اردبیل باید به واسطه سلسله صفویان سر به آسمان بساید

به گزارش خبرنگار ایرنا آیت الله سید حسن عاملی نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل در آئین نکوداشت شیخ صفی‌الدین اردبیلی که به مناسبت سالروز ولادت شیخ صفی الدین در محل بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی با حضور جمعی از نویسندگان، هنرمندان ، محققین تاریخ و اقشار مختلف مردم برگزار شد، اظهار کرد: اجداد ما در عزت کشور و اعتلاء مذهب اهل بیت کاری کرده‌اند کارستان، و کشور ما مدیون عنایات این  سلسله است‌. بر ماست که برای دفاع و تکریم از این حریم تلاش نموده و در شناساندن نقش خطیر آنها در تاریخ کشورمان تلاش مضاعف داشته باشیم .

امام جمعه اردبیل گفت: ما در شورای فرهنگ عمومی تصویب کردیم که رویدادنگاری در اردبیل را شروع کنیم و مجموعه‌ای داشته باشیم که تاریخ اردبیل و اتفاقات آن را ثبت کند این مصوبه از امروز شروع می شود و نخستین مطلبی که ثبت می‌کنیم همین اتفاق مبارکی است که امروز شاهد آن هستیم.

وی با اشاره به حضور پژوهشگران برجسته بین المللی مانند پروفسور البر اورتایلی و نوشته های وی درباره سلسله صفویه و تاریخ ایران اظهار کرد: این پژوهشگر برجسته با صراحت گفت ترکیه بدون ایران تاریخ ندارد آقای دکتر ولایتی چندین بار به اردبیل آمدند سخنرانی‌های بسیار نفیس و کدهای بسیار ارزشمند در مقالات خود ارائه کردند و این عیب بزرگی برای ما است که  توانایی حفظ این مطالب بسیار نفیس را نداشته باشیم.

آیت الله عاملی اضافه کرد: از امروز ثبت رویداد اردبیل شروع می‌شود و برگ های زرینی که در گذشته بوده آن ها هم ثبت می شوند ما یقین داریم در آینده هم این خطه نقش استثنایی در کشور خواهد داشت.

وی در بخش دیگری از سخنانش در بیان مقدمات حکمرانی صفویه اظهار داشت: حکومت صفویه تنهاحکومتی است که ۲۰۰ سال برای آن مقدمه چینی شده است. یعنی بعد از ۲۰۰ سال تربیت عرفانی و تبلیغ و آماده سازی انسان‌ها این سلسله جایگاه ویژه در دنیا باز کرد و زمینه حکومت تشکیل شد.

 امام جمعه اردبیل تصریح کرد: صفویه اولین سلسله ای بودند که بعد از ساسانی‌ها عزت و تمامیت ارضی ایران را برگرداندند و اردبیل ما باید با این سلسله سر به آسمان بساید اما ما هنوز نتوانسته ایم حق سلسله صفویه را ادا کنیم.

آیت الله عاملی ادامه داد: در اوصاف شیخ صفی الدین اسحاق اردبیلی مقام معظم رهبری در سفر خود به اردبیل اظهار داشتند که شیخ صفی الدین اردبیلی بر خلاف آنچه برخی گمان می‌کنند یک صوفی مسلک نبود بلکه یک عالم، عارف، مفسر و محدث بود. شیخ صفی‌الدین اردبیلی در ردیف ابن طاووس و ابن فهد حلی بود شیخ صفی الدین کسی بود که در کنار علامه حلی در دستگاه شاه خدابنده ایل خان مغولی پادشاه شیعه ایران توانستند جوانه‌های شیعه را در قرن هفتم و هشتم در ایران به وجود آورند و پایه‌های فقهی متین و استدلالی آن را در حوزه‌های علمیه رعایت کنند .

وی در ادامه نقش بانوان در شکل گیری این سلسله را استثنایی عنوان کرد و گفت: این افتخار بزرگی برای ایران ماست که صفویه و اردبیل ما هشتصد سال پیش بر نقش زن واقف شده و از ظرفیت عظیم آنها استفاده کرده است.

 امام جمعه اردبیل تصریح کرد: زن برای تبرج جاهلی خلق نشده است بلکه خدای متعال آن چنان قدرتی به آنها داده است که می توانند به برکت آموزه‌های دینی یک کشور و یک ملت را مدیون خود بکنند.

آیت الله عاملی اضافه کرد: شعار زن زندگی آزادی باید در مسیر تکریم زن یعنی شکوفا کردن استعدادهای بزرگ زن باشد و این شعار با این معنا هشتصد سال پیش در اردبیل محقق شد هرکس می‌خواهد تعریف زن شخیص را تماشا کند باید سراغ صفویه برود هرکس می‌خواهد قدرت روحی یک زن را ببیند.

وی یادآورشد: صفی الدین اردبیلی، در6 سالگی پدر نامدارش را از دست داد.‌ دولتی خانم مادر شیخ” از اهل “باروق” اردبیل پشتیبان تربیتی و اخلاقی فرزندش شده و برای سفرهای معنوی و تحصیل علم و ادب و طی مراحل عرفانی” صفی الدین نوجوان” آستین بالا زده و اسباب سفر وی به شیراز و گیلان را فراهم کرد و وی را در مقام ” صفّی المله و الدین” جا داد.

