انضباط در سیستم توزیع و عرضه نان با اجرای کامل طرح هوشمندسازی

به گزارش ایرنا، اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان از یکسال گذشته با اهداف جلوگیری از رانت، فساد و تخلف در زنجیره تولید آرد تا مصرف نان و پیشگیری از قاچاق و عرضه خارج از شبکه محصول راهبردی آرد آغاز شد.

این طرح در مراحل مختلف اجرا با فراز و فرودهایی مواجه شده است که مسوولان نیز با ارایه راهکارهای مناسب درصدد رفع این نواقص و مسایل برآمده اند.

خبرنگار ایرنا برای بررسی این طرح، نقاط قوت، ضعف ها و آسیب‌های آن را واکاوی کرده است.

مشاهدات میدانی و گفت و گو با شهروندان زنجانی نشان می دهد در اجرای مرحله سوم این طرح که شناورسازی سهمیه آرد هر واحد نانوایی است، شهروندان زنجانی در اغلب مناطق با صف های طویل در نانوایی ها و کم شدن ساعت کار و میزان پخت در این واحدها مواجه شده اند.

شماری از شهروندان و نانوایان زنجانی در این باره گفتند: این طرح با هدف تامین آرامش و امنیت غذایی مردم به اجرا درآمده است و نباید تامین نان به عنوان قوت غالب مردم به دغدغه ای برای آنها تبدیل شود.

یکی از مشتریان در صف یک واحد نانوایی به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به اینکه پخت نان به طور مستمر در ساعات تعیین شده انجام نمی شود و نانوایان زمان زیادی را برای صرف صبحانه اختصاص می دهند و گاه به بهانه های مختلف از جمله خرابی دستگاه، دست از پخت می کشند مردم بیش از گذشته برای خرید چند قرص نان معطل می شوند.

یکی دیگر از نانوایان در شهر زنجان نیز گفت: با سهمیه روزانه ۹ کیسه آرد، پخت نان را از ساعت حدود ۶ صبح آغاز می کنیم و آرد تا ساعت ۱۳ به اتمام می رسد و اگر بعد از این ساعت مشتریانی مراجعه کنند با نانوایی تعطیل مواجه می شوند.

وی تاکید کرد: اگر سهمیه آرد افزایش یابد، بعدازظهرها هم پخت می کنیم تا عموم مردم به خصوص کارمندان که در نوبت صبح در محل کار هستند نیز بتوانند نان مورد نیاز خود را از نانوایی ها تهیه کنند.

یکی دیگر از مشتریان منتظر در صف نان بربری نیز با گلایه مندی از تعطیلی های بی برنامه برخی از واحدهای نانوایی، گفت: علاوه بر این تعطیلی ها که شهروندان را سردرگم می کند اغلب واحدهای نانوایی بربری، با پخت نان کنجدی، مشتریان را در تنگنا قرار می دهند و به نوعی ایشان را به خرید نان بربری کنجدی با قیمت بالاتر مجبور می کنند.

پرویز غفاری تاکید کرد: کنجدهای استفاده شده در برخی از نانوایی ها گاه شرایط نگهداری بهداشتی را ندارد و کپک زده است و مشتریان راضی هستند با پرداخت پول نان کنجدی، نان ساده دریافتخرید نان کنجدی در برخی از واحدهای نانوایی به مشتریان تحمیل می شود. کنند در حالیکه نانوایان، متقاضیان نان ساده را به ایستادن بیشتر در صف دعوت می کنند یا از آنها می خواهند نان کنجدی را در زمان کمتری تهیه کنند.

وی نظارت بر این نوع تخلفات نانوایان را خواستار شد و افزود: مشکلات ایجاد شده برای نانوایان به خصوص کاهش سهیمه آرد و همخوانی نداشتن دخل و خرج آنها نباید از جیب مردم جبران شود بلکه این موارد باید از سوی کارشناسان بررسی و از سوی مسوولان به گونه ای رفع شود که هم نانوا و هم مردم متضرر نشوند.

سهمیه آرد نانوایی‌های با عملکرد مطلوب افزایش می‌یابد

مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری زنجان در این خصوص با بیان اینکه هوشمند سازی یارانه آرد و نان از اردیبهشت ماه سال قبل آغاز شد، گفت: طولانی شدن زمان اجرای طرح برای مردم و نانوایان مشکل ساز شده است.

