آتش‌افروزی در خرمن تا به کی؟

به گزارش خبرنگار ایرنا، آتش زدن کاه و کلش در زمین های شالیزاری مازندران هر ساله به یک چالش جدی برای شهروندان، دوستداران محیط زیست و رانندگان جاده های مازندران تبدیل می شود. این آتش افروزی زمانی در اراضی شالیزاری مازندران شیوع پیدا کرد که کمباین های مکانیزه نه چندان پیشرفته برای برداشت برنج وارد زمین های شالیزاری شد و بعد از جدا سازی شلتوک، کاه ها را به صورت انباشته شده در زمین شالیزار پخش کردند.

شالی کاران برای انجام سریع کشت دوم برنج یا برداشت رتن این کاه ها را آتش می زنند که آسیب های فراوانی برای زمین های شالیزار، محیط زیست و شهروندان به همراه خواهد داشت.

تعدادی از این کشاورزان که اراضی آنها در کنار جاده های به خصوص کمربندی ها همانند کمربندی جنوبی بابل واقع شد شب هنگام اقدام به آتش زدن کاه و کلش در زمین خود می کنند که با توجه به فقدان روشنایی و دید ناکافی برای راننده حوادث مرگباری در انتظار آنها و سرنشینان خودروهای عبوری خواهد بود.

صاحبنظران نه تنها این آتش بازی در زمین های شالیزاری را به نفع زمین و کشاورز نمی دانند بلکه معتقد هستند دو سانتی متر اول خاک زمین های شالیزاری از جمله مرغوب ترین خاک ها محسوب می شوند که این آتش همه مواد عالی خاک را از بین می برد.

کشاورزان که از عواقب این آتش افروزی اطلاع دقیقی ندارند سال بعد برای کشت برنج به ناچار باید کودهای بیشتری خریداری و بر این زمین سوخته بپاشند.

تنگی نفس، سوزش چشم، سردرد، بوی بد، تنگی نفس مه گرفتگی در جاده‌ها منتهی به اراضی شالیزاری و افزایش خطر تصادف و بی حالی هر سال در این روزها زندگی مردم مازندران در کوچه و خیابان و حتی درون خانه‌هایشان به علت اتش زدن کاه و کلش آزار می دهد.

فرسایش خاک، کاهش قوت و حاصلخیزی زمین، پوشیده شدن روزنه خاک برای نفوذ آب و از بین رفتن حشرات خاک ساز از دیگر آسیب های مهم اقتصادی ناشی از آتش سوزی کاه و کلش است که تاکنون جدی گرفته نشده است.

ماده ۱۱ قانون مدیریت پسماند مصوبه مجلس در سال ۱۳۸۳ مدیریت این مساله را به جهاد کشاورزی سپرد اما چون بسیاری از جاده های مازندران به خصوص کمربندی های این استان از دل زمین های شالیزاری عبور می کند دود غلیظ در این جاده ها خطرهای زیادی را تهدید می کند که محیط زیست برای برخورد با متخلفان دست به کار می شود.

محیط زیست مازندران هشدارهای لازم را برای شالیکارانی که اصرار به آتش افروزی در اراضی کشاورزی داشته باشند را صادر و در شهرهای آمل، بابل، قائم شهر و ساری برای تعدادی از این افراد پرونده سازی شد.

صاحبنظران بر این باورند علاوه بر فرهنگ سازی که اقدام موثری برای پیشگیری این چالش محسوب می شود، استفاده از کمباین های کاه خرد کن می توانم مهر پایانی بر این آتش افروزی باشد.

اجرای طرح های تشویقی برای کشاورزانی که از این کمباین ها استفاده کنند سبب خواهد شد نه تنها کاه های خرده شد به عنوان یک کود موثر در این اراضی عمل خواهد کرد، بلکه دیگر کشاورز رقبتی به آتش زدن کاه و کلش ندارد.

طرح های تشویقی

در این پیوند معاون اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران در گفت گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: ارائه طرح های تشویقی برای کشاورزان در صورت آتش نزدن کاه کلش اراضی خود بسیار کار گشا خواهد بود.

علی اکبر یداللهی بیان داشت: محیط زیست بر اساس قانون متخلفین را به مراجع قضایی معرفی خواهد کرد اما طرح های تشویقی هم گره گشا خواهد بود.

وی با بیان این که کشاورزان با آتش افروزی در اراضی شالیزاری دچار خسارت های زیادی خواهند شد، اظهار کرد: آتش زدن کاه و کلش ۲ سانتی متر از مواد عالی و مفید خاک را از بین می برد که این امر در کاهش تولید سال زراعی آینده اثر گذار است.

یداللهی افزود: شالیکار مازندرانی در سال زارعی آینده باید هزینه بیشتری را برای تهیه کود پرداخت کند تا جبران سهل انگاری آتش بازی در اراضی شالیزاری را پرداخت کنند.

معاون محیط زیست مازندران با اشاره به این که خود کاه در داخل زمین شالیزاری به کود مقوی تبدیل خواهد شد، ادامه داد: باید این اهمیت و اقدام مهم برای کشاورز مورد تاکید قرار گیرد و فرهنگ سازی شود.

وی ادامه داد: در سال های اخیر کمباین های مکانیزه جدید وارد بازار شد که کاه ها را خرد و در زمین پخش می کند و استفاده کشاورز از این دستگاه ها باید در دستور کار قرار گیرد.

پرونده دار نشوید

معاون محیط زیست مازندران اظهار کرد: ۲ جوان مازندرانی با مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد که در آزمون استخدامی قبول شده بودند به خاطر محکومیت آتش زدن کاه و کلش در زمین شالیزاری دارای پرونده شدند و موفق به استخدام نشدند.

علی اکبر یداللهی بیان داشت: این ۲ جوان مازندران به محیط زیست مراجعه کردند اما چون حکم دادگاه صادر شده بود دیگر نمی شد کاری انجام داد پس ضرورت دارد شهروندان هشدارها را جدی بگیرند.

معاون محیط زیست مازندران ادامه داد: در ۲ هفته اخیر برای ۴۳ کشاورزی که دست به چنین اقدامی زده بودند پرونده تشکیل و به مراجع قضایی معرفی شدند.

وی با بیان این که این افراد از چند شهر مازندران اعم از آمل، بابل، قائم شهر و ساری بودند، اظهار کرد: تقاضای ما از کشاورزان استان آن است که در زمان باقی مانده فصل برداشت آتش زدن کاه در اراضی شالیزار را انجام ندهند.

این مقام مسوول تصریح کرد: دودهای حاصل از این آتش سوزی که بسیار مه آلود و سوزش آور است به عنوان یک تهدید جدی برای شهروندان و گردشگران محسوب می شود که در جاده های مازندران رانندگی می کنند.

مازندران با داشتن ۴۶۰ هزار هکتار زمین‌های زراعی و باغی سالانه ۷۲ نوع محصول کشاورزی را تولید می‌کند. تولید بیش از یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن برنج، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن مرکبات و انواع محصولات باغی در مازندران سبب شده که این استان به عنوان قطب تولید محصولات باغی و کشاورزی کشور همواره مورد توجه باشد.

برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون ۶۰۰ هزارتن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود. استان مازندران تولید کننده ۷۲ نوع محصول زراعی و باغی است که در تولید ۱۵ محصول رتبه اول تا سوم را دارد.