قطبالدین صادقی در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با تاکید بر اینکه رسالت و وظیفه تئاتر و هنرمندانش همسویی با جامعه و بازتاب دغدغهها، مشکلات و آسیبهایی است که جامعه را تهدید میکند، یادآور شد: تئاتر هنر اندیشیدن و انتقال اندیشه به مخاطب است. به همین سبب هنرمند تئاتر باید همواره در طول دوران فعالیتش تلاش کند به واسطه اثر هنری خود مخاطبان را در مواجهه با آسیبها و مشکلات موجود در جامعه با نگاهی جهانشمولتر در جهان به واکنش و اندیشیدن وادارد.
وی با انتقاد از گردش حرکت تئاتر اندیشهمحور در کشورمان به سمت و سوی تئاتر تفننی و صرفاً متکی بر سرگرمسازی و فتح گیشه یادآور شد: به شخصه با این شیوه و نگاه هیچگاه فعالیت هنری نکرده و تا زمانی که زنده هستم نخواهم کرد.
تئاتر برای من مفهومی غیر از اندیشیدن، تامل و تعمق درباره مسائل پیرامونمان ندارد. آنچنان که این هنر را آموختم نیز بزرگان تئاتر هیچگاه نامشان به واسطه نگاه تفنن و سرگرمیساز به تئاتر در تاریخ ثبت نشده است.
به گفته صادقی وقتی زندگی و آثار بزرگان تئاتر جهان را مرور میکنیم، به وضوح متوجه میشویم قلم درخشان و ذهن متفکر این افراد در مواجهه با مسائل پیرامونِ جامعه، کشور و مردمانی که با آنها زیست کرده و نفس می کشیدند به عنوان مهمترین خط مشی و نگاه آنها در خلق اثر هنری به شمار رفته است. در حقیقت همین نگاه و واکنش هنرمندان، توأم با اندیشه نویسندگان و کارگردانان بزرگ در عرصه تئاتر است که نام آنها را در تاریخ تئاتر ثبت کرده است.
این کارگردان، مدرس و پژوهشگر تئاتر در پاسخ به این پرسش که آیا تاکید بر نگاه اندیشهمحور و بیان آسیبهای اجتماعی موجود توسط هنرمندان تئاتر باعث انتقال مستمر تلخیها و مصائب جامعه به مخاطب نمیشود یادآور شد: اینجاست که هنر، معنای اصیل خود را پیدا میکند. هنرمند با نگاهی زیباییشناسانه و با زبانی متکی بر امر زیبا تلاش میکند تمام تلخیها و سختیهای جامعه خود را بگیرد و این بار در قالب اثر هنری آنرا با رویکرد و نگاهی زیبا اما با متنی تلخ، قابل پرسش و اندیشیدن به مخاطب معرفی و ارائه کند.
صادقی در پاسخ به پرسشی دیگر که چرا برای روایت نمایش چنور باز هم سراغ مونولوگ (تکگویی) و استفاده از یک بازیگر مانند نمایش های پیشین خود چون سحوری و مویه جم رفته است، گفت: چنور روایت کننده قربانی شدن نسلیست که به واسطه اجتماعی که آرام آرام از مهر، احساسات و عشق فاصله گرفته و به سمت عصبیت و پرخاشگری رفته اعتراض و قیام میکند.
وی افزود: در حقیقت قهرمان چنور قهرمانی است که مدام تلاش دارد در سایه آرمیدن در پناه عشق و عاطفه هدف زندگی خود را دنبال کند اما تلخی، عصبیت و عدم درک مفهومی مانند همدلی و همراهی در میان جامعهای که او زیست میکند، باعث شده تا او و همنسلانش به نسلی آسیب دیده بدل شوند.
مدیر تماشاخانه شانو با انتقاد از جریان شکلگرفته یکی، دو دهه اخیر در بدنه تئاتر که این هنر را صرفاً به سمت هنری تفننی و سرگرمیساز برای فتح گیشهها بدل کرده است، تصریح کرد: در تمام جهان، تئاتر هنری فرهنگساز است و همواره مدیران و مسؤولان دغدغهمند فرهنگ از آن حمایت میکنند.
اما طی یک دهه اخیر با شکلگیری و توسعه مفهوم تماشاخانههای خصوصی و غلبه کفه تئاتر تجاری نسبت به تئاتر اندیشهمحور و فرهنگی؛ شاهد نابودی و حرکت رو به زوال تئاتر اندیشهمند در کشور هستیم. به شخصه امیدوارم مدیران و مسئولان دغدغهمند در عرصه فرهنگ با یاری و همت مسیر رو به انحطاط تئاتر فرهنگی را بار دیگر به مسیر اصلی جریانسازی و هویت واقعی آن نزدیک کنند.
چنور نام گیاهی بسیار خوشبو در منطقه کردستان است که به عنوان یکی از نامهای دخترانه این منطقه استفاده میشود. نمایش چنور به نویسندگی و کارگردانی قطبالدین صادقی و با بازی فرشید گویلی همه روزه به جز شنبهها ساعت ۲۰ تا هفتم بهمن در تالار چهارسو به صحنه میرود.
نظر شما