امیررضا معظمی افزود: کارگروه ملی ساماندهی گندم، آرد و نان از چند سال گذشته تشکیل شده است تا موارد مربوط به این حوزه مدیریت و هدایت شود و نحوه اصلاح کیفیت و بحث تعیین قیمت نان و نظام یارانه ای گندم آرد و نان مرحله به مرحله به اجرا درآید و حسن اجرای مصوبات از سوی این کارگروه انجام شود.

وی با بیان اینکه تشکیل کارگروه آرد و نان ملی در هیات دولت الزام شد و متناظر آن، کارگروه استانی و شهرستانی نیز تشکیل گردید، اظهار کرد: دستور کار جلسات متناسب با موضوع در این کارگروهها مطرح و مصوب می شود و اگر موضوعی ضرورت زمانی داشته باشد بلافاصله دبیرخانه جلسه تشکیل و تصمیم گیری می شود تا زمان با توجه به ضرورت موضوع از دست نرود.

معظمی خاطرنشان کرد: از اسفند ماه سال گذشته فاز سوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان در تمام استانهای کشور اجرا شد که بعد از اجرای این مرحله در کل استانها سهمیه ثابت مختص یک واحد نانوایی نداریم و سهمیه همه واحدهای نانوایی در سطح همه مناطق شناور شده است.

وی یادآور شد: با توجه به شاخص های ارزیابی که وزارت اقتصاد و دارایی احصا کرده،سهمیه‌ها بر اساس عملکرد واحدهای نانوایی شناور شده است به طوریکه عملکرد واحد نانوایی که در سامانه نانینو ثبت شده است در مرکز مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و بر مبنای آن اگر سهمیه متناسب با عملکرد آن واحد نباشد کاهش می یابد و سهمیه واحدهایی که عملکرد آنها مطلوب است افزایش می یابد.

معظمی ادامه داد: در استان زنجان واحدهای مختلفی داریم که سهمیه برخی از آنها افزایش و سهمیه برخی کاهش یافته یا ثابت مانده است به طوریکه بر اساس آمار نیمه دوم فروردین ماه امسال آرد نوع یک سهمیه ۱۱۰ واحد بدون تعدیل است و در مجموع از شروع فاز سوم تاکنون ۴۰۰ تن از کل ۹ هزار و ۷۰۰ تن سهمیه آرد استان کاهش یافته است.

وی خاطرنشان کرد: واحدهایی که سهمیه آنها کاهش می یابد در سطح کلان به سهمیه واحدهایی با عملکردهای مطلوب اختصاص می یابد.

بازرسی از واحدهای نانوایی بر عهده جهاد کشاورزی استان است

تخصیص سهمیه آرد واحدهای نانوایی با اجرای مرحله سوم طرح از اختیار استانها خارج شده است.معظمی تاکید کرد: تعدادی از واحدهای نانوایی به دلیل نا آشنایی با سامانه نانینو یکسری رفتارهای نامتعارف داشتند که به طور مثال واحدهای نانوایی باید اطلاع داشته باشند که تعداد زیاد تراکنش های تکراری به عنوان یک مورد و الگوی تخلف محسوب می شود که در جلسات مختلف به نانوایی ها اطلاع رسانی شده است.

وی با بیان اینکه اختصاص سهمیه های کاهش یافته از یک واحد به واحد دیگری در استان غیرممکن است، افزود: اختصاص سهمیه ها با بررسی سامانه نانینو و به صورت مرکزی انجام می شود و در اختیار استان نیست و وظیفه کارگروه استانی آرد و نان بعد از شروع فاز سوم این طرح، تنها در خصوص راه اندازی یا جمع آوری واحدهای نانوایی و برخی امور مربوط بوده و در تخصیص سهمیه ها اختیارات از آن گرفته شده است.

مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری زنجان گفت: مصادیق و تعداد زیادی الگوی تخلفات توسط وزارت اقتصاد و دارایی شناسایی و مشخص شده است.

معظمی یادآور شد: بازرسی از واحدهای نانوایی برعهده جهاد کشاورزی استان است و علاوه بر ثبت تخلفات در سامانه نانینو مشتریان می توانند در گزینه ای که موجود است بلافاصله پس از خرید به عملکرد واحد نانوایی امتیاز دهند که این امر می تواند در سیستم مرکزی برای آن نانوا نمره منفی یا مثبت را لحاظ کند.

