به گزارش خبرنگار معارف ایرنا در سال ۱۳۸۵ طرح تشکیل شورای توسعه فرهنگ قرآنی و شوراهای تخصصی وابسته، به دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد که در این طرح پیش بینی شده بود شورای توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان یکی از شوراهای اقماری شورای عالی انقلاب فرهنگی، به ریاست رئیس جمهور و نایب رئیسی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در دبیرخانه شورای عالی و شوراهای تخصصی آن در وزارتخانه های سه گانه فرهنگی به ریاست هر یک از وزرا تشکیل شود.
در همین راستا منشور توسعه فرهنگ قرآنی در ۱۰ ماده در ۲۲ اردیبهشت سال ۸۸ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید که در ماده اول به اهداف این منشور اشاره شده و از جمله می توان به «ایجاد هماهنگی بین دستگاه های دولتی، مؤسسات و گروه‌های فعال غیردولتی در جهت هم‌افزایی و ارتقاء فعالیت های قرآنی در سطح ملی و بین المللی»، «تقویت ایمان و اعتقاد به قرآن کریم و تمسک به تعالیم آن»، «ارتقاء التزام عملی به قرآن کریم در ابعاد فردی و اجتماعی»، «تحقق فرهنگ قرآنی در نظام مدیریت، تصمیم گیری و برنامه ریزی کشور» و «توسعه مهارت های روان خوانی، صحیح خوانی و درک معنای آیات قرآن کریم در میان اقشار مختلف جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان» اشاره کرد.
سیاست ها و راهبردهای توسعه فرهنگ قرآنی در ماده دوم آمده که «توجه جدی به اصل جدایی ناپذیری قرآن کریم و اهل بیت (ع) در کلیه فعالیت های قرآنی»، «اولویت بخشی به توسعه فرهنگ قرآنی در مهندسی فرهنگ، مهندسی فرهنگی و مدیریت فرهنگی کشور»، «توسعه نظریه پردازی در نظام های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مبتنی بر فرهنگ و معارف قرآنی» و «توسعه مشارکت حداکثری مردم در فعالیت های قرآنی و تقویت نقش حمایتی و پشتیبانی دولت در گسترش فرهنگ قرآنی در داخل و خارج از کشور» از جمله این راهبردهاست.
«تأکید بر گسترش درک عموم مردم از مفاهیم، زیبایی ها و لذات معنوی قرآن کریم از طریق انس و ارتباط مستمر با آن»، «هدایت فرآیندهای آموزشی، پژوهشی و تبلیغی ترویجی قرآنی به سمت کاربردی کردن تعالیم قرآنی در زندگی فردی و اجتماعی»، «بهره گیری حداکثری از ظرفیت حوزه های علمیه در توسعه فرهنگ قرآنی»، «ارتقابخشی نظام تعلیم و تربیت، نظام رسانه ای، نظام تبلیغات دینی و سایر نظام های مؤثر، با الهام از تعالیم قرآن کریم» و «ساماندهی و هماهنگ کردن دستگاه ها، نهادها و بخش های مؤثر کشور و فراهم کردن زمینه‌های یادگیری و رشد سازمانی جهت هم افزایی توان، تجربه و ارتقاء سطح آن ها در توسعه فرهنگ قرآنی» از دیگر سیاست های منشور توسعه است.
در ماده سوم نیز اینچنین آمده است: به منظور پیشبرد و اجرایی شدن اهداف، سیاست‌ها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی در داخل و خارج از کشور و تحقق عزم ملی برای توسعه تمسک و اعتصام به قرآن کریم در همه عرصه‌ها، شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل می‌شود.
اعضای این شورای تخصصی را دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی(رئیس)، وزیر آموزش و پرورش، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس نهادهای قرآنی وابسته به دفتر مقام معظم رهبری، نماینده شورای عالی حوزه‌های علمیه، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، نماینده رئیس سازمان صدا و سیما، نماینده کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و سه نفر از صاحبنظران مؤسسات آموزشی، پژوهشی و تبلیغی- ترویجی قرآنی مردمی تشکیل می دهند.
در سال های اخیر تغییراتی در برخی مواد این منشور صورت گرفته که می توان به ماده واحده آیین نامه شورای توسعه فرهنگ قرآنی درباره ضوابط عضویت دستگاه ها در جلسات شورا و کمیسیون ها اشاره کرد.
رهبر معظم انقلاب در بهمن سال ۱۴۰۰ با انتصاب اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، خواستار نگاهی نو، آسیب‌شناسانه و روزآمدساز به عملکرد این شورا شده و فرهنگسازی در هر یک از اجزای تمدنی جامعه را برترین وسیله پیشرفت و موفقیت دانستند.
