به گزارش روز یکشنبه ایرنا تارنمای وایر هند، در گزارشی با تشریح نحوه عضویت اعضای جدید گروه بریکس رایزنیهای رییس جمهور ایران را یکی از مهم ترین عوامل دیپلماتیک پذیرش ایران در این ائتلاف دانست و نوشت: وقتی بلوک اقتصادهای نوظهور که با عنوان بریکس شناخته میشوند، اعلام کردند با اضافه کردن شش عضو جدید، تعداد اعضای گروه خود را بیش از دو برابر خواهند کرد، جهان شگفتزده شد. درون گروه نیز برای رسیدن به این تصمیم، مسیری طولانی طی شد.
پس از انصراف اندونزی، نامزدی ایران با شدت بیشتری پیگیری شد، چین بزرگترین حامی عربستان سعودی بود که به شدت برای عضویت این کشور رایزنی میکرد اما سایر اعضا احساس میکردند که باید نقطه تعادل منطقهای وجود داشته باشد، علاوه بر این، ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران، فعالانه در گفت و گوهای شخصی با هر یک از کشورهای عضو بریکس شرکت کرده بود و رد کردن او از نظر دیپلماتیک چالش برانگیز به نظر می رسید.
در حالی که روسیه به طور جدی از نامزدی ایران حمایت کرده بود، در کمال تعجب بسیاری از حاضران در نشست، چین نسبت به این موضوع تردید نشان داد، به گفته منابع آگاه، چین حتی سوالاتی را در مورد لزوم گسترش این گروه با اضافه کردن تعداد زیادی از شرکتکنندگان جدید مطرح کرده است. امسال، چین یک پیروزی دیپلماتیک بزرگ در غرب آسیا به دست آورد و توانست با میانجیگری خود توافقی بین عربستان سعودی و ایران برای از سر گرفتن روابط دیپلماتیک پس از هفت سال شکل دهد.
بیشتر ناظران از مذاکرات استنباط کردند که اشتیاق چین برای عضویت ایران در بریکس احتمالاً به دلیل مخالفت های عربستان سعودی تا حدودی کاهش یافته است، این در شرایطی بود که پکن و ریاض در سالهای اخیر بهطور پیوسته به هم نزدیکتر شدهاند، همچنین به نظر می رسد که سعودی ها نیز چندان خوشحال نیستند که امارات بخشی از گروه جدید در حال اضافه شدن به بریکس است. هند نیز به این نتیجه رسیده بود که اگر عربستان سعودی وارد بریکس شود، ایران می تواند عامل موازنه منطقهای باشد.
یک منبع دیپلماتیک گفت: زمانی در طول مذاکرات نامزدی ایران تقریباً اینطور به نظر می رسید که چین در مقابل سایر اعضای گروه بریکس است. چین با در نظر گرفتن فضای حاکم بر نشست به عضویت ایران رضایت داد.
این رسانه هندی، عضویت ۶ کشور در بریکس را کم سابقه ارزیابی و اضافه کرد: «سیریل رامافوزا»، رئیس جمهور آفریقای جنوبی در یک سخنرانی مطبوعاتی با سران سایر کشورها در ۲۴ اوت اعلام کرد که بریکس از آرژانتین، مصر، امارات، عربستان سعودی، اتیوپی و ایران برای عضویت در این گروه دعوت کرده است، دو برابر شدن اعضای یک گروه در یک نشست و نه در یک روند زمانی، در سالهای اخیر در جهان بی سابقه بوده است.
چین برای مدت طولانی از جذب اعضای جدید دربریکس حمایت می کرد اما سایر کشورها به اندازه چین مشتاق نبودند. هند به وضوح در برابر توسعه مقاومت می کرد و نگران جهتگیری احتمالی گروه بعد از افزودن اعضا بود اما بعد از ریاست چین و آفریقای جنوبی در سال های متوالی هدفگذاری بریکس برای توسعه مشخصتر می شد.
مقاومت هند نیز با درخواستهای شخصی کشورهای مختلف که برای ورود به آن رقابت میکردند کاهش یافت، در حالی که اعلام شد رئیسجمهور ایران با نخستوزیر هند نارندرا مودی به طور رسمی درباره برجام تعامل داشته است، رویکردهای مشابهی از سوی کشورهای مختلف دیگر در نظر گرفته شد، افزایش فشار دیپلماتیک غیرقابل تحمل بود.
هنگامی که هیئت های رسمی کشورهای عضو بریکس به ژوهانسبورگ رسیدند، همه کشورها (به جز یکی) فهرست اولیه نامزدهای خود را آماده کردند، روسیه و آفریقای جنوبی فهرستی متشکل از سه کشور، چین چهار کشور و هند به شکلی غیرمنتظره با پنج نامزد، طولانی ترین فهرست را به خود اختصاص داد، یکی از مقامات آگاه یکی از اعضای بریکس گفت: دیدن هندیها با طولانی ترین فهرست تمام دوران بریکس کمی شگفتانگیز بود.