وی خاطرنشان کرد: همچنین بازرسی هایی که مردم محور هست و از طریق شماره تلفن ۱۲۴ یا سامانه پیامکی ۳۰۰۰۷۰۰۱۲۴ یا نرم افزاری که به این منظور تهیه شده است هم کمک می کنند تا نظارت ها هدفمند انجام شود به این معنی که اگر گزارش از شهروندان در خصوص واحد نانوایی ثبت شود بازرسان اداره صمت این گزارش را به جهاد کشاورزی ارسال می کنند و مسوولان مرتبط در جهاد کشاورزی علاوه بر اینکه بازرسی های روزانه خود را انجام می دهند به این گزارش ها نیز به طور ویژه رسیدگی می کنند و پرونده تشکیل می دهند.

وی افزود: نمونه هایی در این خصوص داریم که پرونده ها به تعزیرات حکومتی ارجاع و در آنجا جرایمی برای واحدهای متخلف حتی به میزان ۲ میلیارد تومان تعیین شده است.

معظمی خاطرنشان کرد: همچنین کارگروه آرد و نان استان طی سه هفته گذشته با همکاری دستگاههای متولی تیم هایی را با هدف کاهش صف های تشکیل شده در نانوایی ها برای بازرسی فرستاده است و علاوه بر آن کارگروه استانی نیز برای ۲ شیفته کردن نانوایی ها تدابیر و تصمیم هایی اتخاد کرده که آرد برای ۴۰ واحد نانوایی اختصاص یافته و اطلاع رسانی های لازم در این خصوص انجام شده است.

وی با بیان اینکه در جدول تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ نیز ۵۶ همت برای یارانه نان از سوی دولت تخصیص داده شده است که اگر فاز نهایی طرح هوشمندسازی نان توسط وزارت دارایی اجرایی شود نظم و انضباطی در سیستم توزیع و عرضه نان در سطح استان رخ خواهد داد.

وزارت اقتصاد و دارایی در سطح کلان متولی اجرای کامل طرح است

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان زنجان نیز گفت: تعدادی از نانوایی های استان در گذشته و قبل از اجرای مرحله سوم طرح هوشمندسازی، سهمیه فوق العاده دریافت می کردند و بحث شیفت بندی ها را داشتیم و بر حسب نیاز مناطق مختلف زنجان بر اساس تصمیم کارگروه استانی سهمیه هایی اختصاص می یافت.

ولی الله زمانی یادآور شد: بعد از اجرای مرحله سوم این طرح از نیمه دوم اسفندماه سال قبل کلیه اختیارات از استانها گرفته شده در حالیکه فعالیت کارگروه آرد و نان استان و شهرستان ها به قوت خود باقی است.

وی اظهار کرد: هم اکنون با محدودیت هایی در سهمیه های آرد استانی مواجه هستیم و بر اساس صحت سنجی از عملکرد واحدهای نانوایی با استفاده از داده های سامانه نانینو و دستگاههای پوز در اختیار هر واحد نانوایی سهمیه آنها تا سقف ۱۰ درصد کاهش یا افزایش می یابد.

زمانی گفت: صحت عملکرد نانوایی ها بر اساس ساعت شروع فعالیت و میزان پخت، تعداد نانی که ارایه می شود و میزان تراکنش در مرکز سنجش می شود و بر اساس آن کاهش یا افزایش سهمیه انجام می گیرد.

وی با بیان اینکه در سطح کلان وزارت اقتصاد و دارایی متولی این امر است، تصریح کرد: این وزارتخانه باید در سطح استانها نیز نماینده ای داشته باشد چراکه واحدهای نانوایی به طور مستمر با اداره کل غله و خدمات بازرگانی و دیگر دستگاهها و دوایر دولتی در تماس هستند تا از علت کاهش سهمیه خود مطلع شوند در حالی که در مجموعه اداره کل غله و خدمات بازرگانی دسترسی یا امکان پاسخگویی در خصوص دلیل افزایش یا کاهش سهمیه به متصدیان نانوایی را ندارد.

زمانی با اشاره به اینکه همان سهمیه های کم نیز از سوی برخی واحدها سوء استفاده می شود و نان به صورت عادی پخت نمی شود، گفت: برخی ها با کنجدی کردن نان پول سه تا چهار قرص نان معمولی را در دستگاه پوز از مشتریان دریافت می کنند که این نیز تخلف است.

