پیامبر اکرم (ص) در چهارمین روز از ماه مبارک رمضان اینگونه دعا کردند: اَللّهُمَّ قَوِّنِی فِیهِ عَلَی إِقَامَةِ أَمْرِک وَ أَذِقْنِی فِیهِ حَلاوَةَ ذِکرِک وَ أَوْزِعْنِی فِیهِ لِأَدَاءِ شُکرِک بِکرَمِک وَ احْفَظْنِی فِیهِ بِحِفْظِک وَ سِتْرِک یا أَبْصَرَ النَّاظِرِینَ؛ خدایا مرا در این ماه برای برپا داشتن امرت نیرومند ساز و شیرینی ذکرت را به من بچشان، و ادای شکرت را به من الهام فرموده و به نگهداری و پوششت نگاهم بدار، ای بیناترین بینندگان.
وقتی از خدا می خواهید که شما را برای برپا داشتن امرش نیرومند سازد، به یاد چه چیزی می افتید؟ به عبارت دیگر امر الهی چیست که در این روز یا در این ماه از خدا می خواهیم تا ما را برای آن توانمند سازد؟ آیا احیای امر الهی همان اقامه دین و برپا داشتن فرایض و واجبات است و چگونه می توان امر خدا را در زندگی فردی و اجتماعی اقامه کرد؟
این سوالات ممکن است هنگام خواندن دعای روز چهارم به ذهن برخی خوانندگان دعا خطور کند. شاید برخی تصور کنند امر الهی همان امر به معروف است که در حجاب خلاصه می شود درحالی که توجه دقیق تر به این مفاهیم، باعث می شود تا بدانیم امر الهی چیست و چه وظایفی در این زمینه داریم.
امر در لغت به دو صورت به کار رفته است. یکی امری که به معنای طلب و فرمان بوده و جمع آن اوامر است و ضد آن نیز نهی است و دیگری امری که به معنای شان، حال و شیء ذکر شده و جمع آن امور است. بر همین مبنا امر الهی دارای دو معناست. یکی فرمان تشریعی خدا و یکی امر تکوینی و شان الهی. به عبارت دیگر اگر خدا خواستار تحقق چیزی باشد و آن را به صورت فرمان به بندگان خود اعلام کند تا آنان با اراده خویش آن را محقق سازند، این فرمان، امر تشریعی خداست و اگر مستقیماً آن را ایجاد کند و اراده بندگان دخالتی در تحقق آن نداشته باشد، این ایجاد، امر تکوینی الهی است.
بنابر این امر الهی همان فرمان تشریعی خداست و مصداق های آن طبق آیاتی که در آن ها واژه امر به کار رفته و گاهی نیز با واژه های مترادف آن مانند حکم و قضا ذکر شده، شامل مواردی همچون دستور به برپایی نماز و پرداخت زکات، انفاق، تقوا، صبر، اطاعت از خدا و پیامبر و اولواالامر، عدالت، ایمان، وفای به پیمان، جهاد، یاد خدا، یاری دین الهی، توبه و ده ها دستور دیگر است.
امام رضا (ع) برای کسانی که دین و ولایت را زنده می کنند، دعا کرده و فرمود رحمت خدا بر کسی که دین و ولایت ما را زنده می کند؛ پرسیدند یا بن رسول الله چگونه می توان امر شما را زنده کرد که آن حضرت فرمود علوم ما را یاد بگیرد و به مردم بیاموزد. چون اگر مردم زیبایی ها و حقایق کلام ما را بدانند قطعا از ما پیروی خواهند کرد.
این روایت شامل تمام مواردی است که خدا در کتابش دستور داده و ائمه طاهرین (ع) نیز در روایات به آن پرداخته اند. در تاریخ کمتر شاهد هستیم که دستورهای خدا در جامعه اجرا شده باشد که یکی از این دوره ها زمان حکومت رسول خدا (ع) در مدینه و یکی هم حکومت امیرمومنان (ع) در کوفه بود. رهبر انقلاب در سال ۸۹ یکی از شاخصه های الگوی علوی در حکومت را اقامه دین مطرح کردند و حتی این شاخصه را قبل از عدالت علوی مورد تاکید قرار داده و افزودند: هر حکومتی که اساس کارش بر اقامه دین خدا نباشد، علوی نیست.
ایشان به عنوان نمونه به سوال یک پرسشگر در جنگ جمل از حضرت امیر اشاره کرده و گفتند: یک نفر مسأله‌ای راجع به توحید پرسید و گفت کلمه احد در قل هواللَّه احد یعنی چه؟ حالا این یک مسأله اصلی هم نیست. از اصل وجود خدا سؤال نکرد؛ یک مسأله فرعی را سؤال کرد. اطرافیان امیرالمؤمنین آمدند جلو که مرد حسابی، حالا وقت این سؤال هاست!؟ حضرت فرمود بگذارید جوابش را بدهم. ما برای همین می جنگیم. یعنی جنگِ امیرالمؤمنین، سیاستِ امیرالمؤمنین، جبهه‌بندیِ امیرالمؤمنین، خون دل های امیرالمؤمنین و همه خطوط اصلی ای که در حکومت خود انتخاب می کند، برای این است که دین خدا اقامه شود.
به دنبال همین مثال رهبر انقلاب فرمود: اگر در نظام اسلامی و در جمهوری اسلامی که به نام حکومت علوی خود را معرّفی می کند، اقامه دین خدا هدف نباشد؛ مردم به دین خدا عمل بکنند یا نکنند؛ اعتقاد داشته باشند یا نداشته باشند؛ اقامه حقّ الهی بشود یا نشود و بگوییم به ما چه ربطی دارد - اگر این طور باشد - این حکومت علوی نیست. اقامه دین الهی، اوّلین شاخصه است و این مادرِ همه خصوصیّات دیگرِ زندگی و حکومت امیرالمؤمنین است. عدالت او هم ناشی از این است. مردم‌سالاری و رعایت مردم در زندگی امیرالمؤمنین هم مربوط به همین است.
حضرت آیت الله خامنه ای در همان سخنرانی از مردم خواستند تا اقامه دین خدا را از مسئولان حکومت بخواهند و در ادامه تاکید کردند: تا انسان پرهیزکار نباشد، نمی تواند اقامه دین خدا کند. آلوده دامانی، بد دردی است. آلوده بودنِ دل انسان به گناه، نمی گذارد انسان حقیقت را درک کند، چه برسد به این که دنبال حقیقت حرکت کند.
ایشان که یکی از وظایف مسئولان نظام اسلامی را اقامه دین خدا می دانند، افزودند: همه کارگزاران حکومت، از پایین تا بالا؛ از رهبری که خدمتگزار همه است، از رئیس جمهور، از وزرا، از مسؤولین قضایی، از نمایندگان مجلس و از مدیران گوناگونی که در اکناف کشور هستند، باید همّتشان این باشد که دین خدا را اقامه کنند، عدالت را احیا کنند، تبعیض در اجرای مقرّرات را از میان بردارند، بیشترین توجّهشان به طبقه محروم و مستضعف و فقیر باشد، همچنان که امیرالمؤمنین بود، شعار تقوا را شعار شخصی و عمومی خودشان قرار دهند؛ این وظیفه ماست.
نظر شما