به گزارش ایرنا، سواد و آگاهی یکی از مسائل ضروری برای پیشرفت و توسعه هر جامعه‌ای محسوب می شود و فراگیری دانش و آموزش سواد نقش موثری در افزایش درک و شعور اجتماعی افراد و رشد جوامع بشری دارد.
قبل از انقلاب درصد بسیار پایینی از مردم کشور ما از نعمت سواد بهره‌مند بودند و درس خواندن و مدرسه رفتن فقط مختص شخصیت‌های اول و برجسته مملکت بود و مردم عادی از این نعمت بی بهره بودند.
حضرت امام خمینی(ره) با آینده نگری و توجه به این مساله مهم که سواد و آگاهی توسعه و پیشرفت جوامع را به دنبال دارد، با صدور فرمان تاریخی در دی ماه سال ۱۳۵۸ نهضت سوادآموزی را تشکیل و ریشه کنی بیسوادی در کشور را مورد توجه جدی قرار دادند.
از آن زمان تاکنون پیشرفت های قابل توجهی در زمینه باسواد کردن جامعه صورت گرفته و در استان کردستان نیز اقدامات قابل توجهی در این راستا انجام شده است اما هنوز با نقطه مطلوب در زمینه ریشه کنی بیسوادی فاصله وجود دارد.
صاحبنظران و کارشناسان بر این عقیده اند که نبود عزم ملی و همگانی، بازگشت افراد به بی سوادی و عدم انسداد مبادی بیسوادی از جمله عوامل اصلی تحقق نیافتن ریشه کنی کامل بیسوادی در کشور به شمار می رود.
برای آشنایی بیشتر با وضعیت سوادآموزی در استان کردستان مصاحبه ای با "گلبهار خسروی" سرپرست معاونت سوادآموزی آموزش و پرورش استان کردستان انجام داده‌ایم که مشروح آن در ذیل می‌آید.
ایرنا: در حال حاضر وضعیت سواد در کردستان را چگونه ارزیابی می کنید؟
خسروی: براساس آمارهای جمع‌آوری شده درصد باسوادی جمعیت ۶ سال به بالا در استان کردستان ۸۵.۲ درصد است و میزان باسوادی جمعیت ۱۰ تا ۴۹ سال که جامعه هدف سوادآموزی را تشکیل می دهند تا سال ۱۴۰۰، ۹۶.۱۲ درصد بوده است.
هم اکنون وضعیت سوادآموزی در استان نسبت به برخی از استان‌های کشور خوب است اما مطلوب نیست و تا ریشه کنی بیسوادی راه زیادی است؛ ضمن اینکه در میان جامعه هدف ۴۱ هزار بیسواد مطلق داریم و در این مسیر به یک عزم همگانی نیازمندیم.
ایرنا: نهضت سوادآموزی برای باسواد کردن افراد بیسواد چه اقداماتی انجام داده است و چه برنامه هایی در دست اقدام دارد؟
خسروی: در حال حاضر در حوزه سوادآموزی استان در مجموع هزار و ۲۰۰ نفر آموزش دهنده داریم که طرف قرارداد موسسات غیر دولتی هستند و با سوادآموزی بصورت واگذاری فعالیت داشته و کلاس برگزار می کنند.
حجم ابلاغی باسواد کردن افراد بیسواد از سوی سازمان نهضت سوادآموزی به استان ها ابلاغ می شود که به استان ۱۲ هزار و ۸۰۰ نفر ابلاغ شد و با توجه به درخواست شهرستان‌ها این حجم به۱۳ هزار و ۸۰۰ نفر در استان افزایش پیدا کرد.
از مجموع حجم ابلاغی به استان در سال تحصیلی جاری ۹۰.۴۶ درصد در سه دوره تحصیلی شامل سوادآموزی، انتقال و تحکیم مورد پوشش قرار داده شده است که ۱۲ هزار و ۳۸۹ نفر را شامل می‌شود.
ایرنا: در مورد دوره‌های آموزش سواد و مدت زمان کلاس‌های هر دوره توضیح دهید؟
خسروی: در دوره سوادآموزی سه هزار و ۷۶۷ نفر،در دوره انتقال چهار هزار و ۳۳۰ نفر و در دوره تحکیم چهار هزار و ۲۹۷ نفر تحت پوشش قرار گرفته اند.
زمان آموزش دوره سوادآموزی چهار ماه و نیم یعنی۴۰۰ ساعت و دوره انتقال ۶ ماه یعنی ۸۰۰ ساعت(۶۰۰ ساعت حضوری و ۲۰۰ ساعت غیرحضوری) است و در دوره تحکیم نیز آموزش ها چهار ماهه است و در راستای جلوگیری از بازگشت افراد به بیسوادی برگزار می شود.
ایرنا: سازمان سوادآموزی چه راهکارهایی برای تشویق افراد بیسواد به فراگیری سواد و شرکت در کلاس‌های درس دارد؟
خسروی: یکی از برنامه‌های مهم این سازمان برای تشویق افراد به سوادآموزی ایجاد مراکز یادگیری محلی است که در این مراکز آموزش سواد همراه با حرفه‌آموزی بوده و همین امر خود مشوقی برای سوادآموزان است.