ایشان تاکید کردند: مأموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی، از آغاز، ساماندهی به وضعیت فرهنگ و دانش در کشور و سیاستگذاری در این دو مقوله و هدایت دستگاه‌های متصدی آن به سمت ارزش ها و هدف های انقلاب و برآوردن نیازهای فکری این دستگاه‌ها و ظاهر شدن در نقش قرارگاه فرهنگی کشور بوده است.
حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه که در دی ماه سال گذشته با تائید رهبر انقلاب و با حکم رئیس‌جمهور به عنوان دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شد، در ۲۵ اسفند سیدمحمدجواد آل احمد را به عنوان سرپرست دبیری شورای توسعه فرهنگ قرآنی منصوب کرد و در همان زمان از احتمال واگذاری دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی خبر داد.
خسروپناه: در شورای توسعه فرهنگ قرآنی کارهای خوبی در زمینه راهبردی انجام و کتاب‌های خوبی درباره قرآن منتشر و به همه ابعاد قرآنی و مباحث فرهنگی پرداخته شده استبرخی کارشناسان قرآنی معتقدند عملکرد ۱۰ ساله شورای توسعه فرهنگ قرآنی نشانگر رکود فعالیت های قرآنی به دنبال نحوه سیاست گذاری در برنامه ها و فعالیت های قرآنی بوده است اما خسروپناه در فروردین امسال و مراسم معارفه دبیر جدید گفت: در این شورا کارهای خوبی در زمینه راهبردی انجام و کتاب‌های خوبی درباره قرآن منتشر و به همه ابعاد قرآنی و مباحث فرهنگی پرداخته شده است. در حوزه راهبری هم، تعامل خوبی با سازمان‌ها و وزارتخانه‌های مختلف چون وزارت علوم، بهداشت، اوقاف، بسیج و بخش بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری داشته است. البته باید از موازی‌کاری بپرهیزیم و به آموزش و پرورش دانش‌آموزان و علاقه‌مند کردن آنها به مفاهیم قرآنی توجه ویژه‌ای داشته باشیم و بودجه مورد نظر را به خود فعالیت‌های قرآنی اختصاص دهیم.
حجت الاسلام حمید محمدی دبیر سابق این شورا نیز با ارائه گزارشی از عملکرد شورای توسعه گفت: از سال ۱۳۸۸ که منشور توسعه فرهنگ قرآنی کشور با تکیه بر سه محور فرهنگسازی، هماهنگ‌سازی و نظام‌سازی تصویب و ابلاغ شد، تاکنون، فعالیت‌های خوبی در زمینه فرهنگسازی و هماهنگ‌سازی صورت گرفته است؛ اما در زمینه نظام‌سازی، پیشرفت چندانی نداشته‌ایم که این بخش مهم، نیازمند اهتمام بیشتر حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌هاست.
محمدی با تاکید بر ضرورت اجرای اسناد هفت‌گانه‌ای که در شورای توسعه فرهنگ قرآنی تصویب شده، گفت: هفت سند ابلاغ کرده‌ایم که اجرای این اسناد، موجب قرآنی‌سازی نظام می‌شود. چون مقام معظم رهبری، شورای عالی انقلاب فرهنگی را قرارگاه دانستند و ما تا رسیدن به این جایگاه، راه دشواری را پیش‌رو داریم.
دبیر پیشین شورای توسعه فرهنگ قرآنی تاکید کرد: مجلس شورای اسلامی در تمام این سال‌ها به تعداد انگشتان دست، مصوبه قرآنی داشته است؛ به عبارتی همه مصوبات قرآنی کشور به این شورا محدود می‌شود. مقام معظم رهبری به تربیت ۱۰ میلیون حافظ اشاره کرده‌اند و ما تاکنون توانسته‌ایم بالغ بر یک میلیون حافظ قرآن (نیم جزء و یک جزء به بالا) پرورش دهیم و امید می‌رود، معاونت پژوهشی وزارت آموزش و پرورش به این مهم توجه بیشتری داشته باشد.
خسروپناه در ۱۴ شهریور درباره انتقال شورای توسعه فرهنگ قرآنی به سازمان تبلیغات اسلامی به ایرنا گفت: شورای عالی انقلاب فرهنگی از منظر مقام معظم رهبری قرارگاهی است برای مدیریت فضای فرهنگی کشور و این حیثیت قرارگاهی شورای عالی، یک ساختار چابک را ایجاب می‌کند. فلذا باید مجموعه‌های تخصصی وزین، امور تخصصی را بر عهده بگیرند. بر همین اساس در راستای چابک سازی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با رای اکثریت اعضای حقیقی و حقوقی تصویب شد تا دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی به سازمان تبلیغات اسلامی منتقل شود.
