به گزارش ایرنا، خشکی زاینده‌رود یکی از اصلی ترین مشکلات کشور و مهمترین چالش دهه های اخیر در استان اصفهان به شمار می‌رود، چرا که این منبع آبی مهم برای مصارف مختلف از جمله محیط زیست، آشامیدنی، کشاورزی، صنعت، گردشگری و امور شهری اهمیت حیاتی دارد، اما به دلایل مختلف از جمله بی‌تدبیری که در سال های گذشته اتفاق افتاد، خشکی آن سال به سال افزایش یافت بطوری که مشکلات متعددی از جمله انتشار ریزگردها، فرونشست زمین، مشکلات اجتماعی و محیط زیستی، از بین رفتن منابع طبیعی و مشقت در کشت و کار کشاورزی را رقم زد.
زاینده‌رود به طول افزون بر ۴۰۰ کیلومتر بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی بویژه زردکوه سرچشمه می‌گیرد، در کویر مرکزی ایران به سمت شرق پیش می‌رود و در نهایت به تالاب بین المللی گاوخونی در شرق اصفهان می‌ریزد.
این رودخانه که علاوه بر جاذبه تفریحی و فرهنگی، همواره نقشی مؤثر در پایداری محیط زیست، تامین آب آشامیدنی، رونق کشاورزی و اقتصاد منطقه مرکزی و هستی تالاب گاوخونی داشته، در دهه‌های اخیر به علت برداشت‌های غیرقانونی، انتقال آب از این حوضه به دیگر حوضه‌ها، تراکم جمعیت و تا حدودی کاهش نسبی بارندگی‌ها به یک رودخانه فصلی تبدیل و در پایین دست در فصول گرم بویژه تابستان با خشکی مواجه شده است.
وعده‌های مختلف مسوولان برای احیای دائمی این رودخانه و جاری سازی همیشگی آن تاکنون محقق نشده است اما در دولت سیزدهم اصلی ترین مطالبه مردم استان از دولت احیای این رودخانه و اجرای طرح های انتقال آب بود که از سوی رییس جمهور بویژه در پی سفر آیت الله سید ابراهیم رییسی به این دیار بارها مورد تاکید قرار گرفت و وعده‌های عملی متعددی برای آن داده شد.
اجرای طرح‌های انتقال آب و تخصیص منابع جدید آبی از جمله اقدام‌هایی است که باید برای احیای این رودخانه بر آن تاکید کرد و برخی از این طرح ها تاکنون روندی پیشرفتی داشته اما به تکمیل و بهره برداری نرسیده است.
سفر رییس جمهور به اصفهان و عزم جدی برای حل مشکلات آبی اصفهان
رییس جمهور و اعضای هیات دولت در قالب بیست و پنجمین سفر استانی ۲۶ خرداد سال ۱۴۰۱ به دیار نصف جهان سفر کردند و آیت الله رییسی در آن سفر اعلام کرد: مسئله آب، زاینده رود و نگرانی مردم و کشاورزان اصفهان با همت آنها و خدمتگزاری دولت پیگیری خواهد شد و به مدد الهی قضیه‌ای نیست که حل نشود و در آن تردیدی نیست.
۲۱۷ مصوبه عمرانی و تعداد قابل توجهی مصوبات در بخش های گوناگون از نتایج بیست و پنجمین سفر استانی هیات دولت به استان اصفهان بود و حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای رفع مشکلات این استان پیش‌بینی شد.
آنطور که استاندار اصفهان می گوید عزم دولت و بویژه وزارت نیرو برای حل مشکلات آبی استان جدی است که بی تردید تاکیدات رییس جمهور بویژه پس از سفر به این دیار بر اهمیت آن افزوده است و در این ارتباط اظهارداشت: رییس جمهور از همان ابتدای فعالیت درباره موضوع آب اصفهان توجه ویژه داشت و جلسه های متعددی تا پایان سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ با حضور رییس جمهور و دیگر دولتمردان برگزار و قرار شد برنامه عملی و کاربردی از سوی اصفهان برای این مقوله مطرح شود.
سید رضا مرتضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: بر همین اساس وزارت نیرو مکلف شد با طرح‌های خود و با طرح‌ها و پیشنهادهای مطرح شده از سوی استان اصفهان، بسته ای پیشنهادی و عملی حداکثر یک ماه بعد از سفر تهیه کند و سپس این بسته به رییس جمهور ارائه شود.
تصویب بسته پیشنهادی با موضوع آب
استاندار اصفهان اضافه کرد: در نهایت ۲۷ مرداد ۱۴۰۱ در دفتر رییس جمهور جلسه‌ای با حضور معاون اول و برخی از وزیران برگزار و بسته مورد اشاره برای پیگیری و اجرا پس از بررسی، تصویب شد.
وی خاطرنشان کرد: بر مبنای این بسته، اقدامات مختلف و متعددی انجام خواهد شد برای مثال سالانه ۵۶۰ میلیون متر مکعب آب از حجم آبی که از جنوب استان به سمت آب‌های آزاد سرازیر می‌شود برای تامین بخشی از آب آشامیدنی استان و بطور کلی رفع بخشی از کمبودهای موجود در منابع آبی به سوی نواحی دیگر این خطه منتقل خواهد شد.
مرتضوی اضافه کرد: در جلسه یاد شده پروژه خط انتقال آب از دریای عمان به استان اصفهان با هدف جبران بخشی از خشکسالی و کمبود منابع آبی دوباره مورد تاکید و تایید قرار گرفت و مصوب شد، همچنین پروژه‌هایی مانند تغییر الگوی کشت، پایش و مدیریت مصرف، مدیریت برداشت‌ها از حوضه آبریز زاینده‌رود و قاعده‌مند و قانونمند کردن آنها با هدف صرفه جویی در مصرف آب و احیای زاینده‌رود مورد بررسی و تصویب قرار گرفت.