تنها کشوری که هیچ لیستی برای ارائه نداشت، برزیل بود، در حالی که رئیس جمهور برزیل «لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا» در آستانه اجلاس بریکس در مورد حمایت از آرژانتین و ونزوئلا صحبت کرده بود، منابع دیپلماتیک گفتند:مقامات برزیلی هیچ نامزدی را معرفی نکردند اما تصمیم نهایی را به توافق جمعی واگذار کردند. گفته میشود فهرست اولیه روسیه شامل نامزدهای دارای اولویت اندونزی، عربستان سعودی و آرژانتین بود، در حالی که چین همین فرصت را به همراه کشور مصر ارائه کرد. پنج نام هند کسانی بودند که با آنها مشارکت استراتژیک داشت و شامل اندونزی نیز بود که پس از موافقت همه اعضا از رقابت خارج شد.
«جوکو ویدودو»، رئیس جمهور اندونزی روز پنجشنبه، پس از اعلام کشورهایی که به این گروه می پیوندند، بیانیه ای صادر کرد و گفت: جاکارتا برای عضویت در بریکس عجله ندارد و می خواهد مسائل عضویت را بیشتر بررسی کند.
با این حال، منابع آگاه گمانه زنی مبنی بر مردد بودن اندونزی به دلیل برنامه های ضدغربی این گروه را رد و خاطرنشان کردند: رئیس جمهور اندونزی در آفریقای جنوبی وقتی از چراغ سبز بریکس به جاکارتا مطلع شد، بی اندازه خوشحال بود، دلیل رسمی ارائه شده توسط جاکارتا به اعضای بریکس برای تردید در عضویت این نکته است که برخی از مصوبات و قوانین داخلی بریکس، نیاز به تایید آسهآن دارد.
منابع آگاه اصرار داشتند: اندونزی حتی اگر در صدر فهرست نامزدها قرار داشته باشد، به طور رسمی برای عضویت درخواست نکرده است. ظاهراً قبلاً از طریق چین علاقه خود را به صورت شفاهی ابراز کرده بود.
آخرین چرخش داستان در شام رسمی که توسط آفریقای جنوبی برای اعضای بریکس و دیگر سران کشورها در شب ۲۳ اوت برگزار شد، رخ داد. از آنجایی که تصمیم در مورد پنج کشور قبلاً گرفته شده بود، «ابی احمد»، نخست وزیر اتیوپی، هنگامی که متوجه شد کشورش در این لیست نیست، اعلام کرد: غیرقابل تصور است که یک کشور آفریقایی که مهد بشریت است در فهرست بریکس توسعه یافته گنجانده نشود.
منابع آگاه تأیید کردند رئیس جمهور آفریقای جنوبی در همان مهمانی شام یکی دیگر از اعضای بریکس را متقاعد کرد که اتیوپی باید در آخرین لحظه وارد فهرست شود.
وایر با اشاره به نامشخص بودن معیارهای عضویت در بریکس نوشت: معیار کشورها برای حضور در بریکس تاکنون علنی نشده است و وزیر خارجه هند آن را «سند داخلی» نامیده است.
«نالدی پاندور»، وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی در مصاحبه ای گفت: معیارهای مورد استفاده در انتخاب اعضای جدید شامل تعهد به ایده های مترقی، به رسمیت شناختن سازمان ملل به عنوان «موسسه جهانی برتر»، اعتقاد به صلح و احترام به قوانین بین المللی است.
وی افزود: بیشتر کشورهای بریکس از پیشینههایی میآیند که ما استعمار و اشکال مختلف ستم را تجربه کردهایم، بنابراین به آزادی و عدالت و پیگیری عدالت و توسعه اعتقاد داریم. اینها اصول کلی زیربنایی هستند که ما در سند راهنما توضیح دادهایم.
منابع آگاه گفتند: در حالی که اینها آرمان هایی است که اعضای بریکس به طور کلی با آن موافق هستند اما پارامترهای اقتصادی نیز به دقت ترسیم شده است و این محدودیت ها شامل محدودیت هایی مانند تجارت با اعضای بریکس در حدود ۵۰ میلیارد دلار یا تولید ناخالص داخلی حدود ۴۰۰ میلیارد دلار بود. با این حال، تاکید شد که اینها فقط پارامترهای کلی هستند و اعضای بالقوه لازم نیست همه این معیارهای اقتصادی را رعایت کنند.
نظر شما