«لُجُنگ در میانه خاک و آفتاب» عنوان گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از روستای مرزی در شهرستان سربیشه است که ۲۷ اردیبهشت امسال منتشر شد.
این روستا با ۵۰ خانوار و ۲۱۰ نفر جمعیت در ۱۴۵ کیلومتری مرکز استان که با سربیشه نیز ۷۵ کیلومتر فاصله دارد، در یکی از روزهای گرم اردیبهشت ماه مقصد خبرنگار ایرنا شد تا از نزدیک وضعیت منطقه را گزارش کند.
آنچه در این گزارش مورد توجه قرار گرفت، رنج بیماران پوستی بود که آفتاب سوزان منطقه عاملی بر تشدید بیماری شده از طرفی وجود گرد و خاک موسمی هم تهدیدی برای سلامت مردم است.
دختر ۱۴ ساله ساکن روستای لجنگ در آن سفر مخاطب گفت و گوی ما بود که یکی از ۲۰ بیمار پوستی آن روستا محسوب می‌شود. این بیماری از دوران کودکی با حدیثه همراه بوده و الان نگرانی او و خانواده‌اش انزوا بین هم سن و سالان است.
کمتر از یک ماه بعد از انتشار این گزارش دکتر "سید ناصر عمادی" پزشک بدون مرز و متخصص پوست و مو از تهران به لجنگ سفر کرد تا از نزدیک وضعیت این بیماران را بررسی کند. در آن سفر داروهایی برای بیماران تجویز و از طریق هلال احمر شهرستان سربیشه روند بهبودی آنان پیگیری شد.
خوشحالی خانواده حدیثه از بهبودی بیماری
خبرنگار ایرنا در تماس تلفنی پیگیر آخرین وضعیت بهبودی بیماری حدیثه شد که خواهرش اقدس در پاسخ به این تماس گفت: دکتر عمادی بعد از ویزیت برای حدیثه و بقیه بیماران ۲ کرم تجویز کرد.
وی افزود: صورت خواهرم بعد از یک ماه استفاده کرم خوب شد و واقعا تاثیر داشت.
اما با اتمام داروها مجدد زخم‌ها به صورت بازگشت که ارسال دومین مرحله کرم‌های تجویز شده، امید بهبودی را افزایش داد.
ارسال ۲ مرحله دارو
رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان سربیشه در این باره گفت: بعد از سفر پزشک بدون مرز و داوطلب هلال احمر به لجنگ داروهای تجویز شده که شامل یک کرم ضد آفتاب و کرم مرطوب کننده دست ساز بود برای بیماران روستای لجنگ ارسال شد.
غلامرضا ثانی افزود: حدود ۲ ماه از آن زمان می‌گذرد که مجدد پیگیری انجام شد و دومین محموله کرم‌ها را بتازگی به دهیار روستا تحویل دادیم و بر استفاده مستمر آن از سوی بیماران تاکید شد.
وی گفت: با بررسی‌های انجام شده، وضعیت بیماران نسبت به قبل بهتر شده اما بهبودی کامل مستلزم رعایت توصیه‌هایی است که در آن سفر از سوی دکتر عمادی به خانواده‌ها آموزش داده شد.
علت بیماری چیست؟
پزشک بدون مرز نیز درباره سفرش به روستای لجنگ گفت: همه افرادی که مشکل پوستی داشتند در روستا از نزدیک مورد معاینه قرار گرفتند.
دکتر سید ناصر عمادی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در هیچ کدام از این بیماران، مساله ژنتیک محرز نبود بلکه عواملی همچون نور آفتاب، گرد و خاک، بهداشت محیط و فردی همچنین تا اندازه‌ای آب در اختیار برای نظافت و آشامیدن، بر پوست و زخم‌ها تاثیرگذار بوده است.
وی اظهار کرد: با توجه به تجربیات علمی متوجه شدم که مساله ژنتیک مطرح نیست و اولین اقدام این بود که به خانواده‌ها اطمینان دهیم نگران بیماری ژنتیکی نباشند.
این متخصص پوست و مو گفت: علت هم این بود که اگر به خانواده اطمینان داده نمی‌شد هر توصیه‌ای در زمینه بهداشت محیط و فردی بی تاثیر بود چون همیشه نگران ژنتیک بودند و درمان را بی نتیجه می‌دانستند.
وی افزود: خانواده‌ها وقتی قانع شدند عوامل محیطی و فردی تاثیرگذار است همکاری بهتری داشتند لذا در ۲ بخش پیشگیری و درمان اقدامات را دنبال کردیم. برای پیشگیری، توصیه‌هایی درباره تاثیر نور آفتاب و گرد و خاک ارایه شد و توضیح دادیم که چه ساعاتی از روز می‌توانند بیرون از منزل باشند یا چطور از کلاه آفتابی استفاده کنند که کمتر در معرض تابش نور قرار گیرند.
عمادی یادآور شد: نحوه استفاده از ضد آفتاب و کرم هم آموزش داده شد و در بخش دوم داروهایی شامل ضد آفتاب، نرم کننده و ضد التهاب برای بیماران ارسال شده است.
آموزش، مهمترین عامل در درمان بیماری پوستی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: ارزش این داروها حدود ۲۰۰ میلیون ریال بود که ارسال و توسط پزشک معین روستا توزیع شد.
