به گزارش ایرنا سد "معشوره" استان لرستان مصوب سفر نخست هیات دولت یعنی حدود ۱۴ سال پیش است و قبل از آن نیز بارها در دولت‌های مختلف به‌عنوان یکی از مطالبات جدی مردم مطرح و وعده اجرا گرفته است ولی در جریان سفر دولت سیزدهم به استان عملیاتی شدن این سد مورد تاکید رییس جمهور قرار گرفت.
طرح ساخت سد بتنی دوقوسی (در طرح اولیه) تنگ معشوره بر روی رودخانه کشکان حدود یک کیلومتر پایین تر از محل تلاقی ۲ شاخه تشکیل دهنده کشکان یعنی رودخانه های کاکارضا و چم زکریا ارائه شده است.
موقعیت جغرافیایی ساخت سد معشوره در ۹۰ کیلومتری غرب شهر خرم آباد ، ۴۰ کیلومتری جنوب شهر نورآباد مرکز دلفان و ۴۵ کیلومتری شمال شهر کوهدشت واقع شده است.
در طرح اولیه مقرر شد سد و نیروگاه تنگ معشوره با هدف تولید انرژی برق آبی، کنترل و جمع آوری سیلاب و روان آب های سطحی رودخانه و همچنین تامین آب کشاورزی مورد نیاز دشت و اراضی منطقه کوهدشت ایجاد شود و تخصیص اولیه آن ۲۷۱ میلیون مترمکعب از رودخانه کشکان تصویب شد اما در نهایت مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان تیرماه ۱۴۰۰ اعلام کرد تخصیص سالانه این سد برای تامین نیازهای آب شرب، صنعت، کشاورزی، زیست محیطی و پایداری جریان، ۱۸۵ میلیون متر مکعب شده است.
عدم صدور مجوزهای زیست محیطی و از همه مهمتر مجوز ماده ۲۳ در این سال ها به مانع اصلی اجرای این ابرپروژه در استان تبدیل شده بود و دولت ها و مدیران استانی و ملی را از تحقق این مطالبه مردم ناتوان کرده بود و حالا با آخرین تیر ترکش خدمت رسانی دولت سیزدهم و صدور مجوز ماده ۲۳، خدمتی ماندگار از این دولت پس از ۱۴ سال چشم انتظاری مردم به ثبت رسیده است.
سد معشوره از کلان طرح های بلاتکلیف و نیمه کاره لرستان با قدمت حدود ۲ دهه است که در سفر آذرماه ۱۴۰۰ رییس جمهور شهید به لرستان نیز جزو مصوبات بود اما روند اجرایی و تعیین تکلیف آن شتاب چندانی نداشته است.
آیت الله شهید رییسی نیز با وقوف بر این مطالبه به حق مردم لرستان و اثر مطلوب آن بر اقتصاد، کشاورزی، معیشت و آبادانی منطقه دستور صدور مجوز زیست محیطی آن را ۳۰ مهر ۱۴۰۲ صادر کرد و با جدیت تاکید داشت اقدامات لازم برای مجوز ماده ۲۳ و تخصیص اعتبارات لازم انجام شود.
صدور مجوز زیست محیطی معشوره به دستور شهید رییسی
استاندار وقت لرستان ۳۰ مهرماه ۱۴۰۲ اعلام کرد آیت الله سید ابراهیم رییسی، رئیس جمهور دستور صریح نسبت به صدور تاییدیه زیست محیطی و مجوز ماده ۲۳ سد معشوره را صادر کرده است.
به گفته فرهاد زیویار در جلسه همان روز هیات دولت گزارشی از روند طرح های استان ارایه شد که رییس جمهور در آن جلسه ضمن دستور صریح برای برخی از طرح‌های استان، به رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور برای موارد زیست‌محیطی صدور مجوز ماده ۲۳ در سازمان مدیریت به منظور ادامه و تسریع در ساخت سد معشوره دستور داد و مقرر شد اقدامات و پیگیری های لازم از جانب استاندار در این زمینه صورت پذیرد.
هرچند احمد وحیدی وزیر کشور هم اسفند پارسال در جلسه شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی اعلام کرد مجوز ماده ۲۳ برای احداث سد معشوره بعنوان یکی از مطالبات مردم لرستان امروز صادر شد اما پیچ و خم های اداری دریافت نهایی این مجوز و ابلاغ آن به وزارت نیرو همچنان ادامه داشت و استاندار جدید استان نیز خرداد ماه امسال در بازدید از این سد اعلام کرد مجوز ماده ۲۳ در مراحل نهایی است.
آغاز فاز اجرایی سد پیس از دریافت مجوز ماده ۲۳
ابوطالب شفقت در آن بازدید گفت: موافقت نامه بین وزارت نیرو و سازمان برنامه و بودجه در خصوص سد معشوره نهایی نشده اما در حال پیگیری است تا مجوز ماده ۲۳ آن دریافت و وارد فاز اجرایی شود.
