پیشنهاد سیاسی آمریکا دولت افغانستان را دچار شکاف کرد

به گزارش روز دوشنبه ایرنا از آسوشیتدپرس پاکستان، روزنامه آمریکایی واشنگتن پست در گزارشی از دوحه محل مذاکرات – اکنون متوقف شده - بین نمایندگان دولت افغانستان و طالبان نوشت که حتی دو طرف حاضر در دولت افغانستان علامتی از حرکت به سمت اجماع نشان نداده اند. سخنگویان اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان با پیشنهاد آمریکا مخالفت کرده‌اند اما رییس شورای عالی مصالحه ملی عبدالله عبدالله از آن استقبال کرده است.

این گزارش حاکی است: این رویکرد جدید که برخی مقامات آمریکایی با اشاره به بلندپروازی موجود نام آن را "moonshot" گذاشته‌اند، در تلاش است تا با اعمال فشار بی‌سابقه بر تیم‌های مذاکراتی هر دو طرف یعنی طالبان و دولت کابل، ظرف چند هفته به توافق صلح برسد.

تمرکز دولت قبلی آمریکا به ریاست ترامپ بر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بود اما تیم بایدن فشار بیشتری در جبهه دیپلماتیک وارد کرده است. همانطور که قبلا گزارش شده، سیاست آمریکا درباره افغانستان در حال بازنگری است و زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه آمریکا ماه گذشته در یک سفر منطقه‌ای رویکرد جدید را مطرح کرد.

این روزنامه آمریکایی به نقل از مقام‌های افغانستانی که نامشان را ذکر نکرد، هشدار داد که این کارزار آمریکا ممکن است مذاکرات را به بن‌بست بکشاند، دولت منتخب را مخدوش کند و خشونت را افزایش دهد و به این ترتیب نتیجه عکس داشته باشد.

مقام‌های افغانستانی به شرط افشا نشدن نامشان صحبت کردند زیرا مجاز نبوده اند درباره این موضوع با خبرنگاران گفتگو کنند. این مقامات در عین حال اذعان کردند که سطح جاری خشونت و بن‌بست سیاسی در دوحه بی‌سابقه است اما با تلاش دولت بایدن برای تنظیم مجدد روابط مخالف هستند.

یک سخنگوی دفتر محمداشرف غنی این حرف را که رئیس جمهور تحت فشار بیشتری از سوی واشنگتن برای رسیدن به توافق صلح است را رد کرد.

نمایندگان طالبان در دوحه نیز این ایده را رد کردند که تغییر رویکرد تاثیری بر مذاکرات به بن‌بست رسیده خواهد داشت. محمد نعیم سخنگوی دفتر سیاسی طالبان گفت: فشار از سوی آمریکا هیچگاه جواب نمی‌دهد. نعیم گفت طالبان انتظار ندارد که آمریکا از توافق سال ۲۰۲۰ خارج شود اما اگر مرتکب این اقدام شود "مشکلاتی ایجاد خواهد شد و آمریکا مسئول آن خواهد بود" .

از سوی دیگر سخنگوی عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی صلح افغانستان این پیشنهاد جدید را یک آغاز مثبت برای تقویت روند صلح نامید. بر اساس این گزارش، عبدالله و سایر رقیبان سیاسی دولت غنی بیشترین سود را از تشکیل یک دولت موقت خواهند برد که این مساله یکی از عناصر اصلی در پیش نویس طرح آمریکا است.

رستم شاه محمود سفیر سابق پاکستان در افغانستان هم ضمن حمایت از رویکرد جدید آمریکا در عین حال هشدار داد که برخی موارد خاص مطرح شده مانند جزئیات ساختار دولت موقت ممکن است اوضاع را پیچیده‌تر سازد.  "احسان‌الله صدیق" از سیاسیون افغانستان هم تاکید می‌کند که تنها راه پایان جنگ در این کشور، ایجاد یک محیط سیاسی جدید است و این کار باید با فشار بین‌المللی انجام شود؛ زیرا بدون آن رهبران در کابل حتی برای یک هفته هم یکدیگر را تحمل نخواهند کرد.

بنا بر گزارش رسانه‌های افغانستان، کمیته رهبری شورای عالی مصالحه ملی افغانستان روز یکشنبه جلسه‌ای برای بررسی پیش‌‎نویس طرح توافق‌‎نامۀ پیشنهادی آمریکا برای صلح افغانستان برگزار کرد. در این جلسه مقرر شد که با مطالعه و بررسی دقیق این طرح آمریکا، جمهوری اسلامی افغانستان دیدگاه‌ خود را  با ایالات متحده آمریکا درمیان بگذارد. محمد نعیم سخنگوی دفتر طالبان در قطر گفته که آنان نیز این طرح را دریافت کرده‌اند و پس از بررسی آن، موضع خود را در این باره روشن خواهند ساخت.

در پیش‌نویس این طرح، از ایجاد یک حکومت مشارکتی یاد شده‌است که در آن تمامی طرف‌ها سهم داشته باشند. گل رحمان قاضی رییس شورای صلح و نجات افغانستان در این باره گفته است: به‌ عقیده من بهترین طرح است و به منفعت مردم افغانستان است و پایان جنگ در آن پیش‌بینی شده‌است. اما اسماعیل خان رهبر پیشین جهادی این طرح آمریکا را به باد انتقاد گرفته و گفته است: ما باید یک طرح افغانستانی پیشنهاد کنیم و این طرح مورد قبول مردم خواهد بود تا یک طرح خارجی.