نماینده ولی فقیه در استان اردبیل گفت: بانو” بی بی فاطمه” دختر شیخ زاهد گیلانی نیز همدم و انیس معنوی شوهر جوانش شد و در کسب مدارج والای عرفانی و علمی یار و یاور شیخ صفی الدین اردبیلی شد.‌

آیت الله عاملی ادامه داد: این شجره معنوی در مدرسه عالی منتسب به شیخ صفی الدین استمرار یافته و در حسّاس ترین برهه از تاریخ  صفویان، نقش بانوان شیخاوند و عروس ها و دختران اردبیلی، عشایر قزلباش و شاهسون و طالش و قره داغی و مغانی ها بود که ارکان معنوی، اجتماعی و سیاسی صفویان را استوار ساختند.

فلسفه و عرفان شیخ صفی الدین اردبیلی مبتنی بر حقوق مردم است

استاد دانشگاه و جامعه شناس نیز در این آئین، تاملی در باب نسبت ما و شیخ صفی الدین اردبیل را مبنای سخنرانی خود قرار داد و گفت: در نگاه شیخ، عالم سیر و سلوک اینگونه ترسیم شده که وقتی انوار الوهیت به انسان متجلی شود، از او جز اسم، چیزی نمی ماند اما حق تعالی او را هستی می بخشد و پیشوای مردم می گرداند.

دکتر سید جواد میری افزود: صحبت درباره شیخ صفی الدین اردبیلی که در سال ۷۳۵ قمری رخت از جهان بربسته است، فقط سخن گفتن در باب یک شخص نیست بلکه باید در چارچوب نظری او تامل کنیم که معتقد است تکیه بر عقل، ما را به مطلوب نخواهد رساند بلکه این عنایت الهی است که رستگاری را برای بشر رقم می زند.

وی اظهار کرد: فلسفه و عرفان سیاسی شیخ صفی الدین اردبیلی مبتنی بر حقوق مردم است و بر اساس آن، اگر حاکمان درست تربیت نشده باشند آنگاه جامعه دچار فساد و تباهی خواهد شد.

رئیس انجمن مفاخر فرهنگی ایران هم در این مراسم اظهار کرد: در جنگ روایت‌های امروز تلاش جدی بر تخریب این هویت‌ها و اصالت هاست تا ایرانیان را فاقد سرمایه‌های تمدنی و تاریخی اصیل بدانند.

محمود شالویی خاطرنشان کرد: شیخ صفی الدین اردبیلی از چهره‌های درخشان عرصه عرفان و معنویت است که از دیار عالم پرور اردبیل رشد و نمو یافته و به نقطه تعالی رسیده است.

وی گفت: تأثیری که خاندان صفوی در مسیر تحولی این کشور انجام داده اند از لحاظ گسترش فرهنگ تشیع و کمک به یکپارچگی ایران شاهکار ماندگار محسوب می‌شود که نسل‌های آینده باید از این مبانی الگو بگیرند.

رئیس انجمن مفاخر فرهنگی ایران نامگذاری چهارم مرداد را به نام شیخ صفی الدین اردبیلی یادآور شد و بیان کرد: مقام معظم رهبری از شیخ صفی الدین به عنوان عالم، عارف و مفسر توانمندی یاد کرده اند که هم تراز بزرگان جهان اسلام توانسته در تربیت و تعالی شاگردان متعدد نقش آفرینی کند.

وی ادامه داد: خاندان شیخ صفی الدین در کنار دعوت خلق برای بهره مندی از رحمت الهی همواره سعی می‌کردند تا طلب غفران و بخشش از گناهان را برای مردم به ارمغان آورند.

 همچنین در این مراسم استاد دانشگاه و جامعه شناس اردبیلی با بیان اینکه عرفان و عشق به معبود در آثار شیخ صفی الدین اردبیلی ظهور و بروزی خاص یافته است، اظهار کرد: ما ترکیبی از حماسه، عرفان و بیان قهرمانی‌ها را در آثار شیخ صفی الدین و بزرگان این مکتب شاهد هستیم.

جواد نیلی افزود: در نگاه شیخ سیر و سلوک عالمی متفاوت داشته و در سایه رحمت الهی انسان کامل توانسته است به بالاترین درجه رحمت الهی برسد.

وی گفت: در آثار شیخ طریقت درست، سیروسلوک و رستگاری حقیقی را شاهدیم و شیخ بر این باور است که تربیت صحیح در جامعه و پرهیز از فساد و تباهی با تکیه بر مبانی معرفتی انجام می‌شود.

همچنین در این مراسم از کتاب «سرخوشان ولایت» نوشته «محمد قاضی ده» که منتخبی از اشعار شمس عطار میرزامحسن عماد اردبیلی و میرزامحمد احسن اردبیلی است رونمایی شد.

اجرای سرود حماسی مذهبی، نمایش شرح تاثیرات سیاسی و فرهنگی دوره صفویان بر ایران و رونمایی از چند کتاب مرتبط با احوال و آثار سلسله صفویان از دیگر بخش های این برنامه بود.