در حال حاضر ۶ مرکز یادگیری محلی در استان وجود دارد که چهار مرکز آن دولتی و ۲ مرکز نیز مشارکتی است که مراکز مشارکتی در زندان سندج و کامیاران فعال بوده و به زندانیان بیسواد سواد و حرفه می آموزند و مراکز دولتی هم در فضای دولتی با نیروی رسمی فعالیت می کنند.
این مراکز اغلب در مناطق حاشیه استان فعال است و اولویت حضور سوادآموز در کلاس درس است که در کنار درس، مهارت‌هایی را شامل کلاش بافی، قالی بافی، خیاطی، کُردی دوزی فرا می گیردند و تعداد زیادی از آنان جذب بازار کار نیز می شوند.
ایرنا: نحوه نظارت بر فعالیت این مراکز و همچنین کلاس‌های سوادآموزی چگونه است؟
خسروی: مهمترین اولویت کاری ما تقویت نظارت حضوری و غیرحضوری بر نحوه برگزاری کلاس‌ها است و این مهم در شورای پشتیبانی سوادآموزی هم مطرح شده و از شرکای آموزش و پرورش هم دعوت کرده‌ایم که با ما همکاری و از کلاس های سوادآموزی بازدید کنند.
سامانه سوادآموزی بسیار کامل و جامع است و با وارد کردن کد ملی افراد باسواد یا بیسواد بودن وی مشخص می شود بنابراین اگر آموزش دهنده ای بخواهد برای پیش بردن کلاس های خود از افراد باسواد در کلاس خود استفاده کند و کلاس صوری برگزار کند و در سامانه و یا بازدیدها مشخص شود، کلاس وی منحل خواهد شد چرا که اولویت ما راستی آزمایی و شناسایی بیسوادان واقعی است.
ایرنا: چه برنامه‌ای برای بازگشت افراد تارک و یا بازمانده از تحصیل به چرخه سواد دارید؟
خسروی: برای اینکه جلوی تارک و بازمانده از تحصیل گرفته شود مجمعی با عنوان مجمع خیرین دانش آموزان بازمانده و تارک از تحصیل در سطح کشور تاسیس شده است و در استان هم مدیر مجمع مشخص شده است.
با راه اندازی این مجمع تلاش می شود که سازمان به رده سنی ۱۰ تا ۲۰ سال نیز ورود کرده و بتواند این افراد را در حوزه سوادآموزی شناسایی و وارد چرخه آموزش کند.
همچنین در راستای ورود دانش آموزان تارک و بازمانده از تحصیل به چرخه آموزش در سطح کشور طرح دیگری با عنوان طرح "شهید محمودوند" اجرا شد که در این زمینه ۳۰۰ نفر شناسایی شده است، ضمن اینکه تمام تلاس ما این است که در آینده نزدیک بیسوادی ریشه کن شود.
ایرنا: به نظر شما دلیل مخالفت برخی از خانواده‌ها با تحصیل فرزندانشان چیست؟
خسروی: مشکلات اقتصادی، ناآگاهی خانواده‌ها و در برخی موارد تعصبات خانوادگی به ترتیب از جمله عوامل مخالفت برخی از خانواده‌ها با تحصیل فرزندانشان بویژه در روستاها و مناطق حاشیه شهری است.
در این راستا ما با برنامه‌های مختلف سعی در جذب افراد به آموزش سواد داریم اما در اکثر مواقع به دلیل همین مشکلات بویژه مشکلات اقتصادی، خانواده‌ها همکاری نمی کنند، لذا از افراد خیر تقاضا داریم در قالب تفاهم نامه با مجمع خیرین دانش‌آموزی به رفع مشکلات خانواده های بی بضاعت کمک کنند تا بتوانیم حداقل فرزندانشان را جذب آموزش کنیم.
ایرنا: در ابتدای صحبت‌ها به فعالیت ۱۲ هزار و ۸۰۰ آموزش دهنده در استان اشاره کردید، آیا سازمان برای جذب این افراد برنامه‌ای دارد؟
خسروی: فعلا در این خصوص هیچ برنامه‌ای وجود ندارد اما مهمترین اقدامی که در حال حاضر انجام می شود بکارگیری آموزش دهنده‌های غیرفعال است.
تعدادی آموزش دهنده هستند که در گذشته طی یک یا ۲ دوره یا سوادآموزی همکاری داشته اند وهم اکنون بنا به دلایلی فعالیت شان قطع شده است که سازمان در بخشنامه ای اعلام کرده این افراد با طی کردن فرآیندی، پالایش مدارک تحصیلی و کسب امیتاز لازم می توانند مجدد بکارگیری شوند.
ایرنا: و صحبت پایانی شما؟
خسروی: ریشه کنی بیسوادی تنها با خود سوادآموزی امکانپذیر نیست و در قانون و شورای عالی سواد هم آمده است که همه دستگاه ها بخصوص شرکای آموزش و پرورش ملزم هستند در این زمینه همکاری داشته باشند و در کنار آن هم تفاهم نامه هایی با سایر دستگاه ها داریم که در زمینه جذب و شناسایی بیسوادان واقعی ما را یاری دهند.
بخشی از سوادآموزی بحث ترویج و تبلیغ است و در این زمینه بزرگترین انتظارما از رسانه این است با اطلاع رسانی صحیح تلاش کنند، نگاه جامعه را به سمت سواد آموزی سوق دهند و ما نیز بتوانیم از ظرفیت‌های مختلف استفاده کنیم.
نظر شما