کوروش کمالی سروستانی شامگاه پنجشنبه در آیین یادروز ملاصدرای شیرازی که در مدرسه خان، مدرس این حکیم برگزار شد، ابراز داشت: ما خوش‌وقت مردمانیم که در سرزمینی زندگی می‌کنیم که از دیرباز تاکنون در دهلیز پر فراز و نشیب تاریخی آن، شمیم حکمت و دانایی، خردورزی و پویایی، با گستره‌ای وسیع و شمولی جهانگیر، در منصه ظهور است.
کوروش کمالی سروستانی با یادکرد از اینکه شیراز به واسطه اندیشمندانش دارالعلم لقب یافته، گفت: این شهر با حضور اندیشمندان و حکیمانی که کمترین آموزهای آنان، راهی به سوی رستگاری و سعادت بشر می‌گشاید، این لقب را یافته است.
وی با بیان اینکه ملاصدرا حکمت یونانی را با حکمت ایمانی درآمیخت، گفت: او در اندیشه خود، این دو حکمت را براساس وحی برخواند و در هر گذر از آیات و احادیث مدد جست.
نبوغ ملاصدرا در آمیختن شرع و فلسفه و استدلال و عرفان است
کمالی سروستانی نبوغ ملاصدرا را در آمیختن شرع و فلسفه و استدلال و عرفان دانست و ابراز داشت: بدین‌سان شیراز نخستین حوزه مشترک کلام و فلسفه و عرفان در شیعه می‌شود و بر همین سیاق هانری کربن در بحث «کانون‌های معنوی تشیع» یکی از مهم‌ترین کانون‌ها را «مکتب شیراز» می‌خواند و بر آن است که تشیع در ماهیت خود به معنای توجه به باطن در اسلام است.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس مبانی باطنی این حکمت یا فلسفه به‌خصوص در اندیشه ملاصدرا را مبتنی بر قرآن، برهان و عرفان خواند و گفت: کشف و برهان از بارزترین شاخصه‌های فلسفه حوزه شیراز است و این دو اصل در آثار همه اندیشمندان و فیلسوفان این حوزه اعم از اهل سنت یا شیعه مشهود است.
وی افزود: بر همین اساس نه تنها فلسفه، بلکه عرفان، کلام و دیگر علوم این حوزه از چنین صبغه معنوی برخوردارند و این ویژگی‌ها در روزگاری «مکتب شیراز» را به نمایندۀ فکری تشیع بدل می‌کند.
کمالی سروستانی بیان کرد: حکیم ملاصدرا در جایگاه یک فیلسوف، بر عقل پای می‌فشارد و رستگاری و سعادت نوع انسانی را در پرورش و پیروی از عقل بر می‌شمارد و انسان با حرکت جوهری خویش و در پرتوی عنایت عقل فعال، آن را به فعلیت می‌رساند؛ تاجایی‌که می‌تواند به موجودی مجرد از ماده تبدیل شود.
ملاصدرا خدا را برای انسان درونی کرد
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز در ادامه این مراسم، ملاصدرا را اندیشمندی دانست که تعالیمش او را از همه متفکران پیش از خود، متمایز می‌کند.
حجت‌الاسلام قاسم کاکایی افزود: هرچند ملاصدرا در بصره دفن است و قبرش شناخته نیست، از همین مدرسه خان که مدرس او بود می‌توان روح او را حس کرد.
این استاد دانشگاه با مقایسه سیر اندیشگانی دکارت و ملاصدرا ابراز داشت:این دو اندیشمند با یکدیگر همزمان هستند و هر دو دغدغه علم در زمان خود داشتند.
کاکایی بیان داشت: ملاصدرا خدا را برای انسان درونی کرد و این موضوع را از طریق پیوند علم و استدلالی کردن عرفان مولانا صورت دارد که کاری عظیم است.
او با اشاره به اینکه در اندیشه ملاصدرا خدا در سراسر هستی ساری و جاری است، افزود: در این معنا کل هستی زنده است و او توانست بین عرفان، حکمت، کلام و تفسیر علوم رایج زمان خود وحدت موضوعی و محتوایی بخشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه ملاصدرا بر قله فلسفه اسلامی ایستاده است، اظهار داشت: او هر روز بیشتر کشف می‌شود؛ با این حال هنوز ابعاد بسیاری از تعالیمش نیاز به پژوهش دارد.
صدرالمتالهین دل سوخته و عقل پخته را با هم یکی کرد
کاکایی با بیان اینکه ملاصدرا معجونی عقل‌پذیر با نام حکمت متعالیه به ما ارزانی داشته است، گفت: او دل سوخته و عقل پخته را با هم یکی کرد و بر خلاف دکارت که علیه همه متون زمان خود انقلاب کرد، ملاصدرا قطب دین را عقلی می‌دانست که دست ما را در دست شرع می‌گذارد و این مفهوم را از تمامی فیلسوفان و حکمای پیش از خود دریافت کرد و در زمانه خود همه بزرگان فرهنگ ما را در این حکمت متعالیه آشتی داد.
رییس دانشکده الهیات دانشگاه شیراز ابراز داشت: موفقیت ملاصدرا این است که وحدتی در علوم زمان خود را ایجاد کرد و مسیری برای پرورش امثال علامه طباطبایی‌ها هموار کرد.
وی اظهار کرد: ملاصدرا در زمان خود خون جگر خورد و از عقل‌ستیزان و خشک‌فکران نامهربانی دید و امروز امیدواریم حوزه‌ها و دانشگاه‌ها فکر ملاصدرا را از مهجوریت بیرون آورند؛ زیرا او قطعا برای نسل جوان سخنان تازه ای خواهد داشت.
یکم خردادماه یادروز صـدرالدین محمدبن ابراهیم شیرازی قوامی است که در سه سده گذشته بزرگترین فیلسوف اسلامی بود. او در فلسفه یونانی و اسلامی سرآمد و بنیان‌گذار مکتبی فلسفی به شمار می رود. تـاریخ دقیق ولادت صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی مشخص نیست اما وفات وی در ۷۰ سالگی و در ۱۰۵۰ قمری و به هنگامی بوده است کـه بـرای هـفتمین بار به سفر حج می‌رفته یا از سفر بازمی‌گشته است. آثار ملاصدرا را بیش از پنجاه اثر دانسته‌اند که آن‌ها را بر حسب نوع تفکر موجود در پس هریک، می‌توان در دو دسته اصلی علوم نقلی و علوم عقلی جای داد.
نظر شما