منوچهر اکبرلو عصر چهارشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با اشاره به آنکه فارغ از تبدیل شدن تمرکز جریان تولید و اجرای آثار تئاتر دینی به جشنواره‌ها که خود یکی از مهم‌ترین چالش‌های تئاتر مذهبی و دینی در کشور ما شناخته می‌شود خاطرنشان کرد: مساله‌ای به نام عدم جریان‌ساز چنین آثاری در سایه رفتار مناسبتی با نمایش‌های مذهبی یکی از اصلی‌ترین آسیب‌های حوزه تئاتر دینی ما به شمار می‌رود.
وی افزود: کم نیستند جشنواره‌هایی با رویکردها و عناوین عاشورایی، آیینی، معنوی، قرآنی و نظایری از این‌دست که متأسفانه با وجود تعداد کمی بالا، برخی از آن‌ها در نگاه کیفی با آسیب‌های مختلف و متعددی مواجه هستند.
ریشه تئاتر مبانی دینی و توجه به آن رویکردی جهانی است
نویسنده نمایشنامه «مهمان‌های ناخوانده» با بیان اینکه جریان تولید آثار با رویکرد نگاه معنوی و دینی صرفاً مختص به کشورهای مسلمان نیست و در حوزه تئاتر بین‌المللی نیز شاهد نگاه به چنین مفاهیم و مضامینی هستیم تصریح کرد: خاستگاه پیدایش هنر تئاتر در ریشه‌های آئین‌ها و مناسک مذهبی و دینی قرار دارد. همچنین اوج‌گیری و قوام یافتن هنر تئاتر در کشورهای غربی به‌عنوان مهد پیدایش این هنر در بسیاری از موارد ریشه در روایت‌ها و قصص موجود در کتاب آسمانی مسیحیان و یا سایر ادیان توحیدی داشته و دارد.
نکته بعدی آن است که در تولید چنین آثاری خارج از مرزهای کشورمان فارغ از نگاه کمی، مهم‌ترین اولویت در تمامی سطوح توجه به نگاه کیفی و از آن اولی‌تر جریان‌سازی‌های این آثار در حوزه تأثیرگذاری بر مخاطب استوار است. این در شرایطی است که در کشور ما بیشتر نگاه جریان تولید آثار نمایش‌های دینی بر محور و مسئله نگاه تشریفاتی و مناسبتی به چنین آثاری دوخته شده‌است.
نگاه هنرمندان به تولید آثار دینی بیشتر به عادتی رفتاری بدل شده است
این مدرس دانشگاه با اشاره به آنکه مفاهیم و مضامین دینی میان مردمان باورمند به دین، در زیست و زندگی هرروزه‌ی آن‌ها جاری است خاطرنشن کرد: همین نگاه کافی است تا ما در حوزه تولید و اجرای مستمر آثار نمایشی دستی بالا داشته‌باشیم. چراکه آمیختگی مفاهیم ارائه‌شده در هنر تئاتر با مسائل آشنا در ذهن مخاطبان خود مهم‌ترین پل ارتباطی در ساحت استقبال عمومی مخاطبان از تولید آثار هنری از جمله در عرصه هنر تئاتر است.
اکبرلو تصریح کرد: اما همان رویکرد جشنواره‌ای که به آن اشاره کردم و مسئله‌ای به نام نگاه تشریفاتی به بازتاب مفاهیم دینی در ماه‌های مذهبی مشخص در کشورمان باعث شده که حتی گروه‌های تئاتری نیز نسبت‌به این نگرش نوعی عادت رفتاری پیدا کنند و تنها در ماه‌هایی چون محرم، صفر و رمضان دست به تولید آثار تئاتری با محتوا و مضامین دینی و مذهبی بزنند.
مفاهیم تئاتر دینی باید با روح و قلب هنرمند عجین شده باشد
کارگردان نمایش «از عرش تا فرش» درباره آسیب‌های نگاه سفارشی به تولید آثار هنری با مفاهیم و مضامین مذهبی خاطرنشان کرد: مهم‌ترین اصل در تولید آثار هنری، اعتقاد و باور روحی و قلبی هنرمند در گام گذاشتن به مسیر تولید چنین آثاری است و اگر مبانی مدنظر در اثر نمایشی تولید شده با روح، قلب و روان هنرمند خالقش عجین نباشد نمی‌توان از تولید چنین آثاری انتظار جریان‌سازی و تأثیرگذاری در جامعه را داشت.
نکته حائز اهمیت دیگر که مورد غفلت هنرمندان قرار گرفته آن است که مخاطبان امروز در مواجهه با تولیدات آثار هنری در هر شاخه‌ای از جمله هنر آئینی، دینی و مذهبی به‌دنبال حرف و رویکرد جدید هستند و اصرار بر تکرار مباحثی که پیش‌از این گفته‌شده است نمی‌تواند ما را در جلب و جذب نظر مخاطب به توفیقی برساند.
اکبرلو در پایان تاکید کرد: مسئله دیگر تزریق نگاه خلاقانه و استفاده کردن از رویکردهای نوین هنری در تولید آثار نمایشی است. نکته‌ای که تا حد بسیار بالایی مورد غفلت هنرمندان ما به‌ویژه در عرصه تولید آثار تئاتری با محتوای مضامین دینی، آیینی و مذهبی قرار گرفته است.
نظر شما