به گزارش ایرنا از این منطقه به عنوان «بهشت دیرینه‌شناسان جهان» یاد می‌شود زیرا تراکم بالای فسیل‌های مهره‌داران هفت تا ۹ میلیون ساله، آن هم در سطوح بالایی منطقه بالاست و فسیل‌شناسان به واسطه دسترسی آسان به فسیل‌ها، این منطقه را جزو پنج منطقه پراهمیت دارای فسیل‌های مهره‌داران جهان به شمار می‌آورند.
این منطقه از نظر ذخیرگاه دیرینه‌شناسی و مطالعه جغرافیای دیرینه صفحه «اوراسیا» دارای اهمیت ویژه‌ای است تا جایی که با کاوش و استخراج جدید نمونه‌های موجود در سایت مراغه، می‌توان به معرفی بیش از پیش ظرفیت‌های جهانی رسید.
منطقه‌ای که به عقیده کارشناسان، بستر مناسبی برای مطالعات دیرینه‌شناسی در زمینه‌های شناسایی و معرفی گونه‌های جدید فسیل‌های مهره‌داران و ثبت رکوردهای جهانی و مطالعه جغرافیایی دیرینه کشور در «میوسن پسین» است.
همچنین از ظرفیت تعیین جایگاه زمین‌ساختی ایران و ایجاد مرکز تحقیقات و موزه فسیل‌شناسی جهت نمایش رکوردهای فسیلی کشور داراست و می‌توان موزه‌های صحرایی در جهت گسترش اکوتوریسم در این منطقه ایجاد کرد.
اما در کنار همه این ظرفیت‌های علمی و پژوهشی باید از شهرت این منطقه برای جذب حداکثری گردشگران و توسعه اقتصاد محلی نیز بهره برد و این مهم به نوبه خود نیازمند زیرساخت‌های گردشگری است.
زیرساخت‌هایی که در شرایط فعلی منطقه فسیلی مراغه شاید توجیه اقتصادی نداشته باشد و بر همین اساس نیز تاکنون هیچ سرمایه‌گذاری پیشگام نشده و هیچ مسئولی نیز طرحی برای آن تدوین نکرده است.
رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران معتقد است که ایجاد ژئوپارک با تکیه بر وجود منطقه فسیلی از جدی‌ترین محورهای توسعه مراغه است و این شهرستان علاوه بر منطقه فسیلی، ظرفیت‌های طبیعی بسیار دیگری چون غارهای کم‌نظیر، چشمه‌های گوارا و کوه‌هایی ارزشمند از لحاظ زمین‌شناسی دارد.
به گفته «عباس قادری» تاثیری که معرفی و ایجاد ژئوپارک‌ها در روند توسعه دارد، قابل توجه بوده و در زمینه‌های گردشگری و توسعه اقتصادی قابل بررسی است.
وی همچنین وجود ظرفیت ارزشمند فسیل‌های مهره‌داران را برای شهرستان مراغه و استان آذربایجان‌شرقی نعمتی بزرگ و سرمایه‌ای بالقوه می‌داند که شایسته توجه بیشتر از سوی نهادهای مختلف ستادی و دانشگاهی و تلاش برای جلب سرمایه‌گذاری با هدف توسعه گردشگری می‌باشد.
رئیس انجمن دیرینه‌شناسی ایران اضافه کرد: چنین ظرفیت ارزشمندی که نمونه آن در دیگر کشورهای منطقه نظیر ندارد و در سطح دنیا نیز موارد مشابه آن اندک است، نیازمند مطالعه و معرفی بیشتر و ایجاد ژئوسایت‌های مختلف در قالب یک ژئوپارک جهانی مهم است.
ژئوسایت فسیلی مراغه به تنهایی ارزش علمی، گردشگری، توسعه‌ای و اقتصادی دارد و منطقه مراغه می‌تواند به عنوان چهارمین ژئوپارک ملی ایران معرفی و در سطح جهان مطرح شود.توسعه موزه فسیل فرصتی برای جذب گردشگران
عضو هئیت علمی دانشگاه تبریز معتقد است که «توسعه موزه فسیل مراغه به عنوان بزرگترین موزه تاریخ طبیعی و مرکز مطالعات فسیل‌شناسی مهره‌داران خاورمیانه می‌تواند دهها فرصت شغلی جدید در این شهرستان ایجاد کند».
به گفته «اکبر سهرابی» این موزه و مرکز مطالعات آن باید برنامه مدونی برای فعالیت در طول سال داشته باشد؛ همانطور که دیگر موزه‌های تاریخی طبیعی جهان همچون موزه «رویال انتاریو» کانادا از طریق اجرای برنامه‌های آموزشی و سرگرمی درآمدزایی می‌کند.
وی به وسعت قابل توجه موزه‌های تاریخ طبیعی دنیا و فعالیت ده ها محقق و کارمند در آن مجموعه‌ها اشاره و بیان کرد: موزه «رویال انتاریو» بیش از ۱۲۰ کارمند دارد که شامل شغل‌هایی مانند موزه‌دار، دستیار موزه‌دار، مسئول نمونه و داده، مدیر رسانه و هماهنگ‌کننده با دانش‌آموزان و مدارس و دانشگاه‌ها، زیست‌شناس، تاکسیدرمیست، دیرینه‌شناس و غیره است.