وی درباره دلایل این انتخاب گفت: سابقه و قدمت درخشان این سازمان در امور قرآنی از سال ۶۱ تا به امروز در عرصه‌های مختلفی همچون تجربه سیاستگذاری در برنامه سوم و چهارم توسعه، طراحی دوره‌های آموزشی و تربیتی قرآنی در سطح کشور، نظارت بر چاپ و نشر قرآن کریم و حمایت از تشکل‌های مردمی قرآنی یکی از دلایل این انتقال بود.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: قبل از شروع به کار شورای توسعه فرهنگ قرآنی، در دهه ۸۰ طرحی به نام طرح جامع قرآن کشور در سازمان دارالقرآن الکریم شکل گرفت که مباحثه و ویرایش آن طرح به تدوین منشور توسعه فرهنگ قرآنی کشور انجامید و این نشان‌دهنده شأنیت این سازمان برای ورود به عرصه‌های کلان سیاستگذارانه از همان ابتدا است.
وی یکی دیگر از دلایل سازمان تبلیغات را برش استانی شورای توسعه فرهنگی قرآنی دانست و گفت: ریاست این شورا در همه استان‌ها با نماینده ولی فقیه در استان است و اگر دبیری این شورا با مدیر کل سازمان تبلیغات هر استان باشد، شاهد اقدامات هم‌افزاتر و پرثمرتر این شورا خواهیم بود.
به گفته خسروپناه دلیل چهارم عبارت است از ثبات مدیریتی در سازمان تبلیغات اسلامی. سیاستگذاری‌های کلان، نیازمند ثبات مدیریتی است. میانگین عمر مدیریتی در این سازمان بالای هشت سال است و این مساله، نشان‌دهنده ثبات مدیریتی بیشتر این سازمان نسبت به مجموعه‌های دولتی دیگر است.
خسروپناه: همه نهادهای بالادستی که در طراحی‌ها و نگاه‌های سیاستگذارانه و راهبردی دخیل هستند، باید با قوت مثل قبل نقش خود را در شورای توسعه فرهنگ قرآنی ایفا کننددبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: همه نهادها و سازمان‌های بالادستی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان اوقاف و امورخیریه، وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که در طراحی‌ها و نگاه‌های سیاستگذارانه و راهبردی دخیل هستند، باید با قوت مثل قبل نقش خود را در شورای توسعه فرهنگ قرآنی ایفا کنند و ان‌شاءالله با تقویت و حمایت جدی شورای عالی انقلاب فرهنگی، ما امید داریم آن نقش سیاستگذارانه و راهبری کلان شورای توسعه با دبیری سازمان تبلیغات اسلامی با قوت ادامه پیدا کند.
حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در ۲۹ شهریور با صدور حکمی رضا سلامت پناه را به عنوان سرپرست دبیری شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی منصوب کرد و در نهایت آیت الله سیدابراهیم رئیسی در نهم آبان، مصوبه انتقال شورای توسعه فرهنگ قرآنی و دبیرخانه و صندوق مرتبط با آن به سازمان تبلیغات اسلامی را برای اجرا ابلاغ کرد.
در نامه رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است: ماده واحده «انتقال شورای توسعه فرهنگ قرآنی و دبیرخانه و صندوق مرتبط با آن به سازمان تبلیغات اسلامی» که در جلسه ۸۸۹ مورخ ۱۴۰۲/۷/۱۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه ۴۲۹ مورخ ۱۴۰۲/۶/۷ شورای معین این شورا به تصویب رسیده؛ به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می‌گردد. شورای توسعه فرهنگ قرآنی و صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی (موضوع مواد ۳ تا ۶ منشور توسعه فرهنگ قرآنی مصوب جلسه ۶۴۳ مورخ ۱۳۸۸/۲/۲۲ و تشکیل صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی مصوب جلسه ۷۰۸ مورخ ۱۳۹۰/۱۲/۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی) به سازمان تبلیغات اسلامی انتقال می‌یابد.
