به گزارش خبرنگار ایرنا، صنایع در یک تقسیم بندی شامل بزرگ، متوسط و کوچک هستند که در این بین مفهوم صنایع کوچک در جوامع مختلف متفاوت است و هر کشوری بر اساس معیارهایی هم چون نیروی کار بکارگرفته شده و میزان گردش مالی اقدام به تعریف این سه دسته از صنایع کرده‌اند. صنعت کـوچک بـه مفهوم هـر نـوع فـعالیت سازنده‌ای است که در مـؤسسه های نسبتا کوچک و با نیروی کار کمتر از ۵۰ نفر انجام می‌گیرد و شـاخص‌های توسعه در این صنایع به ۲ بخش فـنی و اقتصادی تقسیم می‌شود.
صنایع کوچک و متوسط از جمله مؤثرترین عوامل در رشد و توسعه سیستم‌های اقتصادی و اجتماعی کشور به شمار می‌روند که سهم قابل توجهی در تولید ناخالص ملی و ایجاد ارزش افزوده دارند و توجه به صنایع کوچک چنان اهمیتی دارد که شورای فرهنگ عمومی، امروز ۲۱ مرداد را در تقویم رسمی کشور به عنوان «روز حمایت از صنایع کوچک و متوسط» اعلام کرد.
صنایع کوچک، بر خلاف آنچه از نامشان برمی‌آید، تاثیر مهمی در پیشرفت اقتصاد کشور ایفا می‌کنند و از طرفی، درصد زیادی از صنایع کشور را شامل می‌شود. همین ۲ نکته در تاکید بر اهمیت رشد و حمایت از این صنایع کفایت می‌کند.
صنایع کوچک حداقل از چهار جنبه کارآفرینی، نوآوری، پویایی صنعت و ایجاد فرصت های شغلی به اقتصاد جهانی کمک می‌کنند و در سال‌های اخیر توجه به کوچک‌سازی و روند توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط بـه‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. این بنگاه‌ها دارای مزایای زیادی نسبت به صنایع بزرگ هستند کـه از آن جمله می‌توان از ارزش‌افزوده، نوآوری، اشتغال‌آفرینی و انعطاف‌پذیری بیشتر نسبت به صنایع بزرگ در شرایط غیرعادی مانند شرایط تحریم نام برد. بیش از ۸۰ درصد صنایع استان سمنان را صنایع کوچک مستقر در شهرک های صنعتی تشکیل می‌دهد.
بر اساس آمارهای ارائه شده، حدود ۲۰ درصد صنایع استان سمنان متوسط به بالا هستند که اشتغال برای بالای ۱۰۰ نفر ایجاد کرده‌اند و بیش از ۸۰ درصد صنایع استان سمنان را صنایع کوچک مستقر در شهرک های صنعتی تشکیل می‌دهد. مشکلات و مطالبات صاحبان این صنایع گرچه مختص خودشان است، اما اشتراکات زیادی نیز دارد که با بررسی و برطرف شدن از سوی دولتمردان می‌تواند راهگشا و مشکل‌گشای اقتصاد و اشتغال کشور باشد.
صنایع کوچک بسترساز ایجاد صنایع بزرگ و توانمند
از نکات مهم صنایع کوچک و متوسط، تکمیل زنجیره ارزش تولید واحدهای بزرگ است که در صورت توجه به این نکته و رفع مشکلات و مسایل گروه‌های صنعتی با تکمیل زنجیره تولیدات متناسب با ظرفیت استان، بخش مهمی از اشتغال در صنایع کوچک و متوسط محقق خواهد شد.
در واقع صنایع کوچک و متوسط به‌واسطه ویژگی‌های ساختاری خود، انعطاف‌پذیری بیشتری در تطابق با شرایط متغیر اقتصادی دارند و سازگاری با شرایط یکی از مهمترین ویژگی‌های صنایع کوچک بشمار می‌رود که باعث می‌شود در کمترین زمان، این صنایع خود را با شرایط تطبیق دهند و نقش موثرتری در ایجاد اشتغال فعال و مولد داشته باشند.
صنایع کوچک و متوسط در واقع بستر مناسبی برای ایجاد صنایع رقابت‌پذیر و توانمند محسوب می شود؛ بنابراین بسیاری از کشورها شکل‌گیری و تقویت صنایع کوچک و متوسط در مناطق صنعتی را در قالب خوشه به‌عنوان یک راهبرد توسعه صنعتی منطقه‌ای مدنظر قرار داده اند. بسیاری از کشورها شکل‌گیری و تقویت صنایع کوچک و متوسط در مناطق صنعتی را در قالب خوشه به‌عنوان یک راهبرد توسعه صنعتی منطقه‌ای مدنظر قرار داده اند.
