به گزارش ایرنا، از سازمان پزشکی قانونی کشور، بر اساس آمارهای موجود، همواره و به ویژه در نیمه دوم هر سال تعدادی از هموطنان به دلیل مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان خود را از دست می دهند که عمده این حوادث به دلیل بی توجهی به استانداردها در به کارگیری وسایل گرمایشی و رعایت نکردن نکات و اصول ایمنی اتفاق می افتد.
۹ ماه سال گذشته و بر اساس اعلام پزشکی قانونی ۴۶۰ نفر در کشور به دلیل مسمومیت با گاز منوکسید کربن جان خود را از دست دادند، این رقم در مقایسه با مدت مشابه پارسال که آمار تلفات ۴۱۵ نفر اعلام شده بود، ۱۰.۸ درصد افزایش داشت.
امسال با شروع فصل سرما، خبر رسیده که قاتل خاموش میهمان ناخوانده ۳۳ خانواده کهگیلویه و بویراحمدی شده و طبق آمار اداره کل پزشکی قانونی کهگیلویه و بویراحمد، جان سه نفر را گرفته است. قاتل خاموش هنوز زمستان از راه نرسیده قتل عام را شروع کرده است، خفه می‌کند، می‌کشد و جسدها را یکی یکی در محل جنایت باقی می‌گذارد.
قصه قتل عام گاز مونوکسید کربن تکراری شده است اما هنوز خیلی ها بی هراس از کنار این قاتل خطرناک و مرموز عبور می کنند.با اینکه هر سال از سوی سازمان ها و نهادهای امدادی از جمله پزشکی قانونی، آتش نشانی و اورژانس در این زمینه توصیه هایی ارائه می شود اما باز هم شاهد این گونه مرگ های تلخ هستیم، مرگ هایی که با رعایت اصول ایمنی از آن کاسته می شود و ده ها خانواده در سوگ عزیزانشان داغدار نخواهند شد.
شیطان سیاه در یک نگاه
گاز منوکسید کربن یکی از آلاینده های محیطی دست ساز بشر و محصول پیشرفت تکنولوژی است. مسمومیت با منوکسید کربن یکی از شایع ترین علل مرگ ناشی از مسمومیت در کشورهای پیشرفته است. در ایران نیز به علت افزایش روزافزون جمعیت و استفاده گسترده از وسایل نقلیه و سایر منابع سوختهای فسیلی با آمار قابل ملاحظه موارد مرگ ناشی از مسمومیت با منوکسید کربن مواجه هستیم.
سرپرست اورژانس ۱۱۵ استان کهگیلویه و بویراحمد در این زمینه گفت که مونوکسید کربن گازی بی رنگ، بی بو و بی مزه است که اغلب به عنوان «قاتل خاموش» شناخته می شود، زیرا این ویژگی ها تشخیص آن را دشوار می سازند.
"محمدامین نیکویی" افزود که مونوکسید کربن به واسطه سوختن گاز، چوب، پروپان، زغال چوب یا دیگر انواع سوخت از طریق پیشرانه های احتراقی، لوازم خانگی یا سیستم های گرمایشی تولید می شود. روزانه در معرض مقدار کمی مونوکسید کربن قرار میگیریم ولی استنشاق مقدار زیاد این گاز باعث ایجاد مسمومیت می شود که می تواند باعث عوارض جبران ناپذیر قلبی ،مغزی ،اندام و نهایتا مرگ شود.
وی ادامه داد: منواکسیدکربن بعنوان شیطان سیاه معروف است و مرگ بر اثر آن را مرگ خاموش می خوانند.
سرپرست اورژانس ۱۱۵ استان کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: یکی از راه های تولید منواکسیدکربن در منزل احتراق ناقص سیستم های گرمایشی است. نرسیدن اکسیژن کافی به شعله ، عدم تهویه کافی فضای محل نصب وسایل گاز سوز ، وجود موانع در مسیر خروج محصولات احتراق و یا استفاده از دودکش های غیر استاندارد از عوامل اصلی احتراق ناقص در وسایل گازسوز و ایجاد گاز منواکسید کربن است.
وی تاکید کرد: تنفس گاز منواکسیدکربن که میل ترکیبی شدید با گلبول های قرمز خون را دارد ، قابلیت تبادل اکسیژن و دی اکسیدکربن را از گلبول های قرمز می گیرد و در نتیجه شخص دچار مسمومیت شده و در صورت ادامه تنفس، توان حرکت و هرگونه عکس‌العملی ، از شخص مسموم سلب شده و نهایتا ممکن است منجر به مرگ شود. میل ترکیبی منواکسید کربن با هموگلوبین خون تقریبا ۲۴۰ برابر بیشتر از اکسیژن است.
علائم و نشانه های مسمومیت با منو اکسید کربن
منو اکسید کربن در غلظت پایین باعث خواب آلودگی، خستگی، سردرد، سرگیجه، تاری دید، ضعف و بی حالی، تهوع و گاهی استفراغ می شود و در غلظت های بالاتر باعث خفگی و در نهایت مرگ می شود.
استنشاق منو اکسید کربن باعث کوری، اختلالات عصبی، صدمات مغزی، از کار افتادن و فلج شدن یکی از اندام ها و در نهایت مرگ می شود.
شایع ترین علامت مسمومیت خفیف با مونوکسید کربن سردرد می باشد که سردردها به راحتی نادیده گرفته می شوند، از این رو هنگام مواجهه مداوم با آنها در یک محیط ثابت مانند خانه، کارگاه،محل کار، یا خودرو بهتر است این شرایط جدی گرفته شود. ضعف عضلانی و سرگیجه ،حالت تهوع و استفراغ ،تنگی نفس، گیجی و خواب آلودگی ، تاری دید و تشنج از علائم مسمومیت شدید با مونوکسید کربن است.
