«معادل فارسی واژه‌های خارجی» در کتاب‌های درسی استفاده می‌شود

تهران- ایرنا- رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی آموزش و پرورش با تأکید بر استفاده از معادل فارسی واژه‌های بیگانه در کتاب های درسی، گفت: ممکن است در ابتدا این کار برای برخی سخت به نظر آید، اما وقتی مطرح شود، در ذهن دانش‌آموزان نهادینه خواهد شد.

به گزارش روز شنبه مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، حسن ملکی در جلسه ترویج زبان فارسی با اشاره به موضوع حفظ و ترویج زبان فارسی افزود: نامه ای از سوی وزارت ارشاد مبنی بر اجرای مصوبه قانونی ممنوعیت به کارگیری اسامی و عناوین و اصطلاحات بیگانه رسیده است. در این نامه تأکید شده است که این قانون باید در وزارت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی که با کتاب‌های درسی سر وکار دارند، اعمال و شورای حفظ و ترویج زبان فارسی از سوی وزارت آموزش و پرورش، تشکیل و افراد ذی ربط دعوت شوند.

وی افزود: یکسری عناوین خاص در برخی کتاب‌های درسی، به ویژه در درس علوم، وجود دارد که غیرفارسی، لاتین و بیشتر زبان انگلیسی هستند، در حالی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل‌هایی را برای این واژه‌ها معین و ارسال کرده است.

رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: شاید نتوان همه جا واژه‌های فارسی را جایگزین کرد، اما آنچه برای ما اهمیت دارد این است که باید به سمت معادل‌های فارسی حرکت کنیم. ممکن است در ابتدا این کار برای برخی سخت به نظر بیاید، اما وقتی مطرح شود آرام آرام جای خود را باز می‌کند و در ذهن دانش‌آموزان، نهادینه می‌شود.

ملکی با یادآوری تدوین الگوی اجرای قانون ممنوعیت به کارگیری اسامی و عناوین و اصطلاحات بیگانه در کتاب‌های درسی گفت: گروهی از کلمات هستند که معادل‌های رایج فارسی ندارند و معادل‌ها طوری نیست که بشود آن ها را به آسانی در جهت آموزش و یادگیری پذیرفت. این اصطلاحات عمدتاً در درس علوم بیشتر مطرح هستند. احتمالاً در این بخش اندکی به چالش برخورد کنیم .چون فرهنگستان زبان و ادب فارسی و وزارت ارشاد معقتدند برای آن ها هم باید معادل فارسی انتخاب شود.

وی ادامه داد: بخش دیگری از این کلمات به زبان عربی هستند و شاید خیلی هم اصرار نباشد که جایگزین فارسی برای آنها به کار رود؛ مانند «سلول». هم از این بابت که عربی زبان قرآن است و هم این که برخی به قدری جا افتاده که اگر بخواهیم معادل دیگری بیاوریم بسیار نا مأنوس خواهد بود و  دسته دیگر کلماتی هستند که در کتاب های درسی و برنامه‌های درسی به کار رفته اند و معادل هم دارند که درباره آن ها یک کار ایجابی باید صورت گیرد.

رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان این که در این الگو، چهار ملاحظه وجود دارد، گفت: در اجرای قانون ممنوعیت به کارگیری اسامی و عناوین و واژه‌های بیگانه در کتاب های درسی، باید کتاب‌های فعلی که چندسال تا زمان تدوین بسته‌های یادگیری جدید عمر خواهند داشت؛ مدنظر قرار گیرند.

وی تاکید کرد: اگر بخواهیم قانون را اجرا کنیم به طور طبیعی باید شامل کتاب های فعلی هم شود؛ چون کتاب های فعلی عمر یک ساله ندارند و اگر از سال ۱۴۰۱ بخواهیم بسته های یادگیری در هرحوزه یادگیری را تدوین و به صورت آزمایشی اجراکنیم شاید پنج تا ۶ سال طول بکشد. بنابراین نمی‌توان این کتاب‌ها را که چند سال عمر دارند، مورد توجه قرار ندهیم.

ملکی افزود: ملاحظه دوم این که یک دستورالعمل عینی و با جزئیات بیشتری برای خودمان نیاز داریم. ملاحظه سوم آنکه اگر مشورت با کارشناسان را در این موضوع لحاظ نکنیم ممکن است پذیرش این تصمیمات کمی دشوار باشد. چهارم این که جایگزین سازی معادل های فارسی به جای واژگان خارجی در ویراستاری زبانی که مدنظر ماست، خود به خود حاصل می‌شود و ویرایش زبانی خودش بخشی از این هدف را محقق سازد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha