چه سعادتی برای یک زن بالاتر از این که با فاطمه زهرا (س) همنشین شود؛ آن هم در بهشت و در کنار نعمت های الهی ولی به یاد این شعر افتادم که گویند هر آنکه هر چه را دارد دوست، از بعد وفات هم همان همدم اوست. تا جایی که به یاد دارم این بنده خدا هیچ شباهتی با حضرت زهرا (س) نداشت. پس چگونه ممکن است همنشین او در بهشت باشد؟
امروز که هفدهم آذر است و مصادف با ۱۳ جمادی الاول به روایتی سالروز شهادت حضرت زهرا (س) ۷۵ روز بعد از پیامبر اکرم (ص) است، با مروری به یکی از روایت های جالب تاریخی درباره زندگی دختر پیامبر اعظم(س) حال و روز خودمان را جویا می شویم که زنان و دختران و خواهران ما چقدر به حیا و عفت فاطمی نزدیک هستند.
در آیه ای از قرآن، خدا به صراحت به پیامبرش می فرماید بگو اگر مرا دوست دارید، از حرف های فرستاده ام پیروی کنید تا خدا هم شما را دوست داشته باشد. چگونه ممکن است حضرت فاطمه (س) را دوست داشته باشیم ولی هیچ شباهتی به آن حضرت نداشته باشیم. نه سخنانش را شنیده ایم، نه از روش زندگی آن بانو خبری داریم و نه می دانیم چرا به مسجد رفت و صدایش را در مقابل مردان نامحرم بلند کرد. همه اینها به کنار، اگر هم می دانستیم که فاطمه زهرا(س) چه گفته و چه کرده، ولی هیچوقت توجه نکردیم که آیا ما هم می توانیم همچون دختر رسول خدا (ص) زندگی کنیم یا نه.
برخی می گویند دختر پیامبر کجا و ما کجا! عده ای هم معتقدند باید با توجه به شرایط زمان و مکان زندگی کرد و ضرورتی ندارد، زندگی ما همانند زندگی آن زمان باشد اما فارغ از این سخنان، آنچه مهم است درس زندگی آن حضرت در ۱۸ سالی است که در کنار رسول خدا (ص) و امیرمومنان (ع) به عنوان دختر و همسر و همچنین مادر امام حسن و امام حسین علیهما السلام بود؛ هرچند پیامبر اکرم(ص) دختر خود را ام ابیها صدا می زدند.
سبک زندگی دختر پیامبر را از زوایای گوناگونی می توان بررسی کرد. از نگاه تاریخی، فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و هر کس می تواند متناسب با شرایط و وضعیت خود توشه ای از سیره آن حضرت را انتخاب کند. مثلا در زمینه اقتصادی حضرت زهرا (س) باغی در فدک داشت که حدود ۴۰۰ نفر در آنجا کار می کردند. بنابر این فاطمه زهرا (س) وضع مالی خوبی داشتند ولی با وجود این همه ثروت، هیچگاه سادگی را ترک نکردند.
در زمینه اجتماعی نیز داستان الجار ثم الدار، زبانزد است که چگونه فاطمه زهرا (س) شب تا صبح برای همسایگان خود دعا می کرد. پس از وفات پیامبر اکرم (ص) یک دوره حساس بوجود آمد که کسی جرات نمی کرد به مسائل سیاسی بپردازد و بیشتر مهاجران و انصار آهسته می رفتند و می آمدند تا مبادا وضعیت دنیایی شان به هم بخورد. در این میان حضرت زهرا (س) به دفاع از امام خود برخاست و با حضور در مسجد خطبه ای قرائت کردند تا آنان که به خواب رفته اند را بیدار کنند و اشاره ای کوتاه به مساله فدک داشتند ولی در واقع این خطبه، منشوری از معارف دینی برای غافلان آن زمان بود.
آن حضرت از سکوت مردم شکایت داشت و شرایط جامعه را به گونه ای حساس می دیدند که با خواندن این خطبه می خواستند تا نه فقط موضوع فدک را که ظهور دوباره جریان جاهلی را مطرح کنند که برخی تلاش داشتند با ظاهر اسلامی، ریشه تعالیم پیامبر(ص) را از بین ببرند.
در زمینه زندگی فردی آن حضرت داستان هایی نقل شده است. مثلا در روایات آمده که روزی حضرت زهرا (س) نزد پدرش بود که مردی نابینا وارد شد و حضرت فاطمه (س) خود را مخفی کرد. هنگامی که مرد نابینا خارج شد، رسول خدا (ص) از دخترش پرسید با این که می دانستی او نابینا است و تو را نمی بیند، با این حال چرا پنهان شدی و فاطمه زهرا (س) پاسخ داد، او نابینا بود ولی من که بینا بودم و چشم داشم و همان طوری که مرد نباید به زن نامحرم نگاه کند، زن هم نباید به مرد نامحرم نگاه کند.
همین یک داستان کافی بود تا بفهمم آن خدا بیامرز که برایش آرزوی همنشینی با دختر پیغمبر را می کردند، چقدر با آن حضرت سنخیت داشت. حضورش در فضای مجازی با آن تصاویر و فیلم هایی که از خود به جا گذاشته بود، نشان می داد که فرسنگ ها با عفت و حیای فاطمی فاصله دارد. ای کاش فقط تصاویرش مشکل داشت. متن های به جامانده از او نیز دست کمی از تصاویرش نداشت؛ متن هایی که نامحرمان می خواندند و گاهی پاسخ های بدتری حواله اش می کردند.
هر بار که در محل کارش حاضر می شد، همکارانش هم از دست او در آسایش نبودند. چون یا با حرف های ناتمامش پشت سر این و آن صحبت می کرد یا بوی عطرش، حال دیگران را به هم می زد. آخر هم مشخص نشد با آن همه اصراری که مدیرش برای جابجایی اتاقش داشت تا در کنار چند خانم دیگر به کارهای اداری خود بپردازد ولی قبول نمی کرد و می گفت الا و بلا می خواهد در همان اتاق باشد که بزرگتر است و پنجره هایش رو به نمای آلوده شهر است و حاضر بود با چند مرد نامحرم از صبح تا غروب بگوید و بخندد و گوشش به حرف کسی هم بدهکار نباشد.
ای کاش فقط حضورش در میان مردان، دلم را به درد می آورد. آرایش های غلیظ و موهای رنگ کرده اش که از گوشه روسری اش بیرون زده بود، قوز بالا قوز بود. جالب اینجا بود که مدیرش هم نه تذکری به او می داد و نه به مسئول بالاترش گزارش. گویی خود آن مدیر نه دختری دارد و نه خواهری که آن مرحومه همچون خواهرش بود ولی فقط مثل یک کارمند به او نگاه می کرد و رنگ و بویی از غیرت در او وجود نداشت.
شاید در جامعه کم نباشند چنین بانوانی که تصور می کنند با خواندن نماز و گرفتن روزه، می توانند فاطمی باشند ولی از طرف دیگر می توانند در اجتماع هرگونه که می خواهند حضور یابند. برخی از این بانوان را دیده ام که پشت در اتاق عمل هنگامی که در انتظار پایان عمل جراحی فرزند یا همسر خود هستند، در یک دست تسبیح و در دست دیگر کتاب دعا دارند و مشغول ذکر و دعا و تلاوت آیات قرآن هستند تا خدا بیمارشان را شفا دهد و به ائمه اطهار توسل جسته و با اشک و آه از ته دل دعا می کنند.
گاهی می بینم همین بانوان همت کرده و با خانواده به پیاده روی اربعین می روند. کربلا و مشهدشان هم هر سال به راه است ولی وقتی به پابوسی امام رضا (ع) می روند، تصورشان این است که آن امام رئوف فقط در حرم و در مقابل ضریح حضور دارد و در کوچه و خیابان نگاهی به آنان ندارد و شاید به همین دلیل است که ظاهرشان در حرم به گونه ای و در بیرون از حرم به گونه ای دیگر است.
اگر همین بانوان که خود را پیرو حضرت زهرا (س) می دانند و قلبا هم به دختر پیامبر اکرم (ص) ارادت دارند ولی ظاهرشان با آن حضرت، زمین تا آسمان تفاوت می کند، بدانند که این بانوی آسمانی حاضر نبود به خاطر همنشنین شدن با نامحرم، لحظه ای از آخرت خود را به خطر بیاندازد، به طور قطع آنان هم به بانوی خود اقتدا کرده و تلاش می کنند تا مبادا به خاطر ملاحظات دنیایی، آخرت ابدی خود را از دست بدهند.
واقعیت این است که جامعه امروز ما در ارتباط با مسائل نامحرم به الگویی همچون حضرت زهرا (س) نیاز دارد که خودش را از یک مرد نابینا می پوشاند و زمانی که علت را می پرسیدند، می فرمود ممکن است مرد نامحرم بوی مرا استشمام کند ولی امروز می بینیم برخی افراد با زنان نامحرم شوخی می کنند و استدلالشان این است که باید قلب انسان پاک باشد. اگر چنین استدلالی درست بود، دختر پیامبر هم باید همین کار را می کرد. چون قلب او پاک تر از همه زنان بود.
