به گزارش ایرنا، سازمان مدیریت و برنامه ریزی به واسطه رسالت های خطیری که برعهده دارد یکی از سازمان های مهم و تاثیرگذار در هر استانی به شمار می رود و از جمله وظایف آن می توان به تهیه و تنظیم، توزیع و ابلاغ مبادله موافقتنامه و تخصیص اعتبارات استان براساس ضوابط، نظارت و ارزیابی برنامه و بودجه استان و تهیه گزارش از پیشرفت برنامه‌ها و ارزیابی آنها اشاره کرد.
شورای برنامه ریزی و توسعه و شورای راهبری از جمله مهمترین جلسات استانی هستند که به دبیری سازمان مدیریت و برنامه ریزی تشکیل می شود و در آن اساسی ترین مسائل و موضوعات مطرح و تصمیمات لازم در ارتباط با آنها اخذ می شود.
یکی از وظایف مهمی که در اختیار شورای برنامه‌ریزی است توزیع بودجه استانی است که توسط این شورا برای آن تصمیم گیری می شود؛ حال به منظور اطلاع بیشتر از وضعیت بودجه استان در بخش های مختلف و سایر مباحث اساسی هم چون پروژه های نیمه تمام با «اکبر محمدی رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان» در اواخر آذر امسال گفت و گویی انجام داده ایم که شرح آن در ذیل می آید.
ایرنا: وضعیت بودجه استان به چه صورت است و شرایط اقتصادی تا چه حدی بر میزان آن تاثیر گذاشته است؟
محمدی: به صورت کلی ساختار بودجه به ۲ بخش اعتبارات ملی و استانی تقسیم می شود؛ اعتبارات استانی عموما در دوره‌های مختلف با عنوان جدول ۱۰-ج یا ۱۰ یک می آید که در بودجه امسال جدول ۱۰-ج مطرح است.
منابع بودجه استان شامل اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه ای، سه درصد سهم صادرات نفت و گاز، اعتبارات موضوع قانون استفاده متوازن از امکانات کشور، درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده و توازن۲ است؛ البته وظیفه توزیع اعتبارات توازن ۲ برعهده نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی است.
منابع ملی در چند بخش شامل جداول پیوست قانون شامل پروژه‌های مشترک بین استان با چند استان دیگر، توزیع می شود و از سال ۱۴۰۳ قرار شده است پروژه‌هایی که در استان متمرکز و نیاز به کمتر از پنج هزار میلیارد ریال اعتبار دارند بار دیگر استانی شوند.
ردیف های متفرقه ای هم در بودجه استان همچون محرومیت زدایی، فروش اموال دستگاه ها و تنش آبی داریم. در کل میزان اعتبارات عمرانی استان در سال ۱۴۰۱، ۲ هزار و ۴۸۷ میلیارد تومان بود و این میزان در سال ۱۴۰۲ به سه هزار و ۶۲۹ میلیارد تومان رسید، به عبارتی ۴۶ درصد رشد پیدا کرد و از این لحاظ رتبه ۱۰ کشور را داریم. میزان اعتبار هزینه ای استان هم در سال ۱۴۰۲، ۹۹۹ میلیارد تومان است و مجموع اعتبار استانی ما به سه هزار و ۸۴۴ میلیارد تومان رسیده است.
ایرنا: به طرح‌های ملی و مشترک بین استانی اشاره کردید به این طرح ها چه میزان اعتبار اختصاص داده شده است؟
محمدی: در سال ۱۴۰۱، ۲۴ طرح ملی در استان هزار و ۹۳ میلیارد تومان اعتبار داشت. پنج طرح ملی مشترک ۶۳۸ میلیارد تومان و ۱۵ طرح ملی استانی شده هم ۲۵۶ میلیارد تومان اعتبار داشت در سال ۱۴۰۲ هم ۲۸ طرح ملی با هزار و ۹۲۷ میلیارد تومان اعتبار؛ پنج طرح ملی مشترک با ۷۷۰ میلیارد تومان و ۱۰ طرح ملی استانی شده با ۲۷۵ میلیارد تومان اعتبار داریم.