وی افزود: این پروژه در دولت قبلی تنها ۲ و هم اکنون ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و در ۲ سال گذشته می شد پیشرفت آن را به ۱۶ درصد هم رساند.
استاندار لرستان با اشاره به لحاظ کردن هفت درصد اعتبارات از محل منابع وزارت نیرو برای این طرح یادآور شد: اخذ مجوز ماده ۲۳ با همکاری وزارت نیرو و سازمان برنامه و بودجه تسریع می شود و کاربرد آن در زمینه کشاورزی و جلوگیری از سیلاب است.
شفقت اضافه کرد: بهره برداری از این سد برای شهرهای پایین دست از جمله پلدختر ، کوهدشت، معمولان و چگنی موثر است و برای اهالی ساکن در بالادست سد نیز رونق گردشگری و توسعه اقتصادی شیلات را به دنبال خواهد داشت.
استاندار لرستان با بیان اینکه اجرای این طرح و ذخیره آب ، رطوبت منطقه را افزایش می دهد گفت: این سد جزو تاکیدات و مصوبات سفر رییس جمهور شهید به لرستان است که باید روند اجرای آن تسریع شود.
ابلاغ مجوز ماده ۲۳ به وزارت نیرو/ گام آخر برای شروع راه تازه
حالا بر اساس اعلام وزارت نیرو مجوز ماده ۲۳ قانون الحاق اجرای طرح سد و نیروگاه تنگ معشوره توسط سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ شده است.
بنا بر اعلام وزارت نیرو طرح سد و نیروگاه تنگ معشوره در استان لرستان با هدف تامین ۱۸۵ میلیون متر مکعب آب شامل ۱۶۲ میلیون متر مکعب کشاورزی، ۱۷ میلیون متر مکعب شرب شهر کوهدشت و ۶ میلیون متر مکعب صنعت همچنین مهار سیلاب‌های مخرب کشکان و رهاسازی دبی ایمن پایین دست به منظور کاهش خسارت ناشی از سیلاب در دست اجراست.
این طرح با احداث ۲ نیروگاه در مجموع با ظرفیت ۸۰ مگاوات (سطحی ۳۵ و زیرزمینی ۴۵) می‌تواند انرژی برق آبی به میزان ۶/۱۶۲ گیگاوات ساعت تولید کند.
سد تنگ معشوره در استان لرستان بر روی رودخانه کشکان (از سرشاخه‌های رودخانه کرخه) و حدود ۵۵۰ متر پایین‌تر از محل تلاقی دو رودخانه کاکارضا و چم زکریا واقع شده است که شامل یک سد بتنی غلتکی با حجم مخزن ۵۲۵ میلیون متر مکعب، یک نیروگاه سطحی در نزدیکی سد و یک بند تنظیمی در پایین دست بدنه اصلی است که آب خروجی از بند تنظیمی توسط تونلی به طول هشت کیلومتر به یک نیروگاه زیرزمینی در نزدیکی روستای گرمورت منتقل می‌شود و پس از آن از طریق سامانه انتقالی به طول ۳۰ کیلومتر شامل تونل بلند، تونل کوتاه، خط لوله و کانال سرپوشیده و روباز آب مورد نیاز مصارف کشاورزی شهرستان‌های دوره چگنی و کوهدشت را تامین می‌کند.
پس از انجام مطالعات این طرح با پیگیری‌های مستمر انجام شده و اخذ مجوزهای پنجگانه محیط زیست، پدافند غیرعامل، میراث فرهنگی، تخصیص آب و شورای فنی، با اخذ ماده ۲۳ و تامین اعتبار مورد نیاز، عملیات اجرایی طرح سد و نیروگاه تنگ معشوره آغاز شده است.
نیاز ۳۰ هزار میلیارد ریالی برای اجرای طرح
به گفته شفقت استاندار لرستان جایجایی روستای اطراف محل طرح نیازمند همکاری اهالی است چرا که ۳۰ هزار میلیارد ریال برای اجرای این طرح و تملک اراضی و واحدهای مسکونی بالا دست نیاز است و در حال حاضر ۲۵۰ خانوار ساکن بالادست هستند که می توانند با اجرای این طرح از مزایای اقتصادی آن بهره مند شوند.
وی عنوان کرد: همچنین دستگاه های مرتبط از جمله حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی و آبخیزداری و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی منتظر نامه رسمی استاندار نباشند و به وظایف خود در قبال اجرای همه جانبه طرح عمل کنند که هماهنگی بین این دستگاه ها باید توسط معاونت عمرانی انجام شود تا بتوانیم در کنار مردم، این طرح بژرگ را اجرایی کنیم.
نظر شما