وی تصریح کرد: به غیر از پروژه‌های مذکور طرح‌های نیمه‌تمام که از سال های گذشته به جا مانده بود نیز مورد بررسی دوباره قرار گرفت تا اجرای آن از سر گرفته شود و به صورت ویژه در دستور کار وزارت نیرو قرار بگیرد.
استاندار اصفهان اظهارداشت: پروژه انتقال آب از دریای عمان هم به خود استان واگذار شد، ما مطالعات مسیر این خط را از سال ۱۴۰۰ شروع کردیم و مسیر پروژه و آبگیر آن مشخص شده بود، اکنون این پروژه با سرعت خوبی با فعالیت پیمانکارهای متعدد در ۲۰ کارگاه در حال انجام است.
مرتضوی با اشاره به اهمیت حمایت دولت برای طرح ادامه داد: با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از طرح از سوی سرمایه گذاران بخش خصوصی تامین می‌شود بنابراین باید تمهیدات ویژه ای از سوی دولت برای مابه ازای طرح مشخص شود تا طرح در دولت سیزدهم به بهره برداری برسد.
ادامه اجرای پروژه سد و تونل کوهرنگ ۳
دیگر طرح مهم و حیاتی برای رفع مشکل کم آبی استان اصفهان پروژه سد و تونل کوهرنگ ۳ است، عملیات اجرایی طرح انتقال آب کوهرنگ ۳ شامل سد و تونل در سال ۱۳۷۷ با هدف تأمین آب به میزان حدود ۲۵۰ میلیون متر مکعب در سال برای رفع بخشی از کمبود آب منطقه مرکزی ایران آغاز و قرارداد ساخت سد تونل سوم کوهرنگ نیز در سال ۱۳۸۹ بسته شد و قرار بود سال ۹۳ به بهره برداری برسد که تاکنون محقق نشده است.
در این ارتباط معاون امور هماهنگی عمرانی استانداری اصفهان بهمن سال قبل گفت که روند اجرایی طرح کوهرنگ ۳ دوباره آغاز شده است و تکمیل این پروژه از سر گرفته می‌شود.
مهران زینلیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه تا چندی قبل پروژه تعطیل بود، افزود: بر اساس تصمیم وزارت نیرو، مشاور که مسوولیت اصلی پروژه را بر عهده دارد و پیش تر برکنار شده بود دوباره به کار دعوت شده است.
وی با اشاره به برگزاری جلسه اخیر با حضور ذینفعان طرح تصریح کرد: تاکید ما به‌روزرسانی قرارداد این مشاور بود تا پروژه در بخش ساخت سد از سر گرفته شود.
معاون امور هماهنگی عمرانی استانداری اصفهان با اشاره به آماده بودن تونل و تلاش برای تعبیه پمپ‌ها اظهارداشت: البته به دلیل سرمای هوا اکنون کاری در پروژه انجام نمی‌شود اما در فروردین و اردیبهشت سال ۱۴۰۲ اجرا را آغاز خواهیم کرد.
زینلیان ادامه داد: در مدت اخیر ۵۰ میلیارد تومان نیز از سوی استان برای برخی آزادسازی های مرتبط با طرح در قالب قرض در اختیار وزارت نیرو قرار گرفت.
۴۳۰۰ میلیارد تومان میزان اعتبار مصوب سفر رییس جمهوری به استان در بخش آب
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان نیز درباره مصوبات سفر رییس جمهور در سفر به این خطه گفت : اعتبار پروژه‌های آبی این خطه از محل سفر خرداد سال ۱۴۰۱ رییس جمهور به این استان بالغ بر چهار هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان است.
حسن ساسانی در این باره افزود: این رقم در بازه زمانی سه ساله و برای طرح‌های مرتبط با تامین آب آشامیدنی و سامانه دوم آبرسانی اصفهان لحاظ شده است.
وی اضافه کرد: بخشی از رقم مورد اشاره در تعهدات دولت یعنی یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان آن از محل تهاتر نفت و یکهزار میلیارد تومان آن از محل فروش املاک آب منطقه‌ای که فرایند مزایده این املاک اردیبهشت سال ۱۴۰۲ آغاز می‌شود، خواهد بود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان اضافه کرد: تا به امروز حدود ۳۰۰ میلیارد تومان از اعتبارات سفر رییس جمهور به این استان به صورت نقدی وصول شده است.
ساسانی با بیان اینکه طرح‌های آبی این خطه بویژه با عنایت دولت سیزدهم و پیگیری‌های استاندار با جدیت پیش می‌رود خاطرنشان کرد: برای مثال پروژه انتقال آب خِرسان با هدف تامین آب آشامیدنی استان های اصفهان، کرمان و یزد و جزو مصوبات وزارت نیرو و ساخت سد آن با گنجایشی حدود ۲.۷ میلیارد متر مکعب در حال انجام است.
وی همچنین با اشاره به پروژه سد سرداب در شهرستان فریدونشهر با ظرفیتی حدود ۴۲ میلیون متر مکعب تصریح کرد: این طرح تاکنون ۸۶ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و پیش بینی ما برای آبگیری در مهر ۱۴۰۲ خواهد بود.
مدیرعامل آب منطقه‌ای اصفهان در مورد طرح بهشت آباد نیز اضافه کرد: این پروژه که از سال ۹۳ به شرکت آب نیروی ایران واگذار شده و روند از سرگیری عملیات اجرایی آن در حال انجام است.
نظر شما