ایرنا: در ۲ سال اخیر شاهد ۲ سفر استانی رئیس جمهور به کردستان بوده ایم و در این سفرها افزون بر ۲۹ هزار میلیارد تومان برای استان مصوب شد. تاکنون چه میزان از این اعتبارات تخصیص پیدا کرده است؟
محمدی: در دور نخست سفر رئیس جمهور به استان که در تیرماه سال ۱۴۰۱ انجام شد؛ برای ۱۸۰ پروژه ۱۵ هزار و ۱۷۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب شد و این میزان اعتبار در سه سال قرار است به استان تخصیص داده شود که در سال نخست پنج هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان آن تخصیص یافت و تاکنون هم از محل سفر اول میزان اعتبار تخصیص یافته به هفت هزار میلیارد تومان رسیده است.
در دور دوم سفر آیت الله رئیسی به استان هم ۱۲۰ پروژه به تصویب رسید و میزان اعتبار در نظر گرفته شده هم حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان است.
با تخصیص هفت هزار میلیارد تومان اعتبار برای پروژه‌های دور نخست سفر به لحاظ نسبت مصوبه به تخصیص با در نظر گرفتن سرانه جمعیتی، کردستان استان اول کشور و بدون سرانه جمعیتی جزو سه استان برتر شده است.
در مصوبات دور دوم سفر رئیس جمهور هم جزو استان‌های برتر هستیم به گونه‌ای که اعتبار مصوب در برخی استان هایی که چند برابر کردستان، جمعیت و مساحت دارند ۶۰ درصد استان ماست.
نکته حائز اهمیت این است که رویکرد مدیریت استان در این راستا است که سمت و سوی تخصیص اعتبار را به پروژه‌های مهم و اولویت‌دار سوق دهد و همین گونه هم شد و نتیجه آن افتتاح پروژه های راه آهن سنندج - همدان و فرودگاه سقز و ۱۰ پروژه کلان دیگر است و در مجموع ۷۲ پروژه تاکنون از محل مصوبات سفر اول به بهره برداری رسیده است.
ایرنا: چه میزان از اعتبارات سال ۱۴۰۲ استان تاکنون تخصیص پیدا کرده است؟
محمدی: تاکنون در سال جاری از محل مصوبات سفر رئیس جمهور حدود ۲۰ هزار میلیارد ریال اعتبار به استان تخصیص داده شده است؛ افزایش میزان تولید و خرید تضمینی گندم نسبت به پیش بینی انجام شده که حدود ۱۲۰ همت (هر همت معادل یک هزار میلیارد تومان است) بود ولی ۱۷۲ همت به حساب کشاورزان واریز شد و این مساله بر روی تخصیص اعتبارات عمرانی تاثیر گذاشت ولی با توجه به حساسیت موضوع پرداخت بهای خرید تضمینی گندم در اولویت قرار داده شد.
تاکنون میزان تخصیص اعتبارات عمرانی سال ۱۴۰۲ استان بدین ترتیب است که در بخش تملک دارایی‌های سرمایه ای استانی ۴۵ درصد، ۲۷صدم ارزش افزوده ۱۰ درصد و سهم صادرات نفت و گاز ۱۳ درصد و اعتبارات توازن ۲ هم حدود ۲۰ درصد است.
بنابر پیگیری های انجام شده و با دستور رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) که اجازه برداشت اعتبار از صندوق توسعه ملی را صادر کردند؛ اینگونه از کل اعتبار عمرانی سال ۱۴۰۲ که ۲۸۵ همت بوده، پیش بینی می شود ۱۸۰ تا ۲۰۰ همت آن در کشور تخصیص داده شود و در استان ها هم به همین نسبت شاهد تخصیص ۷۰ درصد اعتبارات این حوزه خواهیم بود.