وی همچنین ادامه داد: چندین استاد دکتری، محقق و دانشجوی کارشناسی ارشد و پسادکتری که وظیفه تحقیق و یافتن نمونه و بازسازی آنها از سراسر دنیا را بر عهده دارند نیز در این موزه فعالیت می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز افزود: این موزه می‌تواند علاوه بر بخش دیرینه‌شناسی و فسیل، واحد زیست‌شناسی و تاکسیدرمی داشته باشد و حیات وحش منطقه و کشور را در معرض دید قرار دهد؛ همچنین قسمت فروشگاه این موزه که بعضی نمونه‌های کانی و سنگی و کالاهای دیگر را به فروش برساند، از مهمترین بخش‌های درآمدزایی آن به شمار می‌رود.
این دیرینه‌شناس که مدرک تحصیلی دکتری خود در زمینه مطالعات تکاملی بی‌مهرگان را از کانادا اخذ کرده و چهار سال سابقه تدریس در دانشگاه «کلگری/Calgary» این کشور را داراست، ادامه داد: در کانادا هم فسیل‌های مهره‌داران به ویژه دایناسورها از فراوانی مناسب برخوردار بوده و از آنها برای ایجاد موزه‌های بسیار بزرگی که به شهر شباهت دارد، استفاده شده است.
«سهرابی» قیمت بلیط موزه‌های فسیل در «تورنتو» کانادا را برای توریست‌ها حدود ۴۰ دلار عنوان کرد و افزود: برای ایجاد موزه‌های فسیل در مراغه نیز نباید به فضاهای محدود و سرمایه‌های اندک بسنده شود و این ظرفیت گردشگری باید از جذابیت لازم برای توریست‌ها برخوردار باشد.
فرصت تبادل گردشگر بین مراغه و پیکرمی یونان
منطقه فسیلی مراغه به اذعان کارشناسان، از نظر ذخیره‌گاه دیرینه‌شناسی و مطالعه جغرافیای دیرینه در صفحه «اوراسیا» دارای اهمیت ویژه می‌باشد و «پیکرمی» یونان نیز از قرن ۱۹ به بعد مرجعی برای مطالعه سیستماتیک، زیست چینه‌شناسی و دیرینه‌اکولوژیک پستانداران «اوراسیا» میوسن پسین بوده است.
مرجعیت «پیکرمی» در زمینه مطالعه‌های پستانداران اوراسیا و شباهت‌هایی که بین منطقه فسیلی مراغه و مناطق فسیلی این شهرهای یونان وجود دارد، ظرفیتی برای کشاندن دیرینه‌شناسان و دانشجویان این رشته به مراغه به شمار می‌رود و دانشگاه مراغه در این زمینه می‌تواند نقش محوری ایفا کند.
تا جایی که با انعقاد قراردادهای همکاری بین دانشگاه مراغه و یکی از دانشگاه‌های یونان از جمله دانشگاه «اژه» که یکی از پردیس‌های آن در جزیره سبز «ساموس» قرار دارد، می‌توان زمینه جذب دانشجویان خارجی را فراهم کرد؛ جزیره‌ای که تنها یک کیلومتر با ترکیه فاصله دارد و رفت و آمد به آن نیز چندان دشوار به نظر نمی‌رسد.
اما این همه ماجرا نیست و از آنجایی که منطقه فسیلی پیکرمی در مقایسه با منطقه فسیلی مراغه از شهرت بیشتری برخوردار است، می‌توان از طریق خواهرخواندگی مراغه با «ساموس»، فعالیت‌های توریستی این کهن‌شهر را نیز متحول کرد؛ به خصوص اینکه این جزیره یکی از مقاصد توریستی یونان در زمان حاضر به شمار می‌رود.
به گزارش ایرنا استاد بازنشسته دانشگاه «هلسینکی» فنلاند پیش از این با بیان اینکه بیشتر مردم دنیا مجذوب فسیل‌ها هستند و می‌خواهند در مورد آنها بیاموزند، به خبرنگار ایرنا گفته بود که «ذخایر غنی منطقه فسیلی مراغه شامل بسیاری از گونه‌های دیدنی و معروف است که به راحتی می‌توان آنها را بازسازی کرد و برای جلب توجه گردشگران به نمایش گذاشت».
پروفسور «میکائیل فورتلیوس/ Mikael Fortelius» در پاسخ به این سئوال که «چگونه می‌توان از وجود این ظرفیت برای توسعه گردشگری منطقه استفاده کرد؟» یادآورد کرد که «تاکنون فسیل‌های حدود هشت میلیون ساله از این منطقه کشف شده است اما فرصت‌های زیادی برای کاوش در آن منطقه وجود دارد».
به گفته وی در صورتی که با کاوش‌های جدید در منطقه فسیلی مراغه بتوان فسیل‌های قدیمی‌تر از جمله مربوط به حدود ۱۱ تا ۱۲ میلیون سال قبل را کشف کرد، اهمیت سایت مراغه نیز بیشتر می‌شود؛ همچنین نکات نادانسته بسیاری در خصوص «آب و هوای دیرینه آن زمان»، «جابجایی قاره‌ها» و «تکامل» وجود دارد که در مورد آنها باید تحقیق شود و همین موارد نیز اهمیت پژوهش‌های دیرینه در منطقه فسیلی مراغه را مشخص می‌کند.
نظر شما