گازگرفتگی ها در کهگیلویه و بویراحمد به روایت آمار
سرپرست اورژانس ۱۱۵ استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ تعداد حدود ۳۱ مورد ماموریت شهری و ۲۹ مورد جاده ای برای گازگرفتگی گزارش شده است.
"محمدامین نیکویی" افزود: ۶ ماهه دوم سال گذشته نیز۹۱ مورد شهری و ۹۲ مورد ماموریت جاده ای انجام گرفته است.
وی ادامه داد: ۶ ماهه سال ۱۴۰۲ حدود ۱۰ مورد شهری و ۲۳ مورد جاده ای با جمع کل ۳۳ مورد ماموریت گزارش شده است.
سرپرست اورژانس ۱۱۵ استان کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: در مدت یک ماه اخیر نیز ۲ مورد ماموریت شهری و چهار مورد جاده ای گزارش شده است.
نیکویی عنوان کرد: خوشبختانه امسال در تعداد ماموریت های گازگرفتگی در این استان نسبت به سال گذشته
برای تامین ایمنی در برابر منو اکسید کرین چه باید کرد؟
با توجه به شروع فصل سرما و استفاده مردم از منابع گرمایشی مثل بخاری لازم است دودکش خانه ها بررسی شود و از بخاری و دودکش های استاندارد و دارای کلاهک و سایر وسایل گرمایشی استاندارد استفاده شود
رنگ شعله وسایل حرارتی تان را بررسی نمایید. رنگ شعله همیشه باید آبی باشد. اگر رنگ آن نارنجی است، وسیله شما مشکل داشته و احتراق ناقص صورت می گیرد.
ساده ترین راه آزمایش هر دودکش دست زدن و لمس آن است. سردی دودکش نشانه عدم عبور گاز های سمی حاصل از احتراق است. وقتی وسیله حرارتی کار می کند بایستی دودکش داغ باشد و نوک انگشتان داغی آن را احساس کنند.
با قرار دادن کبریت روشن در ابتدای دریچه بایستی شعله به سمت داخل دودکش کشیده شود. این موضوع نشانه کار کردن و مکش مناسب دودکش می باشد.با استفاده از چراغ قوه مسیر دودکش رابررسی نمایید.
هنگام خرید و اجاره خانه و قبل از وصل وسایل گاز سوز و یا هر وسیله گرمایشی که با سوخت فسیلی مانند نفت و غیره کار می کند با یک طناب محکم که وزنه‌ای بدان بسته شده از پشت بام تا محل دریچه و مبدا دودکش را کنترل نمایید تا از باز بودن آن کاملا مطمئن شوید.
زمان را تلف نکنیم
به محض مشاهده فردی که دچار گاز گرفتگی شده، بلافاصله باید بیمار را در هوای آزاد و در معرض اکسیژن قرار دهیم و سریعا فرد مصدوم را به اولین مرکز درمانی رساند.
باز کردن پنجره‌ها در محل حادثه ضروری است تا جریان هوا برقرار شده و از مسمومیت سایر افراد جلوگیری شود.
تجویز اکسیژن مهمترین درمان در این بیماران است. بنابراین پس از قرار دادن بیمار در هوای آزاد در اولین فرصت باید با اورژانس تماس گرفته و بیمار را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی رساند.
به جز اکسیژن‌رسانی هیچ داروی اختصاصی برای درمان مسمومیت با مونوکسید کربن وجود ندارد. در بیمارستان نیز اکسیژن‌رسانی مهمترین اقدامی است که برای این افراد انجام می‌شود.
در صورت مشاهده مسمومیت با مونوکسید کربن، زمان را تلف نکرده و بلافاصله مصدوم را از محیط خارج کرده و به مرکز درمانی منتقل کنند.
همچنین مدیرکل پزشکی قانونی کهگیلویه و بویراحمد در خصوص خطر مسمومیت و مرگ ناشی از مسمومیت با گاز منوکسیدکربن به هم استانی ها هشدار داد و بر لزوم رعایت نکات ایمنی و دستورالعمل های موجود در استفاده از این وسایل تاکید کرد.
کامروز امینی عنوان کرد: همواره و به ویژه در نیمه دوم هر سال تعدادی از هم استانی ها به دلیل مسمومیت با گاز منوکسیدکربن جان خود را از دست می دهند که عمده این حوادث به دلیل بی توجهی به استانداردها در به کارگیری وسایل گرمایشی و رعایت نکردن نکات و اصول ایمنی اتفاق می افتد.
کبودی دست، دور لب ها و نوک انگشتان از علایم پایانی مسمومیت با این گاز به شمار می روند که در نهایت فرد دچار تنگی نفس شده و فوت می کند.
کارشناسان و سازمان های امدادی با استناد به آمارهای موجود ضمن هشدار نسبت به افزایش تلفات مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در نیمه دوم سال بر رعایت نکات ایمنی در نصب و بکارگیری وسایل گرمایشی در فصل پاییز و زمستان تأکید می کنند.
کارشناسان ذیربط به هم میهنان توصیه می کنند در فصل پاییز و زمستان در استفاده از وسایل گرمازا که بیشتر به سیستم گاز شهری متصل است، بیشترین دقت را داشته باشند. هموطنان ضمن استفاده بهینه از وسایل گرمازا، به توصیه های ایمنی در خصوص سالم بودن و استفاده صحیح از وسایل گرمایشی و مسیر خروجی گاز از دودکش این وسایل توجه کنند.
نظر شما