یکی از ویژگی های تخصیص اعتبارات امسال این است که بیشتر به صورت نقدی است به گونه‌ای که از میانگین ۲۵ درصد اعتبارات تخصیصی بیش از ۹۴ درصد آن نقد بوده است.
ایرنا: در نخستین جلسه شورای راهبری استان در سال جاری مصوب شد که سه مسئله اساسی و اصلی استان مشخص و بعد از آن برنامه اجرایی آنها تهیه شود؛ آیا این سه مسئله مشخص شده است؟
محمدی: پیرو همان جلسه ما بلافاصله روز بعد از آن، صورتجلسه را به دستگاه های اجرایی ابلاغ کردیم تا لیستی از مهمترین مسائل و مشکلات استان را تهیه کنیم و تاکنون پاسخ تعدادی از دستگاه های اجرایی استان دریافت شده است.
براساس اسناد بالادستی در سازمان هم چون سند آمایش سرزمین مسائل اصلی استان احصا شده است ولی باید روال قانونی و فرآیند تعیین شده آن طی شود به همین دلیل باید لیست را از ادارات و سازمان ها دریافت کنیم و سپس در جلسه بعدی شورای راهبری استان مطرح و مصوب کنیم.
ایرنا: یکی از چالش های موجود در کشور و به تبع آن کردستان هم، وجود پروژه‌های نیمه تمام است آخرین وضعیت این پروژه ها در استان چگونه است؟
محمدی: پروژه‌های نیمه تمام به ۲ بخش پروژه های نیمه تمام شاخص و پروژه های نیمه تمام معمولی تقسیم می شود که معمولا بخش دوم را از اعتبارات استانی باید تکمیل کنیم.
برای پروژه‌های ملی و استانی بنای ما براین است که در یک برنامه سه تا پنج ساله براساس اولویت آنها را تکمیل کنیم. براساس تخصیصی که بتازگی ابلاغ شده لیست پروژه‌های دارای پیشرفت فیزیکی بالا که دامنه اثرگذاری بیشتری هم دارند آماده کردیم و برای نخستین بار به دستگاه های اجرایی ابلاغ شده که موظف هستند در قالب این لیست اقدام به توزیع و هزینه کرد اعتبارات کنند.
میزان اعتبار مورد نیاز برای تکمیل پروژه های نیمه تمام متفاوت است و از سه هزار میلیارد تومان تا ۱۵ هزار میلیارد تومان براساس پیشرفت فیزیکی آنها نیاز داریم. برنامه ریزی مدیریت ارشد استان تکمیل پروژه‌های نیمه تمام شاخص است که یکی از مهمترین و اولویت دارترین آنها در حال حاضر طرح کریدور شمال غرب - جنوب غرب است که از پنج استان کشور می گذرد و در بیشتر استان های مبدا و مقصد هم به اتمام رسیده است ولی در کردستان از ۳۲۰ کیلومتر آن تنها ۱۵۷ کیلومتر به بهره برداری رسیده است.
یک قطعه از این کریدور که در حدفاصل محور سنندج-کامیاران قرار دارد هنوز فعالیت عمرانی آن آغاز نشده است و در جریان دومین سفر رئیس جمهور به استان نماینده سازمان برنامه و بودجه کشور از این پروژه بازدید کرد و قرار شده برای اتمام آن در قالب ماده ۵۶ الحاق(۲) اقدام به تشکیل کنسرسیوم بانکی شود.
از دیگر پروژه‌های کلان استان جاده سقز- بانه، اتمام قطعات اول و آخر جاده سنندج- همدان، اتمام گردنه صلوات آباد، جاده بیجار- دیواندره و بیجار –زنجان و پروژه تالار فرهنگ است.
برای اتمام پروژه تالا فرهنگ که در حال حاضر حدود ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد وزیر نفت وعده تخصیص ۱۰۰ میلیارد تومان را داد و از محل توازن استانی هم ۴۰ میلیارد تومان به آن اختصاص می دهیم و براساس برنامه ریزی انجام شده تلاش می کنیم فازهای اصلی آنرا سال آینده به بهره برداری برسانیم.