وی افزود: در نتیجه بعد از حدود ۲ هفته تصاویر کودکانی که بیماری در آنان شدت بیشتری داشت را ارسال کردند و نشان می‌داد که داروها موثر بوده است لذا نتیجه گرفتیم که اگر عامل اصلی بیماری ژنتیکی بود با ۲ هفته مصرف کرم بهبودی حاصل نمی‌شد.
عمادی اظهار کرد: عوامل محیطی و آموزش نقش بسیار مهمی در بهبودی بیماران دارد که اگر جدی گرفته شود ۵۰ درصد درمان حاصل می‌شود و مابقی هم به نحوه استفاده از داروها بستگی دارد که تلفیق این ۲ موضوع منجر به موفقیت آمیز بودن درمان بیماران پوستی لجنگ شد.
زخم‌ها خطرناک است؟
این پزشک بدون مرز در پاسخ به نگرانی‌هایی برای تبدیل عارضه پوستی کودکان به زخم باز گفت: هر عارضه‌ای که در پوست ایجاد شود اگر درمان نشود ممکن است تبدیل به زخم باز شده و خطرناک باشد لذا مختص بیماران لجنگ نیست.
وی عنوان کرد: آنچه در لجنگ مشاهده شد به خصوص برای کودکانی که بیماری در آنها شدت بیشتری داشت چنین مساله‌ای مطرح نیست و دیدیم که با ۲ هفته مصرف دارو بهبودی خوبی حاصل شد لذا زخم خطرناک که باعث نگرانی باشد، وجود نداشت.
عمادی با اشاره به ابراز خوشحالی والدین کودکانی که از بیماری پوستی رنج می‌برند افزود: حداقل برای هر خانواده سه دوره دارو در اختیار هلال احمر قرار گرفته و هر زمان که تمام شود دهیار باید مراجعه کند و داروهای هر فرد را تحویل بگیرد، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند نیز باید همکاری کند تا کرم‌ها به طور مستمر در اختیار بیماران قرار گیرد.
درمان در سنین پایین راحت‌تر است
متخصص پوست و مو در مورد طول درمان اظهار کرد: با افزایش سن کودکان مبتلا به بیماری، پوست مقاوم‌تر می‌شود پس هرچه در سنین پایین‌تر مراقبت افزایش یابد در بزرگسالی افراد با مشکل کمتری مواجه خواهند بود.
وی درخصوص تداوم ارسال دارو برای بیماران و جلوگیری از بازگشت بیماری گفت: خانه بهداشت هر منطقه مسئول سلامتی مردم بوده و اکنون که مشخص شده با ۲ کرم بیماری قابل درمان و پیشگیری است باید موضوع به دانشگاه علوم پزشکی اعلام تا خدمات لازم به بیماران ارایه شود.
عمادی افزود: ولی تا هر زمانی که امکان پذیر باشد داروها را شخصا برای بیماران ارسال خواهم کرد.
وی با تاکید بر اینکه همیشه آموزش و پیشگیری بر درمان مقدم است گفت: آموزش بیماران برای مقابله با عوامل محیطی و استفاده صحیح از کرم‌ها بر عهده شبکه بهداشت و درمان شهرستان است که باید استمرار داشته باشد.
این پزشک بدون مرز معتقد است که در نظر گرفتن مشوق برای کودکان در استفاده صحیح از کرم‌ها و داروهای تجویز شده می‌تواند اثرگذار باشد.
وی با اشاره به اینکه ساکنان اغلب مناطق با آب و هوای خشک به بیماری‌های پوستی مبتلا می‌شوند گفت: نمونه‌برداری از خون و ادرار کودکان در روستاهای گل نی و ذکری شهرستان درمیان هم انجام و به تهران ارسال شده اما مشکلی ژنتیکی در آزمایش‌ها دیده نشده است.
عمادی ادامه داد: شدت بیماری در منطقه مرزی خراسان جنوبی بیشتر است لذا آموزش به خانواده‌ها باید افزایش یابد تا در کنار کمک‌های درمانی و دارویی شاهد بهبود بیماری باشیم.
کمک خیران برای رفع مشکل آب روستا
وی با اشاره به مشکل آب آشامیدنی روستای لجنگ گفت: چون قنات روستا روباز است و مردم برای تامین آب آشامیدنی بهداشتی دچار مشکل بودند، در فراخوانی از طریق صفحه مجازی توانستیم حدود ۹۰۰ میلیون ریال از کمک خیران را جمع آوری کنیم.
این پزشک بدون مرز افزود: هر زمانی که نوع پروژه برای آبرسانی به روستا توسط مسئولان منطقه مشخص و کار شروع شود اعتبار مورد نیاز به حساب مربوطه واریز خواهد شد.
به گزارش ایرنا سال ۱۳۹۷ نیز شیوع بیماری‌های پوستی در روستاهای "ذکری" و "گل نی" شهرستان درمیان از جمله روستاهای هم مرز با روستاهای مذکور در شهرستان سربیشه در فضای مجازی و پایگاه‌های خبری انتشار یافت که تیمی از مرکز استان برای بررسی وضعیت این مناطق اعزام شد.
برخی متخصصان عوامل محیطی شامل آفتاب و گرد و خاک را علت اصلی بیماری‌های پوستی در روستاهای شهرستان درمیان اعلام کردند.
خراسان جنوبی به طول ۳۳۱ کیلومتر در چهار شهرستان سربیشه، درمیان، نهبندان و زیرکوه با کشور افغانستان مرز مشترک دارد و مرکز شهرستان سربیشه در ۶۷ کیلومتری بیرجند است.
نظر شما