به گزارش ایرنا، دارو موجود است و حالا بانوی سالمند از اینکه بالاخره توانسته داروی ضروری و مورد نیازش را تهیه کند، خرسند به نظر می‌رسد در حالی که در آن ازدحام با آرامش دنبال کارت حساب بانکی خود می‌گردد از دردهای جسمی خود به مسوول داروخانه می‌گوید.
در لابه لای احوالپرسی‌های مادرانه و خانگی گویی از اینکه کسی به حرف‌هایش گوش دهد احساس رضایت دارد اما داروخانه شلوغ‌تر از آن است که کسی به بانوی سالمند توجه کند با اینکه چند کارت بانکی پیدا می‌کند اما گویی موجودی هیچ کدام شان به تنهایی برای خرید دارو کفایت نمی‌کند لاجرم باید همه کارت‌ها را امتحان کنند و رمزهای مختلف آنها مشکل دیگری است که حافظه بانوی سالمند یاری نمی‌کند تا در شلوغی داروخانه کارش زودتر راه بیافتد و البته حوصله‌ای که معمولا این روزها در کسی به آن صورت وجود ندارد تا صبر کند، رمز کارت‌های بانکی که هیچ کدام موجودی چندانی ندارند به خاطر بانوی سالمند بازگردد.
مسوول داروخانه صلاح را در این می‌بیند بانوی سالمند را ناامید کند و بگوید: اصلا داروی شما را نداریم بهتر است جای دیگری دنبالش بگردی! بانوی سالمند به همان سختی که وارد شده از داروخانه خارج می‌شود و درماندگی در راه پیش رو را در نگاه درمانده او به پاهای خسته و چرخ دستی که به سختی در پی خود می‌کشد، را می‌توان دید.
راهکار نوبتی فرزندان برای نگهداری از والدین سالمند
تنهایی سالمندان موضوعی است که این روزها با رشد فرد گرایی و کوچک شدن خانواده‌ها بیشتر شده است.
تنهایی سالمندان چه در خانه و سرای سالمندان، نداشتن درآمد و مستمری کافی، نداشتن بیمه و یا بیمه‌های تکمیلی و نداشتن مسکن بخش عمده‌ای از مشکلات پیرامون سالمندان است که می‌تواند بر دوش فرزندان سنگینی کند و آنها را به راهکارهایی در حدتوان شان سوق دهد یکی از این روش‌ها زمان بندی و نوبت بندی است که والدین سالمندان برای نگهداری بین فرزندان می‌چرخند.
کارشناسان بر این باورند که در فقدان حمایت‌های تعریف شده و مشخص و منسجم سازمان یافته، خانواده‌ها یعنی همان فرزندان، خویشاوندان و سایر افراد در اجتماع مانند از فروشنده سوپر مارکت، افراد در داروخانه، مراکز درمانی، صف نانوایی، ایستگاه اتوبوس و سایر اماکن عمومی و غیرعمومی، افراد بنا بر توان، تخصص و مهارت خود و پشتوانه اخلاقی و اعتقادی که به تکریم سالمندان دارند، رفتار می‌کنند.
جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی می‌گوید: این روزها با خانواده‌هایی مواجه هستیم که هیچ کدام حاضر نیستند که به تنهایی بار مسوولیت والدین سالمند و ناتوان خود را به دوش بکشند.
مجتبی ترکارانی گفت: با رشد فردگرایی و تشکیل خانواده هسته‌ای به ترتیب خانواده گسترده ضعیف شد و پدربزرگ و مادربزرگ‌ها از فرزندان جدا شدند، گرچه تا زمانی که آنها سالم و توانایی مراقبت از خود را داشته باشند مشکلی پیش نمی‌آید اما مشکل زمانی بیشتر می‌شود که سالمندان به تنهایی توان اداره امورات خود را ندارند.
این پژوهشگر اجتماعی یادآور شد: در جوامعی که نظام حمایت دولتی در تامین خدمات پرستاری و رفاهی از سالمندان ضعیف باشد وظیفه فرزندان سنگین‌تر می‌شود و سالمندان، نیازمند حمایت فرزندان و خویشاوندان هستند.