برخی نیز به جاده خاکی انحراف پیدا می کنند و می گویند اگر قرار بود اینگونه زندگی کنیم، پس چرا زنان پا به پای مردان در مشاغل و فعالیت های اجتماعی حضور پیدا می کنند و این مساله همان توجه به شرایط زمان و مکان است. البته بعضی افراد، هم مو را می بینند و هم پیچش مو را. مثلا می گویند اگر دختران و زنان در مشاغلی مانند معلمی و پرستاری مشغول نشوند، غیرت ما زیر سوال می رود. در همین سال های اخیر چه بانوانی که توانستند در سطح ملی و بین المللی در رشته های علمی، فرهنگی و ورزشی رتبه های بالا کسب کنند و افتخاری برای زن ایرانی باشند. رهبر انقلاب در اواخر شهریور در دیدار با قهرمانان المپیک و پارالمپیک ۲۰۲۰ توکیو فرمود بانوان ورزشکار ایرانی در این رقابت‌ها ثابت کردند که حجاب اسلامی مانع درخشش در عرصه ورزش نیست؛ همانگونه که این موضوع را در عرصه‌های سیاست و علم و مدیریت نیز ثابت کرده‌اند.
کارشناسان دینی معتقدند روایتی که از فاطمه زهرا (س) نقل شده مبنی بر این که بهترین چیز برای زن آن است که نه او مردی را ببیند و هیچ نا محرمی هم او را نبیند، غیر از اعتبار سندی آن که جای بررسی دارد، باید توجه کرد که این حدیث در مقام بیان این حکم شرعی نیست که به هیچ وجه زنان و مردان مجاز به گفت و گوی با هم نیستند و یا مجاز نیستند همدیگر را ببینند، بلکه در مقام بیان یکی از ارزش های اخلاقی است و آن این که تا جایی که امکان دارد، باید ارتباط و برخوردهای روزمره میان مردان و زنان نامحرم به حداقل ممکن برسد.
البته برخی رسانه ها هم در این میان خواسته یا ناخواسته آتش بیار معرکه شده اند، بدون این که توجهی به حدود شرعی کنند. مثلا بعضی از همین رسانه ها حاضرند برای کسب درآمد، هرگونه آگهی را در گوشه و کنار پایگاه اینترنتی یا حتی لابلای اخبار و گزارش های خود منتشر کنند تا خوانندگان نیز خواسته یا ناخواسته نگاهشان به تصاویر بی حجاب و آرایش کرده افراد چهره (سلبریتی) و غیرچهره بیافتد و به بهانه تبلیغ فلان کالا و بهمان خدمت، هر تصویری را از زن ایرانی همچون زن غربی به نمایش بگذارند و کسی هم صدایش درنیاید و به مسئولان هم تذکری ندهد؛ تبلیغی که به اعتقاد برخی استفاده از زنان در تبلیغات در واقع نوعی برده داری است.
شاید اگر ۱۰ یا ۱۵ سال پیش مسئولان رسانه ها و مدیران فرهنگی کشور به این دغدغه ها بیشتر توجه می کردند، امروز شاهد ترویج فرهنگ رنگارنگ غربی در قالب تبلیغ وسایل آرایشی و تفریحی و زندگی تجملی نبودیم و رتبه دوم بعد از عربستان را به عنوان پرمصرف ترین کشور در مصرف وسایل آرایشی کسب نمی کردیم.
همین نگاه غربی باعث شده تا بسیاری از زنان و دختران هر روز برای بیشتر دیده شدن تلاش کنند، چه در دنیای حقیقی و چه در فضای مجازی. بانویی که حضرت فاطمه را الگوی خود می داند، هیچوقت حاضر نیست برای دیده شدن و پسند (لایک) دیگران، به هر قیمت و شکلی خود را به دیگران نشان دهد و حاضر نیست برای تبلیغ یک کالای تجاری صدای خود را در فروشگاه برای مردان بلند کند و فریاد بزند و در نهایت بتواند درصدی از سود آن کالا را به جیب بزند یا حقوق آخر برج خود را بگیرد. گویی مسئولان چنین فروشگاه هایی صدای این دختران و زنان را نمی شوند یا حدود عفت و حریم زن ایرانی مسلمان را نمی دانند.
گروهی از کارشناسان معتقدند برخی از زنانی که حتی با چادر در فضای مجازی تبلیغ می کنند و به دنبال معرفی مفاهیم ارزشی و آموزه های دینی هستند، به دلیل افراط، دچار نوعی تبرج و خودنمایی می شوند. یعنی اگرچه این بانوان با چادر و با پوششی اسلامی در فضای مجازی ظاهر می شوند ولی تصاویری از خود به نمایش می گذارند که شایسته زن مسلمان نیست و توجه کاربران را به خود جلب می کنند.
آرزو کردم که این بانوی مرحوم از رحمت واسعه الهی در آن دنیا برخوردار شود و اگرچه بعید است همنشین کنیز فاطمه زهرا شود ولی به برکت خون شهدایی که برای احیای حجاب فاطمی در جنگ با دشمن داخلی و خارجی در خاکریزهای نظامی و فرهنگی ریخته شده، نسیمی از شفاعت دختر رسول خدا (ص) شامل حالش شود و عاقبت ما هم ختم به خیر شود. ان شاء الله
نظر شما