مدیرکل غله وخدمات بازرگانی استان زنجان نیز گفت: کارگروه آرد و نان استان ایجاد سه کانکس نانوایی سیار را برای تامین نان واحدهایی از جمله بیمارستانها، کارخانجات و مدارس شبانه روزی مصوب کرده است.

وی یادآور شد: نظارت بر کیفیت آرد بر عهده اداره کل غله و خدمات بازرگانی و نظارت در خصوص نان از سوی جهاد کشاورزی انجام می‌شود و یکسری از این واحدها نیز از سوی بازرسان اداره کل صنعت و معدن به صورت روزانه و مستمر نظارت می‌شوند.

زمانی با اشاره به علت کم بودن سهمیه هر یک از واحدهای نانوایی فعال در استان نیز گفت: شمار واحدهای نانوایی فعال در استان زنجان با یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، یک هزار و ۶۰۰ واحد است که ۷۰۰ واحد آن در شهر زنجان قرار دارد درحالی که در استانهای دیگر با جمعیت بیشتر از زنجان، تعداد نانوایی ها بسیار کمتری دارند و به همین دلیل سهمیه های اختصاص یافته به هر یک از واحدها به طور میانگین روزانه پنج کیسه آرد ۴۰ کیلویی است.

هوشمندسازی یارانه نان گامی مهم برای ساماندهی تخصیص آرد به نانوایی‌ها

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار زنجان بر ضرورت اجرای کامل طرح هوشمندسازی یارانه نان تاکید کرد و اجرای آن را گامی مهم برای ساماندهی تخصیص آرد به نانوایی‌ها دانست.

حسین محمدی از فعالیت بیش از هزار و ۵۰۰ واحد نانوایی در این استان خبر داد و گفت: سهمیه تعدادی از واحدهای نانوایی به واسطه برخی تخلفات رصد شده از طریق سامانه طرح هوشمندسازی، کم شده ولی حل مشکلات نیازمند برنامه ریزی های همه جانبه است.

وی افزود: با رایزنی های صورت گرفته با مسئولان این طرح در سطح کلان به دنبال اخذ مجوز برای مدیریت توزیع آرد کسر شده و اختصاص آنها به نانوایی های خوشنام و نانوایی های با پخت مطلوب و با کیفیت هستیم که در این صورت، شاهد ساماندهی هرچه بهتر وضعیت نانوایی ها در استان خواهیم بود.

محمدی بر لزوم رفع مسائل و مشکلات اجرای طرح هوشمند سازی یارانه آرد و نان تاکید کرد و افزود: یک بخشی از حل مسائل خارج از دست مدیران استانی است و باید در سطح کلان مورد توجه و دقت قرار گیرد.

وی اظهار کرد: اجرای آزمایشی طرح هوشمندسازی یارانه نان برای اولین بار در استان زنجان موجب شده انتظار شهروندان نیز از مسئولان استان بالاتر برود، از این رو لازم است زنجان در حل مسائل پیرامون این طرح، متفاوت‌تر دیده شود.

محمدی در بخش دیگری از سخنان خود به شناورسازی سهمیه آرد نانوایی ها از اواخر سال گذشته اشاره کرد و ادامه داد: میزان سهمیه تخصیص آرد به استان زنجان در ابتدای امسال بر مبنای میزان مصرف ماه های دی و بهمن سال گذشته لحاظ شده در حالی که مصرف خانوارها در استان با توجه به تعطیل بودن برخی فعالیت ها مثل کشاورزی به نسبت در آن ماهها پایین‌تر است.

وی اظهار کرد: از طرفی میزان سهم نان در سبد خانوارها نیز به واسطه جایگزین شدن آن با برخی مواد غذایی، افزایش پیدا کرده و همه این عوامل موجب شلوغی صف نانوایی ها در استان شده است.

برآیند:

طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان که با اهداف جلوگیری از رانت، فساد و تخلف در زنجیره تولید آرد تا مصرف نان و پیشگیری از قاچاق و عرضه خارج از شبکه آرد اجرا شد برای تحقق تمامی اهداف نیازمند اجرای کامل طرح است.

این طرح هم اکنون در مرحله چهارم است و برای رسیدن به نظم و انضباط در سیستم توزیع و عرضه نان باید به طور کامل به اجرا درآید تا برخی مشکلات و کاستی های اجرای طرح مرتفع شود.