وی بیان کرد: در محیط های کوچک، سپردن والدین به سرای سالمندان نوعی ضدهنجار محسوب شده و خانواده ها حاضر به چنین کاری نیستند و در نهایت به نوبتی کردن نگهداری از سالمند اقدام می‌شود.
ترکارانی با اشاره به اینکه پدیده نگهداری از والدین به صورت نوبتی توسط فرزندان از چند منظر قابل تحلیل است، گفت: این پدیده معمولا در سال‌های اخیر بدلیل غلبه نگاه‌های فردگرایانه و منفعت طلبانه و ضعیف شدن نگاه‌های مبتنی بر گذشت و فداکاری و دگرخواهی بین خانواده‌ها رایج شده و کمتر کسی مایل است که وقت خود را صرف والدین ناتوان خود کند.
در چنین وضعیتی اگر والدین دارای مستمری و یا درامد خاصی باشند این مشکل با دادن دستمزد به یک فرد بیرونی قابل حل است.
وی افزود: در مواقعی نیز که فرزندان هیچ‌کدام نمی‌خواهند یا نمی‌توانند والدین را به صورت کامل نگهداری کنند آنها به صورت نوبتی بین فرزندان چرخانده شده و هرکدام از فرزندان در یک دوره زمانی معین در منزل خود یا در منزل پدر یا مادر ناتوان، آنها را نگهداری می‌کنند، این وضع معمولا با مشکلاتی مانند احساس سربار بودن پدر و مادر همراه است که خود می‌تواند نوعی سالمند آزاری محسوب شود.
این پژوهشگر ادامه داد: تخریب سرمایه اجتماعی بین خانواده و خویشاوندان از دیگر تبعات پدیده نوبتی کردن نگهداری از والدین سالمند است به این معنا که فرزندان بر سر مسوولیت نگهداری از والدین و حتی کیفیت آن دچار اختلاف و رقابت شده و هرکدام دیگری به کم کاری و مسوولیت ناپذیری متهم کرده و فضای بدبینی بین انها حاکم می شود.
وی افزود: همه این مشکلات در نبود یک سیستم حمایتی جامع تامین اجتماعی رخ می‌دهد که وظیفه دولت‌ها و از جمله حقوق سالمندان و در جهت کرامت بخشی به منزلت آنهاست، بنابراین ضرورت دارد با استفاده از تجربیات کشورهای موفق در برخورد با پدیده سالمندی عمل کنیم و مراکزی جهت حمایت از مراقبت‌های دوره‌ای از سالمندان ایجاد نموده و سالمندانی را که ناتوان هستند تحت حمایت‌های خاص قرار داده و خانواده‌های آنها از این جهت پشتیبانی شوند و مستمری‌های خاصی برای فرزندان انها جهت پرستاری از پدر و مادر مقرر گردد.
دولت‌ها و برنامه‌های رفاهی سالمندان
احساس اضافه بودن در مواردی منجر به اصرار سالمندان بر تنها زندگی کردن می‌شود که آن هم مشکلاتی در پی دارد و در نهایت فرزندان به فراخور توان خود چاره‌ای در راهکار نوبتی کردن نمی‌بینند که این شیوه از دید سالمندان چندان شیوه رضایت بخشی نمی‌تواند باشد و لزوم و ضرورت حمایت‌های فرا خانوادگی و دولتی را بیشتر می‌کند.
مدیرکل بهزیستی لرستان و دبیر شورای ساماندهی امور سالمندان لرستان با اشاره به تدوین سند تحول دولت گفت: به منظور هماهنگ نمودن دستگاه‌های مختلف و جلوگیری از موازی کاری خدمات ارائه شده به سالمندان، دبیرخانه عالی شورای ساماندهی امور سالمندان کشور در سال ۱۳۹۶ با همکاری وزارت رفاه، وزارت کشور و وزارت بهداشت، اقدام به تدوین سند ملی ساماندهی سالمندان با ۶ هدف، ۱۵ راهبرد و ۷۰ استراتژی نمود ولی متاسفانه وزارت خانه‌های کشور در خصوص برنامه‌های عملیاتی جهت اجرا، به نتیجه و توافق نرسیدند و در فصل مربوط به برنامه عملیاتی عنوان گردید که این فصل متعاقبا تدوین و ابلاغ خواهد شد.