۲ پروژه بزرگ دیگر استان هم در زمینه تامین آب شرب است؛ مناطق غربی استان تا افق ۲۰۲۵ آب شرب پایدار آنها تامین شده است اما بخش شرقی استان شامل بیجار و حسن آبادیاسوکند و روستاهای پیرامون، قروه و دهگلان منابع پایدار آب شرب نداشتند. تامین آب بیجار و حسن آباد از سد سیازاخ در دستور کار قرار گرفته و این پروژه در حال اجرا است و طول این طرح ۱۴۷ کیلومتر است و برای اتمام هم به اعتبار قابل توجهی نیاز دارد.
برای انتقال آب از سد قوچم به دهگلان هم از ۲۴ کیلومتر تاکنون حدود ۱۷.۴ کیلومتر لوله گذاری شده است و تا پایان شهریور سال آینده به اتمام می رسد و لوله گذاری به ابتدای شهر قروه خواهد رسید.
از دیگر پروژه های مهم حوزه آب استان هم در شهرستان کامیاران و مربوط به ایستگاه پمپاژ خامسان است که با بهره برداری از آن حدود ۹۰۰ هکتار از اراضی دیم منطقه تبدیل به آبی می شود که این میزان سطح معادل اراضی است که با ایجاد سدهای امیرآباد و رمشت آبی می‌شوند، مسئله ای که در ارتباط با این پروژه وجود دارد این است که محل تامین اعتبار آن استانی تعریف شده ولی چون مشمول مرور زمان شده برای تکمیل به ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است و تامین این مبلغ از ظرفیت و توان استان خارج است.
ایرنا: از آنجا که یکی از مسائل و سوالات مهم استان به بحث تورم و مشکلات اقتصادی بر می‌گردد و براساس آخرین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران نیز همچنان وضعیت تورم در کردستان علاوه بر میانگین کشوری از استان‌های همجوار هم بالاتر است چه عاملی باعث شده است تورم استان ما نه تنها نسبت به متوسط کشوری بلکه در مقایسه با استان های همسایه بیشتر باشد؟
محمدی: قبل از پاسخ خبر خوبی به مردم استان بدهیم نرخ بیکاری در پاییز امسال به صورت بی سابقه کاهش پیدا کرده است و هرچند هنوز به طور رسمی اعلام نشده است ولی تا چند ماه دیگر اعلام خواهد شد. باتوجه به اینکه کردستان استان تولیدی و صنعتی نیست و قاعدتا سیستم ناوگان حمل و نقل در آن سهل الوصول و ارزان نیست این مسئله بر قیمت نهایی محصولات بسیار تاثیر می گذارد. در بحث تورم استناد به سبد هزینه خانوار شامل افزون بر ۴۷۰ رقم کالا است و تفاوتی که کردستان با سایر استان ها دارد این است که به دلیل پایین بودن سقف درآمدی مردم بخش عمده‌ای از سبد هزینه خانوار به بخش خوراکی اختصاص پیدا می کند و چون قیمت اقلام خوراکی هم همواره در حال افزایش و سهم ما هم از آن بیشتر است لذا نرخ تورم در استان بیشتر خود را نشان می دهد و این موضوع یکی از مهمترین دلایل بالا بودن تورم در کردستان است که کمتر به آن اشاره شده است.
دومین دلیل شاخص، این است که به دلیل فقر بنیه اقتصادی و عدم عرضه کافی زمین؛ قیمت مسکن در استان بیشتر است و لذا دومین بخش سبدخانوار مسکن است و همین هم در افزایش تورم استان نقش تاثیرگذاری دارد و براساس آخرین اطلاعات، شاخص مسکن در آبان سال جاری ۲۱۳.۳ بوده که از مقدار کشوری آن یعنی ۱۹۵.۱ بیشتر است و استان کردستان از این لحاظ در جایگاه نهم نسبت به سایر استان ها قرار دارد.
نظر شما