قرار گذاشتن با دیگر دوستان و همراهان خود در مقابل ستونهایی با شمارههای غیررند استفاده کنند چون ستونهایی که با شمارههای رند نامگذاری شده اند بسیار شلوغ بوده و یافتن افراد در اطراف آنان با مشکل مواجه میشود.
- زایران لازم است تا موازین بهداشتی در مسیرهای راهپیمایی و نریختن زباله و استفاده از سطلهای مخصوص زباله برای حفظ بهداشت عمومی با توجه به حضور میلیونی در این مراسم را رعایت کنند.
- یکی دیگر از مواردی که لازم است تا زایران در نظر داشته باشند خودداری از دریافت غذاهای اضافی به خاطر گرما و جلوگیری از اسراف و نظر به حضور میلیونی زائران در این مراسم است.
- زایران در طول مسیر در صورت استفاده از خودرو و وسایل نقلیه لازم است تا شماره خودرو و نوع آن را و در صورت امکان نام و شماره راننده را داشته باشند تا در صورت بروز مشکل و مواردی نظیر جا ماندن لوازم آنان بتوان به آنان کمک کرد.
- زایران باید در نظر داشته باشند که قبل از پایان مدت روادید عراق را ترک کنند چرا که در صورت اقامت بیش از زمان آن به عنوان غیرمجاز تلقی شده و جریمه سنگینی در نظر گرفته می شود که روز اول شامل ۳۰ دلار و برای هر روز بعدی ۱۰ دلار است.
- برخی زائران در ادامه شرکت در مراسم اربعین قصد ماندن در کربلا و عراق تا ۲۸ صفر، شهادت حضرت رسول اکرم (ص) و چنین ایامی را دارند که این افراد لازم است تا به جای منازل عراقی ها از هتل ها و سایر مراکز اقامتی استفاده کنند تا موجب آزار طرف عراقی نشوند.
- مراسم اربعین در عراق حداکثر ۵ روز است و پایان این مراسم عصر اربعین است که از این زمان به بعد زندگی عراقی ها شکل عادی به خود می گیرد و لازم است تا زائران بعد از این به فکر تامین محل اقامت برای خود باشند تا از بروز مشکلات برای مردم این کشور و روند زندگی عادی آنان جلوگیری شود.
- بیشتر مردم عراق به خصوص شهرهای کربلا و نجف با زبان فارسی آشنا هستند و زایران در زمان حضور در راهپیمایی اربعین در برخورد با مردم عراق می توانند از این امر برای تعامل هر چه بهتر و تقویت پایه های دوستی و برادری استفاده کنند.
- زایران با توجه به تراکم جمعیتی در اطراف حرم به خصوص در روزهای نزدیک به اربعین در اولین و خلوت ترین محل ها در مسیر اسکان یابند تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
- زایران قبل از خروج از موکب ها به خاطر تشابه اسمی آنها با یکدیگر ضمن داشتن آدرس دقیق خیابان ها و محلات مختلف کربلا اطلاعات لازم در خصوص موکب های محل استقرار مانند نام، نشانی، شماره تلفن، نام مدیر موکب و آدرس دقیق آن را داشته باشند تا هنگام بروز مشکل بتوانند راهنمایی های لازم را دریافت کنند.
- در سال های گذشته بسیاری از زائران بسرعت بعد از استقرار در موکب ها به عشق زیارت و رسیدن به حرم از موکب ها خارج شده و به خاطر نداشتن آدرس دقیق و نشانی هنگام بازگشت دچار مشکل شده و با توجه به وجود لوازم شخصی در این موکب ها در ادامه سفر با مشکلاتی مواجه می شدند.
- زایران محترم باید در نظر داشته باشند که حفظ لوازم و وسایل شخصی آنان نظیر تلفن همراه، مدارک شناسایی، اموال همراه بر عهده خودشان است و موکب ها هیچ مسوولیتی در این ارتباط ندارند و هنگام استراحت و شارژ باتری تلفن نیز لازم است تا مراقب وسایل و لوازم خود نیز باشند.
- زایران محترم باید در نظر داشته باشند که علاوه بر حفظ اموال و وسایل شخصی خود در موکب ها حفظ امنیت آنها نیز بر عهده حاضران در موکب می باشند و لازم است از اقداماتی مانند کشیدن سیگار و نظایر آنها به خصوص در ساعات پایانی شب خودداری کرده و هرگونه موارد مشکوک را به مسوولان ذیربط اطلاع دهند.
- حفظ حرمت و قداست اماکن مقدس و زیارتی در عراق بر همه زائران لازم است چرا که ما اعتقاد به حیات حضرات ائمه (ع) داریم و به همین خاطر حفظ ادب و نزاکت و از جمله پوشیدن لباس های مناسب در این اماکن را بر خود لازم می دانیم و باید در نظر داشت که پوشیدن لباس های غیر رسمی و لباس ورزشی و بدن نما و تی شرت با نمادهای مختلف و نظایر آن مناسب این اماکن مقدس نیست و خواهران نیز لازم است تا حجاب عرفی یعنی چادر مشکی در این اماکن استفاده کنند و در این زمینه دقت لازم را بعمل آورند.