همایون عمودی زاده با تاکید بر اهتمام دولت سیزدهم به ساماندهی خدمات سالمندان افزود: دولت در نوروز ۱۴۰۱ با معرفی سند تحول دولت مردمی، نوید اتفاقات و تغییرات اجتماعی شگرفی را به هموطنان دادند.
دبیر شورای ساماندهی سالمندان لرستان با اشاره به فرصت مناسب خدمت رسانی به سالمندان در سند تحول تصریح کرد: سند تحول دولت ۹ فصل مختلف داشته که مباحث موجود در فصل پنجم آن قابلیت برنامه ریزی و اجرا در قالب سند سالمندان را دارد.
وی افزود: اجرای دقیق سند تحول فرصت مناسبی جهت جذب اعتبارات در قالب این فعالیت خلاقانه خواهد بود و امید است از طریق آن بتوانیم شرایط بهتری را برای سالمندان استان فراهم آوریم، همکاری همه جانبه دستگاه‌های عضو، با در نظر گرفتن منابع، امکانات و سایر شرایط دستگاه عضو نتیجه بهتری در بر خواهد داشت و در صورت حمایت استاندار در زمان کوتاه‌تری به ثمر خواهد نشست.
بیش از ۱۰ درصد جمعیت لرستان سالمند هستند
بر اساس سرشماری ۱۳۹۵ از یک میلیون و ۷۶۰ هزار و ۴۶۹ نفر جمعیت استان، ۱۷۹ هزار و ۴۶۵ نفر سالمند هستند که چیزی در حدود ۱۰.۲ درصد است، این در حالی است که در سال ۱۳۹۰ این رقم ۷٫۸ درصد بوده و این میزان رشد سالمندی که طی پنج سال اتفاق افتاده پیشتر طی ۴۵ سال اتفاق می‌افتاد.
همچنین براساس سرشماری سال ۹۵ بیشترین تعداد سالمندان متعلق به شهر بروجرد با جمعیتی بیش از ۱۲٫۸ درصدبوده است.
فعالیت برخی موسسات در راستای طی کردن دوران سالمندی خوب که زیر نظر بهزیستی فعالیت می کنند یکی از همان اقداماتی است که دولت به کمک موسسات خیریه سعی در محقق شدن آن دارند.
در شهرستان بروجرد موسسه فرزانگان حکمت سینا فعالیت می کند در این موسسه حدود ۸۰۰ بانوی سالمند عضو هستند که در گروه بندی‌های متعددی با توجه به شرایط اجتماعی و جسمی که دارند، خدمت رسانی می‌شوند.
به گفته مریم بهرامی مدیر این موسسه، از جمعیت ۲ هزار نفری سالمندان عضو در موسسه سالمندان فرزانگان حکمت سینا بروجرد؛ هزار و ۲۰۰ نفر مرد و ۸۰۰ نفر خانم هستند، بنا بر بررسی‌های انجام شده به صورت سراسری و نه فقط در یک شهر یا محل، تعداد بانوان مجرد سالمند رو به افزایش است که باید در زمینه‌های مختلف در راستای توانمندسازی آنها برنامه‌ریزی شود.
آمارها و شواهد حاکی از آن است که بین شرایط سالمندان با امکانات موجود تفاوت معنا داری وجود دارد و برای رسیدن به وضع مطلوب علاوه بر بسیج امکانات دستگاه‌های دولتی عزم فرهنگی، اجتماعی، عمومی و آموزش آحاد مردم در مواجه با پدیده سالمندی ضروری به نظر می‌رسد.
اگر چه سالمندان قشر خاموش و کم توقع جامعه به حساب می‌آیند ولی سالمندی فردای دیگر در انتظار جوانان امروز است که می‌تواند با کاشت نهال خدمت رسانی در آینده از ثمره آن، بهره‌مند باشند.
نظر شما