بر اساس نخستین تبصره این ماده واحده، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان رئیس شورای مذکور محسوب می شود و دبیر این شورا از میان ۲ نفر از صاحبنظران مطرح قرآنی با معرفی رئیس شورا و انتخاب و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی، تعیین می‌شود و در دومین تبصره نیز آمده است: تشکیلات و نیروی انسانی دبیرخانه شورای مذکور و ساختار اداری صندوق، با رعایت مقررات متناظر و هماهنگی مراجع قانونی ذیربط به سازمان تبلیغات اسلامی منتقل می‌شوند که این انتقال به مدت سه سال انجام می‌پذیرد و حسب ارزیابی‌های بعدی، قابل بازنگری توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود.
پس از ابلاغ این ماده واحده، اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در ۲۸ آذر با رای اکثریت، حجت‌الاسلام سید مصطفی حسینی را عنوان دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی انتخاب کردند و برخی مسئولان و مدیران قرآنی و فرهنگی با تبریک این انتخاب، خواستار شکوفاشدن فعالیت های قرآنی در سطح کشور شدند. علیرضا معاف معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این انتخاب را تصمیم تحوّل گرایانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت مردمی در مدیریت کلان فعالیت های دینی و قرآنی کشور دانست و به چند نکته اشاره کرد. مثل ضرورت پیگیری اوامر بر زمین مانده قرآنی رهبر حکیم انقلاب، تکریم عملی خادمان و پیشکسوتان و بزرگان قرآنی کشور و توجه همزمان به استعدادهای جوان و نورسته، رسیدگی به انبوه مشکلات و دردهای مزمن مجموعه های بااخلاص و موسسات مردمی قرآنی کشور، تقویت کمیسیون های ۶ گانه ذیل شورا و همچنین ارتقاء و اعتلاء نقش محتوایی، فکرافزاری و نرم‌افزاری شورای توسعه در مدیریت امر قرآن و طراحی حرکت های بزرگ معرفتی و مردمی در کشور.
شورای توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان کانون اصلی سیاستگذاری و راهبری امور قرآنی کشور قطعاً نیازمند تحول، مردمی سازی و سامان بخشی بیشتر به تحولات قرآنی متناسب با گام دوم انقلاب اسلامی استحجت‌الاسلام محمد عالم‌زاده‌نوری، معاون تهذیب و تربیت حوزه‌های علمیه، انتخاب حسینی به عنوان دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی را یک روزنه جدید برای توسعه فرهنگ قرآنی دانست و حجت‌الاسلام علی تقی‌زاده، رئیس سازمان دارالقرآن الکریم خطاب به دبیر جدید این شورا نوشت: شورای توسعه فرهنگ قرآنی به عنوان کانون اصلی سیاستگذاری و راهبری امور قرآنی کشور قطعاً نیازمند تحول، مردمی سازی و سامان بخشی بیشتر به تحولات قرآنی متناسب با گام دوم انقلاب اسلامی است که امیدوارم با تخصص، تعهد، خُلق قرآنی و تجربیات ارزشمندتان گام های بلندی محقق شود.
محمدمهدی عزیززاده قائم مقام معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره انتخاب دبیر جدید شورای توسعه فرهنگ قرآنی و ایجاد تحول در فعالیت های قرآنی کشور به خبرنگار معارف ایرنا گفت: این موضوع بستگی به رویکرد رئیس جدید و خط مشی دوره جدید دارد. یعنی اگر انتخاب این باشد که مسئولان این نهاد، مسائل اساسی و راهبردی و اولویت دار قرآنی کشور را بر پایه سیاست گذاری و طراحی کلان اصلاح کنند، امید به اجرایی سازی منشور و اسناد ذیل آن هست ولی اگر قرار باشد همینطور که در این سال ها اتفاق افتاده، این شورا درلایه های عملیات و اجرا و مسائل سطح پایین ورود کند، اتفاق جدیدی نمی افتد و باید پایان مدل حکمرانی شبکه ای در فعالیت های قرآنی را به صورت رسمی اعلام کرد.
وی افزود: اگرچه دبیر شورا به عنوان یکی از ارکان مهم مطرح است و در نگاه کلان به انتظار جمعی دستگاه های فرهنگی و قرآنی ارتباط دارد ولی ایجاد تحول به شخص دبیر و رئیس آن ارتباطی ندارد.
عزیززاده گفت: در مقدمه منشور توسعه فرهنگ قرآنی یک جمله کلیدی وجود دارد و همان نقطه ای محسوب می شود که از همان جا آسیب دیدیم و آن چیزی که فکر می کردیم، تحقق نیافت. در مقدمه منشور آمده است «تحقق این منشور در گرو اراده و عزم راسخ مدیران ارشد نظام است» اما این احساس مشترک در این جمع شکل نگرفته است. شورای توسعه فرهنگ قرآنی در این سال ها به جای این که به تقسیم بودجه و تصویب مصوبات لایه های نه چندان راهبردی قرآنی بپردازد، باید وقت خود را صرف اجرایی کردن تقسیم کار ملی در سطح کشور می کرد نه این که به ساختارها، برنامه ها و اعتبارات بپردازد.