- زایران لازم است تا از فرصت حضور در کربلا برای زیارت و اندیشیدن نقش و جایگاه نهضت عاشورا و قیام امام حسین (ع) بهره برداری کنند و در مراسم و برنامه های فرهنگی حضور یافته و فیض ببرند و در نظر داشته باشند که با توجه به حضور و تراکم جمعیت لازم نیست تا حتما به داخل حرم و کنار ضریح مشرف شوند و از خیابان های اطراف نیز زیارت آنان مورد قبول قرار خواهد گرفت.
- با توجه به انبوه جمعیت و تراکم موجود هنگام مراسم اربعین در اطراف اماکن مقدس در صورت گم شدن افراد همراه و یا مدارک، اسناد و پول همراه در هنگام راهپیمایی لازم است تا افراد برای یافتن همراهان خود به راهنمایانی که کارت های مخصوص یا کاورهای مشخص شده بر تن دارند و یا به مراکزی که برای این منظور در نظر گرفته شده است، مراجعه کنند.
- زایران لازم است هنگام بروز مشکل از هرگونه درگیری و مشاجره با سایر زائران، خدام حرم ها و اماکن مقدس، مغازه داران و دیگر افراد خودداری کرده و برای رسیدگی به مشکل و حل آن به مسوولان ذیربط مراجعه کنند.
- در زمان راهپیمایی اربعین لازم است تا زائران از سفر به اماکن غیرمطمئن در عراق خودداری و در این مورد حتما به سفارش های مسوولان ذیربط توجه کنند.
پایان مراسم و راهپیمایی اربعین
- بر اساس فتوای بسیاری از مراجع از جمله آیت الله "علی سیستانی" مبنی بر قبول زیارت ایام اربعین در ایام اربعین به جای روز اربعین، زائران در صورت وارد شدن به کربلا قبل از روز اربعین کربلا را ترک کنند تا به مشکلات پایان راهپیمایی برخورد نکنند و رفاه دیگر زائران را نیز در نظر داشته باشند.
- زایران در نظر داشته باشند که در این ایام همگان اعم از زائران و خدام و دیگر افراد سهیم در پایان مراسم خسته هستند و باید رعایت یکدیگر را در نظر داشته باشند.
- در این ایام لازم است تا زائران رعایت حقوق و حرمت همگان را در نظر داشته باشند.
- خروج میلیونی زایران از کربلا پس از مراسم اربعین طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت قطعا با توجه به امکانات و زیرساخت های این شهر با مشکلات و مسایل مختلفی همراه است و به همین خاطر لازم است تا زائران در این زمان ملاحظه کمبود وسایل نقلیه و دیگر امکانات را در نظر داشته باشند.
- با توجه به انبوه جمعیت و تراکم آنان امکان حضور اتوبوس های در روزهای اول در شهر کربلا وجود ندارد و لازم است تا زائران در این ساعات چندین کیلومتر پیاده روی کرده تا به پایانه های مسافری و وسایل نقلیه مستقر برسند.
- در این روزها مسوولان عراقی با وجود بسیج همه نیروهای موجود اعم از نظامی و مردمی، امکانات و وسایل در اختیار برای انتقال زائران برای خارج از کربلا با مشکلات جدی مواجه می باشند و لازم است تا زائران حرمت دیگر افراد حاضر به خصوص پیران و کهنسالان، بانوان و کودکان را در نظر داشته و بر صبر و تحمل خود بیفزایند تا این راهپیمایی و مراسم میلیونی به عنوان مانور آمادگی ظهور امام عصر (ع) برای شیعیان جلوه نیکویی داشته باشد و قطعا ثوابی نیز از این بابت نصیب همه زائران خواهد شد.
- بر اساس هماهنگی های انجام شده مسوولان عراقی مسوولیت کنترل این موارد را بر عهده دارند و لازم است تا زائران در این موارد با مسوولان در ارتباط باشند و زایران چندان به رفتارهای دور از انصاف معدود رانندگان عراقی و افزایش کرایه ها در ایام اربعین توجه نداشته باشند.
- زایران در نظر داشته باشند که موکب ها فقط برای ایام اربعین برای خدمت به زایران در نظر گرفته شده اند و در صورت سفر زایران به دیگر شهرهای عراق برای زیارت، لازم است هزینه های سفر خود را متقبل شده و از توانایی لازم در این ارتباط برخوردار باشند تا مشکلی در ادامه سفر و پایان راهپیمایی اربعین متوجه آنان نشود.
- برای نقل و انتقال زائران در مبادی مرزی عراق با ایران نیز در پایان اربعین امکانات و هماهنگی های لازم با طرف های مختلف صورت گرفته است تا این افراد پس از ورود کشور به شهرهای مختلف منتقل شوند.
نظر شما