به گفته متخصصان، توسعه خوشه‌های صـنعتی بـا توجه به مزیت‌ها و قابلیت‌های منطقه‌ای برنامه‌ریزی می‌شود و امروزه ایجاد این‌گونه خوشه‌ها با تکیه بر توانمندی‌های مـنطقه‌ای به مؤثرترین ابزار توسعه منطقه‌ای در بسیاری از کشورهای صنعتی و تازه صنعتی شده بدل شده است.
سازمان‌های بین‌المللی همچون «یونیدو و سازمان بین‌المللی کار» طرح‌های متعددی را از طریق ایجاد یا توسعه خوشه‌های صنعتی در کشورهای مختلف پیاده کرده‌اند و انتظار می‌رود توسعه صنعتی طبق خوشه در کشور و به ویژه استان سمنان بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد.
طبق بررسی‌ها، استان سمنان ظرفیت تقویت و توسعه صنعتی در چهار خوشه ( زنجیره ارزشی راهبردی) شامل زنجیره ارزشی خودرو، فناوری اطلاعات، فناوری ارتباطات، و صنایع خلاق در بخش‌های مختلف مانند سفال، سرامیک و صنایع‌دستی و کشاورزی نوین و شیلات را دارد و مسوولان برای توسعه صنعتی در این خوشه‌ها برنامه‌هایی را دست اقدام دارند که تسریع در اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها در تقویت نشاط اجتماعی، ایجاد ارزش افزوده و افزایش تولید ناخالص ملی موثر است.
طبق گزارش‌ها در کشور ما با وجودی که بیش از ۹۰درصد واحدهای تولیدی در گروه صنایع کوچک و متوسط قرار مـی‌گیرند، بـه دلیـل نداشتن راهبرد توسعه مبتنی بر ساختارهای موجود صنعتی و رها کـردن واحدهای کوچک تولیدی به حال خود، این بنگاه‌ها نتوانسته‌اند، سهم قابل‌توجهی در تولید ناخالص ملی و ایجاد ارزش‌افزوده داشته بـاشند.
از آنجا که صنایع کوچک دارای واحدهای کوچک هستند مانند واحدهای بزرگ توان بهره‌مندی از توسعه، کیفیت،آموزش، بهره‌وری، و قانونمندی را دارا نـیستند، بنابراین بـاید نهادی یا نهادهایی وجود داشته باشند تا از این واحدها حمایت و پشتیبانی کـنند تـا سـبب خروج این واحدها از صحنه تولید نشوند. در غیر این صورت این واحدها تعلطیل و زنجیره تأمین واحدهای بزرگ نیز با مشکل مواجه می‌شود. بنابراین اگر این نهادهای حمایتگر و پشتیبانی‌کننده صنایع کـوچک بـاشند، این صنایع روزبه‌روز در حال رشد و فزونی خواهند بود و موجب بهبود عملکرد و رقابتی کردن فعالیت‌های محوری توسعه صـنایع کـوچک می شوند.
از شاخص‌های فنی موثر در توسعه صنایع کوچک می‌توان به جایگزینی و تعویض ماشین‌آلات فرسوده با مدل‌های جدید و مدرن، تولید محصولات جدید، افزایش درآمد با طراحی مـحصولات جـدید، حمل‌ونقل و جابجایی بهتر مـواد، بـرخورداری از حدقل یک سوم نیروی تحصیلکرده فوق‌دیپلم به بالا، استفاده از دانش‌ها و مهارت‌های کارکنان، برخورداری از مدیریت صحیح، برخورداری از روند طراحی و تولید خط مکانیزه مهندسی، تغییر در فناوری نرم‌افزار و سخت‌افزار واحدهای تولیدی و برخورداری شـرکت از فـناوری پیشرفته بازاریابی اشاره کرد.
از مولفه های اقتصادی در توسعه صنایع کوچک نیز باید به ارایه خدمات بعد از فروش، افزایش ظرفیت تولید با قیمت تمام‌شده کمتر، افزایش در سرعت برگشت سرمایه‌گذاری‌ها، افزایش میزان فروش، تنوع در محصولات تولیدی، صـادرات مـحصولات به خـارج و برخورداری شرکت از قیمت قابل رویت در بازارهای داخلی و خارجی نام برد.
نظر شما