مباهله و سندی از حقانیت اسلام برای همیشه تاریخ

در تاریخ اسلام، حوادث و رویدادهایی به وقوع پیوسته است که به فراخور اهمیت و جایگاهی که در حقانیت و تثبیت اسلام دارند به آنها توجه نشده است. نگاه صرفا شکلی و یادبودی، از این وقایع بسیار مهم هم هرگز نتوانسته جایگاه واقعی و اهمیت آن را بازگو کند.از این رو لازم است صاحبان اندیشه و قلم اهمیت، جایگاه و کارکردهای این رخداد مهم را به مردم بیان کنند و یکی از این رویدادها مباهله است.

برخی تاریخ نگاران حادثه مباهله را به اندازه غدیر مهم دانسته و آسیب های غفلت آن را مشابه آسیب های فراموشی غدیر می دانند. بازگویی و توجه به مباهله از این رو حائز اهمیت فراوانی است که این رویداد مهم نه تنها حقانیت دین اسلام و آیین محمدی(ص) را در گذشته به اثبات رسانده است؛ بلکه سندی از حقانیت دین اسلام برای همیشه تاریخ است.

این رویداد می تواند از زوایای مختلف بررسی و مطالعه شود. در این گفتار ابتدا به صورت کوتاه به داستان مباهله اشاره سپس چند ویژگی مهم آن ذکر می شود.

مُباهَلَه عملی بین دو طرف مدعی حقانیت صورت می گیرد، که در گفتگو به نتیجه نمی رسند و توافق می کنند تا لعن و نفرین خدا شامل گروهی شود که به دروغ ادعای حقانیت می کنند.

این واقعه در بیست و چهارم ذی الحجه سال نهم هجری میان پیامبر ص) و مسیحیانِ نجران اتفاق افتاده است، ماجرا اینگونه بود که پیامبر(ص) پس از فتح مکه به سران حکومت‌های جهان و مراکز مذهبی نامه‌ نوشت و آنان را به اسلام دعوت کرد.

از جمله به اسقف نجران نامه نوشت و از انان خواست که اسلام را بپذیرند. آنان گروهی را به نمایندگی به مدینه فرستادند تا سخنان پیامبر ص را بررسی کنند. آنان پس از گفتگو بر حقانیت عقاید خود اصرار کردند، تصمیم بر این شد که مسئله از راه مباهله میان پیامبر (ص) و انان خاتمه یابد.

مسیحیان نجران، در روز موعود پس از مشاهده پیامبر(ص)و همراهانشان یعنی علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام از این کار خودداری کردند و راضی به مصالحه با پیامبر(ص) شدند.

بررسی واقعه مباهله نشان می دهد که اسلام و آیین محمدی(ص) واجد ویژگی های زیر است:

۱. این واقعه نشان می دهد که اسلام ماهیتی مصالحه جویانه دارد و از ظرفیت گفتگو بهره می برد؛

۲.پذیرش انجام مباهله، نشان می دهد که پیامبر(ص) با وجود اطمینان و یقین به حقانیت اسلام، فرصتی را برای مخالفین عقائد خود مهیا کرده است.

۳. این واقعه نشان می دهد که راه گفتگو بر سایر شیوه های تبلیغی و ترویجی دین اسلام تقدم دارد؛

۴. این رویداد همچنین منزلت و جایگاه همراهان پیامبر(ص) را اثبات می کند، زیرا مسیحیان پس از مشاهده همراهان پیامبر (ص) از انجام مباهله امتناع کردند.