وی ادامه داد: برخی اختلافات و نقاط اصطکاک در این سال ها حل نشد و شورای توسعه نیز در آن ها ورود نکرد ولی در ازای آن به اختلافات سطح پایین مثل ادغام دو اتحادیه موسسات قرآنی یا ضوابط تحصیل رایگان حافظان پرداخت درحالی که شورای توسعه فرهنگ قرآنی باید در تقسیم کار ملی کشور ورود می کرد.
قائم مقام معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: شما فهرست مصوبات شورای توسعه فرهنگ قرآنی را ببینید؛ به جز چند مصوبه که در حوزه کلان است، بقیه مصوبات مثل ضوابط اعطای مدرک به قاریان، حافظان، اساتید و مربیان قرآنی در حوزه اجرایی است درحالی که شورای توسعه فرهنگ قرآنی برای چنین مسائلی تشکیل نشده بود و این مصوبات از طریق توافقات و ابلاغ های درون دستگاهی نیز قابل اجرا بود.
وی افزود: مثلا این شورا باید به از وزارت آموزش و پرورش می خواست تا در راستای راهبری آموزش عمومی قرآن فعالیت کند و سند هم در این زمینه وجود دارد که باید محقق شود و در واقع تمام وظایف آموزش و پرورش و ساختارها باید بر اساس این اسناد باشد درحالی که آموزش و پرورش همچنان فاقد ساختاری برای کمیسیون آموزش عمومی قرآن است.
عزیززاده اضافه کرد: اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول تبلیغ و ترویج فعالیت های قرآنی است، شورای توسعه فرهنگ قرآنی باید از این وزارتخانه می خواست تا این کارها را چه در داخل و چه در خارج از وزارتخانه انجام دهد ولی در این سال ها چنین چیزی شکل نگرفت. همچنین در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری که البته این وزارتخانه یک مرکز توسعه پژوهش های قرآنی تاسیس کرده است.
وی ادامه داد: شورای توسعه فرهنگ قرآنی باید از طریق سازمان مدیریت و برنامه ریزی نسبت به طرح قوانین بودجه سنواتی اقدام می کرد و می گفت که مثلا به آموزش و پرورش یا وزارت ارشاد یا وزارت علوم بابت چه کارهایی و چقدر اعتبار دهد یا به دستگاه های نظارتی خط می داد که در حوزه های قرآنی چگونه عمل کنند ولی به این لایه ها ورود نکرد و تمام توجه ها به سمت تقسیم اعتبار و پول رفت و متاسفانه هنوز ساختاری شکل نگرفته و نمی دانیم رئیس سازمان تبلیغات چه برنامه هایی دارد.
اگر در این شورا رویکرد اتخاذ شود، تغییر می تواند مثبت باشد و گرنه امید تحول نمی توان داشت و باید شاهد پایان مدل حکمرانی شبکه ای قرآنی باشیم
این فعال قرآنی افزود: اجرایی سازی منشور و اسناد آن در گرو این است که تمام ساختارها، اعتبارها و برنامه ها بر اساس آن نقشه راهی بازتعریف شود که در منشور توسعه فرهنگ قرآنی آمده است. شاید ضرورت این باشد که بعضی فعالیت های قرآنی از نهاد و دستگاهی قطع شود یا شاید دستگاه دیگری باید آن فعالیت ها را انجام دهد و شورا باید این موارد را تعیین کند. اگر در این شورا رویکرد اتخاذ شود، تغییر می تواند مثبت باشد و گرنه امید تحول نمی توان داشت و باید شاهد پایان مدل حکمرانی شبکه ای قرآنی باشیم.
وی درباره فعالیت های کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآنی گفت: برنامه های این کمیسیون نیز تابع شرایط شورای توسعه فرهنگ قرآنی است. از حدود هشت ماه پیش که صحبت تغییرات در شورای توسعه و انتقال آن به سازمان تبلیغات اسلامی مطرح بود و با عملیاتی شدن این اتفاق در چند ماه گذشته، همه منتظر بودند تا تکلیف این شورا مشخص شود ولی ما در این فاصله سه جلسه برگزار کردیم. البته این کمیسیون یک کمیسیون شورایی است و با توجه به تغییرات شورای توسعه فرهنگ قرآنی باید با احتیاط عمل می کردیم تا تغییرات به نتیجه برسد.
نظر شما